Katalog

cc LU Beyninizi "güçlendirerek" sürekli üst sınırlarda yaşayın! Beynimiz hiç durmaksızın çevreden gelen bilgilere uyum sağlamaya çalışır. Ne var ki, kimi etkinlikler beyinde çok daha güçlü bir etki yaratır. Bilim insanları son yıllarda, müzikten meditasyona, birtakım dış etkilerin beyni nasıl değiştirip geliştirebileceğini araştırıyor. Giinde yalnızca 20 dakikalık bir meditasyonun hem görsel belleği, hem de uzamsal becerileri kısa süreli de olsa güçlendirebileceğine de dikkat çekiliyor. Doğru beslenme, biraz egzersiz, az biraz meditasyon, güneş ışığı ve biraz da müzikle güçlü ve zinde bir beyne sahip olmanız işten değil. tınna ile çtık daha hızlı bir gelişme gösterebiliyorlardı. Bu da egitimli müzisyenlerin beyinlerinin daha esnek olduğunun ve bir «,^lgı çalmayı öğrenmenin başka beceriler edinme yetisini de güçlendirebileceğinin bir kanırıydı. Sözü edilen başka beceriler arasında dil de var. Eğitimli müzisyenlcrin sözcükler arasındaki "tonalite" farklılıklarını ^wk daha kolay ayırt edebildikleri görülüyor. Bu da onların farklı dilleri öğrenme konusunda daha donanımlı olduklarma işaret ediyor. Araştımıalar müzik egitiminin konuşmadaki duygusal farklılıklarm ayırt edilmesine olanak tanıdıgı, buna bağlı olarak eşduyumu bile körükleyebileceğini de ortaya koyuyor. Gelişmekte olan beyinlere biçiın veniıenin erişkin beyinlerine kıyasla çuk daha kolay olduğu zaten biliniyor. Müzik söz konusu olduğunda 7 yaj dolaylannın duyarlı bir döncm olduğu görülüyor. O halde, müzik eğitimi erişkinlerde de farklılık yaratabilir mi? Northwestern Üniversitesi'nden Dana Strait elde edilen tüm bulguların müzik egitiminin her yaşta etkili olabileceğine işaret ettiğini belirtiyor. tiğimiz Haziran bi Kadosh, beyindeki I na geyen altı ay bo ğuna da dikkat çek Elektrik, görsel Universitesi'nden I görsel algı ve bellcl ral lobundaki etkin niyal doğrudan akı Sonu^ta denek lanan görsel bellek gelişme kaydetı iklt şınır bir aygıta döt öğrenme bozukluğı de uygulanabilece; nun sinir hücrcleıiı ki beyin ııyarım yo olduğuna da dikka PARLAIs Doğrudan elekı ni devinime gömıeyle ilgisi v\ kiler yaratabilir. Işı kileyebileceğini ht Çeşitli araştıni! nın bile birçok hilı sıııı olumlu yönd Norınal görme B u tiir erkilerin cn önde gelenlerinden biri de ınüdküstelik bu etki salt klasik mü:ik dinlemenin bile heynin işlevselliğini Kcliştirdiği yönündeki ünlü, bir o deııli de rartışmalı "Mozartetkisi" yoluyhı saglanmıyor. Bir çalgı çalmayı öğrenmek kişinin yalnızca müzikle ilgili becerilerini geliştirmekle kalmayıp, konuşma, dil, bellek, dikkat, IQ ve hatta eşduyum (cmpati) gibi başka bilişsel yetenekleri de olumlu yönde erkileyebiliyor. Ozellikle de küçük yaşta başlanan müzik eğitiminin beynin yapısında önemli değişiklikler yarattığına tanık olunuyor. Araştırmalar 15 ay boyunca müzik dersi alan küçük çocukların beyinlerindeki işirsel ve motor alanların, müzik eğitimi gtfnneyenlere kıyasla, daha gelişkin olduğunu ortaya koyuyor. Profesyonel müzisyenlerde, bilginin beynin farklı bölgelerine akışını sağlayan gri maddeler daha yoğun oluyor. Eğitimlerine 7 yaşından önce başlayan müzisyenlerde, beynin iki yarı küresi arasında uzanan ve bu yapıları birbirine hağlayan sinir liflerinin geçtiği korpus kollosum bölgesi de daha kalın oluyor. Araştımıalar, beyindeki bu yapısal değişikliklerle müzik yeteneğindeki gelişmenin uyum oldıığunu gösteriyor. Peki, müzik kendi alanı dışında kalan başka bilişsel özelliklerin de gelişmesine katkıda bulunabilir nıi? Bu soruya geçici olarak evet yanıtım verebiliriz. Müzik eğitimi alan kişilerin işitsel bellek ile ilgili sınavlarda örnejSin, söylenen bir dizi sözcüğü anımsama ve işitsel dikkar konusunda daha başarılı oldukları görülüyor. Müzik eğitimi alan ^vcukların süzcük dağarcıkları daha geniş, okuma yetenekleri daha gelişmiş oluyor. Erken yaşta alınan müzik eğitiminin 1Q düzeyini bile olumlu yönde etkilediğini gösteren kanıtlar da var. DAHA KOLAY ÖÖRENME Ruhr Üniversitesi'nden Patrick Ragert ve arkadaşları tarafından yapılan araştırma sonucunda, profesyonel piyanistlerin uzamsal duyarlılık ile ilgili bir smavda müzisyen olmayanlardan daha başarılı olduklan görüldü. Daha da önemlisi, piyanistler alış ELEKTRÎKLE GÜÇLENDÎRME BÖLGEYE ODAKLANIN: Beynin birçok bölgesi devinime geçirilebilir, tek yapmanız gereken doğru uyarımı seçmek... Saöpartyetailob Işlev: Matematiksel yetenek Güçlendirme: Transkraniyal dogru akım uyarımı Birincilişitmebfllgesi Işlav: Işitme GOçlendirme: Müzik eğitimi Birincil motor bölgesi Işlav: Ince motor denetim GOçlendirma: Müzik eğitimi r Peki, beyni güçlendirmenin daha kısa bir yolu olabilir mi? Transkraniyal dogrudan akım uyarımı beyin etkinliğini elektrik akımıyla güçlendiren bir yöntem. Bu yöntemle kişiye uygulanan topu topu 12 amperlik bir elektrik akımı, görünürde beyindeki sinir hücrelerini devinime ge^iriyor ve beynin etkin bölgelerinin daha da hızlı çalışmasına neden oluyor. Bu yöntemi sağ pariyetal kortekse uygulayan Oxford Üniversitesi sinirbilim uzmanlanndan Roi Cohen Kadosh deneklerin matematiksel beccrilerinde bir gelişme sağladığına, bu kişilcrin simgeleri daha hızlı öğrcndiklcrine ve testlerde çok daha başarılı olduklarına tanık oldu. Dahası, araştırma sonuçiannı geç ışıkla karşı karşıya tematik, mantıksal resi gibi etkinlikJeı lüyor. Bu dunım, bir o tırmasından kayna Bir başka araştıı ğa tutuldukları sıra. lek testi uygulanan geçirildi. Beyin taı mesinden birkaç s nıklıkla ilinrili bir I diği, en etkili ışığıı BEYİN BESÎNLI Çok sayıda besı tıran kimyasallar içt belki de en çok biliı şil sebzelerdc doğal ı yoğurt gibi işlenıı yağlı asitler. Söz konusu bes besleyicileri olarak pılan son araştırmal tırma konusunda p 2 Saflöntemporallob Işlev: Görsel algı GOçlendirme: Transkraniyal dogru akım uyarımı Hipokampus Işlev: Bellek Güçlendirme: Fiavonoidler, egzersiz Bayinsapı: Locus ceruleus Içlev. Dikkat GOçlendirme: Işık CQ O