Katalog

Cumhuriyet tmtıyaz sahıbı: Berin Nadi • Genel Ya>ın Yonetmenı. Öıgen Aca:- • Genel Yayın Koordınatoru Hikmel Çetinkaya • Yazı Işlerı Muduru Celsl Başlangıç • Gorsel Yonetmen Ali \car • Duzenleme: Mustafa Saglamer • Ankara Temsilcisı Cune>t Arca\urek Haber Mudurlerı Musufa Balba), Işık Kansu Izmır Temsılcı V S«rdar Kızık Adara Temsilcisı: Çetin Yigenoglu İstanbul Haberleri: Şenay Kalkan Dış Haherler Ergun Bala tş-Ekonomi' Şüknn Ketenci Yun Haberleri: Metamet Sanç Makaleler: Sami Karaoren Spor Abdulkadir Yucelman Du- zelîme: Abdullah Yaacı • Muessesc Mudur V.: Erol Erkut • Koordınator Ahmet Korulsan • Muhasebe: Buleat Yeser • ldare: Husevin Garer • Işletme: Onder Çelik • Bılgı-lşlem: Nail tnal • Bılgısayar Sıstem Muruvet Çiler • Reklam: Reha Lşıtman Basım. Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecılik T.A.Ş • Yayımlayan. Yenı Gun Haber Ajansı Basıtı \e Yayıncılık AŞ Turkocağı Cad. 39/41 Cağalofclu Î4334 Ist PK. 246 Islanbu! Tel 512 05 05 (20 hat), Telex 22246, Fax (I) 513 85 95 • Burolar Ankarr: Z Gökalp Bh tnkılap S. No- 19/4, Tel- 433 11 41-47, Telex 42344, Fax (4) 433 05 65 • İzmir H Zıya Blv. 1352 S. 2/3 Tel: 83 12 30, Telet: 52359, Fax: (51) 89 53 60 • Adam: tnonu Cad 119 S. No, 1 Kat 1, Tel. 59 37 52 (4 hat), Telex- 62155, Fax: (71) 59 25 78 TAKVİM25ARALIK1992 İmsak: 5.47 Güneş:7.19 Öğle: 12.08 İkindi: 14.27 Akşam: 16.47 Yalsı: 18.14 İstenmeyen çocuklar • ANKARA(ArNKA)- Tiirkıye'de doğum yapan kadınlann yüzde 37"sinin, son çocuklannı ıstemeden dünyaya getirdikleri bıldınlırken. her4 kadından 3'ünün daha fazla çocuk ıstemezken. gebeliklerin \ uzde 25'inin kürtajla son bulduğu açıklandı. Türkiye Aile Sağlığı \ e Planlaması Vakff ndan edinilen bilgiye göre etkin doğum kontrol yöntemlerinin kullanılmaması halınde Türkiye'nin nüfusu 32 yılda ikikatınaçıkacak. Kadınlann dörtte üçünün artık çocuk ıstememesine karşın Türkıye'de her 20 saniyede 1 bebeğin dünyaya geldığmi gösteren vakıf verilerine göre kadınlar ve erkekler arasında etkin doğum kontrol yöntemlerinin seçılmemesı ve Sağlık Bakanlığı'nın ana çocuk sağlığı konusunda eğitıcı ve bilgi vericı hizmetlerinın ıhtiyaç duyan bolgelere ulaştınlmamasından kavnaklanıvor Stefanel defilesi • İstanbul Haber Servisi -Yakla^anvılbaşınınalış\enş dünvasına getirdığı canlılık. kımı mağazalan dahada hareketlendırdı. Hazırgiyım alanında İlalya'nın unlü markası Stefanel de öncekı akşam Nışııntaşı, Rumelı Caddesi iizcrindeki mağazasında düzenledığı mınibırdefilc\le"Kış 1992-93 Flaş ' Kolcksı\onu"nu miiştcrilerıne tanıttı. 64 ülkedc l500mağa/adan okı^an bır zıncıre sahıp Sıcfanel'ın defilesını Rumelı Caddcbiiıdeyılbaşı alışvcnşıneçıkanlar nıağazanın, diğerleri ıse kısa daolsa İETTotobüslennin camlanndan bakarak ızlediler. Eğitimde Yunan-Türk dostiuğu • ATİNA(AA)- İstanbul'dakı Alman Lısesı'nin2öğreımenve 11 öğrencisi Atina'daki Alman Kolejı'nındavetlısı olarak Yunanistan'a gcldı. Atina'daki Alman Kolejı öğrenalennin evlerinde ağırldnan Türk öğretmen ve öğrencıler. Yunanıstan zıjaretlcnsırasında Akropolıs. Delfı gibi tarihi yerlen gezmc fırsaıı buldular Alman Koleji'nde b'dıkte Almanca ders gören Türk ve Yıınan oğrencilcr bu temaslann karşılıklı olarak her yıl tekrarlanması için anlaştılar 'Amaçsızlık şizofren yapabilir' • İZMİR (AA)-Ege Ünıversıtesı Tıp Fakültesı Hastanesi Psikiyatri Bölümü uzmanı Prof. Dr. Ahmet Ç^Lkkol. yaşamda mutlaka amaçlann belirlenmesi gerektığine işaret ederek, "Amacınız yoksa şızofrenik bır ruh hastasısınız deraektır"dedı. Prof. Çelıkkol. amaçsız yaşamın ruhsal bozukluğun işaretı olduğuna dıkiat çekti. Çocuğa anne bakar imajmı değiştiren bekâr babalar, kurduklan dünyada, tüm zorlukları göğüslüyorlar Bekârbaba çocuğa dahaiyi bakar• CoşkunBüktel, Bülent Ilgar ve Erkin Koray üç bekâr baba. Boşanma sonucu çocuklannm bakımını üstlenmişler. Hemen hepsinin çocuklan ile ilişkileri oldukça keyifli. Onlara annelerini aratmıyorlar. Büyük bir özveri, güç ve sabır gösterdiklerini söylü- yorlar. FİGENATALAY HAYRETTÎN SAĞANAK Kramer Kramer'a Karşı fil- mındekı. baba ile oğul arasın- daki keyıfli ılışkı sadece bir fılm senaryosuna sıkışmış değıl Gu- nümüzde anan boşanmalarla birlikte bektV babalann sayısı artmış durumda. Klasıkleşmış anne-çocuk imajını değiştıren bekar babalar. çocuklanyla kurduklan dünyada. tüm zor- luklan gögusluyorlar. Erkın Koray. 2 yaşından ben bakımını üstlendiğı kızı Damla ile 7 yıldır birlikte yaşıyor. An- nesinin bile eğitimıne güvenme- diğı için kızı ile ilgili tüm sorum- luluklan üstlenen Koray ile kızı Damla gece-gündüz beraberler. Gece çalışması nedenıyle kı- zını yanına almak zorunda kal- masını birlikteliğin tek zor yanı olarak nitelendiren Koray. "Ço- cuğun tek ebeveynle yetış- mesının olumlu hiçbır tarafi yok. Ben bunu en alt düzeyde tutmaya çalışıyorum. Bunu ba- şarmak büyük bır özven. güç ve sabır gerektiriyor. Camiye gı- dıp dua etmiş değilım. ama ev- de ehmı açıp 'allahım güç \er' dı>e dua ettiğım zamanlar oldu. Başardığımı sanıyorum" diyor. Büktel, oğluyla 3 yıldır birlikte. Bülent Ilgur.eşinckn a> rıldıktan sonra iki çocuğuna da bakıyor. Uygar insanlar yetiştirmek istiyor. Banş'ın yaşamına babası ta- rafından mudahale edilmiyor. İstediğı zaman yatıyor, ıstedıği zaman kitap okuyor. yemek ye- mesı için zorlanmıyor. ne za- man isterse sinemaya gidiyor. evlennın bulunduğu Cıhangır*- den Elmadağ'a kadar rahatlık- la dolaşabiliyor. "Banş her zaman özgürdür" dıyen babası. yaşamlannı şöyle anlatıyor: "Banş buyük bır ınsan gibı- dır. İstediğıni yer. ıstedığını yemez. Sabah 02.00'ye kadar kıtap okuduğu olur. Kendı kendine büyudü. Ben sadece ıs- Erkin Koray. Damla'yı "ver- mek ıstediklerinı isteklc ve sev- gıyle alan bır çocuk" olarak gördüğunü belırtıyor. Tıyatro oyunu yazan ve sey- yar kıtapçı Coşkun Büktel. şim- di 6 yaşında olan oğlu Banş ile 3 yıldır birlikte. Banş. anne ve babasının. boşanmalannın ar- dından birlikte yaşamaya karar vermelennden sonra evlilik dışı dünyava gelmış. Ancak. ıkincı kez a\ nlmalanndan sonra baba-oğul birlikte \aşamaya karar vermışler Sayısı 10 bını aşkın kıtabın ıçınde yaşamaya başlayan Banş. 4.5 yaşında okuma-yazmayı ve "soyut" re- simler yapmayı öğrenmiş. Sıne- ma ve tıyatroya ilgisı olan Ba- nş. babası ile Sahaflar'a her gidişinde kütüphanesi için ki- taplar satın alıyor. Coşkun Büktel. Banş'la ya- şamanın zorluğu olmadığını çunku banyo ve çamaşır sorun- lannı anneannesinin hallettığini söjlüyor. Banş, her kırlendi- ğınde Büktel'in deyişiyle yı- kama-yağlamaya giden otomobil gıbı anneannesine gi- divor. tediklerini yaptım. Çocuklar zaten pek çok şey ıstemez. Ba- nş'ın istedikleri de sinemaya, tiyatroya gitmek. kitap oku- mak. Amerikan fılmlerinı onunla birlikte gördüm. Bu filmleri Banş'la izleyince zevk alı\ ordum çünkü onun zevk al- dığını görüyordum Gtceleri biraz zor oluyor. İstediğım za- man oyun yazamıyorum. Bir- çok şeyi anlayışla karşılıyor ama anlayış göstermediğı za- manlar da oluyor. Birlikte ki- tap okumak, kankatürlere bakmak istiyor. Kıtap okumak Erkin Koray kızına bakıyor. için uyumasını beklemek zo- rundayım." Büktel. tutarlı davranışlan ve yalnızca gerektiğı zamanlarda ""hayır" dedıği ıçın Banş'ın ken- dısine güvendığinı söylüyor. Banş'la babasının sloganı. "Ben ne ıstersem Banş onu ya- par. Banş ne isterse ben onu yapanm." Müzik koleksiyoncusu Bü- lent Ilgar, "taze bekar". Bu yıl kent yaşamından uzaklaşmak amacıyla aılece Marmaris'e gö- çen Ilgar'lar. anlaşmazlıklar nedeniyle aynlmaya karar ver- mişler. Aynlık sonucu, 13 ya- şmdakı Deniz babasmın. 7 ya- şındakı Ceylan annesinin ya- nında yaşamaya başlamış. Bir süre sonra İstanbul'a dönen Bülent Ilgar. "bir çocuğa ba- kan. ıkincısının de üstesinden gelır" diyerek kızı Ceylan'ı da yanına almış. Üçlü yaşamın başlangıcında makarna pışır- mesini bıle bılmeyen Ilgar. bir günlennı şövle anlatıyor: "Sabah 06 4O'ta kalkıyorum. Kahvaltıyı hazırbyorum. 07. 30"da Deniz okula gıdıyor 07. 40'da Ceylan'ı bisikletle okula götürüyorum. Eve dönüp oğle yemeğını hazırlıyorum. 12.00'- de Ceylan'ı okuldan alıp eve ge- tinyorum. O sırada Deniz de eve gelmış oluyor. Öğle yeme- ğinden sonra ders yapma savaşı başlıyor. Savaş bitıminde te1e- vizyonda çızgi fılm ızliyorlar. Saat 22.00 yatma vakti ama ba- zen beni üçkâğıda getiriyorlar. \e yatmalan 22.30'u buluyor. Bütün e\ ışlerinı yapıyonım. Yemek yapmak çok kolay, her çeşit yemeğı yapabiliyorum ve çocuklar beğeniyor. En büyük zorluk kıyafet tanzımi." Evdeki eşyava zarar verme- dıkleri sürece her türlü özgürlü- ğe sahip olan çocuklar. hafta- sonlan babalanyla bısiklet turlanna çıkıyorlar Resım yapmasını seven Cey- lan. büyüyünce ağlamaktan utanacağından büyümeyı red- dedıyor ve bu yiızden yemek yememekte direnıyor. "İstemediğim bir şeyi yaı^ mak ıstediklerinde üçe kadar sayıyorum Bunun eıkısi sonu- cu istemediğim şeylen yapmı- yorlar" diyen Bülent Ilgar'ın amacı. "kıro değil uygar insan- lar yetiştirmek " Ilgar. bunun için çocuklanna uygar fılmler ızletıp. uygar müzikler dinleü- yor. Yılbaşıyaklaşırken, canıi avlularında düş kurarak güvercinlerin altında dolaşanlar da çoğahyor 'MilliPiyango.,. Size de çıkabilîr' İstanbul Haber Servisi - Bır yeni yıla daha. zengın olma ha- yaliyie gıriyoruz. Her şey o si- hırli yedi rakamda. Sihırli değnek kime değerse yaşamı bır anda değışecek, hıçbir so- runu kalmayacak düşüncesin- de çoğu kişi. Kimi seyyar bayi- lerden özenle, dualar ederek biletını çekiyor. kimisı kısmet- lıdir dıye küçük çocuğuna çek- tirıyor pıyangosunu, kımisi de uğurlu olduğuna ınandığı ba- yilerin önünde uzun kuyruklar oluşturuyor. Öyle bir umut kı bu. yağmur. çamur, kar dinle- meden kuyrukta bekhyor ın- sanlar usanmadan. Kar yağıyor. yollar cam gıbı İstanbul'da. Hacıoğlu ailesi. küçük kızları Didem ve yırmı yaşlanndaki kızlan Nesrin'le Isliklal Caddesı'nde birgişenın önündeler. Hepsı bırer bılet çe- kıyor. Anne ve baba. araba ve bir ev almak istiyorlar ikrami- ye çıkarsa. Nesrin'e de çeyız yapacaklar. Küçük Didem ıse oyuncak almak istiyor. Ev ve araba. herkesin en büy ük ha- yali neredeyse. Birbirlerine söz \erenler de var. Piyango bıletı- ni büyük bir dikkatle seçtıkten sonra yanındaki arkadaşına "Eğer çıkarsa ınan ki sana da istediğin o evi alınm" diye söz veriyor Aslan Eryılmaz. Koşa- rak işine giderken aceleyle ba- yiye uğrayan Ahmet Uygun "Çıkmaz ya. çıkarsa etrafımı düşünürüm öncelikle'" diye ha- yalını dile getırirken bır otel iş- letmecısi olan Yaşar Tuncel, mesleğini geliştirmeyi, oteller zinciri oluştunnayı istiyor. Rüzgâr, şapkalan. atkılan uçuruyor. eller donuyor Emı- nönü'nde. Bu yıl da ünlü Nı- met Abla Gışesi önünde kuy- ruk uzun. Genç-yaşlı soğuğa rağmen bekliyorlar sıralannı. Çevrelerine seyyar bayiler do- luşmuş. "Çıkacağı varsa bız- den de alsan çıkar oradan da. haydi beklemeden 33 mılyar 33 mil\ar umudunu kimileri çocuklannm kısmetine bağlıyor. kimileri de okuyup fiflemeli dualara... Piy angolu yaşamın en büyü- günö kazanmak. yeni yıla milyarder girmek. düşleri süslüyor her zaman olduğu gibi. (Fotoğraf:HATICE TUNCER) burada" dıye ikna etmeye çalı- şıyorlar kuyruktakileri. Gişele- re kızgın seyy ar bayiler. biletle- rini gışelerden alanlara da. "Gişelerden bılet alanlar. çekı- lışten sonra bizden liste isteme- sinler. onlara vermeyeceğız" dıyor Mehmet Çalışkan \'e Alı Öztürker isimli satıalar. Bu yıl seyyar piyango bayileri biraz dertli. Sahte piyango söylentı- lennin satışlannı yan yanya düşürmesınden şikâyetçiler. 17 şenelik seyyar piyango satıcısı İsmail Yıldınm "Bu yıl işler kötü. Bu söylentıler bizi peri- şan etti. Herkes gışelere gidi- yor. Her yıl bu zamanda 3-4 mılyonluk satış yapardım. bu sene 2 milyonda kaldım" dı- yor. Elli yıllık bayı 70 yaşındakı Çelebon Kordova da bu y ıl sa- üşlann azlığından yakınıyor. Kordova da bunu söylentilere ve korsan satıcılara bağlıyor. Hatıce Albal da gişelerin y üzde 12 komisyon aldığını, belli bir komisyon vererek korsan satı- cı çalıştırdıklannı söylüyor ve denetımsizlikten şikâyet edı- yor. Mılli Piyango abcılan ve sa- tıcılan umudun ikı kapısı. Alı- alar büyük ikramiyeyi düşler- ken, bayılenn umudu yılbaşı pıyangosunda bol satış yapa- bilmek. Nimet Abla Gişesi'nde bir ihtiyar adam. bır yandan " İşimiz pıy angoya kaldıy sa biz ölmüşüz zaten" diyor bir yan- dan da ne olur ne olmaz dıye bir bılet çekiyor. Kim bilir bel- ki ona da çıkar. Michael Caine'in geçmişi Işçi kökenli aktör, sınıfınıdesteMemediDış Haberler Servisi - Dunya- ca tanınmış bir fılm yıldızı ol- mak genç sınema oyunculan- nın en büyük hayalıdır. Starlar. göz kamaştıran hayatlanyla hep özenilen insanlar olur. Hal- buki madalyonun öteki yüzü. herşeyin göründüğü kadar ışıl- tılı olmadığını göstenyor. Va- nıty Fair EÎergısrnin ünlü İngı- liz aktör Michael Caine'le yap- tığı altı sayfahk röportajda. aktörün, hayaündkan bilin- meyen kesitlere yer veriliyor. Babası. balık halınde hamal. annesi ise temizlikçı olan Cai- ne'in çocukluğu Londra'nın ça- murlu semtlennden bınnde. elektriği olmayan bir evde geçtı. Babası, ikinci dünya savaşı ne- deniyle askere aiınınca erkek kardeşi ve annesiyle Norfolk'a giden Michael, burada gramer okulunun bursunu kazandı. Babası savaş bitıp gen dönünce aile yeniden çamurîu sokaklara geri döndü. Okulu yanda bıra- kan Michael için bu olay. hiç bıtıp tükenmeyen hırsının baş- langıcı oldu. Caine, "Gramer okulunu kazanmak, benim gi- bi alt sınıftan gelen bir çocuk için büyük bir şanstı. Eğitimi- me devam etmek belkı de bana dilediğım hayaü yaşamayı sağ- layacaktı. Fakat benim çalışıp eve para götürmem gerekıyor- du. Okulu bırakmak zoruda kaldım" divor. Caine'nin kışiliğinı tanımla- yan iki önemli özelliği. bıtip tü- kenmeyen hırsı l >e kafasına koyduğunu mutlaka yapması. 14 yaşındayken ünlü bır fılm yıldızı olmayı ve Hollyvvood'a gıtmeyı aklına koyan Caine. bunu 30 yaşında "Zulu" adında- kı fılmle başardı. Hiçbır zaman ışçi kökenli olduğunu gızleme- yen aktör, işcı sınıfını destekle- medıği gıbı. geldiğı çevreden hiç kimseyi görmek ıstemediğini de belirtiyor. "İşte Hayatınız' adh televizyon programına çıkmayı • Ünlü aktör Michael Caine'nin kişiliğini tanımlayan iki önemli özelliği. bitip tükenmeyen hırsı ve kafasına koyduğunu mutlaka yapması. kabul etmeyen Caine. "Bana oyuncu olma yolunda en ufak bır destekte bulunmayan o in- sanlan görmek istemıyorum" dıyor Röportajı gerçekleştiren Lynn Barber'ın yorumu ise şöy le: "Kendısi de bır sınıf savaşı vermış olan Caine'in İngılız sı- nıf sıstemine olan öfkesi. kendi- sinın yanlış sınıfm çocuğu ola- rak dünyaya gelmesınden kay- naklanıyor." Michael Caine'in bir başka özelliği ıse boş durmaktan ve tatillerden nefret etmesı. Boş durmaktansa fılm çevirmeyı tercıh eden aktörün 76 fılmın- den sadece 15"ı görülmeye de- ğer kabul edılıyor. Caine. çoğu fılmi ıçın yapılan ikinci sınıf ta- nımlamasına karşı çıkarak. "Başansız kabul edilen fılmle- nm. ıkına sınıf olduklan ıçın değıl, bırtakım olaylann plan- ladığımız şekılde gitmemesinın sonucu" dıyor Her yıl 3 milyon öliuıı tütünle geliyor ANKARA (ANKA) - Her yıl dünyada 3 milyon insanın tütün kullanımına bağlı nedenlerle yaşamını yitırdıği bıldırildı. Türkive gibi ülkelerde tum akcığer kanser- lennın yüzde 90'ına yakın bır bölumünün nedeninin de tütün kullanımı oldueu belir- tıldı. Türk Tabıpler Birliği işçi sağlığı kolu ta- rafından derîenen venlere göre sıgara içi- mınin köklü bır gelenek olarak yaşandığı Türkive gibi ülkelerde. halk sağlığını bü- yük boyutlarda etkileyen bu alışkanlık nedenıyle koroner kalp hastalannın sayısı her geçen gün artarken Türkiye'de koro- ner kalp hastalıklarının yüzde 25'i tutün kullanımına bağlanıyor. Tüm kronik bronşit olgularının yüzde 80'ı de yıne tutun kullanımına bağlı olarak ortaya çıkarken kapalı mekanlarda çalışan kışilerde de si- gara ıçmedıği halde ortamda bulunan siga- ra dumanından olumsuz etkılendiği için buna bağlı sağlık sorunlan görülüyor. Dr. Alp Ergor, ış hekımliği bülteninde yer alan araştırmasında. tütün kullanma- yan bıreylerin de iş ortamındakı sıgara du- manı ve tortular nedenıyle fızıksel ve biyo- lojik açıdan zarar gördüğüne dikkat çekti. Kapalı ortamlarda çalışan ve sigara du- manına maruz kalan kışıler açısından ıkin- cı bir tehlikenin de "ışyerlennde bulunan ve yapılan ışın nitelığinden kaynaklanan gaz- iarla. sıgara dumanının etkileşime girmesı" olduğunu bıldiren Ergor. iş ortamıyla etki- leşime gıren sıgara dumanının meslekı kanser riskinin de artmasına neden oldu- ğunu vurguladı. Ergor, sıgara dumanı ile etkileşime girdiğınde ışçi sağlığı açısından büyük tehlıke oluşturacak maddelerin başında da kurşun ve pestızit benzen ma- teryallerin bulunduğunu bildırdı. Sigara dumanı ile etkileşime girerek sıgara ıçme- yen kişilerin sağlığını da olumsuz etkileyen diğer maddeler şöyle' "Asbest. komür tozu, pamuk tozu. tahıl tozu. sülfür dı- oksıt. arsenık. hıdrokarbon." İşyenortamındaüretımınnıtelığınegore havaya kanşan gaz ve tortularla birleşerek sigara ıçmeyen. bütün çalışanlann sağlığını tehdit eden sigaraya karşı Dünya Sağlık Orgütü tarafından "sigarasız ışyerlen" gündeme getirildi.