Katalog

5 HAZİRAN 1996 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 ALLEGRO EVtN İLYASOĞLU ' Sana dün bir tepedenbaküm aziz Istanbul'Topkapı Sarayf nın bahçesindeki eski Darphane binalannda yer alan Tarih Vakfı sergilen 31 Mayıs 1996 gecesi açildı. HÂB1TAT-1I kapsamındaki bu sergiler 31 Temmuz 1996'ya dek. iki ay süre ile gezilebilecek. Prof. Dr. Afife Batur'un başkanlığında hazırlanan Diinya kenti İstanbul sergisinin müzik odasını da ben düzenledim. tstanbul"un sesleri deyip de geçmeyin! Ne geniş bir yelpaze çıkıyor karşınıza... Hüzünlü bir Bizans ilahisinden ya da dokunaklı bir sabah ezanından en gürültü elektroorga; nazlı bir saray şarkısından davul zumanın coşkusuna: uluslararası dilde konuşan çoksesli klasik yapıtlardan Mehter müziğinin görkemine. kantonun neşesinden tangonun ritmine: arabeskin karamsarlığından Kâtibim'in nüktesine kadar İstanbul"dan çağlar boyu ne çok ses yükselmiş! Bu sesleri belli bir dizin içinde, tematik olarak altı gruba böldük. Her bir hücrenin başlığı şöyle oldu. Istanbul'dan Dinsel Sesler, Klasik Türk Müziği, İstanbul Türküleri \e Şarkılan, Çoksesli Müzik. Pop Müziği ve bir de seçmelerden oluşan bir Özet Müzik. Donanımını RAKS'ın üstlendiği hücrelerde konuklar. kulaklık takjp dilediği temayı kompakt disklerden dinleyebilecekler. Karşılarındaki panodan da her biri btr saatlik dinletinin Türkçe-lngilizce aynntılannı okuyabilecekler. Bu kompakt diskler piyasada satılmak üzere hazırlanmadı. Yalnız sergi süresince o mekânda dinlenmek üzere düzenlendi. Hazırlarken en coşku du> duğum grup. tstanbul'un dinsel sesleri oldu. Belki de bugüne dek ilk kez bu sesler bir araya gelip. bir albüm içine girdi. Zamandizinsel olarak bu topraklara yerleşen ve bugüne dek yaşayan değişik kültürlerin ilahi seslerini birleştirmeye çalıştık. Antik çağlardan Cithara Töreni ile açılan diskte Bizans'ın uzantısı olarak Rum Ortodoks Kilisesi'nden Leonidas Asteris, bir 11. yüzyıl ilahisi okudu. Katolik Kilisesi'nden bir Gregorius ezgisini. Ermeni Kilisesfnden Krikor DamatvaıTın okuduğu bir St. Stephan ilahisi izledi. Musevi sefarad tarzındaki Şabat duası Ezra Barnea"nııı sesınden \e saba makamında. Onu izleyen Bulgar Kilisesi'nin Da\ut Mezmuru'nu Konstantin Kostoff okudu. Ve Süryani Ortodoks Kilisesi'nden Abdül Demir'in okuduğu saba makamındaki tman Yasası'nı Salim Gözütok'un bir sabah ezanı izledi. Ardından me\lidden bir bölüm. Selat-i / stanbul'un sesleri deyip de geçmeyin! Ne geniş bir yelpaze çıkıyor karşınıza... Hüzünlü bir Bizans ilahisinden ya da dokunaklı bir sabah ezanından gürültülü bir elektroorga; nazlı bir saray şarkısından davul zurnanın coşkusuna; çoksesli klasik yapıtlardan mehter müziğinin görkemine: kantonun neşesinden tangonun ritmine: arabeskin karamsarlığından Kâtibim'in nüktesine kadar bu sesleri Darphane sergilerinde dinlevebilirsiniz. Ummiye. Tekbır ve Yunus Emre ilahileriyle tslam dininden örnekler \erdi. Istanbul'daki üç büyük tarikatın sesleri. Naat-ı Mevlana. Bektaşi Ncfesi ve Alevi Semah'ı da başka kayıtlardan aktanlarak bu kompakt disk içinde yer aldı. Klasik Türk müziŞini Benli Hasan Ağa'dan başlattık. Zamandizinsel olarak lstanbul'da yaşamış \e elimizde yapıtı bulunan en eski bestecıden. İstanbul şarkı ve türkülerinde bir zaman dizini gözetmedik. Ancak MünirNurettin'in sesinden Yahya Kemal BeyatlTnın dizeleri bu diskin açılışına çok yakıştı: ^Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul." Pop müziğin örneklerini seçerken ilk operetlere. Lüküs Hayat'a kadar uzanıp Hâzım'ın özgün sesine yer \erdik. Kantolar, tangolar. arabesk. derken belli başlı topTuluklarla Onno Tıınç'a kadar bir yelpaze çızdik bu diskte... Prof. Dr. Yıldız Se> başkanlığında hazırlanan Anadoİu'da Konut ve Yerleşme sergisinde de elimizdeki en eski müzik örneğınden günümüze dek bu topraklarda çalınan müzikleri sunuyoruz. Sergileri gezerken. müzikle görüntünün tümlesmesi için 20 dakikalık bir süre gözetildı. Müzik sergi adtmlany la bırebir örtüşmese de görsellik ortamına eşlik ediyor. Yedikuk ZindanlarTnda tdil Biret HABITAT-H'de yer alacak en çarpıcı müzik etkinliği kuşkusiız İdilBirefın Yedıkule Zindanlan'ndaki konseri olacak. 8 Hazıran Cumartesi akşamı saat 21 .30'da başlayacak olan konser, Tadeusz Strugala yönetimindeki İstanbul deslet Senfoni Orkestrası'nın cşliğinde bir Çaykovski şöleni. Hakan Erdoğan'ın yarartığı bu fikir geçen yıl Ankara'da düzenlediği Hipodrom konserlerinden kaynaklanmış: Klasik müziği geniş kıtleye ıılaştırmak! Törensiz. şatafatsız. koltuksıız... Yerde oturarak bile dinleneHecek konserler. tş ki dinletinin albenisı dinleyiciyi kapıp götürsün. Çayko\ski'nin 1812 uvertürüçalınırken. konser çe\resindeki surların üstünden gerçek top atı^ları yapılacak. Kara Ku\\etleri Komutanlığı'nın askerleri de böv lece senfoni orkestrası üyeleri arasına katılmis olacak. Geçen yıl Hipodrom konserlerini 40 bin kişi ızlemiş. Bu kez de Yedikule Zindanlan'nda çalan idıl Bıret'i on bin kişinin izlemesi bekleniyor. Gerçekten de kaçınlmaması gereken bir coşku yaşanacak. Çayko\ski'\e ve tdil Biret'e yakışan bir coşku! ALKENT ACTUEL ART CHARLOTTE ARENDS Mehpare Aksoy Yiğit Çok Boyutlu GOLGt OYUNU oynatıcılar CBHn Hayat HaM Kırtş, 5 Haıiran 17.30/ 8 Hufirm 15.00 1 He\ Dnlrapo Bnas Sok Poıan « 1 ! Sanat Galerisi SUNAR KİROV MAYDA MATİN ECE TURAMAN SEMRA ÖZÜMERZİFON TURGUT UZUNÖMEROĞLU YAPRAK BERKKAN SELÇUK TOGUL METİN ÜNSAL 3 Haziran - 28 Haziran Şakayık Sok. 45/3 80200 Teşvikiye/Ut. Tel: (0212)248 3165 Fax: (0216)368 69 46 Galeri (Pazar günii dıştnda) 11.00-19.00 arası açıktır. 8ELDA BAGCAN KASET ve CD ÇIKTI KIZILDERE Niye Çattın Kaslarını MEHMET EMMİ Yaylalar İnce ince bir kar yağar Gitme Dost Uyan Yine haber gelmiş (u.h) Meydan Sizindir Yaz gazeteci yaz Bilgi için Tel. 0212 / 527 61 28 M f l d Ö R Galeri Atölye ilanlarınız için: 293 89 78 (3 hat) M flHŞI'DHH BflHlŞHABITAT SIVIL KUBUIUSUR T JU Habitar II. insan usşamında ııerleşim boııutiarını. sivil Huruluşlarla bötünleşereli tarnşıgor DCOCUH rİİMRRLRHLfl HUŞ EVLERİ Mimar Cengiz BEHTRŞ Gelecejjin hentiertni huracah çocuhlarla. bir gelenelii. Huşevterint huşevletiçizece^iz. • Ol.R GOSTERİS! 6 Hoziran Perşembe SaaM2:00 [D5MRHU DRH BUGÜNE HUŞEVLERİ] • SERBEST RTÖLVE ÇBLIŞMRS1 G Haziran Perşembe Saat 14:00den ifibaren [CHPITOL / HGORH] HEHT • VE VfiŞflMfl HÜLTÖRÖ Bu sorup birçoh insan nedenleılesofabilir.RmaMn asü sâhipteu himterdir. htm Kimlerüen neler behler? (özüme ıjonelih yeni öneriler. geni fihirler l e n i ve Yaşama Hülförö" panelinde tarhşıtıijor. Pîof. OT Önsöt OSHftV - Cengiz BEKÎHŞ - Buher UZUNER - Tan ORflL - Murar ÇELİKHRN Honuşmacı olarah hahldcah. Vön EnverERCflN Müjdar Bezen Tiyahosu FOTOGRRFLRRLfi DÜNDEN BUGÜNE İSTRHBUL ın Oûzellihierini.şaşırlıcılıhlannı haıehaıeizleııelim. 3-14 Haziran 1998 farihleri arasında sinema hahnda... saat İS: 00 (APITOL 9. U L U S L A R A R A S I YAPI KREDİ GENÇLİK FESTİVALİ 1 9 M A Y I S - 1 9 H A Z İ R A N 1 9 9 6 DANS Ira Bernstein Step Dansı Son zamanlarda dogaçlama caza (be-bop) ağırlık veren sanatçı. dansı ritim mucızesine donüşturen bir müzik dahisi olarak nitelendiriliyor. Atatürk Kültür Merkezi. Saat: 19.00 600.000 TL. 500.000 TL. 400 000 TL Atatürk Kültur Merkezi: (02121 252 99 35-252 99 36 CAZ Sierra Maestra Topluluğu/ Frank Morgan Dörtlüsü Sierra Maestra Topluluğu 20. yüzyıhn başlarında Küba'nın doğusundaki dağlık bölgede doğan "son müziQİ"ni günümüzde en lyi yorumlayan topluluk, Istanbullular'a unutamayacakları bir müzik şöleni sunuyor. Frank Morgan Sanatçı ıçın Wynton Marsalis "Duygulu. ateşli ve ölümsüz sezgilerıyle alto saksofonu dünyada onun kadar iyi çalabilen hiç kimse yoktur" diyor. Maslak Darüşşafaka Kampüsû Spor Salonu. Saat: 21.30 600.000 TL. 500.000 TL Harbıye Açıkhava Tiyatrosu ıçın alınmış olan bıletler. Maslak Darüşşafaka Kampusu nde geçerhdır. Saat 20.45te Atatürk Kultür Merkezi önunden Maslak Darüşşafaka Kartıpüsu'ne ve gosten sonrası Taksım'e ucretsız servıs vardır. Değışıklıkten otjrj gösrerılen ızleyemeyecek olanhr. tnletlennı Aatürk Kültur Merkezi gışeienne ya da Yaoı KreCı Âkmerkez. Taksım, Bakırkoy. Kaöıkoy Şutelerı ne lade ederek bilet bedeUerını gen alabtiırter YAPI KREDi BEYAZPERDENİN ARDINDAKİ KENTLER HABITART ULUSLARARASI FİLM FESTİVALİ BEYC3ĞLU ALKAZAR SİNEMASI / 245 73 83 6 HAZİRAN PERŞEMBE 12.00 SEREMONİ 15.00 IAHAİNE 13.00 PARIS BIZIMDIR 15.00 TANGO ARGENT1NO 19.00 PARİS BİZİMDİR 21.30 BAŞKALARININ AMERİKAS1 % Kültür % Sanat j! ilanlarınız için: : :\ 293 89 78 ö (3 hat) BEYOĞLU AVRUPA SİNEMASI / 245 73 83 5 HAZİRAN ÇARŞAMBA 4 HAZİRAN PtRŞEMBE 12.00 AUCE KENTVERDE 15.00 SEVİMÜ FAHİŞE I 19.15 AYRIUK ŞARKISI I 21.30 SEVİMÜ FAHİŞE 12.00 LAHAINE 15.00 SEVİM1İ FAHİŞE 19.15 AUCE KENTLERDE 21.30 SEVİMÜ FAHİŞE ORTAKÖY FERİYE SİNEMASI / 236 28 64 5 HAZİRAN ÇARJAMBA 6 HAZİRAN PERŞEMU 12.00 SONUN BAŞLANGKI 12.00 VENUS DELTASI 15.00 SONUN BAŞLANGKI 15.00 AVRUPA 18.00 GÜZEI1İKÇAĞI 18.00 EIVEDA LAS VEGAS 21.00 UCUZROMAN 2 1 -O° u c u z R O M A N . ALMM KÛLTÖR MERICOİ-TtUTONlA SALONU (249 45 82) 6 HAZkAN Kt$EMH> 1MM Ve Tbflar Tondıllr/Talıonıı/Pvıuk'uo ÖKkı Tokou Alman Kükür Merlc£li Teutoniû Salonu'ndaki gosteriler ucresizdir. TOHU KOHUTtürsak Yorgan Hikayesi g v*wyof fmw &v& mesa» şu ftr *7rgam>a oa"ıen vw*en VO&L as*Kia sev^&i u*v rie^mz ner aşkmtfda T^Aemrrei uy*x<u »e yanyana gelci^de goAamaşîino tw tatto î d ü*a\ \JHMTU DuaMrnek parçaur tw araya gek»£nde amarta s ev»xJe geç«- »asnda sessz W cünnet DUŞUNCEYE SAYGI MEMET FL AT Okurun Katkısı Batılı eleştirmenler "yazın yapıtına okurun katkısı" konusunu işleyıp yazarları bayağı etkileyen ılginç gö- rüşlere vardılar. Sanırım günümüzde artık kimse bir yazın yapıtı aracıhğıyla iletilen içeriği, okurlarm kendilerine göre yorumlamadan. yazarın kafasındaki gibi algıladıkla- rını düşünmüyor. Demek ki bir yazın yapıtından hepimiz aynı şeyi an- lamıyoruz. Neden? iletişimi sağlayan ses imleri dizgemiz, yani dilimiz mi yetersiz? Dilde de bir yetersizlık var ki, konuşurken, el kol be- den imleri, bakışlar. ses tonları. ne bulsak katıyoruz araya derdimizi anlatabilmek ıçın... Ama işin gizi çok daha «iennde. "yaşamlanmızdan edindiğimiz birikimler", tek sözcükle söylersek "ya- şantılarımız" arasındaki aynmlarda... Sıradan. yüzeysel bir tümceyi okurlar pek değişik anlamazlar. Örnekse. "Güneşli bir havaydı!" dıye yazarsanız, bundan her okur havanın güneşli olduğunu anlar. Güneşiniz, havanız başka başka değilse sorun çık- maz... Ama diyelim, "Büyükbaba torunu Ayşe'yle el e/e yürüyordu," diye yazarsanız, her okurun kafasında değişik resimler canlanır. Çünkü her okurun yaşantısı değışıktir. "Büyükbaba", "kız torun", "büyükbabayla toru- nun el e/e yürüme/en" her okura kendi yaşam biriki- minden birtakım çağrışımlar yapar. böylece de kafa- sında değişik resimler canianmasına yol açar. Yazar istediği kadar ayrıntılı betımlesin, betimledi- ği kişi gene de okurun yaşantısından bir şeyler ala- cak, ortaya çıkan çizim. bir başka okurun çızimıne tıpatıp benzemeyecektir. Devinimler, olaylar da öy- le... Konu bu kadar yalın değil elbette. çok daha kar- maşık... Algılama gücü, duyarlığı, dünya görüşü, düşünce- leri, duygulan, yazara, yapıta yaklaşımı, önyargılan, toplumsal durumu, çevresi, cinsi, cinselliği. iletışım dizgesini (dili) yeterince bilip bilmemesi, daha bun- lar gibi, önemli önemsiz, birçok şeyin etkısı olacak- tır okurun yapıttan çıkaracağı anlama... Kısacası, bir yazarı uzun uzun düşündürecek, çok yönlü, iyice karmaşık bir konu... Yaratıcılık büyük oranda okura aktanlıyor... Bu görüşün bilim adamı nıteliklı. seçkin eleştir- menlerce savunulması, birtakım deneylerle kanıtlan- ması. yazarlara egemen konumlannı ytirdıklennı, da- ha doğrusu, hiçbir zaman egemen konumda olma- dıklarını gösterdi. Okuru koyun gibi gütme özlemi içinde olanların hoşlanacakları, benimsemek isteyeceklerı bir şey değil... Söyleyecek bir sözü olmayanlar. yazmı salt bıçim- sel yönüyle değerlendırenler ıse abartarak ustüne gittiler işin... "Yazarın yönlendiriciliğı söz konusu değildir, dü- şüncelerini iletme, okurlarını etkileme gücü yoktur. Yazın yazarla okurlannın karşılıklı oynadıkları bir oyundur, "dediler. Böylece de yoruma açık, okura daha çok oyun alanı bırakan yapıtlar yazma düşüncesi gündeme geldi. Bir anlam iletmeye çalışmaktan vazgeçılerek yorumlanacak anlam belirsizlikleri sergileme yoluna sapıldı. Bilimlerdeki gelişmelerle koşutluklar kurularak ıl- ginç "belirsizlik" kuramları oluşturuldu. Sonra da bu oyuna katılıp tat alabilecek nıtelikte, uyanıklıkta, seç- kin okurlar araştınlmaya, daha doğrusu eleştın yo- luyla yetiştirilmeye gırişildi. Içerde dışarda bir moda rüzgârı esmesın, hele gö- riintü veren birileri de varsa arada, kıtle iletişım araç- ları hemen üstlenir o modanın duyurulmasını... Ne var ki kısaca "açık metin" diye anılan. bu yo- ruma açık. anlamlandırılmak için okurun katkısını bekleyen, her köşesine bulup çıkanlması için bir şey- ler saklanmış yapıtlar, bir ön hazırlığı olmayan. oku- makta bilmece çözme tadı aramayan okurlara kolay sevdirilecek gibi görünmüyor. Okuru onurlandırdıkları, baş köşeye oturttukları sanılan "açık metin" yazarlarıyla kuramcıları. bekle- dikleri ilgiyi görmeyince. "sıradan" okur, "gelenek- se/"okur, "tembel" okur gibi birtakım nitelemelerfe okuriarı küçümsemeye başladılar. Okur her sayfada dikkatli olacak, polis hafiyesi gi- bi iz sürecek, ilk okuyuşta anlayamadıklarını, ikincı. üçüncü okuyuşta anlayacak... Kısacası, baş köşede okurun ışi çok güç... Hesmak-Canon resim yarışması sonuçlandı Kültür Senisi-Canon'un Türkive distribütörü Hesmak Büro Makineleri Tıcaret A.Ş'nin 20. kurulu^ yıldönümü nedeniyle yurt çapında ortaokul \e lise öğrencileri arasında özgür \e varatıcı düşünceyi geliştirme ve sanatı yaygınlaştırma amacıyla düzenlenen Resim Yanşması sonuçlandı. \anşnıanın büyük ödülünü ortaokullar kategorisınde Antalya Akdeniz K.oleji"nden Özlem K.ayma2. liseler kategorisinde ise İstanbul Kabataş Erkek Lısesi'nden Gül Gördeal kazandılar. BUGUN HABITART ETKİNLİKLERİ TİVATRO Özlem Güvenli'nin 'Ara'nın Anadolu Destanı" saat 21.00"de Atatürk Kültür Merkezi Oda Tiyatrosu'nda. Aksanat ProdüksiyonTiyatrosu"nun Karagöz-Haci\at Gölge Oyunu "Kayık" saat 18.00'de Aksanat Çok Amaçlı Salon'da. HABITART LLLSLARARASI FİLM FESTİVALİ "Beyazperdenin Ardındaki Kentler"1 Alkazar Sinemasi 12.00 15.00: "Seremoni" A\rupa Sinemasi 12.00: "Alice Kentlerde" 15 00: ~Se\imli Fahişe" 19.15: "Aynlıhk Şarkısr 2! .30: -Sevimli Fahişe" Ortaköy Feriye Sinemasi 12.00 15.00: "Sonun Başlangıcı" 18.00: -Güzellik Çağı" 21.00: "l'cuz Roman" DANS Mimar Sinan Üniversitesi Modern Dans Göstensi saat 21:00"de Taksim Venüs Sahnesi"nde. Ira BernsteinStep Dans'ı saat 19.00"da ve 21.00"de Atatürk Kültür Merkezi Büyük Salonda. MÜZİK lstanbul'da Müzik. Etkıleşim \e Hoşgörü saat 19.00 da Aya Irini Müzesfnde. Akbank Oda ÖrkestraM ~\\. A. Mozart İlhan L'smanbaş. F. Schubert" saat 19.30'da Sabancı Centerda. Dede Efendiyi 150. Ölünı Nılında Anma Konseri saat 20.00"de Mimarlar Odası. \ıldız Sarayı Dış Karakol Binasfnda. Sierra Maesta Grubu Frank Morgan Dörtlüsü saat 21.30'da özel Darüşşafaka Lisesi Ayhan Şahenk Spor Salonu. Emine Serdaroğlu Piyano Resitali saat 19()ü'da Atatürk Kültür Merkezi Konser Salonu'nda.