Katalog

,5 HAZİRAN 1996 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Enflasyon, mayısta bir önceki aya göre tüketicide yüzde 4.5, toptan eşyada yüzde 4.1 yükseldi Fiyatlar, yaza lıızlı başladıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Fiyat artışlannda her yıl mayıs ayında y aşanan olağan yaz düşüşü. bu kez gerçekleşmedi. Mayıs ayın- da. bir önceki aya göre toptan eşya fiyatlan yüzde 4.1. tüke- tici fiyatlan da yüzde 4.5 ora- nında yükseldi. Enflasyon ge- çen yılm aynı ayına göre y ıl- lık. toptan eşyada yüzde 73.7; tüketici fiyatlannda da yüz- de 82.9 oranında gerçekleştı. Fiyatlar, yılın ilk 5 aylık dö- neminde toptan eşyada yüz- de 39.9; tüketici fiyatlannda da yüzde 33.3 düzeyinde art- tı. Tüketicilerin yoğun olarak kullandıklan mallann fiyatla- nnda geçen ay ortalamanın çok üzerinde bir artış gerçek- leşti. Mayıs ayında. bir önce- ki a>a göre. posta ücretlerı yüzde 50. doğalgaz fıyatı yüz- de 27.4. kuru soganın fJyatı yüzde 17.8. T-Shirt fiyatlan yüzde 29.5, eknıek fiyatlan yüzde 11.3. süt fiyatı da yüz- de 9.5 oranında yükseldi. Devlet istatistik Enstitüsü (DlE) tarafından dün açıkla- nan mayıs ayı fiyat hareket- lerinı gösteren verilere göre. • Geçen yılın aynı ayına göre yıllık, toptan eşyada yüzde 73.7; tüketici fiyatlannda da yüzde 82.9 olarak gerçekleşen fiyat artışları, yılın ilk 5 aylık döneminde toptan eşyada yüzde 39.9; tüketici fiyatlannda da yüzde 33.3 düzeyinde arttı. fiyatlar her yıl aynı ayda ger- çekleşen. olağan düşü^ eğili- mine, bu yıl. KlT ürünlerinin fıyatlanna her ay uygulanan zamlann dondurulmasma kar- şın girmedi. Fiyatlar. geçen ay. bir ön- ceki aya göre toptan eşya fi- yatlannda yüzde 4.1. tüketi- ci fiyatlannda da yüzde 4.5 düzeyinde yükseldi. Fiyatlar 199 l'in mayıs ayında toptan Aylık enflasyon CO Mayıs Haz Tem. Ağus Eylul Ekırr. Kasır Araiık Ocak Şuba*. Mart N'sar '.'avıs 1995 1996 eşyada yüzde 2.9. tüketici mallannda yüzde 3.3,1992"de toptan eşyada binde 7, tüke- tici mallannda binde 9. 1993 yılında. toptan eşyada yüzde 2.9, tüketici mallannda yüz- de 3.4, 1995'de de toptan eş- yada yüzde 1.7, yüzde 3.2 oranında yükselmişti. Fıyat artışları yalnızca 5 Nisan ka- rarlannın alındığı 1994 yılın- da vüksek oranlarda artarak. toptan eşyada yüzde 9. tüke- tici mallannda da yüzde 10 dü- zeyineçıkmiştı. Verilere göre. geçen ay top- tan eşya fiyatlan yılbaşına göre yüzde 39.9. bir önceki yı- lın ay nı ayına göre yüzde 73.7. 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 70.3 düzeyinde arttı. Toptan eşya fiyatlan geçen ay bir önceki aya göre. sektör- ler ıtibanvla tanm ürünlerın- de yüzde 2.6. madencilik ve . taşocakçılığında özel sektör- de yüzde 6, kamu sektörün- de yüzde 7.1 olmak üzere yüz- de 6.8 oranında, imalat sana- yisinde özel sektörde yüzde 5.4, kamu sektöründe yüzde 2.7 olmak üzere yüzde 4.7 oranında. enerji sektöründe de v üzde 4.2 düzeyinde yük- seldi. Toptan eşyada mal cinsin- den en yüksek artış, yüzde 100 ıle çay yaprağı fiyatında gerçekleşti. Geçen a>, toptan satışlarda takım elbise fiyat- lan yüzde 33.1. zeytın fiyat- lan yüzde 31.8. tereyağ fiyat- lan yüzde 18, deterjan fiyat- lan da yüzde 8.3 oranında art- tı. Verilere göre tüketici fi- yatlan geçen ay. yılbaşına gö- re yüzde 33.3. geçen yılın ay- nı ay ına göre yıllık yüzde 82.9. 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 80.8 düzeyinde yük- seldi. Tüketici fiyatlannda geçen ay bir önceki aya göre en yük- sek oranlı artış 4.8 ile lstan- bul. lçel veSamsun'da gerçek- leşti. Tüketici fiyatlan mayıs ayında Ankara'da yüzde 4.2. Adana'day üzde4.6, izmir'de yüzde 4.3. Antalya'da yüzde 4.1. Eskişehir ve Diyarba- kırda yüzde 4.5. Erzurum'da da yüzde 3.2 düzeyinde yük- seldi. Tüketici fiyatlannda geçen ay bir önceki aya göre en yük- sek artış yüzde 9.5 ıle giyım sektöründe gerçekleşti. Ge- çen ay gıda fiyatlan yüzde 4.6. konut fiyatlan yüzde 3.2. ev eşyalannın fiyatlan yüzde 4.8, sağlık giderlerinin fiyat- lan yüzde 4.8. ulaştırma hiz- metlerinin giderleri yüzde 2.3 düzeyinde arttı. Geçen ay T-shırt fiyatlan yüzde 33.3. \apur ücretlerı yüzde 29.5, doğalgaz kullanım fiyatı yüzde 27.4, gömlek fi- yatlan yüzde 17.8, elmanın fiyatı yüzde 13.4. ekmek fi- yatlan yüzde 12.2. otobüs üc- retleri yüzde 10.8, süt fiyatı da yüzde 9.5 oranında arttı. Izmir ve Istanbul'da enflasyon yüzde 3.7 Istanbul Ticaret Odası tara- fından hazırlanan 1985 yılı bazlı yenı geçınme endeksi- ne göre, Istanbul'da tüketici fi- yatlan mayıs ayında yüzde 8 artış toptan eşya fiyatlan da yüzde 4.4 arttış gösterdi. Yıl- îık ortalama artışlar ise tüke- ticide yüzde 93.1. toptan eş- >ada yüzde 70.3 oldu. İzmir'de ise 1995 mayısın- da binde 9 olarak gerçekleşen enflasyon, bu yıl yüzde 3.7 oldu. Izmir Ticaret Odası'nın yaptığı hesaplamalarda ma- yıs ayında 12 aylık ortalama- İara göre yıllık enflasyon ise vüzde 7l.| oldu. Enflasyon Türkiye'de bu yıl yüzde 80 artacak IMF, enflasyonda düşüş beklemiyorANKARA (AA) - Uluslararası Para Fonu. Türkiye'de yaşanan enflasyona kötü not verdi. Türkıye'nin de içinde bulunduğu Ortadogu \e A\rupa bölgesinde yer alan ülkelerde enflasyonun 1996 yılında göreli olarak ılımlı bir düzeyde seyretmesıni bekleyen IMF. Türkiye yı bu kategorınin dışında tuttu. Türkiye'de yaşanan enflasyonda düşüş beklemeyen IMF. ge\şek mali politikalar \e lirada yaşanan aşınmanın etkisıyle bu yıl tüketici fiyatlannın yüzde 80 dolayında artacağını tahmın etti. Tüketici fiyatlan bazındaki enflasyon oranlarında yakın dönemde sanayıleşmiş ülkelerde fazla değişiklik beklemeyen fon. kalkınmakta olan \e geçiş dönemindeki ülkelerde fiyatlar genel se\iyesindeki artışın ise süratli bir "hız kaybetme" trendıne girecegini tahmin etti. Mayıs - IMF'nin 1996 tarihli "Dünya Ekonomik Görünümü" başlıklı raporundan derlediği bilgıjere göre enflasyon. kalkınmakta olan ülkelerde bu yıl yüzde 12'lere inecek. gelecek yıl ise "tek haneli rakamlara" düşecek. Geçiş dönemindeki ülkelerde ise son 2 ytlda "3 haneli" rakamlarla ifade edilen enftasyon oranlan. bu yıl \e gelecek yıl ""2 haneli rakamlara" inecek. 1997 de bu Dünyada enflasyonun gelişimiülkelerdekı enflasyon ortalaması da yüzde-13 dolayında olacak. Raporda. TL'nin degerinin ocak ay ında istikrarlı bir noktaya geldiği. ancak enflasyon beklentilerine paralel. Merkez Bankası'nın "liranın değer kaybetmesine" izin \ermesıne baglı olarak şııbat ve mart aylannda yeniden aşınmaya devam ettigı anlatıldı. Fonun raporunda. Mart ayı sonunda. TL'nin dolar karşısındakı değer kaybının. aralık ayından o tarihe kadar geçen sürede yüzde 18 oldugu da ifade edıldi. Türkiye'de reel GSIVIH artışı yüzde 3 olacak IMF. dünyada ekonomik üretimdekı artışın. 1997 yılında. bu yıldan daha yüksek olacağını tahmin etti. IMF. 1994 yılında yüzde 3.7. 1995 yılında ise yüzde 3.5 oranında artan dünya üretiminin. bu yıl yüzde 3.8 oranında artmasını bekliyor. lMF'ye göre. Türkıye'nin de yer aldığı Ortadogu \e A\rupa bölgesindeki bazı ülkelerde. bölgesel istikrardakı olumlu gelişmelerin etkisiyle ekonomik performans iyileşecek. lMF'ye göre geçen yıl hızlı bir genişleme görülen f ürkiye'de ise sürdürülebilir büyümenin. halen süren makro ekonomik dengesizliklerin tehdıdi altında. IMF. bu yıl için. geçen yıla göre yüzde 3 bir reel gayri safi yurtiçi hasıla artışı tahmin etti. Böylece. geçen yıl ekonomik büyümede dünya ortalarpasını ikiye katlavan Türkive. bu \ıl ortalamanın altında kalacak. Sanayüeşmtşülketer- Kalkınmakta olan ülkeier Ortadogu ve Avrupa TÜRKİYE Geçiş dönemindeki ülkeier (Eski sosyalist üiketer) ^1994 2.3 48.0 32.0 106.3 264.8 1995 2.4 19.9 33.1 93.6 128.2 1996 2.3 12.6 23.8 80.3 382 1997 9.8 20.9 - 13.6 Pahabhğa çare aranıyor Akademisyenler, karşılıksız paranın neden olduğu enflasyonla mücadele için döviz rezervi karşılığı sabit kur üzerinden para basmayı önerdi. BEIVCE SABİHA SEMERCİ IMF'nin yaptığı 'Enf- lasyon, yeniden hızlanma sürecinde kontrol altına alınmalı' uyansı. ekonomi çe\relerıni harekete ge- çirdi. "TL'nin başka para- yaendekslenmesi" ıle ye- ni bir para oluşturulması önerisını de getıren IMF'nin bu görüşü rağ- bet bulmadı. Buna karşı- lık enflasyonun düşürül- mesi için çare olarak gös- terilen para kurulu siste- minin Türkiye için zorun- lu olacağını belirten bazı akademisyenler. "Aslında Merkez Bankası'nın özerkleştirUmesi gerçek- teşse bu sisteıue gerek kaJ- maz. Ancak siyasi arena- da yaşananlara bakınca bu mümkün görülmüyor" açıklamasını yaptılar. Türkiye'nın en önemlı sorunlarından biri olma- y a de\ am eden y üksek ve kronık enflasyon. tekrarmasayayatırıldı. Aka- demisyenler. dünyada kullanımı yaygın olnıa- makla beraber 'enflasyonu düşürmede etkili olan' para kurulu sisteminin Türkiye için çö- züm olabileceğıne ışaret ettiler. Sistemı Tür- kiye'de tanıtan eski Merkez Bankası Başkanı ve Pensılvanya Ünıversitesi öğretim üyesi Bü- lent Gültekin. sorunların temelinde keyfi yö- netımin ve karşılıksız para basılmasının yat- tığını belirtti. Enflasyonu körükleyen bu dav- ranışlann önüne geçmek için para kurulu sis- tetnini öneren Gültekin. "Para kurulu, dö\iz karşılığı para basıyor. Siyasi etkiden uzak\e pa- ra politikalannda da etkili olamayan bu sistem- le enflasyon, kısa sürede tek haneli rakamlara çekilebiİiyor" dedi. Iktisat "Fakültesi Dekanı Esfender Korkmaz, para kurulu siste.ninin Türkiye için zorunlu ol- duğunu belirterek "Bu sistem tek başına u>- Esfender Korkmaz para kuru- lu sisteminin Türkiye için zo- runlu olduğunu belirtirken Bü- lent Gültekin, sorunların teme- linde karşılıksız para basmanın \attı<jını belirtti. Para kurulu nedir? Para kurulu. döviz rezervı karşılığı sabit kur üzerinden para çıkaran bir kurumdur. Bu sistem, para arzını katı kurallarla belirler ve hükümetlerin para otoritesi üzerindeki yetkilerini neredeyse tamamen kaldınr. Parasal taban. ancak banka sıstemi ya da özel sektör ulusal para taleplerini karşılamak için kurula sabit kurdan döviz sattığı zaman artar. özel sektör ödemeler dengesi açığını finanse etmek için dö\iz satın aldığı zaman azalır. Bu sistemde bütçe açıklarının para basarak finanse edilmesı mümkün deSildır. gulanmamalı. Para politikalannda ve mali po- litikalarda orta ve u/un \adeli reform \apmak lazım. O reformun icine bu kurulu oturtmak gereki>or. Bu kurul tek başına yapılırsa sonuç \ermevebilir. Çünkü çok açık kapı \ar" dıye konuştu. K.orkınaz, para kurulu oluşturabil- mek \e bu kurulun etkin olabilmesi için borç idaresıni Hazine'den ayırmak ve iç borç soru- nunu çözmek gerektiğine de dikkat çekti. Sistemle birîikte \ergi reformuna da yer ve- rilmesi gerektiğini belirten Korkmaz. şunları söyledi: "Vergi reformu yapmazsanız ne ka- dar bu kurulu getirirseniz getirin, eğer bütçe açık veriyorsa. eğer iç borçlar de\am ediyorea mutlaka hükümet, a\ans adı altında ve>a KÎTTe- ri borçlandırarak \eya Merkez Bankası yeri- ne diğer kamu bankalanndan borç alarak do- laylı yoldan bu açık finansmanı sürdürebilir." Anadolu Ünnersitesi Iktisat Fakültesi öğ- retim üyesı Bülent Açma da para kurulu sis- teminin kısa süre içinde uygulanması gerek- tiğini belirtirken "Ancak bu sisteme enflasyo- nu düşürmek dışında, büyük unıutlar bağla- manıak lazım. Bu sistem. kısa süre içinde uy- gulanmalı, sistemi bir amaç değil araç olarak görmekgereklT dcdı. Sistemle para polıtika- lanndaki siyasal ağırlığın engellenebileceği- ne de işaret eden Âçma, sistemin uygulandı- ğı ülkelerde enflasyonun düşürüldüğünü de söyledi. Para kurulu sisteminin bazı handi- kaplan bulunduğuna da dikkat çeken Açma. "Merkez Bankası'nın özerk hale getirilmesi daha doğru olur. Ancak siyasal gelişmelere baktığımızda Merkez Bankası'nın özerkleşti- rilmesi pek mümkün görünmüyor. Bu yüzden para kurulu sistemi, reformlarla da destek- İenerek uygulanırsa faydalı olabilir" açık- lamasını yaptı. Yardıma gelmeyen Renault Yardım Cumhuriyot Qaz*t Turkocağı Caö 39/4 1 Caga'ogtu ISTANBUL, TEL 572 Û5 O5 FAX 514 07 51 Gaysan'ın ihmali süründürüyor G aysan Mobilya'nın Ataköy Atrium'daki bayiinden 1994 yılı sonlarında, açılınca yatak olan bir dolap satın aldım. 1995 sonlarında dolabın taşıma bağlantısındaki uyumsuzluk nedeniyle yatak kısmı inip kalkmaz oldu. Bakım için 4 kez servis gelmesine karşın arıza sürekli tekrarladı. Sorunun amortisörlerden birinin kuvvetli olmasından kaynaklandığını söyleyen servis yetkilileri, daha yumuşak bir amortisör taktılar. Ancak bu da iki ay dayandı. Firmaya telefon ettiğimizde servis için 1 milyon lira ücret alacaklarını söyledi. Aradan haftalar geçti, hâlâ yetkili servisten kimse gelmedi. Erol Işıkkaya / İSTANBUL O kurumuzun şıkâyetını Atrium'daki Gaysan Mobilya'ya ilettim. Yetkililer. kısa bir süre sonra okurumuzu arayarak bakım için yetkili servisi yollayacaklarını bıldirmişler. iki hafta süresınce servısın gelmesını bekleyen okurumuz, Gaysan'ın açıklamasını ınandırıcı bulmasa da beklemeye karar vermış. Gerçekten de birkaç gün sonra gelen servis, arızalı mobılyayı tamır ederek bir daha aynı arızanın olmayacağı garantısini vermış. • 7 Güneydoğu'ya düzenlenen bir gezi sırasında aracımızın Nemrut Dağı'na tırmanırken lastiği patladı. Aksilikler bu kadarla da kalmadı. Lastik değiştirme işlemi sırasında bijon somunlanndan ikisi kınldı. Renault Yardım'ı aradığımızda yetkililer bizi ilgisizce dinlediler. Lastikle ilgili sorunlarda yardımcı olmadıklannı belirten yetkililer, lastiklerin garanti kapsamında olmadığını hatırlattılar. Istanbul'dan gelen gazeteci heyetiyle birîikte olduğumuzu, Nemrut Dağı'nda kaldığımızı, en yakın yerteşim merkezinin kilometrelerce uzakta olduğunu hatıriatmamız üzerine, cep telefon numaramızı alan Renault Yardım yetkilisi, bir gelişme olursa arayacaklannı bildirdi. Renault Yardım'dan bir sonuç alamaymca, bunun üzerine en yakın tamirciye gittik. Tamircide de pim bulamayınca, en yakın köye giderek araç sahibi olan bir kişiden bijon somunu satın aldık. Yeniden yola çıktığımızda aradan saatler geçmişti. Zor durumda olan kişilere yardım etmek istemeyen Renault Yardım servisinin, hangi şartlarda, kimlere hizmet götürdüğünü çok merak ettik. Yakup Bilge / İSTANBUL 2 Bir pazar akşamı, aracım Bağdat Caddesi'nde hareket halindeyken alt kısmından şiddetli bir gürültü gelmeye başladı. Bunun üzerine cep telefonumla Renault Yardım'ı arayarak açık olan yetkili servisin telefon numarasını öğrenmek istedim. Aracı olduğu yerde bırakmamı öneren Renault Yardım yetkilileri, yetkili servisin adresi ve telefonunu veremeyeceklerini bildirdiler. Aracımın hareket edebildiğini, yetkili servise kadar götürebileceğimi söylememe karşın, yardımcı olamayacaklarını belirten Renault Yardım yetkilileri, telefonu yüzüme kapattılar. Serkan Oskay / İSTANBUL B aşka bir kentte, en yakın ulaşım merkezinin kilometrelerce uzakta olduğu bir bölgede, zor durumda kalan kişilere yardım etmeyen Renault Yardım'ın, hangı şartlarda. kimlere hizmet verdığini bız de çok merak ettık. Herhalde, Renault Yardım servisi yalnızca şehır merkezinde meydana gelen arızalarda müşterilerinin yardımına koşuyordu. Aksi halde zor durumda kalan meslektaşlarımızın yardımına da koşması gerekiyordu. Yenı Yüzyıl gazetesınden Yakup Bilge ve okurumuz Serkan Oskay'ın şikâyetlerıni Renault Maıs Muşterı Hızmetlen Bölümü'ne ilettik. Konuya ilişkin olarak Müşteri Hızmetlen Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada. Nemrut Dağı'nda yolda kalan basın mensuplarını mesaı saati sonrasında aradıklarını belirten yetkililer, telefona bakan operatörün, servısın o saatte açık olup olmadığını bılmediğini kaydettiler. Renault Yardım aracında bıjon somununun yer Philips'ten tüketiciyi 'bilgilendirme ihmali' H avalann ısınmaya başlamasıyla birîikte artan sivrisınek ve benzeri haşerelere karşı korunmak isteyen Muğlalı okurumuz Ahmet Gökova, Philips marka böcek öldürücü almaya karar vermiş. Ampulü satın aldığı elektrikçiden ürünün özellikleri hakkında yeterince bilgi alamayan okurumuz, daha sonra ürünün kutusunun üzerinde de herhangi bir açıklamaya rastlamamış. Ampulün hangi kimyasal maddeleri çevreye yayarak böcekleri yok ettiğinı anlayamadığını vurgulayan okurumuz, diğer sınek kovucuları 2.5 yaşındakı çocuklan için riskli bulduklarını, bu nedenle Philips'i seçtiklerini hatırlatarak ampulün içeriği hakkında bilgi edinememiş olmasının kendisini olumsuz yönde etkılediğini bildirmiş. Philips'in anti-insect (sınek kovucu) ampulleri hakkında bilgi almak üzere aradığımız Pazarlama ve Reklam Aydınlatma Müdürü Yalçın Eker, söz konusu ürünün çevreye koku ve kimyasal madde saçmadığını söyledi. Eker, anti-ınsect ampullerin üzerindeki sarı boyanın. sinek ve diğer haşerelerin yaklaşmasını engellediğini kaydetti. Anti- insect ampullerin kutusunun üzerine açıklayıcı bilgi yazmayı akıl edemediklerini bildiren Eker, söz konusu ürünün koruyucu etkisinın kullanıldığı yere göre değışiklik gösterdiğini hatırlatarak bu nedenle reklam ve tanıtım kampanyalarına ağırlık vermediklerinı bildirdi. Ampulleri bahçede kullanan bırçok müşterilerinin sonuçtan memnun kalmadığını vurgulayan Eker, kapalı yerlerde kullanılan anti-insect ampullerin daha etkili olduğunu vurguladı. • almadığını bildiren yetkililer, Renault Yardım'da telefona bakan operatörün, gerekırse aracın servise çektirilebileceğini söylediğini belirttiler. Daha sonra operatörün. yetkili servisi arayarak parçanın temin edilip edilmeyeceğini araştırdığını vurgulayan müşteri hizmetleri yetkilileri. parçanın temin edilmesi üzerine Yakup Bilge ve arkadaşlarının vermiş oldukları cep telefonlarından arandıklannı. ama bulunamadıklarını ifade ettiler. Bu arada görüştüğümüz Renault Yardım'dan üst düzey bir yetkili. Güneydoğu Bölgesfnde Renault Yardım servisine birçok asılsız başvuru yapıldığını söyleyerek bazen telefona çıkan bayanlan rahatsız etmek amacıyla bile birçok telefon aldıklarını bildirdi. Yakup Bilge ve arkadaşlarının yardım ısteğinin gerçek olup olmadığı konusunda şüpheye düşen Renault Yardım operatöıierinin daha sonra bir araştırma yaptıkiarını belirten yetkili, gerçekten o tarihlerde kalabalık bir gazeteci grubunun gezi amacıyla bölgede bulunduğunu öğrenmeleri üzerine, yardım için bir araç tahsıs ettiklerini kaydetti. Serkan Oskay'ın şikâyetine ılişkın açıklama yapan Renault yetkilisi, yetkili servislerin yeri ve telefonları ıle ilgili bilgıyi 293 26 26 numaralı Renault Bilgi servisinin verdiğini anımsatarak Renault Yardım'ın bu tür hızmetler vermediğini vurguladı. Yetkili, buna karşın, müşterilerinin yüzüne telefon kapatmak yerine, Renault Bılgi'nin telefon numarasının verilebıleceğine değındı. • İZZETTİN ONDER TezatBu hafta pazartesi günü, Atatürk Kültür Merke- zi'nde gururla izlediğimiz bir kültür programı vardı. 9. Uluslararası Yapı Kredi Gençlik Festivali çerçeve- sinde. Istanbul Alman Lisesi ve Almanya'dan gelen Sankt Georgen Gençlik Senfoni Orkestrası. Carl Orff'un Carmina Burana koro ve dans gösterisini gerçekleştirdi. Amatör ruhla fakat fevkalade üstün bir profesyonellik derecesinde sunulan bu gösteri izle- yicileri büyüledi. Böylegüzel bir programa emeği ge- çen Istanbul Alman Lisesi ve Almanya'dan gelen topluluğun yöneticileri ile kendilerine rol verilmiş olan gençleri en samimi duygularımla kutluyorum. Kültür faaliyetlerine fevkalade güzel katkılarından dolayı Ya- pı Kredi Bankası'nı da tebrik ediyorum. Bize bu gü- zellikleri yaşatan tüm ilgililere teşekkür ediyorum. Kültür bir ulusun değil, fakat uluslann müşterek ürü- nü ve mahdır. Kültür, sadece üretilmesi ve yaşatılma- sı açılarından değil. fakat müşterek bir dil olması ba- kımından da uluslararası bir niteliğe sahiptir. Ulusla- rın bireylerini bir araya getiren, onların birbirlerini an- lamaya ve böylece aralarında dostane ilişkilerin oluş- masına neden olan en önemli etkinlik aracı kültür- dür. Coğrafi farklılıklara göre kültür farklılıkları da ola- bilir, fakat kültür sınırı olamaz. Zira kültür sınırı, kül- türün uluslararası kaynaştırıcıtık rolünü ortadan kal- dırdığı gibi, insan kümelerini de izole eder. Kültür sı- nırı. bu sınır içinde hapsedilen kültürü de yozlaştırır ve öldürür. Başkalarının kültürünü hoş karşılayama- yan, onlara açılmaktan korkan kafalar, aslında ken- di kültüründen emin olmayanlardır. Başkalarının kül- türüne kucak açmayanlar, kendi kültürlerini de çev- reye yayma hakkını yitihr. Böyle bir felsefeye sahip kafalar, tarihte çok sık görüldüğü gibi, ülkeleri ve in- sanlığı derin karanlıklara gömerler. • • • Kültürün etrafının sınırlarla çevrilmesi ve denetlen- mesi, bu kültür içindeki insanları görünmez bir de- netim ağı içine alma çabasının bir ifadesidir. Böyle birdoku faşist kafaların üretimidir. Bu kafalar tek bo- yuta indırgediği kültürü, kendi faşizan emellerinin en etkili bir aracı olarak kullanırlar. Cumhuriyetin ilk dö- nemlerinde taş plaklar ithal edip bunları halka din- letmek eğer bir zorbalık olarak görülürse, bilinmeli- dir ki bu zorbalık tek yanlı faşizan eğilimlere karşı gi- rişilmiş bir tür kültür savaşı idı. Tezat şurada ki uzun yıllarda ve yoğun çabalarla gerçekleştirilmiş olan cılız kültür birikimi, ülkemizde ciddi bir tehlike ile karşı karşıya bulunmaktadır. Top- lumu derin bir karanlığa çekmeye aday despotik güç- ler, çok kısa bir zaman diliminin mirasım boğmaya ha- zırianıyor. işingaribi. karanlıkgüçlerbugörevinetop- lumu kurtarma adına yelteniyor. Toplumun kurtarıl- maya gereksinimi var ama bu kurtuluş ekonomik alanda olmalıdır. Ekonomik alandaki bu kurtuluş ise sermaye - mülkıyet bıçimi ile ilgidir. Sermaye gücü- nü halkla paylaşmak istemeyenler, bu gücü kendi eli- ne geçirmeye çalışanlar, bu zorbalıklarını kültür ala- nını baskı altına almakla perdelemeye çalışmaktadır. Böyle bir tehlike hem mevcut sermaye yapılanma- sından hem de bu yapılanmanın el değiştirilmesini amaçlayan gruplardan gelmektedir. Kültürsüz bir halk, bilinçsiz bir yığındır. Toplumu bi- linçsizlendirmek. onu baskı altına almanın ilk ve tek yoludur. Fazilet. halkı bilinçsizlendirerek ona hâkim olmak değil, bilinçli bir halkla beraber yürümektir. Halka ve kendine güvenen siyasetçinin tavrı böyle olmalıdır. Kültürel saldırı. tek boyuta indirgenmeye çalışılan ve bununla da iftihar edilen tüm dünyamız için de ina- nılmaz büyük bir tehlike oluşturmaktadır. Tek boyut- lu kültüre yönelmek, tahammülsüzlük ve faşizan eği- limlere yönelmek demektir. Bugünkü dünyamızda sermaye olgusunun belirlediği tek boyutlu kültür, tüm kafalan ve bilinci dondurma eğilimi taşımaktadır. Böy- lece dondurulan milyonlarca kafa, giderek daralan sa- yıda mıdeye hizmete yöneliyor. Yer tanrılarına kul ol- maya razı olmak, sadece kültüre değil, insan hay- siyetine de yönelik affedilmez bir yanlıştır! ŞIRKETLERDEN HABERLER • N'ETAŞ Bosna-Hersek PTT'si ile verı iletişim şebekesi kurulması konusunda anlaşma>a vardı. +__ • KLM Hollanda Kralıvet Ha\ayolları haftada yedı kez gerçekleşen Istanbul- Amsterdam uçuşlarının sayısını I3'e çıkarıyor. • OPET PETROLCLLÜK istasyonlann standartlannı belirli bir düzeyde tutmak amacıyla "Mystery Shopper" adını taşıyan uygulamayı başlattı. • f NTExpress VVorldwide HABITÂT ll'nın tüm kargo taşımacılık işlemlerini üstlendi. • ROVVENTA LadyOptima ile kadınlara evde pratik \e sağlıklı epilasyon olanaöı sağlıvor. • İSTANBLL ÇORAP SANAYİ Müjde Lux serisi ile birîikte yeni bir uygulamayı da gündeme getirerek ücretsiz telefon serv isi "Müjde Lu\ Bilgi Hattı'nı müşterilerinin hızrnetine sundu. •DEMİRBANK önümüzdeki dönemde devreye sokacağı Bireysel Bankacılık uygulamalan için McK.insey&C'ompany Danışmanlık Şirketi'nı seçti. • IKTİSAT BANKASI yann vereceği bir davetle . bankanın çeşitli bırim ve şubelerınde çalışıp aynlmış olanlarla halen çalışmakta olanlan bir araya getiriyor. • ESBA.NK'ın Alanya şubesi hizmete açıldı. • INTER, ürettigi POS ile Maliye Bakanhğı onaylı ilk Türk firması oldu. Şırket yetkililen müşterilerinin iş kaybına uğramadan çalışmasını sağlamak için 24 saat hizmet veren uzman servis ekibi kurduklannı açıkladılar. • MERKEZ SİGORTA. inönü Stadı ile Mısır Arap Cumhurıyeti Başkonsolosluöu'nu teminat altına aldı. • COMMERCIAL L'NIÖN SİGORTA. 60 profesyonel acentesınin katılımıyla acenteler topjantısını aerçekleştirdi. • İSVİÇRE SİGORTA. Internet Web sayfalanna airdi. Adresi \\ ww.spacestan.net bentaş İsviçre.htm. • NORDSTERN SİGORTA. \erdi Gipür ün Büyükçekmece tesıslerini yanaına karşı sigortaladı. • GÜNEŞ SİGORTA 1996 acenteler toplantısı Antalva Kemer Simena Tatil Köyü'nde sierçekleştirildi. • EMEK SİGORTA dan Tülin Ataman'ın ayrılmasıyla boşalan Pazarlamadan Sorumlu Genel müdür Yardımcılığı'na Demir Hayat Sisorta'dan Levent Akyüzalp atandı. • TÜRKİYE BİLÎŞİM \AKFI, Türkiye'deki tüm bilgisayar mühendisliği bölümlerinin katıldığı bir toplantı düzenliyor. Toplantı 7 haziranda Boğaziçi Üniversitesi Rektörlük Toplantı Salonu'nda yapılacak. • BORL'SAN HOLDÎNG, Ecopolises. yannlann şehirlerı global yarışmasında ödül kazanan projelerin sergisini Mimar Sinan Üniversitesi'nde halka açık sereilemek üzere destekledi.