Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
11EYLÜL 1995 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Gazeteci
Öaiag öldü
• EDİRNE(AA)-
Errekli gazeteei
Mehmet İhsan Özüağ.
geçrdiği bır
rahitsızlık sonucunda
Edırne'devefat etti.
Gaıeteciliğe 1952 yıhnda
Yeti Sabah gazetesinde
munabir olarak başlayan
Öziağ. son olarak
Cumhuriyet gazetesi
Edırne temsilciliği
görevini y aptıktan sonra
emekli olmuştu.
63 yaşında ölen
gazeteci Özüağ'ın
cenazesi Eski Cami'de
dür, kıhnan ikindi namazı
sonrasında Buçuktepe
Mezarlıgı'nda toprağa
\enldi.
Azerbaycaıt
petrolleri
• NEWYORK(AA)-
Rusya'nın Azerbaycan
petrollerinı Avrupa
pazarlanna taşıyacak
boru hattımn güzergahı
konusunda girişimlerini
sürdürdüğü bildirildi.
Nev, York Times gazetesi
haberinde. Rusya'nın
Türkiye'yi yanşta safdışı
bırakabilmek içın boru
hattı güzergahmın sadece
Rusya'dan geçmesi
şartıyla, gelecek 8 yıllvk
dönemde geçış
ücretlerinde yüzde 20-70
arasında indirim
yapacagını açıkladığını
duyurdu. Azeri
petrollerini taşıyacak
boru hattı yanşında,
Türkiye ile Rusya
arasındakı rekabetin,
karar aşamasına gelindigi
ŞQ sırada daha da
şiddetlendiğine dikkat
çeken gazete. ABD'nin
yanşta ağırlığını
Türkiye"den yana
koyduğunu.
bağımsızlıklannı elde
eden Sovyet
Cumhuriyetlerinin de
Ruslara kendı petrollen
üzerinde yeniden söz
hakkı verrne eğiliminde
olmadıklarınt ifade etti.
TÜPkkültÜP
menkezine
saldın
• BRÜKSEL(AA)-
Belçika'nın doğusunda
yer alan Herstaî kentinde
Türklere ait bir kültür
merkezine. dün sabaha
karşı molotofkokteyli
atıldı. Polis, kimiiği belli
olmayan saldırganlann,
merkezin camlannt
kırdıktan sonra içeriye 6
molotof kokteyli
attıklannı kaydettt. Pohs.
saldırıdan sonra binada
çıkan yangının hemen
kontrol altına aiındığını
\e olayda cankaybı
bulunmadığını bildirdı.
Başbakan'm
yumpuklaması
• ANKARA (AA)-
ANAP Genel Başkan
Yardımcısi Yaşar
Eryılmaz, "Türkıye'de
yaşanan siyasi
tıkanıkhğın, bir
başbakanın kendi
korumalarını yumnıklama
gibi garip ahskanlıklar ve
rahatsızlıklan da
beraberinde getirdiğim"
öne sürdü.
Tarım
işçilepinin grevi
• ADANA(AA)-Tanm-tş
Sendikası'nm. 1029
işyerinde çahşan toplam
22 bin 600 işçı adına
başlattığı grev 3.
gününe girerken Adana
Sube Başkanı
Bedrettin Kaykaç,
Tanm ve Köyişleri
Bakanhğı'nı "grev
kıncıhsı" yapmakla
suçladı. Bedrettin Kaykaç.
1992'de 54 gün gre\
yaptıkları Tanm ve
Köyışleri Bakanhğı
bünyesindeki 44 araştırma
enstıtüsü için Çalışma
Bakanhğı'nın, "grev
uygulaması yapılamaz"
karan almasını
anİ£\amadıklannı belirtti.
Denktaş,
Cidde'ye gîtti
• İSTA\BUL(AA)-
Ozd bir zharet amacıyla
İstanbul'da bulunan
KKTC Cumhurbaşkanı
Raxf Denktaş. îslam
Koıferansı Teşkilatı'nın
kurıluşunun 25.
yıl<onümüne katılmak
üzere îstanbul'dan
Cicüe'ye gitti.
Cımınhurbaşkanı Rauf
Detktaş'ı 3. Kolordu ve
Ba« Garnizon Komutanı
Korgeneral Edip Başer ve
öteıi ilgililer uğurladılar.
Dcıktaş. çarşamba günü
KKTC"ye dönecek.
'Yakışıksız işlere bulaştık' diyen Deniz Baykal, halktan özür diledi
4
CHPde rüşvete yer yok'• SHPveDSP'ye
mesaj: SHP'nin
iktidar ortaklığı
dönemim, 'kirli işlere
bulaşıldığı'
gerekçesiyle mahkûm
eden Baykal, Bülent
Ecevit liderliğindeki
DSP için yaratıldığını
savunduğu 'güçlü
parti' görüntüsünün
de ilk seçimlerde
'balon' gibi
patlayacağmı öne
sürdü. Baykal. ılkesiz
bir koalisyon ortakhğı
yerine
v
yann
yapılacak bir seçime
hazır olduğunu'
vurguladı.
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - CHP Genel Baş-
kanlıâfna seçilen Antalya
MilleUekıli Deniz Baykal.
halkın partisinden uzak dur-
masının en önemli nedeninin
siyasi dürüstlük ilkesinden
uzaklaşılması. volsuzluk ve
rüşvet gibi olaylarabulaşılması ol-
duğunu belirterek "Bunlar için
halkımızdan özür diliyorum. Hal-
kımıza ve örgütümüze söz veriyo-
nım, rüşvet ve volsuzluk CHP saf-
lannda bir daha yer almayacak-
tır" dedı. Bu sözleriyle SHP'nin
iktidar ortaklığı dönemini. 'kirliis-
lerebulaşıldığı' gerekçesiyle mah-
kûm eden Baykal. Bülent Ecevit
liderliğindeki DSP için yaratıldığı-
nı savunduğu 'güçlü parti'görün-
tüsünün de ilk seçimlerde "balon
gibipadayacağınröne sürdü. Bay-
kal. "yarın yapılacak bir erken se-
çime hazır olduğunu' da vursula-
dı.
Deniz Baykal, CHP'nin 27. Ola-
ğan Kurultayı'nda son olarak kür-
süye gelen genel başkan adayı ol-
du. Seçimin. kendi zaferiyle nok-
talanacağına emin olduğuna iliş-
kin gözlemini yaklaşık 1.5 saat sü-
ren konuşmasına da yansıtan Bay-
kal'ın en sık yineledıği vurgular-
dan birisi. yeni liderin çevresinde
Baykal. partide yönetim kararsızlığı ve istikrarsızlığmın sona erdirilmesi gerektiğini İKİİıtuek "(..
nlıkiddiasıolan varsa şimdiçıksın,yoksa gplecekkongreye kadar sussun" dcdi.(TARIKTlNAZAY)başkanlık iddiası olan varsa şimdi çıksın, yoksa gelecek kongreye 1
bütünleşme ıstemi oldu. CHP'de yer almayaeağını belırte-
Baykal, büyük bir dönüşüme rek "Halkımıza ve örgütüme söz
sahne olduğunu vurguladığı 27. veriyorum: rüşvet, volsuzluk CHP
Olağan Kumltay'ın. bütünleşme
sürecini de noktaladığım kaydetti.
Artık s,ikâyet etmekten vazgeçip
partıye sahip çıkmanın zamanı
geldiğini vurgulayan Baykal. bu-
nun daha onurlu bir davranış ola-
cağını belirtti. Baykal. CHP'den
uzak durdugunu belirttıği halkın
küskünlüğünün ardında. 'dürüst-
lük ilkesinden uzaklaşma, yoisuz-
lukve rüşvet olaylann'bulunduğu-
nu söyledi. Baykal, "\akışıksaiş-
lere bulaşıldı. Bunuhepimizbiliyo-
ruz arkadaşlar" diyerek halktan
özür dilediğini bildirdi. Baykal.
"özür dilemeye mizacı yatkın ol-
mayan biri olarak benim bunu
yapmam,vep\ eni birdönenün baş-
langıcının ve yeni iradenin ifadesi-
nin işaretidir" diye konu^tu.
Baykal. de\lettn kişisel çıkarlar
için kullanılması ve siyasi ahlaka
avkın davranışlann bir daha
saflannda yer almavacaktır. Hal-
kın CHP'yi, dürüstlüğün, ahlakın
simgesi olarak «örmesini sağlaya-
cağız" dedı.
4 vıldır süren iktidar ortaklığı-
nın sosyal demokrasivi etkilediği-
ni belırten Baykal, CHP'nin bu or-
taklığın bedelini ödediğini söyle-
di. Yeni bir dönem ba^layacaksa
yeni bir anla> ıs.tn. yeni bir yakla-
s-ımın açıkça ortaşa konması ge-
rektiğini savunan Baykal, şunlan
söyledi:
"Eğer iktidar ortaklığı sürecek-
se. bu ortaklıkta bir şey ortaya ko-
nuyorsa. bunun gereğini mutlaka.
ama mutlaka>aptıracağu.Olmaz-
sa 'Ne yapalım. olmadı' demeye-
ceğiz. Hazmetmeyeceğiz. İktidar
tutsagı olmayacağız. Sürekli kriz
yaratan bir parti olmavacagız, çö-
züm üreten parti olacağız. Ama
ödün partisi de olmayacağtzT
CHP'nin ya da solun çok ciddi
bir ideoloiıkbunalımı bulunmadı-
ğını savunan Baykal. CHP'deki en
önemli sorunun yönetim kararsız-
lığı ve istikrarsızlığt olduğunu
söyledi. Kendisinin de geçmişte
üç kez genel başkanlık yanşına sü-
rüklendiğini anlatan Baykal. şöy-
le devam etti:
"Artık sosyal demokrasinin yö-
netim kararsı/lığına tahammülü
yoktur. Artık CHP'nin yönetim
bunalımıyta kaybedilecek zamanı
>oktur. Batı'da rahiplerbirçiftiev -
İendirirken' Bu e\ liliğe itirazı olan
ya ^imdi konu^sun \a da sonsuza
kadar sussun" derler. Ben deşimdi
diyorum ki; bugenel başkanlıkya*
nşına itirazı olan varsa şimdi çık-
sın, yoksa gelecek kongreye kadar
sussun."
Meclis'te bulunan 65 milletve-
kılinin birlikte hareket etmesi ha-
linde güeünün çok dahabüyüyece-
ğıni kaydeden Baykal. ayrıca bun-
dan sonra hiçbir CHP'li bakanın il
başkanlannın telefonlanna
çıkmamazhk yapamayacağı-
nı söyledi.
Baykal. CHP'nin aşiretçı-
lik, mezhepçilik \e köktenci-
Hğin partisi olmaması gerek-
tiğini belirterek henüz as,ıla-
mayan bu sorunlann çözüm-
leneceğini bildirdi.
Baykal. sol kanatta oy ora-
nı yüksek olan diğer parti D-
SP'ye de çatarken DSP balo-
nunun ilk seçimde söneceği-
ni söyledi.
Hükümet konusunun. ku-
rultayın alacağı karardan et-
kileneceğini belirten Baykal.
koalisyon hükümetinin işle-
yişinden partililerin memnun
olmadığını vurguladı.
'Yann yapılacak
seçime hazınm*
"Burada hükümetten a\-
nlma konusundabirtartışma
açılsa. aşdmaz engetlerte kar-
şılaştlmaz" diyen Baykal. bu-
güne kadaryürütülen anlayış-
ların, hükümetin bir yıl daha
devam etmesini olanaksız ha-
le getirdiğini sövledi. Baykal.
•*CHP artık duvara da> andı.
Koalisyonun gündeminin, iş-
leyişinin, anlayışımn yenilenmesi-
ne mutlak ihtivaç vardır" dedi.
Onurlu ve ilkelı bir koalisyona
•evet" diyeceklerinı söyleyen Bay-
kal. aksı takdirde hükümetten ay-
nlmakyerine Türkije'yi erken se-
çime götürmeyi tercih edeceklen-
ni kaydetti. Baykal. "Onurlu bir
ortaklık yerine boyun eğersek bir
yıl sonra bugünkü duruınumuz-
daıı daha körii noktadaoluruz. Se-
çimden korkmanın anlamı yok.
Ben yann yapüacak seçime hazı-
nm" dedı. Salona. "Yann yapıla-
cak bir erken seçime siz de hazır
mısınız"* diye soran Baykal'a
CHP'liler. "Hannz^yanıtını ver-
di. 'İktidarsa adaın gibi iktidar:
muhalefetse adam gibi muhalefet"
-.tratejisini izleyeceklerinı anlatan
Baykal, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bugün burada vereceginiz ka-
rarlarla hükümet ve seçim konu-
sunda karar veriyorsunuz. Kimse
bizidemokrasiyle korkutamaz.se-
çimle terbive edemez,"
t'iıel
CHP Kurultay Bildirisi'nde, küreselleşmenin gizli emperyalizm olduğu vurgulandı
^Hiiküınet, sorunları çc
• Delegelerin oylanyla kabul edilen CHP Kurultay Bildirisi"nde.
hükümetin, halkın ve rejimin sorunlannı çözemediğine dikkat çekilerek
özeleştiri yapıhrken koalisyon ortakhğının devam etmesinin "tek ve
değişmez' koşulunun, hükümet programı ve uygulama protokolünde
öngörülen amaçlann "ödünsüz' gerçekleştirilmesi olduğu vurgulandı.
• Metnin Güneydoğu polıtikasına ilişkin bölümünün 'yetersiz
1
olduğu
gerekçesiyle bu konuda ek bir metin hazırlandı. Genel Başkan Yardımcısı
Fehmı Işıklar'ın okuduğu metinde; Kürt sorununun örgütlerde
tartışılması, olağanüstü hal. bölge valiliği ve koruculuk sisteminın
kaldınlması, özel timlerin yerleşim birimlerinden uzaklaştınlması istendi.
ANKARA (Cumhurivet Büro-
su) - Delegelerin oylanyla kabul
edilen CHP'nın 27. Olağan Kurul-
tay Bildirisi'nde. hükümetin. hal-
kın ve rejimin sorunlannı çözeme-
diğine dikkat çekilerek özeleştiri
yapıhrken koalisyon ortakhğının
devam etmesinin
4
tekvedeğişmez'
koşulunun. hükümet programı ve
uygulama protokolünde öngörü-
len amaçların "Ödünsüz' gerçek-
leştirilmesi olduğu vurgulandı.
Kürt sorunu konusunda Kurultay
Bıldirisı'ne geçirilen önerilerin
yetersiz olduğu gerekçesiyle ha-
zırlanan ve kabul edilen ek bıldi-
ride de olağanüstü hal ve korucu-
luk sistemine son verilmesı iste-
nerek "Bubiçimde sürecek, koaüs-
yon protokolünden ve CHP ilkele-
rindenodün verilecekse, hükümet-
te kalmamnpartimiz içinbir anla-
mı olmayacaktır" dendı.
DYP'nin gerici ve ırkçı kadrola-
n bürokrasiye taşıdığı savunulan
bıldiride. *küreselleşme" söylemi-
nın "gizli emperyalizmi* ifade erti-
ği vurgulandı.
Kurultay Bıldinsi'nde. CHP'nin
hükümet ortaklığını sürdürmesi
durumunda gerçekleştirilmesi
•ivedililile' istenen düzenlemeler
özetle şöyle sıralandı:
- Anayasa değişikliğisonucu uy-
gulamaesaslannıdüzenleyecek, se-
çim, siyasi parriler ve sendikalar
yasasını da kapsayan 12 yasa. TB-
SlM'nin açılışını izleyen 100 gün
içinde mutlaka düzenlenmelidir.
- Laiklik korunmadan demok-
rasiyaşatılamaz. Laiklik hiçbırbi-
çimde ödün veremeyeceğimiz te-
mel ilkemizdir. CHP. dinin baskı
ve istismar aracı olmasına. dinin
ve dinsel inançlann baskı altına
ahnmasına karşıdır.
- Türkhe'yi etnik duyarlüık ay-
nşmasınasürüklemeden. ülkebü-
tünlüğü \e yurttaşlık bilincini te-
melalan genişbirhoşgörü veiçba-
nş ortamı yaratarak üniter devlet
yapısıiçindeGüneydoğusorununu
çözmek ve ülkemizi geleceğe taşı-
makiçin"Güneydoğu Onanm Pro-
jesı' ivedilikle yaşama geçiriutıeli-
dir.
- lşçi.memur.küçükesnaf.köş- -
lü. emekli dul ve yetimlerimizin.
yaşam düzeyinın yükseltilmest. te-
mel amaç oîmaktan çıkmış. bu kc-
simler enflasyonun ağır baskısı al-
tında ezilmektedir. Artık bıçak ke-
mığe dayanmıştır. Herkesi kazanç
düzeyine göre vergilendiren. emek
faktörü üzenndekı yükü azaltan.
kayıt dışı ekonomiyi kapsay an ger-
çek bir vergi reformunun hâlâ ya-
şama geçırilmemesi temel bir ek-
siklıktir.
- DYP'nin ırkçı ve gerici kadro-
lan bürokrasiye taşıması,hükümet
olanaklannı partizanca kullana-
raközellikle Milli Eğitim, İçişlerive
Sağlıkbakanlıklanndabu uygula-
mavı yoğunlaştırmasına son veril-
meîidir.
- Dürüst yönetim ve demokratık
toplum koşullan oluşturulmadan.
sorunlar aşılamaz. Küreselleşme
denen ve ideolojisı dışandan bes-
lenen serbest piyasa ekonomisı
perdesi altında. özelleştirme yağ-
masını. köşe dönmeciliğı ve vur-
gunu topluma dayatan. gizli bir
emperyalist anlavış kabul edile-
mez. İnsan haklannın hıçbir ne-
denle yasak. sınırlama v e baskı al-
tına altnması demokratikleşme ile
bağdaştınlamaz.
- Sonuç olarak Atatürk'ün par-
tisi olarak ö\ ünmek hakkımızdır.
Onun kurduğu partiyi ve ilkeleri-
ni çağdaş ve devrimci bir anlayışla
iktidara taştmak ise tarihi göre\i-
mizdir.
Büdiriye ek
CHP Genel Başkan Yardımcısı
Fehmi lşıklar tarafından okunan
\e kabul edilen ek bildiride de
Kürt sorununun 'eksiksiz bir de-
mokrasi' ile çözümleneceği ifade
edildi. "Ülkermzdeörtülübirsavaş
sürmekte ve kardeş kanı akıtıl-
makladır" denilen bildiride, Kürt
kımliğının ifade edilmesınin. araş-
tınlmasınm önündeki yasal ve fi-
ili engellerin kaldınlması istendi.
Şiddet yoluyla siyasi sorunlann
çözümünün olanaksız olduğu vur-
gulananbildiride: "70yıldıruygu-
İanan inkârcı ve baskıcı politika ile
bu sorun çözümlenemediği gibi,
son 10 vıldır uygulanan şiddet po-
litikası. şiddeti kendisine vololarak
seçenlerin ekmeğine yağ sürmüş-
tür. Şiddetşiddeti doğurmuş, ülke-
miz bir kardeş kavgasına sürük-
lenmiştir" denildi. Kürt sorununa.
sadece. bugüne kadar parti tara-
fından hazırlanarak kamuoyuna
sunulan raporlarla çözüm buluna-
mayacağı anlatılan ek bildiride. şu
görüşler dile getirildi:
"İktidaraortakolan partimizin.
sosyal demokrat politikaları ön
planaçıkarmasını,demokratikleş-
nıe. insan haklan. özgürtükler ko-
nusunda net tav ır almasını. sornut
adımlar atmasını talep ediyoruz.
Bugüne kadar hükümet uygula-
malaruhempartimizi hem «JeTur-
kiye'yi zor bir noktava getirmiştir.
Bu uygulamalar, bu biçimde süre-
cek, koalisyon protokolünden ve
CHP ilkelerinden ödün verilecek-
se. hükümefte kalmamn. partimiz
için bir anlamı otmavacaktır.
Kurultay sonrası partinin ilk gün-
demi bu olmalıdır."
NOTLAR / AYDIN ENGÎN
Bitti. Bol bol karbonmonoksit
soluyup bol bol ter attığımız
Ankara Atatürk Spor Salonu
*saunası*nda ikinci günü de
hayatta kalmayı başararak
tamamladık. Bütün amele-i
medya'ya geçmiş olsun... Şu
anda artık oylamaya geçiliyor.
Yapılacak bir şey de yok.
gözlenecek izlenecek bir şey de...
Geceyansına doğru sayım başlar
ve sabaha karşı da parti
meclısınin kesin kompozisyonu
belli olur. Böylece CHP Genel
Başkanı Deniz Baykal'ın (Daha
seçim bitmemiş. ki demeyin.
Bitti. bitti.) önümüzdeki dönem
CHP'de nasıl bir ekiple
çalışacağı anlaşılacak. Bunlan
yannki notlara bırakalım ve
salona dönehm. Önce Karayalçın
konuştu. Kanımca önemli bir
konuşmaydı. Yanşı yitirdiğini
baştan kabullenmiş ve o yüzden
de daha temel konulara.
sorunlara değinmeyi yeğlemiş bir
konuşma. Biraz da savunma.
Burada bir nokta koyun. Yazının
başlığını bir kez daha okuyun.
Sonra gene buraya dönün...
Yaptınız mı? lyi. Kolayca fark
edebileceğiniz gibi başlık.
Marksistlerin en temel
CHP'nin bütün delegeleri, düşününL
sloganından bozma: "'Bütün
dünya işçileri, birleşinL" Eh bu
mantıkla gidersek başlık da
u
Bütün CHP delegeleri,
birleşinî.." olmalıydı. Ama
bilerek. isteyerek ve taammüden
değiştsrdim \e "Bütün CHP
defegeleri, düşünün!-" yaptım.
lyi de ettim. Kurultav ın iki günü
boyunca her önemli olayda
delege tribünlerini taradım. Lıder
adaylan salona girerken
"Kurultay Bildirgesi" gibi çok
önemli bir metin okunup
delegelerin oylanna sunulurken
Fehmi lşıklar'ın sanıldığından
çok önemli vurgular taşıyan
"Kürt sorunu" konulu
konuşması dinlenirken kulağım
kürsüde, gözlerim delege
tribünlerindeydi. Bu yazının
başlığı bu gözlemlerden doğdu.
Bıktırmak pahasına
yineleyeceğim: "Bütün CHP
delegeleri, düşünün'..."
Karayalçın, konuşmasının hemen
başlannda CHP için kilit önem
taşıyan bir cümle kurdu: "Batı'da
sosyal demokrat partiler.
burjuvaziye, kapitalistlere karşı
işçi sınıfının partileri olarak va da
devlete karşı yurttaşları savunan
partiler olarak kuruldu" dedı.
Ardından devam etti. "Ancak bu
bizde. Türkiye'de böyle olmadı.
CHP'nin devleti kuran parti
olması onun devletle
bütünleşmesine vol açtı. Benim.
CHP'nin sadece bu tarihsel
nîtelikleriyle değerlendirilmesine
gönlüm razı değil." Bu sözler
sosyal demokrat harekette genel
başkanlık yapmı^. bu kurultayda
genel başkanlığa aday olmuş bir
liderin ağzından çıkıyorsa
önemlidır. Bu sözler. CHP'nin
geçmişi ile hesaplaşmasını
gerektirecek. çok ciddi bir ıçerık
ta^ıyor. "Altıok"tan ba^layıp
CHP-devlet ilişkisine kadar
uzanacak çok ciddi
hesapla^malar... Delegeler bu
sozleri içeriğini ölçüp biçmek,
kendi siyasal tercihını -örneğin-
bu sözler ekseninde belirlemek
ve oy kullanmak zorunda.
Karayalçın'a oy veren delege
"neyi onayladıgının'*, Baykal'a
oy veren delege "neyi
reddettiğinin" bilincinde olmak
zorunda.
Delegeliğın hiç olmazsa bu
kadarcık ciddiyeti olmah. Tabii
eğer delegelik yerel siyaset
bezirganhğı olarak kavranmıyor:
eşe dosta, hemşeriye. iş bulma
kapılarını aralayacak bir kaldıraç
olarak değerlendirılmiyorsa...
Karayalçın'dan sonra sıra
Baykal'daydı. Lstahğını. politika
sanatında kazandığı hüneri bir
kez daha sergiledi. Delegenin ilgi
yoğunlaşmasındakı yüzeyselliği
doğru değerlendirdi ve
konuşmasını tümüyle böyle bir
yörünaeye oturttu. "Birtik,
mutlaka biriik. CHPli, SHP'li
aynmma son verip yarışı kazanan
lider çevresinde birtik"
\ urgusunu bıkıp usanmadan
yineledi. Bu doğaldı. Çünkü
yanşı kazananın kendisı olduğu
artık ayan beyandı.
Yiğidin hakkını yiğıde verelim.
Baykal, Karayalçın yandaşlan da
dahil tüm delegeyi etkileyen çok
parlak bir konuşma yaptı.
CHP'lilenn "Yolsuzluğa
bulaşmayan temiz bir CHP"ye
duyduğu susuzluğu ustaca
yanıtladı. Hükümette \er
almaktan hoşnut olanlan da
olmayanlan da doyuracak bir
"hükümette kalma
koşulu"formüle etti. Bir kez daha
geçış sürecinin bittığıni ve
CHPTılik bilincmin tek çıkar yol
olduğunu belirtti. Sandıktan
çıkacak oy dağılımını büemeyız.
Ama gene de bir gösterge
olduğunu sandığımız "alkış
oylan
1
" bu konuşma\ la nıtel bir
değişiklik geçırdi. Kurultay
boyunca Karayalçın'ın
Söylediklenni Baykalcı
delegeler. tersini de
Karayalçıncı delegeler
alkışîamıyorlardı. Baykal.
heyecan dozunu ustaca
ttrmandırdığı konuşmasının
sonuna doğru "Bu genel
başkanlık yanşına itirazı olan
varsa şimdi konuşsun, \oksa
gelecek kurultaya kadar sussun"
dediğı anda Karayalçın yanda^ı
olduğu bütün kurultay boyu
gözlenen delegeler de ayağa
fırladı ve bir büyük alkış patladı.
Genel bir değerlendirmeyi
kurultay nottannın >onuncusuna,
vani yanna bırakalım ve
izninizle. biraz oksijen solumak
üzere şu salondan çıkalım...
POLİTtKA GUNLUGU
HİKMET ÇETİNKAYA
Kimlik...
CHP kendi içindeki çözülmeleri nasıl önleyecek?
CHP'ye oy veren seçmen, yeni oluşum karşısında na-
sıl bir tavır alacak?
Bu iki soru, önümüzdeki günlerde CHP'nin günde-
mini oluşturacak...
Gazeteler ve televizyonlar alaycı bir tavırla CHP'yi
eleştirirken Deniz Baykalı da göklere çıkanyor...
Acaba burada bir yanlışlık yok mu?
Aslında CHP'nin bir lider sorunu vardır. A.ıcak
CHP'ran asıl sorunu. yitirdigi kimliğidir. Deniz j.iykal,
CHP'ye Genel Başkan olacak; Parti Meclisı üyeleri
seçilecektir. Parti Meclisi üyeleri de MerkezYürütme
Kurulu üyelerini belirleyecektır.
Hem Deniz Baykal'ın hem de Murat Karayalçın'ın
PM üyelığı tçin saptadıklan adaylan önceki gün ög-
rendik. Öğrenince de kendi kendimize sorduk:
"Sahi burada değışen şey nedir?"
Değişen bir şey yoktu...
Kimi eskı Baykal yanlılan şimdilerde Karayalçın eki-
bine yanaşmıştı; Erdal İnönü'yü, daha sonra da Mu-
rat Karayalçını destekleyenler ise şimdilerde Bay-
kalayönelmışti...
Tek tek listeleri inceledım...
Onur Kumbaracıbaşı ile Abdülkadir Ateş, Bay-
kal'ın lıstesinde görülüyordu. Hasan Fehmi Güneş
ile Hayrettin Uysal gibi eski deneyımli politikac«!ar
da Karayalçın'ın lıstesinde yer alıyordu.
Aslında aynı düşünceleri paylaşan insanlar lider
değiştirmışlerdi...
Parti Meclisi yine bilinen eski adlardan oluşacaktı.
Sadece atın binıcisi değişecekti.
Elbet burada da önemli bir nokta bulunuyordu. De-
niz Baykal ve arkadaşları. 9 Eylül 1992'de CHP'yi ye-
niden yaşama geçirmişlerdi. Birleşme sürecine dek
Deniz Bey CHP'nin Genel Başkanı olmuştu. Bu ara-
da CHP, 1994 yerel ve il genel meclisi seçimlerinde
'yıkıhp' gitmiş. oy oranını yüzde 5'lere bile çıkarama-
mıştı...
• • •
CHP Kurultayı'nda bir Deniz Baykal coşkusu ya-
şanıyor. Gazeteler ve televizyonlar Baykal'ı göklere
çıkanyor.
CHP, Baykal'ın Genel Başkan seçilmesiyle kurtu-
lacak mı?
Asıl düğüm burada...
Acaba SHP'ye oy veren yığınlar bu olaya nasıl ba-
kıyor? Bülent Ecevit'in DSP'si, Deniz Baykal'ın
CHP'nin başına geçmesınden hoşnut oluyor mu?
CHP ve DSP...
Yani Deniz Baykal ve Bülent Ecevit...
İki ezeli rakip...
Sanınz bir hesaplaşma var gündemde...
Türkiye'de 'solun bitmesı'n ısteyen kesimler, ga-
zeteler vetelevizyonlarlabu mücadeleyı kızıştıracak-
tır.
Bundan hiç kımsenin kuşkusu olmasın...
Elbet CHP. sıradan bir parti değildir. Elbet CHP, bu-
gün bir sancının içinde darmadağınıktır. Halkın umu-
du oîmaktan çıkmıştır. Açıkçası CHP, ktmliğini yitir-
mıştir.
12 Eylül'ün dalkavukları ve ıhbarcılan Deniz Bay-
kal' ı alkışlarken bir başka hesabı da yapıyoriar: t
-,^
"Bu partiyi daha fazla nasıl ufaltınz?.."
Parti içinde kimi hesaplaşmalar, yarınlara dönök*
olmayan politikalar CHP'yi istenilen yere oturtamı-
yor...
Cumhuriyet'in dünkü başyazısı 'CHP gerçeğiyle'
birlikte 12 Eylül'den bugüne dek geçen sürede 'so-
lun ' nereye geldiğini çok güzel yansıtıyor.
Evet. CHP darboğazı aşabılecek mi?
Aşması gerekıyor...
Cumhuriyet'in başyazısında ne deniliyor?
Şu:
"... Demokrası karşıtlanyla şeriatçılık ve bölücülük
dalgaları gün geçttkçe güçientyor; toplumu faşizme
doğru itebilecek güç odaklarını da besiiyor. Bu du-
rumda, sağ ya da sol demeden. demokrasiyi ve hiç
kuşkusuz 'demokrasinin olmazsa olmaz koşulu' la-
ikliği benimseyen partiierin güçlenmesini isteriz.
CHP kurultayının bu amaca dönük bir sonuçia nok-
talanmasını dilemek. bir partiyi desteklemek değil,
demokrasiyi öngörmek anlammı taşıyor."
• • •
CHP'de yeni bir dönem başlıyor...
Bu yeni dönemde CHP hangi temele oturtulacak,
halkın beklentilenne nasıl çözüm aranacaktır?
CHP kendi kimliğini bulmadıkça hıçbir yere vara-
mayacaktır. Böyle olunca da seçmen tabanı DSP'ye
kayacaktır.
Geleneksel kavramlar CHP'nin kendi iç dokusun-
da 'heyecan' yaratabilir. ama halkın beklentilenneya-
nıt veremez.
CHP'nin yapacağı şu olmalıdır: iktidar ortaklığın-
dan hemen aynlmak...
O zaman çaresızliğin orta yerinde kalan CHP kimi
umutlan aramaya başlayabilir...
O zaman sol kavramlar geniş kitlelere tüm açıklı-
ğıyla yeniden anlatılabihr...
CHP'nin örgüt kadrolan yenileşmeye açıktır...
Ama nasıl bir yenileşme?..
Yükselen değerlere dönük mü yoksa var olan es-
ki değerlere yeniden sahip çıkmak mı?
Elbet ikincisi...
Söyler misiniz RP'nin, DYP'nin. ANAP'ın, MHP'nin
nesi yenidir. nesı çağın koşullarına uygundur?..
CHP. 1973'tekı kimliğini 1995'e 'çağdaş biçimde'
aktarırsa amacına ulaşacaktır..
Bölünmeden. kavga etmeden...
Grup YorumMan
CHP^ye protesto
ANKAR\ (AA) -
CHP'nin 27 Olağan
Kongresi arasında sürekli
parçaları çalınan müzik
topluluğu Grup Yorum. bu
durumu protesto etti.
Müziklerini "emekçi
halkın müziği" olarak
nitelendıren grup.
yaptıkları yazılı basın
açıklamasında ^u
gönışleri dıle getırdı:
"CHP. bugiin yaşanan
>ömüriınün. i^tcn
atılmaların. i^kencelerin.
kaybedilmelenn. kaçırılıp
katledılmelerin
sorumlulanndan biridir.
GeTçekleştırdığımii "CHP
İstanbul İl Merkezi i^gali"
sıraMnda \e sonrasında.
bu konuda hiçbir çaba
göstermcyen CHP'nin,
bugün kongrede bizim
şarkılarımızı,
türkülerimızi seçmesini
iki\üzlülvik.
samımiyetsızlik \e
ahlak.sizlık olarak
defierlcndinvoruz."
Toprak erozyomınu A«r>/ duyarsızlığın sonu
açlıktır.
T.E.MA
Türkiye Eroz>onla Mücadele. Agaçlandırma ve Doğal
Varhktarı Koruma Vakfı
Tel.: (0212) 281 10 27