Katalog

j L H A N S E L Ç U K ziverbey köşkü 150 000TL ;ağPaz3rlama A.Ş terecaianCad Salkımsogut Sok No 9 B Ca:acg'u Is'anbu' *? 514 :i K 95 Posıa çekı no 666322 Cumhuriyet H I K M-4*J Ç E T I N K A Y A k u z u p o s t u n d a kurt 250.000TL Ciğ Pazariama A.Ş. Yerebatar Cad Saıkımsogut Sok No 9 B Cagaoglu Istanbul TeıSUO" 96 95 Posta çekı no 666322 ¥1SAYI25932 / 50000 TL (KDV içmde) KURUCUSU: YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: IUDİR NADİ (1945-1991j 6OJM1996PAZAR 4 arkadaşlannm öldürülmesini protesto ettiler Oğretmenler can güveıüiği îstiyor Hayai ve Gerçek... ' Istanbul 16 Mart 192O'de işgal edilmişti. 6 Ekim 1923*te kurtul- Ju İstanbul"un ne demek »lduğunu anlatmaya bil- meyiz ki gerek var mı?» Bu anlam kısaca şöyle Mjrgulanabilir: 29 Niayıs I453'te. Türkler. İstan- bul'u fethettikleri zaman, tarihçiler bir çağın kapa- nıp bir çağın açıldığım söylemişlerdir. 20'nci yüzyüın başında Türkle- ri Âvrupa'dan kovmaya karar veren kımetin İs- tanbul"u işgal etmesinin ne demek olduğu da bu açıdan tartılmalıdır. Kurtancı Gazi Ke- mal'e şükran dmgulan- mızı bugün ne kadar yi- nelesek eksik kalır. Ata- türkolmasaydı. ne bugün Anadolu'dan milyonlar- ca Türk İstanbul'a göç edebilccekti ne de nüfusu gittikçe büyüyen bu ken- tin her yanı camiyle do- natılabilecekti. Bırakınız yeni camileri, eskilerinin >erinde yeller esmesi işten değiidi. • Son yıllarda ulusal bi- lincimizi gölgeleyen dinci politika. olayın bu yanını görmediği gibi, yalnız 29 Mayıs'ı '" Fetih Bayramı" niteliğiyle büyütmek ay- mazlığını da benimsiyor. İstanbul'un fethi tarih- sel onurumuzdur. " Fetih" bir yabancı ülkeyi ya da kcnti zaptetmek anlanunı taşır. Islamda özel anlamı vardır; ama, tarihin de- rinliklerine gömülmüş, çagınuzda aşdmıştır; güncel hukukla bağdaş- nıası olanaksızdır. Bu du- rumda yurdumuzun bir kentini çok eskiden ele ge- çirdiğimiz için her \ıl bay- ram \ apmak. uygar dün- yanın gözlerinde oiumlu bir simge yaratmaz. 21"inci yüzyıla yaklaşır- ken şeriatçı gözlüğüyle dünyaya bakmak, bizi her alanda boşluğa düşü- recektir. Osmanlı ideolojisini 1923 Cumhuriyet devri- miyle aşmak zorunday- dık, 'mülk" kavramının yerini "vatarfa, "fetih' il- kesinin yerini "yurtta sulh. cihanda sulh' ilkesi- ne bırakması çağdaşuğın kaçınılmaz gereğiv di. • 20'nci yüzyılın başında dünya büyük bir savaş ya- şad». Türkiye'yi "öldü, bitti, yıkıldı' diye nitele- yenler 1920 yılında içte ve dışta çoğunlukta> dı; Se\T Antlaşması imzalanırken Avrupa'nın bize bakışını dile getirmek için sözcük- ler yeterli değildir. Bu felaketten Ata- türk'ün önderliğinde kurtulduk. Bugün Sevr özlemlerini gündeme getirenlere kar- şı s&> aşımı da Atatürk'ün önderliğinde vereceğiz. 20'nci \üzyılın. ilk çey- reğinde, kurtuluştan da öte bir varoluşu gerçek- leştiren Türkiy e'nin 20'n- ci yüzyılın sonunda par- çalanacağını ve biteceği- ni sananlar ham hayal göriiyorlar. • 5 Ekim Dünya Öğretmenler Günü, Diyarbakır'ın Hantepe Köyü'nde biri kadın dört öğretmenin katledilmesi nedeniyle buruk kutlandı. "Can güvenliği" isteyen eğitimciler, yas ilan ederek yakalanna siyah kurdeleler taktılar. Çiller de yakasına siyah kurdele takarak Demokratik Eğitimciler Sendikası'nın kongresine katıldı. Haber Merkezi - Hantepe Kö- yü'nde dört öğretmenin öldürül- mesıne tepkıler dün de sürdü. Öğretmenlenn can gü\enliği ve öğretim özgürlüğünün demok- rasiyle doğru orantılı olduğunu vurgulayan Eğıtim-Sen Manisa Şube Başkanı Erdoğan Erdem. "Öğretmenler her hal \e şartta hilimin ışığını >ayma\ı sürdüre- ceklerdir"dedı. Başbakan \eki- lı Tansu Çiller de dün yakasına siyah kurdele takarak Demokra- tık Eğitimciler Sendıkası'nın (DES) 2. Olağan Kongresi'ne katıldı. Dıyarbakır'in Hantepe Kö- yü'nde öldürülen öğretmen Nes- rin Ünügör'ün babası Mustafa Ünügörde Demokratik Eğitim- ciler Sendikasf nın BaşkentÖğ- retmene\fnde düzenlenen 2. Olağan Genel Kurul toplantısı- nakatılarakanlamlı bırkonuşma yaptı. Mustafa Lnügör. kızının "LaikTür- ki>e Cumhuriyeti"' için çahşırken şehıt ol- duğunu belırttı \e Nesrin Öğretmen'ın. maddı ımkânsızlıklanna rağmen. Anka- ra'dan topladığı gıysilerle fakıröğrencilen- nı gıydirdığinı söyledı. Mustafa Lnügörko- nusmasinda, kızının katıllenne de şöyle ses- lendı "Eğitimin \e bilimin faziletini. cehaletin vahşetini görene kadar .\llah sizlere ömür- ler versin." EĞİTlMCtLER TARTIŞTI DEMİREL KARADENİZ'DE 'Fırsat eşitliği sağlanmalı' • Eğitimde özelleştırme. eğitimciler tara- fından eleştırildi. Eğitım-Sen Genel Sekre- teri Erol Sa\umlu, öğrencilerden toplanan katkı paylarıyla müdiirodalannın döşendi- ğini öne sürerken, Doç,. Dr. Atilla Ergür. öz- gür eğitim ve bilimin ancak kamu kaynak- larıyla mümkün olabileceğini söyledi. ANAP Millervekili Güneş Taner ise özelleş- tirmeyi savunarak. "Devlette para yoksa, okuduğumuz kadar okuyalım. özel okul ol- masın diyemezsınız" dedı. • 6. Sayfada 'Her çocuk okuyacak' • Demırel.dün Karadenız'deyoğunbirgün yaşadı. Önce Trabzon'da Rehberîik Araştır- ma Merkezi veÖzürlülerOkulu, Karadeniz Meslek Okulu \ e Çamlık Çok Programlı Li- sesi'nin açılışını yapan Demirel. bu tür okul- lann sayısının f ürkiye'de çok olmadığını söyledi. Demirel. "Çocuk, Türkiye'nin de en önemli meselesidir. Onlann eğitimi. da- ha iyi birgeleccğehazırlanması önemli. Bu okulun bir kompleks olarak numune olaca- ğına inanıyorum" dedi. I 3. Sayfada Mustafa Ünügör'ün konuşmasi. salonda- kıöğretmenlertarafındanayaktaalkışlanır- ken Başbakan \'ekilı Çiller de gözvaşlarını tutamayarak ağladı. Daha sonra öğretmen- ler. salonda bulunanlara siyah kurdele tak- tılar. Kongrede konuşan sendika başkanı Fet- hi Bolayır da. RP'nin ortak olduğu hükü- metten \e yükselmek için RP'lı görünme- \e çalışan bürokratlardan şıkâyet ettı. Bo- lavır. "Türkhe'de Atatiirk resmini arkası- na alıp her gün küfreden bürokratlaria ça- lışmakistemiyorum" dedı. Eğıtımın sorun- lannadadeğınen Bolayır.hükümet yetkılı- lerine "Öğretmenlerinize sahip çıkın" me- sajı verdı. Daha sonra yakasında siyah kurdele ıle kürsüye çıkan Çiller. eğitim. demokrası \e laıklık konusunda adeta ders \erir uslupta uzun bir konuşma yaptı. Çiller. "Oğretme- • Arkası Sa. 6, Sü. 7Ve Cumhuriyet, gizli mesajı ele geçirdi Talabani'den Iran'a mektup • İKYB lideri Talabanı'nın. Irak yönetiminın de\rilmesi ve K. Irak'ta Kürt yönetimi kurulması konusunda tran ile anlaşmaya \ardığı ortaya çıktı. Cumhuriyefin ele geçirdiği belgelere göre Talabani. IKDP'nin K. Irak'ta denetimi ele geçirmesi sırasında İran'a "Türkiye. Irak ve Barzani'nin üçlü komplosuyla" karşı karşıya olduğunu bildirdi. • Ankara'nın IKDP'ye 20 milyon dolarlık silah yardımında bulunduğunu öne süren Talabanfye göre. bu yardım politikası, Başbakan Erbakan ile DSP lideri Bülent Ecevit arasında yapılan görüşmede şekillendi. Talabani. Ali Ekber Velayeti'ye yazdığı mektupta, Iran'ın sınırlarını peşmergelere açmamasından da yakındı. Söz konusu belgeler, IKDP güçlerinin ele geçirdiği Süleymaniye kentindeki IKYB karargâhında ortaya çıkanldı. H //. Sayfada TALEBANLARIN GÖZÜ KARARDI • //. Sayfada Başbakan, skandallarla süren gezisinin ikinci durağında Erbakan Iibya'yı savundu • Libya'da resmi temaslanna başlayan Başbakan Erbakan. İsrail'in yeni hükümetini yanhş davranışlar içinde bulunmakla suçlayarak "Kudüs. Müslümanlann mukaddes şehridir. Asla İsrail'in başkenti olamaz" dedi. Erbakan. Libya'nın PKK'yi desteklediğine inanmadığını belirterek PKK'nin hangi kaynaktan beslendiğini çok iyi bildiklerini kaydetti. • PKK'yi kastederek "Bunlar bugün Kuzey Irak'taki otorite boşluğundan istifade ederek sınırlanmızın karştsına karargâh kurmuşlardır" diyen Başbakan Necmettin Erbakan. Türkiye'nin neslini koruması gerektiğini belirtirken bu bölgeyi 'sıcak takip" hakkını kullanarak teröristlerden temizleyeceği mesajını \erdi. TRABLLS (A.\) - Başbakan Necmettin Erbakan. Israıl'in yeni hükümetinin. banş sürecıne yardımcı olacağına yanhş davra- nışlar içinde bulunduğunu belirterek w Ku- diis. Müslümanlann mukaddes şehridir. As- la İsrail'in başkenti olamaz"dedı PKK'yi ateist ve komünist ideolojıleri savunan te- rör örgütü olarak nitelendiren Erbakan, kar- deş Libya'nın bu örgütü koruduğuna inan- madığını söyledi. Erbakan. şehitüzerinepa- zarlık olamayacağını kaydederek "Kuzey I- rak, teröristlerden temizlenmediği takdirde Türkiye, buray ı elbette teröristlerden temiz- leyecektir" dıye konuştu. Başbakan Necmettin Erbakan ve Libya Başbakanı Abdülmecid El-Gaud. dün Ma- hari Otel'de, baş başa yaklaşık 2.5 saat sü- ren bir görüşme yaptılar. Bu görüşmeden sonra. heyetler arası resmi görüşmelere ge- çildi. Başbakan Erbakan. heyetler arası gö- rüşmelenn açılışında yaptığı konuşmada, Israil-Fılistin huzursuzluğuna değinerek Türkiye'nin 1947 yılında Müslüman top- raklan üzerinde, ku\\et zoruyla İsrail'in kunılmasına karşı çıktığını anımsattı. Yer- leştirmenın kuvvet zoruyla yapıldığına \e Ortadoğu'ya huzur getirmediğine dikkat çeken Erbakan. "O günden beri huzursuz- m Arkası Sa. 6, Sü. 3'te SAVASTAN SONRA BOSNA osna-Hersek'te savaş öncesine göre İslama daha çok sarılan Müslüman Boşnakların radikal îslamcılarla ilişkisi Batılıları korkutuyor. Boşnaklar, Batılıların bu korkusunu gereksiz bir paranoya olarak yorumlarken sokaklarda cüppeli, sarıklı ve çarşarlıların sayısı artıyor. • Kimliklerine yönelik saldınlara bir reaksiyon olarak bunu geçici bir durum gibi gören Boşnaklar, "Batılılar ve laikler bize el uzattılar da tutmadık mı" diye soruyor. Yaşama ve özgürlüklerine çok bağlı olan Boşnakların büyük çoğunluğu Müslümanlığı kendine göre yontmuş. • Ofilu Bakır İzzetbegoviç'le birlikte partiyi ve ülkeyi yöneten Aliya İzzetbegoviç'in seçim kampanyasında harcanan para RP'ninkinin yüz katı. • Sırp bölgesinde bir yanmada olarak kalan Gorajde'ye girdik. Gorajde'de göçmen kamplarında mülteciler şimdi de açlık ve soğuğa karşı yaşam mücadelesi veriyor. Türk işsizler ve Güneydoğulu Kürtlerin yeni geçiş kapısı Saraybosna. Bosna'nınMercümekleri osna'nın Mercümekleri SDA içinde toplanmış. Gelen bütün yardımlar Aliya İzzetbegoviç'in adına yatırılmış. Parayı çekme ve kullanma yetkisi sadece ona ait. Partisi SDA içinde onlarca Mercümek var. Gelen yardımların çok azı halka dağıtılmış. MİYASE İLKNUR'un Bosna izlenimlerl S a l ı g ü n ü C u m h u r i y e t ' t e GÜNCEL CUNE\T ARCAYUREK Gelişme Medyada kımileri ya bilmezlikten geliyor ya da gide- rek saflaşıyorlar. Mısır'dan Libya'ya geçerken, Erbakan gündüz gö- züyle yine Türk bayrağı göndere çekılmeden uğurlan- mış. Tansu, karşılama törenleri şayet geceye rast gelirse Kahire'de bayrak çekilmediğini "skandala mazeret" olarak öne sürmüştü. "Bizimkiler" şimdi, bu ikinci skandalı, önceki gerek- B Arkası Sa. 6, Sü. 1 'de istanbul'un kurtuluşunun 73. yıh • Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Istanbul İl Merkezi; Bakırköy, Kadıköy ve Kartal şubeleri ile Cumhuriyet okurlarının katıldığı bir törenle İstanbul'un kurtuluşunu kutlayacak. ADD Istanbul Şube Başkanı Bilge Bilgiç yaptığı açıklamada, "Savaşçı değil banşçı, fetihçi değil tam bağımsızlıkçı" anlayışla gerçekleştirecekleri kutlamalar çerçevesinde araç konvoyu oluşturacaklarını söyledi. • 6. Sayfada ISTANBUL LN Y1KIMDAN KURTULUŞU • 7. Sayfada YENİ İDDİA ^Palme'yi bîr Türk öldürdü' • Aşırı sağcı bir grup Isveç polisinin. cinayetten hemen önce \e sonra Güney Afrika'ya gittiği saptandı. Birbelgesel filmcinin görüştüğü Güney Afrikalı subay, Palme'nin öldürülmesi projesinde tetikçiliği. halen Türkiye'de yaşamakta olan bir Türk'ün yaptığını söyledi. GL'RHAN LÇKAN STOCKHOLM-İsveçines- kı başbakanı ve uluslararasi üne sahip Olof Palme'nin 28 Şubat • Arkası Sa. 6, Sü. 3 'te B U C Ü N Kemalizm, İran ve Afganistan A nadolu'da 1919'da başlatılan mücadele, Afganistan'da aynı yıl çıkan savaş, 21 Şubat 1921'de Iran'da Şah Rıza'nın iktidara gelmesi ve özellikle Büyük Britanya'ya karşı verilen ulusal bağımsızlık mücadeleleri, ilişkileri pekiştiren ilk unsuru oluşturmuştur. T ürkiye'nin İran üzerinde tartışmasız bir etkiye sahip olduğu söylenemez. Yann Richard, İranlı ulusçulann Atatürkçü modelden bağımsız bir yöntem izlediklerini, Türk laikçiliğini eleştirdiklerini ve ortak sınırlarda çıkan sorunları büyüttüklerini vurgulamaktadır. DP. Menter Şahinler'in yas dzisi yaraı Cumhuriyet 'te Cumhuriyet le birlikte PKK pUSU kurdU: 4 sehit Sıyas'ın Divriği ilçesi Maltepe köyü kırsal kesiminde operasyondan dönen güvenlik güçlerinin PKK'li teröristlerce pusuya düşürülmesi sonucu 4 güvenlik görevlisi şehit oldu. • 7. Sayfada çalışana Yargıtay'dan destek Zoruniu tasarruf hesabındaki birikimlerine el konulmak istenen çalışanlara Yargıtay'dan nema desteği geldi. Yargıtay, nema alacaklarına gecikme faizi yürütülmesine karar verdi. • 3. Sayfada Cezaevleri durulmuyor lotutuklunun ölümüne neden olan Diyarbakır Cezaevi'ndeki olayları protesto amacı taşıyan eylemler açlık grevleriyle sürüyor. Çanakkale'de 85 tutuklunun sürdürdüğü eylemi sona erdirme umudu doğarken Gebze Cezaevi'nde de gergin günler yaşanıyor. • 4. Sayfada