Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11 EYLÜL 1995 PAZARTESİ 10 DIŞ HABERLER Fransız komandolar, nükleer denemeleri protesto için Mururoa'ya giden 8 parlamenteri gözaltına aldılar.Pasifik'te parLamentera\ıDış Haberler Servisi - Fransa"run Güney Pasıfik'tekı nükleer dene- melerini protesto için çeşitli ülke- lerden 8 parlamenter Mururoa ada- sına doğru yelken açtı. Yelkenlinin yasak bölgeye gırmesi üzerine Fransız komandolar tekneye çıka- rak 8 parlamenteri sorgulanmak üzere gözaltına aldılar. Fransız ordusunun basın servi- sinden (Sirpa) yapılan açıklamada, aralannda iki Avustralyalı. iki Yeni Zelandalı, iki İtalyan, bır İsveçli ve birde Lüksemburglu parlamentenn bulunduğu teknedeki 19 kişinin, güvenlik güçleri tarafından sorgu- landıktan sonra Fransız Polinezya- sı 'nm başkenti Papeete'ye gönden- leceği belirtildi. Mururoa'ya git- mek üzere geçen hafta Papeete'den yolaçıktığı bildirilenGreenpeace'e ait La Ribaude adlı teknenin Fran- sız donanmasının verdiği 5 uyanya da kulak asmadığı kaydedildı. Gre- enpeace örgütünün Japonya"daki bürosundan yapılan açıklamada 8 parlamentenn "Fransa,Nükleer Si- lahiann Ya>ilmasmı Önleme Anlaş- masını ve AvTupa Atom Enerjisi Aniaşmasının koşullannı ihlal et- mektedir" yazılı bir bıldin yayım- lamayı planladıklan belirtildi. Greenpeace'in organize ettiği 'Bartş Filosu'na bağlı 8 teknenin de Mururoa mercanadasının 14 ile 15 mıl açığındaki uluslararası sularda bulunduğu açıklandı. Fransız gü- venlik güçleri Fransa'nın nükleer denemeler gerçekleştinmeye başla- dığı Mururoa mercanadası çevre- sindeki 12 deniz mıllik yasak böl- gede son on gün içinde üç gemiye el koydular. Greenpeace'in iki gemisine, Fransız makamlannca Hao merca- nadasında el konulduğu bildirildi. Fransız Polinezyası'ndaki Papeete kentinın adli makamlan. Greenpe- ace'ın başlıca iki gemisi Rainbow Warrior ile MV Greenpeace'e per- şembe günü el konulduğunu, ancak kentte üç gün önce meydana gelen olaylar nedeniyle, dün duyuruldu- ğunubelirttiler. Fransa'nın nükleer denemelerini protesto amacıyla yü- rütülen kampanyaya katılan iki ge- miye 1 eylül günü nükleer deneme- nin gerçekleştirildiği Mururoa ada- sı yakınlannda yine Fransız asker- leri tarafından el konulmuştu. Fransız makamlannca Papeete kenti havaalanında çarşamba günü meydana gelen olaylann sorumlu- su olarak göstenlen Tahitili sendı- ka lideri HiroTefaaredre'nin önce- ki gün güvenlik güçlerince rutuk- landığı belirtildi. Fransız güvenlik güçleri, çarşamba gününden bu ya- na gizlenen Tefaaredre'nin öncekı gün bir basın toplantısı düzenlemek için ortaya çıkması üzerine tutuk- landığını bıldirdiler. I Londra'dan Dünyaya^ Bakış Küba yabancı sermayeye açılacak mı?Küba Parlamentosu. yabancı sermayenin ülkeye çekilmesı ve yatınm kolaylıklan saglanmasına fırsat verecek bir yasa tasansını ele alıyor. Küba'ya Sovyet ve Doğu Avrupa yardımı kesileli 5 yıl oldu. Ticaret ve yardımda da öncelikli ülke statüsünü de kaybeden Küba ekonomisi başaşağı gitti. Yaşam düzeyı düştü. Durumu düzeltmek için ekonomiye. Çin örneğındekı türden serbestlik tanınmaya başlandı. Bunun olumlu etkileri görülmeye başlandı. O kadar ki 1995'te büyüme hızının yüzde 2'ye ulaşması bıle beklenıyor. Bu çerçevede Küba'da yeni yasalar çıkartıldı. Artık küçük işletmelere izın var. Serbest meslek sahibi olunabıliyor. Özellıkle turizm sektöründe özel ginşimcilık teşvık edılıyor. Ve bu konuda arılan son adım: Yabancı sermaye (savunma. sağlık, eğitim dışında) bazı alanlarda yüzde 100'e varan hisse sahibi olabılecek. Yatınm yapabilecek. Tabii. eğer parlamento onaylarsa. Eğer Küba yabancı sermayeye kapılannı açarsa bundan en çok tspanya, Meksika, Kanada ve ltalya memnun olacak. Bu dört ülke Küba'da hele tunzm sektöründe halen en faal ülkeler ABD ise iki arada kalacak. Çünkü Amerika'dakı Kübalı mültecilenn bastırmasıyla, Cumhuriyetçı Senatör Jesse Helms, Küba ile i§ yapan ülke ve şirketlerin cezalandınlmasını öngören bir yasa tasansı hazırladı. Öte yandan Amerikan sermayesi. diğerleri gibi Küba'da yatınm yapmaya heveslı. Özellikle de Küba'nın antika telekomünıkasyon şebekesinin yenileştirilmesi. Amenkan şirketlenne çok cazip geliyor. Ama şu ambargo olmasa... Hint Ozel Timi'ne insan hakları dersi Hindistan'ın denetimindeki Jammu- Keşmir bölgesinde görev yapan Sınır Güvenlik Kuvvetı adlı özel time insan haklan dersleri verilmeye başlandı Dersleri Uluslararası Kızıl Haç Orgütü veriyor. Bunun nedenı. Sınır Güvenlik Kuvveti'nin Ke^mir'de düzenı sağlamak amacıyla gereğinden fazla sert davTanması. gözaltında ölüm olaylannın ve kuvvet konusundaki şıkâyetlerin artması. Keşmir'deki durumun gitgıde gergınleşmesi üzerine Kızıl Haç, bölgede inceleme yapmak üzere Hindistan hükümetınden izin aldı. Gezi öncesinde de Kızıl Haç yetkilileri. Sınır Güvenlik Kuvveti'nin Hindistan'ın orta kesıminde Tekanpur kentindeki genel karargâhtnda güvenlik görevlilerine kurs düzenleyip, insan haklan derslerine başladı. Kursta ele alınan bazı konular: Keşmir'de özellikle Müslüman nüfusa nasıl davranılacak? Çocuklara nasıl davranılacak? Çatışmada yaralananlara ilk müdahale nasıl yapılacak" 1 Sorgulama, Hindistan iç hukuku ve uluslararası insan haklan açılanndan nasıl yapılacak? Sınır Güvenlik Kuvveti'nin Keşmir'de düzeni yeniden sağlayabilmesinin, güvenlik görevlilerinin "dogru ve hukuka saygılı" davranmasma bağlı olduğunu. bizzat Kuvvet Komutanı D.K.Arya söylemıştı. Ancak. Kızıl Haç'ın girişiminin kuvvet için anlamsız olduğunu düşünenler de var: Güvenlik görevlılennin güç psikolojik ve lojistik koşullarda görev yaptıklannı, ve derslerin teonsıyle bölgenin pratığinin birbiriyle uyuşmayacağını söylüyorlar. SAYIN LİSE ÖĞRETMENLERİ, HİÇ BU KALİTEDE DERS KİTAPLARI OKUTMADINIZ! • 1Qtap[arın tümü, Mitfî Tğitim 'Bafynhğınca DERS KİTABI • yümü iptil^dilçişâ, sekfon /çapfı Içu^e /çapa/çâ, dayamfçh. ftilçş • 1. ftamur kâğıda ofset basiçtlıdır. •'WEl'standartiannda, #5' ebadındaiır. BU KİTAPLARI GÖRMEDEN KARAR VERMEYİNİZ! OKULLARA ÜCRETSİZ ÖRNEK GÖNDERİLİR. Zehîr kusan yanardağ Amerika'da sönük bir yanardağın yöresinde ağaçlar ve hav vanlar ölmeye, insanlar solunum şikâyetleriyle hastaneye kaldınlmaya başlayınca, dağın karbondioksit püskürttüğü anlaşıldı. Califomia'da Sierra Nevada Dağlan yöresindeki Mammoth Dağı. ilk kez 760 bin yıl önce patlamış ve lavı 700 kılomerre karelik bir bölgeye yayılmış. 500 yıldır da sönük. Ancak dağın çevresinde 40 kilometre karelik bir alanda ölümler başlayınca yapılan ölçümlerde, dağın günde 1,200 ton karbondioksit püskürttüğü anlaşıldı. Yöresindeki havada da karbondioksit oranı yüzde 90'a varmış. Dağ sönük olduğu halde, gazın, 1989'da bölgede meydana gelen depremde oluşan çatlaklardan sızdığı anlaşılıyor. Dağdan bu kadar yoğun karbondioksit sızması ise 500 yıl aradan sonra yeniden patlayacağının göstergesi sayılıyor. MİLLÎ EGİTİMDE 4 5 YILLIK DENEYİM DERS KİTAPLARI ANONİM ŞİRKETİ Babıâli Cad. No: 39 Cağaloğlu - İSTANBUL Tel: (0212) 522 73 15 - 527 76 49 Fax : 513 70 21 ENGLISH LANGUAGE STUDIES İİ * * İNGİLİZCE ÖYS HAZIRLIK DERGİSİ 15 Eylül'de çıkıyor. Haftalık olarak yayınlanacak 35 sayı GRAMMAR - READING COMPREHENSION- TRANSLATION - VOCABULARY - TESTING alanlannda aynntılı çalışma ÖYS İngilizce Smavı düzeyinde 26 DENEME SINAVI Başka hiçbir yerde bulamayacağıruz 7500 den fazla özgün sonı ELS MUTLAKA KAZANDIRIR 75 soruluk Düzey Belirleme Sınavı da içeren ücretsiz tarutım broşürümüzü mutlaka isteyiniz. (ELS'yi sadece abone olarak edlnebillrsiniz.) ADRES : Söğütlüçeşme Cd. Derici Zeynel Sk. No:22 KADIKÖY - İSTANBUL TEL : O (216) 345 02 47 - 349 18 24 FAKS : 0 (216) 349 18 25 TURNIKE SEMİH GÜNVER Siyah ve Beyaz Beşiktaş kulübünden söz etmeyeceğim. Siyah ka- ranlık, beyaz aydınlıktır. Her geçen gün kendimi si- yasefin karanlık boğuculuğu içinde hissediyorum. Işığa, aydınlığa koşmak istiyorum. TV'de haberieri dinliyorsunuz. Kötü haberler birbir- lerini kovalıyorlar. Bosna'da Müslüman halk öldürü- lüyor. NATO uçaklan bombalıyor. Kuzey Irak'ta PKK kan dökmeyi sürdürüyor. Atina'da Papandreu, Tür- kiye ile diyalogdan kaçıyor. Türkiye'de cinayetler, baskınlar, sel, yangın, kazalar, terör kontrol altına alı- namıyor. Fiyatların artışı insafsız boyutlara ulaştı. Ga- rip bir rastlantı, Çiller'in önemli bir gazetenin başya- zarına yaptığı vaatlerle aynı gün resmi enflasyon ra- kamları açıklandı: Çiller, iki yıla kadar enflasyonu yüz- de 5'in altına indireceğini tebessümler içinde söyle- mişti. Resmi rakamlar insana, Çiller alay mı ediyor, düşüncesini verdi. Bugün CHP'nin yeni genel başkanı seçilmiş olacak. Sonucu kestirmeye olanak yok. Cuma günü ortada iki aday kalmıştı. Hikmet Çetin ve sonra da Zülfü Li- vaneli yarıştan çekıldiler. Sloganı önce Çiller icat etmişti. Sonra CHP'liler be- nimsedi: "Bir olacağız, iri olacağız, diri olacağız". Captagon'a gerek yok. Sonuç galiba aksi olacak: "Bölüneceğiz, dağılacağız, küçüleceğiz." Geçen hafta salı günü Baykal ile tesadüfen tele- fonda konuştum: "Kazanacağımı şimdiden kesinlik- le yazabilirsinız" dedi. Karayalçın son dakikada Er- dal Inönü'nün desteğini almış, kafa tutuyor. Basın bölünmüş, adaylar ya göklere çıkarılıyor veya yerin dibine batırılıyor. Yeni genel başkana zor yolunda başarılar dilerim. CHP'ye ise Allah acısın. Ümit ve A milli takımlanmız Macaristan'ı üst üste yenilgilere uğrattılar. Hakan, kendisinden, Torino'dan, Macarlardan intikamını aldı. Ülke yine bir çılgınlık ha- vası içine girdi. Halk sevinçten delirdi. Ciddi gazete- ler ilk sayfalannı baştan aşağı bu başanya ayırdılar. Çiller elınde bayrak, en geniş tebessümünü sergile- di. Çarşamba gecesinin karanlığı bir ışık ve sevinç nehri haline geldi. Tabancalar patiadı. Bu arada, Sayın Çelik Gülersoy "Türkiye'ye Bir Işık'tı" adlı kitabını yollamak nezaketinde bulundu. Güzel Istanbul'un tarihini, kültürünü, sanat eserierini mahveden tuğlalaşmaya, betonlaşmaya karşı 1977- 1993 yılları arasında verdiği büyük ve başanlı müca- deleyi, dünün ve bugünün fotograflan ile anlatan bir kitap. istanbul'un her köşesinde, eskiye hayat ve gete- cek için ışık veren gayretlerin öyküsü, 1994'te bele- diyenin insafsız bir darbesi ile tıkanıp kalan çalışma- lar. Çelik Gülersoy, bız sizi seviyoruz. Yaptıklarınızı unutmayacağız. Siz karanlıklar içinde ruhunuzdaki ışıkla insanlara umut veren bir rehbersiniz. Nihayet, perşembe gecesi, Gencay Gürün'ün Is- tanbul Tiyatrosu'nu Ankara'da izledik. Bernard Sla- de'ın "Seneye Bugün"ür\ü Nurseli Idiz ve Can Gür- zap yaşattılar. Gencay da tiyatroya tutkun. O da Çe- lik Gülersoy gibi istanbul Belediyesi'nin kurbanı. "Se- neye Bugün", bizi 1945-75 yıllarının ABD'sine, San Fransisco'ya sürükledi. Bir otel odasında yılda bir buluşan evli iki sevgilınin aşk öyküsünü )?eşer yıllık aralarla izledik. Çok güldük. Yapıt esprilerle dolu. Gencay Türkçeye mükemmel çevirmiş. Rahmetli meslektaşım Dündar Idiz'in eski gelini Nurseli Idiz gerçek bir sanatçı. O kadar doğal ki. Can Gürzap da bırinci sınıf bir artist. Her bölüm arasında ekranda gösterilen o yıllann önemli olaylan hafızalanmızı uyan- dırdı. Amerikan müziği ile keyiflendik. Gösteri sonun- da bol köpüklü Efes birası içtik. Ancak bu öyküyü iz- lemek için ta San Fransisco'lara gitmeye gerek yok. Olay bır Boğaziçi otelinde de geçebilirdi. Teşekkür- ler Gencay. Bizlere birkaç saat sıkıntılanmızı unuttur- dun. İRAN DAN DUBLİN U\ARISI; ABD'yi Kuzey Irak'a sokmayınTAHR.4N (AA) - Iran Cumhurbaşkanı A& Ekber Haşimi Rafsancani yaptığı açıklamada. bölge ülkeleri- nin. - \abancı güçlerin böl- ge\e müdahaleetmesine izin venneraesi" gerektığini söy- ledi. Iran basınında dün, Raf- sancani'nin, Dışişleri Baka- ru Erdal İnönü ve Suriye Dı- şişleri Bakanı Faruk EJ Şa- ra'y1 kabulüne geniş yer ve- rildi. Basında yer alan haberle- re göre Rafsancani. kabulde "sadece kötü emellerini ger- çekleştinneye vç ga> rimeşru çıkarlannı garanti altına al- maya çaiışan yabancı güçle- rin, bölgesel sorunlara mü- dahalesine izin verilmeme- si" gerektiğıni belirtti. Rafsancani. Türkiye, Iran ve Suriye arasındaki üçlü toplantılann düzenli olarak yapılmasını da istedi. lran"da İngilizce yayımla- nan Kayhan gazetesı, Tür- kiye'nin, Dublin toplantısı- na katılmasının. lran, Suri- ye ve Türkiye arasında Tah- ran'da yapılan üçlü toplantı- nın "ruhuna aykın" oldu- ğunu bildirdi. Kayhan gaze- tesinde dün yayımlanan yo- rumda. "Düm-a kamuovu, Kuzev Irak'ta artan vaban- cı müdahalesinin ve vaban- cı güçierin (Irak Kürdista- nı'nın a> nlmasını) önerme- lerinin, sadece Irak halkı için değil, bölge ülkeleri için de haklı olarak bir kaygı ve ger- ginlik kaynağı olduğunun bilincinde" denildı. Yorumda, Dublin toplan- tısı. "ABD'nin bölge>e nıû- dahalesinin araşının bir gös- tergesi" olarak nitelendiri- lirken Türkiye'nın bu top- lantıya katılmasının "pek haklıgörülemeveceği'' sav^ı- nuldu. Minsk Grubu Karabağ'ı görüşüyor MOSKÖVA (AA) - AVTU- paGüvenlik ve Işbırliğı Teş- kilatı (AGİT) Minsk Gnıbu eşbaşkanlan, Rusya ve Fin- landiya gözetiminde Mos- kova'da bır hafta devam eden Azeri ve Ermeni he- yetleri arasındaki görüşme- ler, önceki gün sona erdi. Türk heyetinin de bulundu- ğu Minsk Grubu görüşme- leri. bugün başlavacak ve iki gün sürecek. Yeni tur görüşmelere bü- yük önem veren ABD heye- tinin, ilerleme sağlanması amacıyla yeni önerilerle ağırlığını hissettirmesi bek- leniyor. Âzeri ve Ermeni heyetle- ri arasında sona eren görüş- meler hakkında bir açıkla- ma yapan Rus heyetı başka- nı Viadimir Kazimirm-, "Ba- zı ilerlemeler sağlandu ama daha birçok konuda aşama ka>detmenıiz gerekiyor'' de- di. Görüşmelerde özellikle, ateşkesin kalıcı hale getiril- mesi ve iki ek belge üzerin- de durulduğunu belirten Kazimirov. "Birinci ek bel- ge, çabşmanın çözümünfln askeri ve teknik bmutlannı, üdncisi ise askeri ve siyasal alanlan,aynca.çartşma böl- gesindeki durumun normal- kştirilmesini içerivor. Her iki belgede de bazı maddeler üzerinde mutabakat sağlan- dı" dedi. Tarafların, çözüm önün- de engel oluşturan kilit önemdeki bazı sorunlan da ele aldıklannı kaydeden Ka- zimirov, "Ek alınan bu ko- nulan, Karabağ nüfusuna banş ile birlikte sağlanacak güvenceler, bölgenin gele- cekteki siyasalstarüsü ve La- çin ile Şuşa'nın durumu oluftunjjor" dedi.