Katalog

Cumhuriyetİmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı. Orhan Erinç 0 Genel Yayın Koordınatoru Hikmet Çetinkava • Yazıı^lerı Muıiurlerı. IbrahimYıldız (Sorumlu),DinçTavaııç 0 Haber Merkezı Müdürü Hakan kara 0 Görsel Yönetmen: Fikret Eser Dı^ Habcrler Ergun Balcı0İstıhbarat Cengiz Yıldırım 0 Ekonomı Bülent Kızanlık 0 Kuhur Handan Şenköken 0 Spor' Abdülkadir Yücelnıan 0 Makaleler Sami Karaörcn 0 Du?eltme Abdullah Yazıcı 0 Fotoâra! Erdoğan köseoğlu • Bılgı-Belgc Edibe Suğra 0 Yurt Haberlerı Mehmet Faraç Ya\m Kurulu İlhanSdfiıklBaşkan). Orhan Krinç. Okta> Kurtböke. HikmetÇetinka}a, Şükran Soner. Ergun Bakı. Diırç Ta)anç. İbrahim Yıldız, Orhan Bursalı. Muslafa , Hakan Kara. AnkaraTenısilcısı: Mustafa Balbav 0 HaberMüdürü Doğan AkınAtatürkBuhanNo. l25,Kaf4.Bakanlıklar-\nkaraTel 4195020 (7 hat). Faks 4195027 0 tzmır Temsılcısı. Serdar Kızık, H Zı>a Blv 1352 S. 2 3 Tel 4411220, Faks 44191P 0 Adana Temsılcısı Çetia Yiğenoğlu. lnönuCd 119 S No 1 Kat l.Tel 3522550. Faks 3522570 Müessese Müdürü. Erol Erkııt 0 Koordmator Ahmet Korulsan 0 Muhasebe Bülent Yener 0 ldare Hûseyin Cürer 0 lşletme Önder Çdik 0 Bılgı-tşlem. Nail tnal 0 Bılgısa\arSıstem Mürüvet Çiler MEDYA C: • Yonetım Kurulu Başkanı - Genel Mudür Gûlbin Erduran # Koordmator Reh» Iptman 9 Genel Mudur Yardımcısı Mine Akdağ Tel 514 (T 53 - 5139580-5138460-61.Faks 5118466 \awmla\an vt Basaa: > enı Gun Haber Aıansı Basın \e Yaymcılık A Ş Türkocagı Cad 39 41 CaŞaloŞlu 34134 Isl PK 246 Islanbul Tel (0 212ı 5 : 0 5 05{20hall Faks (0 212ı 513 S5 9 5HAZİRAN1996 Imsak: 3.28 Güneş: 5.26 Öğle: 13.10 îkindi: 17.07 Akşam: 20.40 Yatsı: 22.28 Paco Robannenin Sofya seferi • Haber Merkezi - Ünlü Fransiz moda tasarımcısı Paco Robanne'nin giysilen Bulganstan'da büyük beğeni topladı. Sofya Kültür Sarayı'nda yapılan defilede, giysileri Bulgar mankenler sergıledı. Robbane ıse ılk defa geldığı Bulgaristan "da gördüğü ılgıden memnun kaldıgını bıldirdi. anlaşması • Haber Merkezi - Netaş, Bosna-Hersek PTT'sı ile verı iletışım şebekesi kurulması konusunda bir kontrat imzaladı. Netaş Genel Müdür Yardımcısı Suat Baysan ile Bosna- Hersek PTT'sı Genel Müdürü Harudın Şuman arasında ınızalanan anlaşmaya göre şebeke başlangıçta 156 aboneye, Sarejo\a merkez olmak üzere Tuzla, Zenica ve Mostar şehırlerinde hizmet \erecek. Milli eğitimde teknolojik devrim • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Milli eğitım sıstemınde, geleneksel tüm yöntemlere ve kırtasiyeciliğe kökten son verilıvor. Milli Eğıtim Bakanlığı'nca hazırlanan İLSIS (H vetlçe Milli Eğitim Müdürlüklen Sistemı) projesıyle. mıllı eğitım sistemı. teknolojik oîanaklardan yararlanılarak. stratejik bır plan çerçevesinde yeniden düzenleniyor. Milli Eğitim Bakanı Turhan Ta>an. "ILSİS projesı, bakanlığımızı 21. asra hazırlayacak köklü bir değışım sürecınin ılk \e en büyük adımıdır. Bu projenin başansı bakanlığımızın. merkezden taşraya bütün birim amirlen ve çahşanlannın bilinçli, içten ve etkın desteği ile mümkün olabilecektir" dedi. Çocukların ruh sağlığı • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Sağlık Bakanı Yıldınm Aktuna, çocuk sağlığında, çocuğun sadece fiziksel büyüme ve gelişmesinin değıl. aynı zamanda ruh sağlığının da izlenmesı amacıyla ana çocuk sağlığı merkezlerinin hizmete sokulacağını açıkladı. Aktuna, dün Ankara'daki sağlık muhabirleriyle bir sohbet toplantısı düzenledi. Aktuna, "Siyasette şu an çektiğımiz sıkıntılar. çocuğun sağlıklı psikolojik ortamda yetişmemesinden. kişihğini oturtamamasından kaynaklanıyor" dedı. Diyanerten açıklama • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Diyanet Işleri Başkanlığı Türmenistan'ın başkenti Aşkabafda yaptınlan Türkiye Cami ve Külrür Merkezi inşaatında, ihalemn bır taşeron fırmaya usulsüz olarak verildiği ve bu fırmaya haksız kazanç sağlandığı yönündeki Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığı raporunun doğru olmadığını bildirdı. Diyanet lşleri Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, cami inşaatinın önce Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün şirketı Vakıf lnşaat A.Ş.'ye verildiği belirtılerek şirketin işi tamamlamasımn mümkün olmadığının ortaya çıkması üzenne inşaatın bir taşeron firmaya devredilmesi yönünde karar alındığı vurgulandı. Bu çerçevede GAMA firmasının seçildiği belirtilen açıklamada taşeron fiımanın kayınlmasının söz konusu olmadığı kaydedildi Dünya Çevre Günü'nü enerjiden çöpe, denizlerden ormanlara, sulak alanlardan kaçak yapılaşmaya yine sorunlarla karşıladık 'Çevreyi mevreyf arbk urnursaym• "Çevreyi mevreyi bir kenara bırak"ınca ortaya çok acı bir tablo çıkıyor. Türkiye'de her yıl geriye bakıldığında "faturanın" hızla büyüdüğü görmezden gelinse de doğa, sele dönüşen yağmurlartyla, yok olan yeşiliyle, değişen mevsimleri ve ısısıyla uyansını sürdürüyor. ÜMİT OTAN İZMİR- Enerjı üreteceğimize patlat- tıgımız çöp dağlan: önce zehırledığımız ardından erezyona "kurbanetnğimiz'" ta- nm alanlan. "ahk kanalTna dönüştür- dügümüz nehırlenmız, sulak alanlan- mız, kuş cennetlenmız; kötü yakıt. eg- zoz gazlan onlar da yetmeyınce asıt yag- murlanyla boğduğumuz, beton dağlar- la soluksuz bıraktıgımız. sellere esır et- tıgımiz kentler, rant kavgasıyla talan et- tiğımız ve hızla tükettığimız kıyılanmız, yeşihmiz. mavimiz. geleceğımız... •*Çevre> i mevreyi bir kenara bırak"tı- ğınızda ortaya böyle acı bır tablo çıkı- yor. 1972yılındaStockholm'dekı Bırleş- miş Milletler Çevre Konferansı'nda 5 Haziran'ın Dünya Çevre Günü olarak kabul edilmesi en azından her yılın bır günü genye bakılıp. doğaya neler yap- tığımızın bır "muhasebesini" yapmaya olanak tanıyor. Türkıve'de her yıl gen- ye bakıldığında "faturanın" hızla büv ü- düğü görmezden gelinse de doğa. sele dönüşen yağmurlanyla, yok olan yeşi- liyle, değişen mevsımiyle ve ısısıyla uya- nsını sürdürüyor. Dünya Çevıe Günü'nde çevremiz "kan ağhyor" Çevreye saldıranlan ne yasalar ne ulus- lararası sözleşmeler ne çevrevle ılgılı yönetmelıklerdurdurabildı. Çevreye yö- nelik "cinayener" valnızca seyredıİdı. lş.te birkaç örnek Yatağan Termık Santralı. mahkemele- nn "çahşmamairkaranna karşın Çev re Bakanı Rıza Akçalı'nın da ıçınde bulun- dugu Bakanlar Kurulu kararıyla yenı- den üretıme geçınlerek. bır "hukukskan- dah" yaşandı. Gökova Termık Santralı. bılım adamlarına "çoreye zarar ver- mez" dıven ısmarlama raporlarhazırlat- tınlarak, tüm tepkılere ve yasalara kar- şın denemeüretimınealındt. Edremıtve Bergamada maden ışletmek ısteyen al- tın lobılennin baskısıyla yönetmelıkler değıştırıldı.Kıyı Yasası'naaykın olarak yerel yönetımler veya ilgıli bakanlıkla- nn dırektifiyle kıyılardolduruldu. yenı yollar yapıldı. Türkıye'nin Ege ve Ak- denız kıyılarında altyapıyı iyileştırme ve geliştirme projesi olan ATAK içın tek bir adım atılmadı. lzmır Büyük Kanal Pro- jesı, yıllarca yennde saydı. Hazıne ara- zılennın satışından. turizmden. özelleş- tirmedensağlanangelırden.çevreadına tek bir kuruş harcanmadı. Ülke toprağından bır çakıl taşı ver- meveceklerını söyleyenler. her yıl Kıb- ns büyüklüğünde toprağm erezyonakur- ban edılmesine seyirci kaldı. Antık ören yerlerınden elde edılen gelır, buralara gen dönmedi. Antik kentler, müzeler. bekçısiz, korumasız bırakılarak define- cilerin elıne terkedildı. Çöp vergilerı, belediyelerce hıç ilgisiz yerlere harcan- dı. Çöpler, yme gelişigüzel, açık alanla- ra depolandı. Çöplenn patlayıp altında yurttaşlann can vermesi bıle ders olma- dı. Dünyaca ünlü sulak alanlanmız "ölü- me" terk edildi. Çamaitı Tuzlası. Gedız Nehri'nin taşıdığı kirlilik. kontrolsüzdo- ORMANIN YERİNE 'ORMAN'- tşte Türkiye'njn özellikle kıyı kesimlerinde sıkça rastlanan bir görüntü. Ornıan >ok edilerek yerine yeni bir 'orman' dikilmiş. Ama yeni 'orman' ne yeşil, ne de canb, girdiği yerde canlılara yaşam hakkı bırakmayan bir 'beton ormanı.' ga tunzmı, lzmır Körfezı antmatesisle- rinintuzlanın yakınlanna planlanmasıy- la zor anlar yaşıyor. Marmara Gölü su- lan, ekolojik denge gözetılmeden sula- ma amacıyla kullanılarak tüketıliyor. Bü- yük Menderes Deltası su rejımının bo- zulması ve aşın kırliliği. bataklıklann tanm alanma çevrilmesiyle, Bafa Gölü B. Menderes"ten gelen kirlilikle, Akde- niz Bölgesı'ndekı Acıgöl kuraklıkla, Ka- rataş Gölü' ne akan sulann barajlarla ke- sılmesiyle, Ereğlı Sazlıklan, göle akan tüm kaynaklann barajlarla kesilmesi, ev- sel ve tanmsal atıklarla kırlenmesıyle, Ka- radeniz Bölgesi'nde Kızılırmak Delta- sı, DSİ'ninkururmaprojelerinin,oıman kesiminin, ikinci konut yapılaşmasıyla karşı karşıya. Karadeniz'de balık yerine kirlı variller toplamaya başladık. Çer- nobıl'in etkıleriyle ilgili henüz somut hiçbir şey yapılmış değil. Boğaz'da ve Marmara kıyılarında yazlıkların artık hükmü kalmadı. Buralan bıtirenler, şim- dılerde Ege ve Akdenız'i tüketme "sa- vaşımı" venyor. Kocaelı. Bandııma yö- resinde artık denız değıl. sanayı atıkla- nyla oluşmuş balçık var. Alıaga Gemi Sö- küm Tesısleri denizı kırletmey i. gökyü- züne kanserojen asbest "pompalama- yı" sürdürüyor. Foça"da foklar yaşama savaşımı veriyor. Ege ve Akdeniz'de ar- tık toprak tükendi. Şımdi bol silahlı ve ölümîü rant kavgalan yaşanıyor. Yapılanlar yetmiyor Çev rev e bunca saldın olurken. duyar- lı dünya msanlan örgütlerı tabu kı boş durmuyor. Türkiye"deçevreyle ilgıli ça- Uşmalar ve eylemler de sürüyor. Göko- va'da kurulu Kemerköy Termik Santra- h'nınçalıştırılmaması, Akkuyu'yanük- leer santral kurulmaması, desülfinzas- yon ünitesi olmayan termık santrallenn kapatılması, Bergama'da siyanürle altın aranması çabalanndan vazgeçılmesı. or- manlıkalanlannçöplügeçevnlmemesı, antık tarıhin korunması. kıyılann talan edılmemesı ıçin çeşıtlı eylemler yapılı- yor. Çevre bilincı her gecen gün artar- ken, en yığınsal tepkilenn köylerden gel- mesı umut venyor... Bugün Dünya Çevre Günü. Her yıl yaptığımızı ymeledık. Çevre- mıze, ülkemıze. dünyamıza neler ettiği- mızı anlatmanın dışında bir şey yaza- madık. Dünyamızı, geleceğımizı kurtar- mak içın "çevreyi mev revibir kenara bı- rakan"lar karşısında hızla çoğalmaktan başka çare yok... ^GÖREVDEN ALMAL\R Kültür Bakanbğı aleyhine dava İstanbul Haber Servisi - Kültür Bakanı Agâh Oktay Güner'ın görevden aldıgı. İstanbul 3 Numaralı Kül- tür ve Tabıat Varlıklannı Koruma Kunılu üyesi Prof. Dr. Afife Batur, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ve mi- mar Oktay Ekinci, Kültür Bakanlığı aleyhine dava açtı. Danıştay'a göndenl- mek üzere İstanbul İdare Mahkemesi'ne yapılan başvuruda, görevden al- maya dayanak oluşturan yönetmelık değişiklığinin ıptalı ve yürütmenın dur- durulması istendi. Kültür Bakanı Oktay Güner'in göreve gelir gel- mez "hallaç pamuğu" gı- bı dağıttığı koruma kuru- lu üyeleri. haksız uygula- manın düzeltılmesı ıçin vargıya başvurdu. Danış- tay BaşkanlıĞrna gönde- rilmek üzere İstanbul lda- re Mahkemesı Başkanlı- ğı'na avukat Deniş Par- laktaraftndan yaptlan baş- vumda. kurul üyeliğı seçı- minde. bakanlığın takdır yetkısine sahıp olduğu ve ıdarenın bu yetkiyı kulla- nırken eşıtlık hükümlenne ve hizmet gerekleri ile ka- mu yaranna uygun dav- ranması gerektıği. idare- nin ışlemlerınin hukuka uygunluğunun bir koşulu olduğu belirtıldi. Gerekli ruteliklere sahıp olarak üye seçılen kışının_ görevine son veriltrken an- cak bılımsel çalışmalarda yeterlılik sahibi olmadığı ve objektif davranmadığı gibi gerekçelere dayanıla- bileceği vurgulanan baş- vuruda, söz konusu görev - den almada ıdarenin takdır vetkisini amacına uveun kullandığından söz edile- meyeceği saptaması v apıl- dı. Danıştay'ın çeşitli ka- rarlannda da göreve son verme işleminın sebebe dayalı (causal) bir tasarruf olduğu, sebep unsurunun yokluğu, yanlışlığı veya gösterilen sebebın gerek- çe oluşturacak güçte ol- maması halinde tasarru- fun sakat ve iptali kabil olacağının vurgulandığı- na dıkkat çekılen başvu- ruda, "DavB konusu göre- ve son verme işleminde de sebep unsunı görülmemek- tedir. Bu nedenk işlem açık- ça hukuka aykırı bulun- ınaktadır" görüşüne yer verildı. Başvurunun sonuç v e ıs- tem bölümünde şe\ le de- nıliyor: "Hiçbirsebep gös- terilmeksizin müvekkili- min İstanbul 3 Numaralı Kültür ve Tabiat Varükla- nnı Koruma Kurulu üve- liğinin sona erdirilmesine ilişkin22 Mart 1996gün ve 645 sayılı bakanlık oluru- nun ve göreve son verme iş- leminin dayanağı olarak gösterilen "Kültür ve Ta- bıat Varlıklannı Koruma Yüksek Kurulu ile Koru- ma Kurullan Yönetmeli- ğı'nın Bazı Maddelerinin Değıştınlmesi Hakkında Yönetmelik'in 5. madde- sinde yer alan 'Bakanlık- ça seçilen üyelenn üy elik- len 2 yıl sürelidir. Bu üye- ler beş dönemi aşmamak şartıyia yenıden seçilebilir- ler' cümlelerinin iptaline ve öncelikle dava konusu işlemfcre ilişkin > ürütme 1 nin durdurulmasına karar verilmesinivekil olaraksay- gdanmla istervesunanm." 4 Çevre Günü hatırası' Eskiden insanlarbüyükkentkri a- v aret cttiklerinde. bunun anısı ola- rak 'hatıra fotoğrafı' çektiririerdi. Hani kocaman bir kutuyu andıran fotoğraf makinelerinin karşısında, arkalannda çarpık çurpuk harflerie 'İstanbul' ya da 'Ankara hatırası* yazan bezlerin önünde kimi zaman elinde bir çiçek, kimi zaman ailecek poz verirlerdi... Ve bu sivah-bev az fotoğraflar y ıllaria sararsa da tatlı bir anı olarak saklanırdı albümlerde. Bugünlerde fırsat bulursanız, siz de doğada bir anı fotoğrafı çektirin. Tıpkı zeytin ağacının gölgesindeki bu insan- lar gibi. Çünkü, hükümetlerin çev rev e olan duyarsı/Jığı sürer ve kirlenme bu hızla giderse. y akın gelecekte ne soluk alacak bir doğa parçası ne de önünde fo- toğraf çektirecek bir güzellik bulamayabilirsiniz.(Fotoğraf: ÜMİT OTAN) 2 yıl önce açılan davada henüz ilerleme yok Boğazlar tehlikede, dava hâlâ sürüncemede ASUMAN ABACIOĞLL IZMİR-HABITATtoplantısındagünde- me gelmesı beklenen "Boğadardantanker geçişinin engetlenmesi" konusunda ikı yıl önce açılan dava. hâlâ sürüncemede. Da\ a dosyası. "yetki alanlanna girmediği'' ge- rekçesıyle görev sizlik karan v eren İstanbul ve Ankara idare mahkemeleri ile Danıştay arasında "gidip geHyor." izmirÇevTe Hareketı Avukatlan'nca 1994 yılında istanbul İdare Mahkemesı'nde "Bo- ğazlarve Marmara Bölgesi'nin LPG ve ham petrol gibi zarariı, yanıcı, riskli ve tehlikeli maddeler taşıyan tankerlerin giriş ve çıkışı- na kapatılması" ıçin Devlet Bakanlığı De- nızcılık Müsteşarlığı ile Çevre ve Sağlık ba- kanlıklan aleyhine açılan dava hâlâ usul yö- nünden tartışılıvor. Dava dilekçesınde. İs- tanbul ve Çanakkale boğazlan ile Marma- ra Denizı'nde bırçok deniz kazası olduğu, çok riskli ve tehlikeli olaylaryaşandığıanım- satılarak şöyle denıhyor: "1979 yılında Independenta tankeri ola- yında Boğaz'a önemli miktarda petrol dö- külmüş, ekolojik denge zarar «örnıüş. İs- tanbul kenti topvckûn yanma tehdidi ile kar- şılaşmıştır. Ancak aradan uzun yıllar geçme- sine karşın davalı idareler doğru dürüst hiç- bir önlem ahnamışlar, Independenta olayı- nı unutup gitmişlerdir. Bu arada boğazlar- dan geçiş y apan tehlikeli madde taşıyan tan- ker sayısında büyük bir artış olmuştur." Davacı yurttaşlar olarak 17.3.1994'te ko- nuyla ilgıli ve yetkilı altı idareye yazılı baş- vuruda bulunarak "Boğazlar ve Marmara Bölgesi"nin LPG ve ham petrol gibi zarar- iı. yanıcı, riskli ve tehlikeli maddeler taşı- yan tankerlerin ginş ve çıkışına kapatılma- sını istediklennı anımsatan avukatlar. bu başvuruya "Kültür Bakanlığı'' dışındakı da- valı idarelerin olumsuz vanıt verdıklerını anımsartılar. Denızcılık Müsteşarlığı ile Çev - re ve Sağlık bakanlıklan, bu başv uruv a ver- dikleri yanıtlarda boğazlardaki sorunlann çö- zümünde 1 Temmuz 1994*te yürürlüğe gı- ren Boğazlar Tüzügü"nün yeterlı olduğunu sav undular. DÜNYANIIN GELECEĞİ KARANLIK Her gün 3 canl türü yok oluyor BAM SALMAN ANKARA - Sanayileşme ile bırlikte artan çevre kirliliğinin. doğanın kendini yenileye- bilme yeteneginin üstüne çıkması nedenıyle dünyanın geleceğı ıpotek altına alındı.Çevre uzmanlan. ekolojik dengesı giderek bozulan dünyanın kirlilik yükünü arttıran ve doğanın kendını yenıleme payını ortadan kaldıran ge- lışmeleri şöyle özetledıler. - Ozon tabakasının delinmesi ve dünyanın giderek ısınması sonucunda buzullann eri- nıesi nedeniyle su seviyesinin yükselmesi, nüfusun yüzde30'unun vaşadığı denizseviye- lerindeki bölgelerde yuşamı tehdit ediyor. - Dünyada 1 saatte 3 bın dönüm, 1 dakıka da 50 dönüm arazı erozyonla yok oluyor. - Her yıl 24 trilyon ton toprağın tanm ara- zisi olmaktan çıktığı tahmin edilirken 2000 yılında ekilebilir toprak alanlannuıyiizde 20- 30 oranında azalacağı öngörülüyor. - Dünyada her yıl 400 mılyon ton atık üre- tiliyor. - Akarsularuı yüzde 10'u kirli ve okvanus- lara da her yıl (yS mihon ton çöp dökülüyor. - Son yüzyılda yaklaşık 30 bin bıtkı türü- nün yok olduğu, 2Ö00 yılına kadar dünya üze- rinde yaşayan türlerin yüzde 15-20'sının kay- bolacağı tahmin edıliyor. - Dünyada, 1 günde 3 canlı türünün tüken- diği beürlenirken 10yü sonrası için yapılan tah- minlersaatte 3 canlı türünün yok olacağını gös- teriyor. 2000 vılına ulaşıldığında var olan tür- lerin yüzde 20"sinin de tamamen yok olacağı üeri sürülüyor. - Dünyada, saatte 3 bin dönüm, dakikada 50 dönüm orman çeşitli şekillerle yok edili- yor. Tropikal ormanlardaki 1400 tür bitkının kanser ıçin gerekli ilaç hammadesinin yüzde 70'inı sagladığını vurgulayan uzmanlar. buor- manlann yüzde 80'ınin 2000 yılında ortadan kalkmış olacağını ve buna paralel olarak 750 tür ağaç. 1500 tür çiçeklı bıtki, 125 tür me- meli hayvan. 400 tür kuş, 100 tür sürüngen, 60 tür su hay\anı, 150 tür kelebek ve sayısız böceğin yok olacağını belirtıyorlar. - Dünyada içme ve kullannıa suyu giderek azalıyor. Su rükeriminde zengin ve yoksul ül- keler arasında büyük bir eşitsizlik olduğuna Diinyada soyu hıdatükenen havT-anlardan birisi de 'Çöl Tükisi'. İsrail'denGüney Af- rika'daki Johannesburg Hay^anat Bah- çesi'ne gönderilen bu sevimli hayvan. -Nuh'un Gemisi" adlı böiümde koruma altında tutuluvor. dikkat çeken uzmanlar, ortalama olarak bir AvTupaîının bir Ganahdan 70 kat fazla su kul- landığını belirtiyorlar. - Son 25 yılda .Afrika'nin tahtl üretimi, yüz- de 28 oranında azalma gösterdi. - 1900 yılından bu yana Etıyopya'daki or- manlann vüzde 9O'ı tükendi. - Akdeniz, yılda 650 bin ton petrol türevie- ri, 120 bin ton mineral yağ, 60 bin ton deter- jan. 100 bin ton civ a. 38 bin ton kurşun, 21 ton çinko. 320 bin ton fosfor ve 8 bin ton azot akı- blması nedeniyle vavaş yavaş ölüyor. - Körfez Savaşı sırasında Basra Körfezı" ne dökülen 8-10 milyon varil petrolün. canlılar üzerindekı etkılerinin gıdenlmesınin 180 yıl sürece&ı tahmin edilivor. TMMOB, 5 haziran nedeniyle bildiri yayımladı 'Çevre sorunlannın özünde demokrasi bulunuyor' ANK.ARA(CumhuriyetBürosu)-5 Ha- ziran Dün\ a Çev re Günü, çevre sorunlan ayıpları ile devam ediyor. Türk Mühendis ve Mimar Odalan Bir- liğı (TMMOB). Çevre Mühendisleri Oda- sı Dünya Çevre Günü nedeniyle yaptığı açıklamada çev re v e çev re sorunlanna yak- laşımda temel ilkenin önce insan ve çevre olması ve çevre ile uyumlu kalkınmanın ya- ratılması yolunda mücadele edilmesi gerek- liliği üzerinde duruldu. Çevre sorununun da özünde demokrasi sorunu olduğunu göz- den kaçırmamak gerektiğini bildiren oda yet- kilileri 3-14 haziran tarihlen arasında top- lanacak olan HAB1TAT-Ü"de (Birleşnıiş Milletler İnsan Yerleşımleri Konferansı) Türkiye'nın önemli yerleşim sorunlan. böl- gelerarası dengesizlik. kalkınma ve çevre ikilemı ve bunlann kentlere yansıması üze- rinde durulmadığını vurguladı. Dünyada ve Türkiye'de çevre sorunlan- nın çığ gibi büyüy üp, içinden çıkılmaz bir hale geldiğı bildirilen açıklamada çevre so- runlan şöyle özetlendı: - Çarpık ve hızlı kentleşme sürmekte, kent ve çevre sorunlan iç içe geçmektedir. - Denizler. akarsular \e su kaynaklan kirletilmektedir. - Kıyılar. tarihi ve kültürel miras, doğal zenginliklergibi değerier, yaıılış alan kulla- nım polirikalan ve politikasızlıklar nede- niyle elden çıkmaktadır. -Hava kırliliği. yeşil alan yoksunluğu, su kaynaklan ıhtiyacı. atıklar ve güriıltü. kent- lerin çoğunda büyük sorun halındedir. - Ormanlar yok edihnekte, erozyon cid- di sorunlar yaratmaktadır. - 2 binh yıllann eşiginde patlayan çöp dağ- lannda onlarca insan ölmektedır. - Enerji üretim ve tüketim değerieri ve ge- leceğe yönelik planlamalar gerçekçi tespit edilmeden, bir karartılıklar senaryosu or- taya koyarak. dışa bağımlı ve hiçbir çevre- selriskidikkatealmayan yaklaşımla Akku- yu'da nükleer santral yapımı gündemde turulmaktadır.