Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURIYET tMmwuı\ ı&U. ffKLAH i tâl
8 DUNYADA GEÇEN HAFTA
Mülteci
kapıvı
zorlııyor
İSVEC
GÜRHAN UÇKAN
STOCKHOLM - Avnıpanın
birçok ülkesındeolduğugibi
jsveç"te de mülteciler kapıları
zorluyor. Bunlann geliş
biçimlen en ilginç olanlan
Iraklı Kürtler. Karayoluyla
Moskova'ya gelen Kürtler,
buradan, çoğu Estonya
üzerindcn. gensı de diğer iki
Baltık ülkcsindcn geçerek
küçük teknelerle İsveç
kıyılanna çıkıyorlar. Gecen
hafta 73 Kürdü, Gotland
Adası'nın kıyılannda
görüveren köylüler, ne
olduğunu anlayamadılar.
Soğuktan üşümüş kadınlı
çocuklu aileler, hemen birer
çatı altına alındılar vc
karınlanna sıcak yemek girdi.
Bu hafta da 125 Kürt, İsveç'e
doğru yola çıkma hazırlığı
içindelerken Estonya
kıyılannda önlendiler
Eslonya polisi. Kürtler'in
İsveç'e gitmek istediklerini,
ama hangi yolla gidileceğini
söylemediklerini bildirdi.
İsveç makamlan ise
Kürtler'in Riga açıklannda
bekleyen gemilerden biri ya
da birkaçıyla yola çikmayı
tasarladıklanndanemin. Bu
tür yolculuklann aile başına
3.0Ö0dolara patladığı da
edinilen bılgıler
arasında. Bu yoksul
insanlann bu kadar parayı
nasıl biraraya getirebildikleri
henüz yanıtı verilemeyen bir
soru. İsveç'i kaygılandıran bir
başka konuda Kürtler'in
Moskova'da sokaklarda
satılan Ruspasaportlannı
ediniyorolmalan. Bosna'da
havalann soğumasıyla
birlikte Güney İsveçe,
Polonya üzerinden gelen
mültecilerin sayısı arttı.
Haftada ortalama 100
kişiyken bu sayı geçcn hafta
içinde önce 1500'e, sonra da
2200'eçıktı. Çoğunluğu
Ystad'a gelen mülteciler.
geçici merkezlere
yerlcştirildilcr. Herkesin
sığınma işlemi ayn ayn
gözdengeçiriliyor. Buarada
Başbakan Carl Bildt,
mültecilerin durumunu
konuşmak ve bölgeye
gönderilecek İsveç banş
gücünün görev yapacağı
yerleri görmek amaayla salı
günü Hırvatistana gitti. Carl
Bildt. yeni mülteci akınından
kaygı duyduğunu ve Sırp
çetelerinin karlı dağlarda bu
insanlaraherşey
yapabileceklerinden
korktuğunu söyledi: - Benim
"kırmızı-kahverengi"
dediğım. eski komünistlerle
aşın ulusçu faşistlcrin işbirliği
yapması, yaşanan trajedinın
en büyük nedeni.
BILSIIgiderayak af yağdırdı
FUAT KOZLUKLU
W ASHINGTON - Beyaz Saray'ın
önünde binlerce ışıl ışıl ampulle
donatılmışçam ağaçlan var. En uzunu
ABD'yi simgelıyor. Çevresinde de
ABD'nin 50 eyaleti ve henüz de\let
teşkilatma girmemiş 5 bölgevi
simgeleyen küçük çam ağaçlan var.
Noel Baba'run 9 Ren geyiği de burada.
1954 yılından beri her Noel öncesi
kurulan ve "Banş Yolu" adı verilen
mini bir çam parkı adeta. Halk akın
ediyor. Daha çok seçimlerin ve
ekonominin konuşulduğu 1992
ABD'sinde yılın son haftasına her ne
kadar Noel kutlaması yakın olduysa da
politik gelişmeler ön plana çıktı ve
başkenti sarstı. Bush'un Somali'ye bu
hafta gıdeceğini açıklaması en sıradan
haber niteliğindeydi. Bush giderayak
bir kez daha şok etkisi yapan kararlar
aldı. Bush'un I9aydırsessizkaldığı
Bosna Hersek için ciddi sayılabilecek
hava ablukası karan "Yugoslavya'ya
ABD askerinin "gönderilip
gönderilmeyeceğı" tartışmaJannı
gündeme getirdi. Ancak 20 ocaktan
önce Bosna Hersek sorununa el
atamayacağı görüşü ağır basü. Başkan
Bush'un göre\ devretmesine üç buçuk
hafta kala genel kanıya göre"*görevini
kötüye kullandı" ve Irangate
skandalının 6 yıldır sürdürülen da vasını
örtbas ederek cadı avına benzettiği
soruşturmayı sona erdirtti. Suçlanan
herkesaffa uğradı. 31 milyondolar
harcanan Irangate skandalının
soruşturmasının sonaerdirilmesi karan
başkenti çalkaladı. Soruşturmayı
yürüten özel savcı Lawrence E. VV'alsh,
Başkan Bush'u "yeıkisini kötüye
kullanmakla " suçladı ve "işin peşini
bırakmayıp araştırmayı sürdüreceğim"
dedi. İran yanlılanrun Lübnan'da
rehine tuttuğu ABD'lilere karşıhk
İran'a silah satışı ve gelirinin
Nikaragua'dakı Contra militanlanna
aktanlması ileilgilı olarak Kongre'ye
yalan söylemek suçundan 5 ocalaa
sanık sandalyesıne oturacak olari-eski
Savunma Bakanı NVeinberger ise affı
duyunca 20'lik delikanlı gibi
kahkahalara boğuldu. 12 yılık
Cumhuriyetçi saltanatının bitiminekısa
birsüre kala ortaya çıkan af karan
alınmasıydı. eski Savunma Bakanı
Caspar Weinberger ile 3'ü eskı CIA üst
düzey görevlisi toplam 6 kişi 5 ocakla
sanık olarak yargılanacaktı. Bush'un da
adının geçtiği Irangate skandalı ile ilgili
affın seçim kaygısı dolayısıyla daha
önce gerçekleştirilmediği öne sürüldü.
Başkentte öne sürülen iddialardan bir
diğeri ise, yargılanacaklann ıfadeleri
arasında Bush'un da adının olabileccği
ve bu duruşmalarda "kirli ilişkılerdeki"
rolünün açıkça ortaya çıkabileceğiydi.
ABD'nin ilk Devlet Başkanı George
NVashington'un 1792 yılında içki vergisi
ödemeyen Pensilvanyah üreticileri
affedişinin üzerinden geçen 200 yıllık
süreden bugüne dek her başkan.
binlerce kişiyiaffetmiş. 1974 yılı
sonbahannda Watergatetkandalı
dolayısıy la görevınden istifa eden
Richard Nixon. affa uğrayanlann en
şanslılanndan. Yerine görevi devralan
yardımcısı Gerald Ford. eski başkanını
Beyaz Saray'ın patronu olur olmaz
affetmiştı A BD'de geçen hafta bir diğer
önemü olay da, bir buçuk yıl önce
Castro rejiminden kaçan pilot Perez'in
nefes kesen Küba uçuşuydu. Orestes
Lorenzo Perez adlı 36 yaşındaki Kübalı
pilot. kansı Victoria. çocuklan Reynıel
ve Alejandro'yu, fılmlere özgü bir
yöntemle ABD'yekaçıverdi. Küba
ordusunda binbaşı olarak görev
yaparken MIR-23 tipi Sovyet yapımı
bir uçakla ABD'ye kaçan Perez, Beyaz
Saray'a davet edildi. Başkan Bush'la
görüşen pilot ve ailesini. çıkışta da
Hollyvvood "kurtlan" karşıladı.
Yılın
adamıBill
Clinton
Dış Haberler Senisi -
ABD'debaşkanlık görev m,
20 ocakta devralacak olan
Bill Clinton. TIM E dergisi
tarafından "yılın adamı"
seçildi. Derginin bugün
yayımlanacak sayısınd..
"küçük taşra eyaleti
Arkansas'ın valiliğinden
dünyanın tek süper gücünün
komutasına tırmanan Bill
Clinton'ın. "dünya tarihinin
temelden isükrarsızlık
gösterdiği birdönemdc'
görev almakta olduğ.
belirtıldi. Clinton'ı bekleyen
sorunlaradeğinenTIME.
"Scçim, Arkansaslı bir insanı
dünyanın en güçlüsü kıldı
Soğuk Savaş'ın sona erdiğı.
dünya ekonomisinin
güçlükler içinde olduğu \ c
milliyetçılik akımlannın
bütün dünyada hızlı, tehlikelı
birbiçımdesilahlandığı bir
zamanda" diye yazdı.
1apıe dondu
MIŞEL PERLMAN
PARİS-Milletvekılı
seçimlerine 3 ay kaldığı sırada
1992 Noeli Fransız Sosyalist
Partısi'nin burnundan geldi.
Mizahı seven kimı siyasiler.
"Tapie kente döndü, saflar
ikiye bölündü" diyerek
durumu özetlemeye çalışıyor.
Tapie kim° 49 yaşında, aslında
politıkaya meraklı becerikli bir
işadamı. Aynca ünlü Marsilya
futbol kulübünün başanlı
başkanı. Birkaçay önce. eski
ortaklanndan biriyle
anlaşmazlığa düşünce, açılan
adli soruşluıma nedeni ile Kent
Bakanı görevinden istifa etti.
Giderayak kendisıne güveni
olan Başbakan Pierre
Beregovoy'dan aklanma
koşuluyla hükümete döneceği
sözünüdealmayı unutmadı.
Bucoşkulu politikacı-işadamı.
şimdi eski koltuğuna yeniden
yerleşmiş bulunuvor. İşin ilginç
yanı. Noel bayramını
Türkıye'degeçiren
Cumhurbaşkanı François
FRANSA
Mitterrand'ın da beğendıği bir
kişi Bernard Tapie. "Ben
Sosyalist Parti üyesi değilim,
fakal ilerici soldan yanayım"
diyor ve genel seçimlere kadar
kent sorunlan konusunda daha
çok şey yapacağıru ilan ed iyor.
Doğruyu söylemek gerekirse.
bakanlığının ilk bölümünde
binbirsorunlu yoksul
banliyölerde gerçekleştirdiği
olumlu sosyal sonuçlardan
memnun olan çok genç \ ar.
Yetenekli, çalışkan ve içinde
bulunduğu çevreye çabucak
uyan bir kişi. Dikkat cdılmesı
gereken nokta şu: Tapie gibi
Sosyalist Parti üyesi olmayan.
fakat Mitterrand'm çevresini
oluşturan bir ilericiler grubu
var. Deniyorkiadayolsalarda
olmasalarda Başbakan Pierre
Beregovoy yönetiminde. mart
1993 seçinilen mücadelesine
katılacaklar. Hezimet
kaygısınınağırbastığı Sosyalist
Pani ise kcndi başının çaresine
bakacak...
Noel çanları bu kez yabancılar için çaldı
GÜNER YÜREKLtK
Bütün diğer Hıristiyan ülkeler gibi
Almanya'nın da geçen haftaki günlerinı
Noelbelirledi. Yaşamyine"Noel'den
önce. Noel'den sonra" gibi ikiye
bölünmüştü. Üç, dört haftadır Noel
alışverişinin histeriye varan telaşıyla
mağazalan, yollan, metrolan dolduran
yüz binler. o kutsal akşamla birlikte bir
anda ortadan kaybotmuşlar. sokaklar
adeta bomboş kalmıştı. Bütün diğer
Hıristiyan üJkelerde olduğu gibi
Almanya'da da Noel'de mesajlar
yayımlamak ve bu mesajlarda güncel
sorunlara değinmek adettendir. Bu yıl
yayımlanan tüm mesajlarda ırkçılığa •
karşı isteklerdile getirildi ve yabancılar
Noel gündeminin ana maddesi oldu.
Zaten Möllncinayetlennden sonra her
hafta çeşitli kentlerdeışıklıdev protesto
gösterileri düzenleniyor. sendikalann.
işverenlerin. yayınevlerinin. kısacası
toplumun hemen tüm katmanlannın
gazetelerde. radyolarda,
televizyonlarda yabancı düşmanlığına
ve ırkçılığa karşı mesajlan
yayımlanıyordu. Son birkaç haftadır
tüm Almanya ırkçılığa ve yabancı
düşmanlığına karşı seferberolmuştu.
6 aralık günü Münih'te başlatılan ve
500 bin kişinın katıldığı ışıklı protesto
gösterisini. diğer kentlerde de ellerinde
mumlar, fcnerler, meşalelerle yüz
binlerce kişi izledi. Ve bunun son durağı
Noel'in birinci günü Berlin oldu.
Perşembe akşamı Doğu Berlin'in
merkezinden başlayıp Batı Berlin'in
merkezine kadar uzanan 6 kilometrelik
ışık seline, eş-dost akraba ziyaretiyle
geçirilen bir gün olmasına rağmen 250
bine yakın kişi katıldı. Yabancılarla
dostluğu simgelemek amaayla pencere
önlerine mumlar dikildi. Akşam saat
ALMANYA
6.00'da Berlin'in tarihi Özgürlük Çanı
ile birlikte bütün kiliselerin çanlan
yabancılarıçinçalmaya başladı.
Neonazilere. ırkçılığa. yabancı
düşmanlığına karşı olanlann. hoşgörü
isteyenlerin oranı ise yüzde 65. Daha
sonra. işyen güvencesi. ekonomık
istikrar. politikada dürüstlük v e örnek
lider. işsizliğin azalması gibi istekler
gelivorsırasıyla. Forsa Ensitüsü'nün
bulgulanna göre eğer pazar günü
Almanya'da bir genel seçim yapılacak
olsaydı. şimdiki koalisyon hükümeti
hapı yutacak, iktidan ana muhalefet
partisi sosyal demokratlara teslim
edecekti. Çünkü Forsa Enstıtüsü'nün
kamuoyu araştırmasında Sosy al
Demokrat Parti SPD'ye oy vereceklerin
oranı yüzde 45 olarak çıkıyor.
Hıristiyan Demokrat. Hıristiyan Sosyal
Birlik Partileri'nin(CDU'CŞU)alacağı
oy oranı ise yüzde 34'ü geçmiyor.
Koalisyon ortağı HürDemokratlar'a
(FDP) düşen oy oranı da sadece yüzde 6
cıvannda. Kamuoyu araştırmasına
katılanlardanyüzde I l'ısandık başına
gitmeyeceğini. seçime katılmayacağını
söylüyor. Araştırmada Kohl'e karşı oy
kullanacaklann oranı yüzte 58 olarak
belirlenmiş. Gerçi Kohl'ün rakibi, SPD
başkanı \ e başbakanlık aday ı Björn
Engholm'dan yana oy kullananlann
oranı yüzde 45'i buluyor, ama yine de
Almanya'da bir "lıder boşluğundan"
sözediliyorşugünlerde. Büyük
Koalisyon sinyalleri veren Almanya'yı
önümüzdeki yıl çok daha zorlu günlerin
beklediğini söylemek için kahin olmak
gerckmiyor. Bu yıl ruhanı duygular
içinde iyi niyet dilekleriyle bir Noel daha
geçirdi Almanya. Bakakm gelecek yıl
Noel'de. çanlar kimin için çalacak.
MogadişıTnun kuzeyindeki merkeze roketlerin kullanıldığı saldınlar yapıldı
Somali'deBMmerkezinesalcluı
• Saldın hakkında bir açıklama yapan BM •Somali'de yûrütülen operasyon öncesinde
Sözcüsü Faruk Mawlawi, BM'nin Somalili si- iktidar kavgasına girmiş bulunan iki büyük
lahlı muhafızlannın saldırganlara karştlık ver- grubun liderleri, başketü? kendilerine ait bölge-
mesi üzerine iki saldırganın öldüğünü, birçok leri ayıran 'Yeşil Hat'tın kaldınlmasına ilişkin
kişinin de yaralandığını belirtti. olarak ikinci bir anlaşmaya vardılar.
MOGADİŞU (Ajandar) -
Somali'nin Başkenti Moga-
dişu'nun kuzeyinde bulunan
BM binalanna önceki gün öğ-
ledcn sonra makineli tüfek ve
roketli saldınlar düzenlendigi
bildirildi. BM karan çerçeve-
sinde ve ABD öndertiğinde yû-
rütülen operasyon öncesinde
iktidar kavgasına girmiş bulu-
nan iki büyük grubun liderleri,
ba^kette kendilerine ait bölgele-
ri ayıran 'Yeşil Hat'tın kaldınl-
masına ilişkin olarak ikinci bir
anlaşmaya vardılar.
BM'ye saldırı
Somali'nin başkenti Moga-
dişu'nun kuzeyinde bulunan
bir BM merkezine önceki gün
öğleden sonra silahlı saldında
bulunulduğu bildirdildi.
BM Sözcüsü Faruk Mawla-
vvi. saldınya iki Amerikan sa-
vaş uçağı ile iki helikopterin
müdahale ettiğini. BM'nin So-
malili silahlı muhafızlannın sal-
dırganlara karşıhk vermesi üze-
rine iki saldırganın öldüğünü.
birçok kişinin de yaralandığını
belirtti.
Sözcü, saldırganlann sayısı
ve ait olduklan kabileler konu-
sunda bilgi sahibi olmadığını
kaydetti. Müdahale için çağn-
lan Ameririkan uçak ve heli-
kopterlerinın saldın bölgesinde
uçuşlar yaptığı, ancak ateş aç-
madıklan bildirildi.
Somali'de, BM karan çerçe-
vesinde vc ABD önderliğinde
yûrütülen operasyon öncesinde
iktidar kavgasına girmiş bulu-
nan iki büyük grubun liderleri.
başkelte kendilerine ait bölgele-
Somali'nin başkenti Mogadişu'da iki rakip grubu birbirinden ayıran Yeşil Hat üzerinde devriye
görevi yapan bir ABD askeri, Somalili çocuklara yiyecek veriyor. (Fotoğraf:REUTER)
ri ayıran 'Yeşil Hat'ın kaldınl-
masına ilişkin olarak ikinci bir
anlaşmaya vardılar.
ABD'li bir yetkilınin verdiği
bilgiye göre anlaşma dün Mo-
gadişu'daki ABD Büyükelçi-
liği'nde taraflar arasında beş
saat süren bir görüşmeden son-
ra gerçekleşti.
Ali Mehdi'ye ait. başkentin
Kuzey bölgesinden yayın ya-
pan Mogadişu radyosu, iki li-
derın bugün düzenleyecekleri
bir gösteri ile Yeşil Hattı kaldı-
racaklannı duyurdu.
Anlaşma. Somali'de çatışma
halindeki kabilelerin diğer tem-
silcilerini de içeren bir mutaba-
katla başkette halen görülmek-
te otan münferit çatışmalara ta-
mamen son verilmesini içeri-
yor.
Mehdi Muhammed ile Farah
Aıdid. 1991 ocak ayında ülke-
nın tek hakimi Diİctatör Mu-
hammed Siad Barre'yi devir-
dıkten sonra iktidar kavgasına
tutuştular ve bundan doğan
anarşi ve karmaşa ortamında,
zaten açlık çeken yoksul ülke,
kurakhğın da
tam bir felaket
müldü.
bastırmasıyla
ortamına gö-
Somali'deki ABD güçleri
Başkent Mogadişu'da, Somali
halkına "Umut Operasyonu"
hakkında bilgi vermek amacıy-
la yerel dildc yayın yapan bir
radyo ile bir gazete kurdular.
Somali dılinde umut anlamı-
na gelen "Rajo" adlı gazete ül-
kede tatil günü olan cuma günü
dışında her gün yayımlanırken.
"Raadiyo Rajo" günde yarım
saatlik yayım yapıyor.
•
•
•
KMIIOMNN CAN DAMARI SEKTÖRlfflDE
1992 NASIL GEÇTİ?
1993 NELER GETİRECEK?
PANORAMA
BORSA, CANLANACAK M ?
FİIANS, VERGİYİ NASL AŞACAK?
THSTİDE, MAÜYFTlffl
ARTACAKM1?
BEYAZ EŞYA, İTHALATA
YBİNMDÖŞECn?
0T0MOTİV. RÖORA M GİDİYOR?
TURİZM, PATLAYACAK M ?
WŞAAT, DURGUIİ.U6U NASl
AŞACAK?
PANORMU, 15 SBTrÖICO SORGUUUH...
HASANCaALGÜZH^YDP'l^aONOMİPROGRAMfİİlKKEZAÇIKLAM
• DPT, AT İLE İLIŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NÜN AT MEVZUATINA
UYUM ÇALIŞMALARINDA SON DURUM • 8ANKACILIK ÖDÜL YARIŞMASI
BİRİNCİSI DR. CAN FUAT GÜRLESEL. ÖDÜL ALAN ARAŞTIRMASINDA. BAN-
KACILIĞIN SORUNLARINA ÇÖZÜM ÖNERİLERİ GETİRİYOR. • ŞİRKETLER
ÜST DÜZEY PERSONELİNE, CHECK-UP İÇİN MİLYARLAR HARCIYOR. YA
SİZ? HANGİ HASTANEDE KAÇ LİRAYA CHECK-UP YAPTIRABİLIRSİNİZ...
• SANAYİCI -YEŞIL'İ NEDEN SEVİYOR? • DÜNYA EKONOMİLERİ 1993'E
GİRERKEN. ABD RESESYONU ATLATTI, AVRUPA KRİZDE, ASYA KARIŞIK
AMLAR-KANILAR
ECMEL BARUTÇL
Somali Yolunda
Mehmetçik Türkiye Cumhuriyeti'nin tarihinde üçüncü
kez denizaşırı göreve çıkmış bulunmaktadır.
Ekiylece Türkiye, şimdiye kadar üç kez kabuğunu
yırtmış bulunuyor. Ama her üçünde de macera ara-
madan, sadece uluslararası hukukun gereğine uygun
hareket ederek bunu yerine getirmiştir.
ilk ikisinde olduğu gibi bu defa da Mehmetçik'in göre-
vini, bağrından çıktığı milletinin göğsünü yine iftiharıa
kabartacak şekılde yerine getireceğinden herkes emin-
dir.
Bundan kırk yıl önce, yine Birleşmiş Milletler karan
çerçevesinde, Mehmetçik Kore'de mütecavize karşı
barışı korumak için kahramanca savaşmış ve koca bir
Amerikan ordusu Türk birliğinin cansiperane savun-
ması sayesinde düşmana esir düşmekten kurtulmuştu.
Mehmetçik'in Kore savaşında süngüsüyle yazdığı bu
kahramanlık destanı Amerikan kamuoyunda Türkiye le-
hine öytesine büyük bir hayranlık yaratmıştı ki Türkiye'-
nin kuzeyden gelen tehlikeye karşı ulusal güvenlıgini
sağlamak için yıllardır girmeye çalıştığı NATO'nun
kapısı ülkemize bu sayede açılmıştı.
Mehmetçik ikinci denizaşın görevini, yine meşru ze-
minde, uluslararası hukuktan doğan hakkmadayanarak
Kıbrıs'ta yerine getirmiş ve orada yaşayan 150 bin soy-
daşını, Ada'yı Yunanistan'abağlamak isteyen Rumlar'ın
katliamından kurtarmış ve onların üçüncü Bir ülkenin
egemenliği altinda ezilmesini önleyerek özgürlüklerine
kavuşmalarını sağlamıştır.
Bu kez ise insancıl bir göreve koşmaktadır.
Birleşmiş Milletler'in aldığı karara istinaden Somali'-
de açlıktan ölen insanlann yardımına gitmektedir.
Somali'ye uluslararası camia tarafından yapılan
yaraımların muhtaç kitlelerin eline ulaşmadan capulcu
gruplar tarafından yağma edimesi karşısında ölüm teh-
likesi ile karşı karşıya kalan milyonlarca insanın
yardımına silahla koşan milletler arasında Türkiye de
yer almıştır
TBMM'nin bu yoldaki kararı üzerine vatandaşlarımız
Somali'ye asker gönderilmesini pek destekler nitelikte
fikir beyan etmediler. Televizyon muhabirlerinin yaptığı
anketlerde vatandaşlarımız bu hareketi genelde tasvip
etmediklerini belirttiler ve eğer gidilmesi gereken bir
yer varsa bunun öncelikle Bosna-Hersek olması lazım
geldığıni vurguladılar.
Bunda yerden göğe kadar haklı idiler. Evet Somali'de
insanlar açlıktan ölüyorlardı, ama Bosna-Hersek'te
Sırplar Müslüman akrabalarımızı kelimenin tam ma-
nasıyla kesiyorlardı ve orada cereyan eden tüyler ür-
pertici vahşet her gün televizyon ekranlarından tüm ka-
muoylarına intikal ediyordu. Yalnız, burda halkımızdaki
yoğun isyan duygusu yüzünden olacak, göz ardı edilen
bir nokta vardı ki o da Türkiye'nin bütün haklı ve ısrarlı
girişimlerine rağmen Birleşmiş Milletler'in, Somali-
dekinin aksine Bosna-Hersek için henüz bir askeri mü-
dahale kararı almamış olmasıydı.
Böyle olunca, Türkiye tek başına olsun, diğer ülkelerle
birlikte olsun, askeri müdahale imkanına sahipdeğildi.
Türkiye, Bosna-Hersek'te Sırplar'ın yarattığı insanlık
dramına karşı Batı alemini seferber etmek için dış politi-
ka alanında elinden gelen her şeyi yapmış ve bu amaçla
AGİK'te, BM'de, NATO'da ve İKÖ'de son derece aktif rol
oynamıştır. Ama buna rağmen Batılı ülkeleri yeterince
sarsmak mümkün olamamıştır.
Bir parça ABD kıpırdamış gibi gözükmektedir. Ancak
Bush yönetımi bunu, üç hafta kadar sonra görevini yeni
yönetime devretmeye hazırlandığı bir sırada göstermiş-
tir. Acaba bu kıpırdanma Batılı ülkelerin şimdiye kadar
gösterdiği iki yüzlüiüğü ve çifte standardı yıkmaya kafi
gelecek midir?
Eğer Batılı ülkeler bu tutumlarını değiştirmezlerse
Müslüman ulkelerde radikal cereyanlar kuvvetlenecek,
savaşın Balkanlar'a yayılması tehlikesi artacak ve Bos-
na-Hersek'te işlenen insanlık dramı Batılı ülkelerin alı-
nlarında kara bir leke olarak kalacaktır Bu leke en bü-
yük izini. hiç kuşkusuz, Yugoslavya Konferansı'nın eş-
başkanlarının alnında bırakacaktır.
Eşbaşkanlardan Cyrus Vanceı Türk kamuoyu iyi
tanır. 1967 Kıbrıs buhranını çözen kimse olarak kendini
göstermıştır. Genellikle ihtilafları çözen insan olarak
şöhretyapmıştır. Ama 1967'deki buhrandasilahlardaha
konuşmamıştı Oysa Yugoslavya parçalanıp Sırplar giriş-
tiklerisaldırılarınıBosna-Hersek'ekaydırıp orada kadın,
çocuk, genç, yaşlı deme-
den sivil halka karşı katlia-
ma girişip Nazi metotlarını
andıran uygulamalara yö-
neldikten sonra artık Cyrus
Vance gibilere değil, ger-
çekler karşısında silahlı
müdahalenin kaçınılmaz
olduğunu görebilecek ce-
sur insanlara ihtiyaç
vardır.
Her gün sivil halkın en
feci şekilde öldürüldüğü
bir yerde "Silahlı müdaha-
le olursa işler daha kötü
hale gelir" diyerek koyun
gibi boyunlan kesilen in-
sanları kenardan seyret-
mek hangi vicdana sığar?
Bu sebepten ötürüdür ki
Türk hükümeti TBMM'den
Somali'ye asker gönder-
me kararı çıkartırken buna
Bosna-Hersek unsurunu
da eklemek gereksinimini
duymuştur. Böyle olmakla
beraber vatandaşlarımız
yine Bosna demektedirler
ve bununla, öyle anlaşılı-
yor ki tüm Türk milletinin
hissiyatına tercüman ol-
maktadırlar.
Türk askeri şimdiye ka-
dar gittiği denizaşırı görev-
lerde Türkiye için dış politi-
ka alanında yeni ufuklar
açmıştır.
Bakalım Mehmetçik bu
sefer Türkiye için nasıl bir
ufuk açacak ve Türkiye'nin
eline ne tür kozlar geçe-
cek?
•IAAO
NASIL GEÇTİ?
1993NELER fiCTIBECEK?
ntmuu, ıs sem» smsıuii
EKONOMININ NABZI PANORAMADA ATIYOR ü
GÖRÜLMÜŞTÜR
tlhan Selçuk
7. bası 20.000 lira (KDV içinde)
Çağdaf Yayınlan Tiirkocağı
Cad 39-41 Cağaloğlu-lstanbul
ödmeti gömdtrümn.
YUZYUZE
AtlllâDorsay
20.000 lira (KDV içinde)
Çağdaf Yayınlan Türkocağı
Cad. 39-41 Cağaloğlu-lstanbul
Ödemeti göBdcrilncz.