Catalog

Beşıktaşlılar! Beşiktaş'a Gönul Uyesı olun! Beşiktaş Gönül Uyesı Kartı nız Pamukbank Şubelerı'nde. Kara Kartal'dan selam: Işlem tamam! BANK24 Cumhuriyet BANK24 Taraftara selam:^ Işlem tamam! _ PAMUKBANK 67. Yıl; Sayı: 23763 Kurucusu: Yunus Nadi 900 TL IKDV dah>ı> 18 Ekim 1990 Perşembe v 1991 bütçesinde maaşlara yüzde 8-18 oranında zam yapılması öngörülüyor Nemurazor yılm C m U R L A n 1991 yılı bütçesinde maaş katsayısının 320'den 346'ya, taban aylık katsayısının 355'ten 444'e, yan ödeme katsayısının 120'den 135'e çıkarılması kararlaştmldı. Katsayının TBMM'den aynen geçmesi halinde Başbakan'ın maaşı 6 milyon 722 bin liradan 8 milyon 656 bin liraya yükselecek. Hiçbir unvanı olmayan düz kadro memurları ise yüzde 11.7-17.3 oranında zam alacaklar. tmCKLILER Hükümetin katsayı önerisi üst dereceden emekli olanların maaşlarında yüzde 13 dolayında artış getirirken 10-12. dereceden aylık alanJarda bu oran yüzde 18'e çıkıyor. Sosyal yardım zammının miktarı belirlenmediği için işçi emeklilerinin yeni yılda ne kadar aylık alacakları belirlenmedi. Sosyal yardım zammının 275-280 bin liraya çıkması durumunda, aylıklarda yüzde 16-18 oranında artış olacak. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Memur ve emekli ayhklanna 1991 yı- hnın ilk yarısında uygulanacak katsa- yüarla ilgili olaıak hükümetin önerdiği rakamlar, beklentilerin oldukça geri- sinde kaldı. Maliye ve Gümrük Baka- nı Adnan Kahveci'nin açıkladığı yeni katsayılar, memur ve emekli aylıkla- nnda sadece yüzde 8'le 18 arasında de- ğişen oranlarda artışlar ongörüyor. Bu artışlar ise enflasyonun aylık hızının yüzde 8.7'lere ulaştığı bugunkü ortam- da, maaşlardaki iki aylık enflasyon aşınmasını bile gideremeyecek. Maliye ve Gümrük Bakanı Adnan Kahveci, 1991 yılı konsolide bütçe ta- sarısının TBMM'ye sunulması nede- niyle dün bir basın toplantısı duzen- leyerek genel ekonomik durum ve büt- çe tasansı hakkındaki görüşlerini açık- ladı. "1991 zor bir yıl, biıtçesi de zor olacak" diyen Kahveci, tasandaki ma- aş duzenlemelerini açıklarken de ma- aş katsayısının 320'den 346'ya, taban aylık katsayısının 355'ten 444'e, yan ödeme katsayısının da 120'den 135'e çıkarılmasının kararlaştınldığını bildirdi. Yeni katsayıların TBMM'den de ay- nen geçmesi haiinde halen 6 milyon 722 bin lira alan Başbakan Yıldırım Akbulut'un yeni maaşı 8 milyon 656 bin liraya yükselirken 362 bin 329 lira olan en alt derecedeki memurun ma- aşı ise 424 bin 856.5 liraya çıkacak. Ye- ni düzenleme sonucunda, milletvekili maaşlan 6 milyon 244 bin liradan 7 milyon 416 bin liraya, genelkurmay başkanırun maaşı 3 milyon 899 bin li- radan 4 milyon 725 bin liraya, Ana- yasa Mahkemesi Başkam'nın maaşı 3 milyon 5% bin liradan 4 milyon 224 bin liraya, Başbakanhk müsteşarının maaşı da 3 milyon 228 bin liradan 3 milyon 857 bin liraya yükselecek. Genel idare hizmetleri sınıfında bu- lunup da hiçbir unvanları olmayan düz kadro memurlannın net maaşla- rındaki artış, yüzde 11.7 ile yüzde 17.3 arasında değişecek. Ebe, hemşire, öğ- (Arkası Sa. 19, Sü. 2'de) DPT UZUN VADELI PLAN YAPMAYACAK 19. Sayfada Meclis'te idam tartışmasıSHP'li Keskin'in TBMM Genel Kurulu'nda "eski idam dosyalarını rehin olarak tutmaktan vazgeçin" yolundaki eleştirisini yanıtlayan Sungurlu, "Meclis idam dosyalarını tasfiye etmeli" dedi. Sungurlu, idam cezasının kaldırılmasına karşı olduğunu belirtti. Başbakan Akbulut gazetecilerin sorularını yanıtlarken hem ANAP'ın önerdiği bir yıl içinde onaylanmayan idamların ömürboyu hapis cezasına dönüştürülmesine ilişkin öneriyi savundu hem de kesinleşmiş kararların infazının gerektiğini söyledi. İçişleri Bakanlığı idamların infazı konusunda yaptığı çalışmayı sonuçlandırmadı. Sağlık Bakanı Şıvgın idamla ilgili sorulara 'yorum yok' yamtını verirken bir grup ANAP milletvekili idamları 'çağdışı' olarak niteledi. ANAP Grup Başkanvekili Güney idama karşı. Tepkiler Aileler Ankara'ya yürüyecek Dosyaları Meclis'te bekleyen idam mahkûmlan ile haklarında idam kararı verilmiş hükümlü yakınları, İstanbul'dan Ankara'ya yürüyüş yapma hazırlığında. tç Politika Servisi — ANAP iktidannca artan terör eylemlerine önlem olarak TBMM'de bekleyen idam dosyalannın onayının günde- me getirilmesine gösterilen tepkiler sürüyor. Yurtiçinde başta siyasi partiler olmak üzere çeşitli çevre, grup ve ki- şiler 'idam cezası'na karşı ol- duklanm açıklayıp hüküme- tin tutumunu eleştirirken yurtdışında da bir grup Hol- landalı parlamenter idam ce- zalarımn durdurulması için hükümetlerinden Ankara'yla ilişkiye girmesini istediler. Uluslararası Af örgütü de "Gelişmeler kaygı verici" açıklamasını yaptı. Bu arada dosyalan Meclis'te bekleyen idam mahkûmlarımn ve hak- larında idam karan verilmiş hükümlü yakmlannın tstan- bul'dan Ankara'ya yürüye- cekleri öğrenildi. SHP Istanbul ll Başkanı Ercan Karakaş başkanlığın- da, il yönetûn kurulu üyeleri ve ilçe başkanları dün il mer- kezinde düzenledikleri bir ba- sın toplantısıyla hükümetin idam cezalannın infazı için yaptığı girişimi çağdışı olarak nitelediler.. Daha sonra da (Arkast Sa. 14, Sü. l'dt) İ D A M L I K L A R I N E Ş L E R İ N E D İ Y O R ? tKİ EŞ — Mustafa Kuntaş, 11 yıldır içerde. Eşi Ayfer Kuntaş (solda) ile 12 yıldır evli. Ayfer Kuntaş da 3.5 yıl >atmış içerde. Kuntaş, idam olayının tekrar giindeme gelmesini 'hükümetin bir blöfii" olarak görüyor. 1960 doğumlu Zafer Koç, 1982'den beri içerde. 'İdamlık'. Eşi Suna Koç Ue 4 yıl önce Mamak Cezaevi'nde evlenmişler. Suna Koç, idam olgusunu "devletin kan gütmesi" olarak nitelendiriyor. (Fotograf: Barış BU) • idam edemezlerTAYFUN GÖNÜLLÜ ANKARA — İdam... Yargıcın kalemini kırarken söylediği sözcük. Sözlükte karşılığı "yasaca öldürme." İdam olgusunu "çağdışı", "insanlık dışı"'sözcükleriyle anlatmak çok mu klasiktir sizce? Hakkında, idam kararı verilmiş bir kişinin, bir an, eşi, annesi veya babası olduğunuzu düşünün. Bir anlık bu yer değiştirme, sizi hangi duygulara sürükler? Mustafa Kuntaş, Zafer Koç, 287 idamlıktan sadece ikisi. Bu iki kişinin eşleriyle konuşuyoruz, onların olaya bakış açılarını, duygularını, yaşamlarını öğrenmeye çalışıyoruz. Nasıl bir duygudur hakkında idam kararı verilmiş bir kişinin eşi olmak? 10 yıl onlara çok şey öğretmiş. Söze önce duygulardan başlamaİc istemiyorlar. "Onları idam edemezler. Bunun vebalini kimse alamaz. Dışarıdaki cinayetlerin sorumlulan içerdekiler olamaz. Bir kere (Arkası Sa. 14, Sü. S'de) Y A R I N K İ T A P ET-KFİVIP ~ , İspanyolca konuşuyor Şairin hoş sırları Bir Noel anısı Doğuştan hayatı kaymış bir şair Istanbul'un gözleri mahmur YARIN VE HER CUMA CUMHURİYET'LE ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — İdam cezası konu- sunda kamuoyunda başlayan tartışma TBMM'ye yansıdı. Meclis'in dunkü genel kuru- lunda söz alan SHP Milletve- kili Cumhur Keskin'in "Mec- lis'teki eski idam dosyalarını rehin olarak tutmaktan vazgeçin" eleştirisine karşılık veren Adalet Bakanı Oltan Sungurlu "Meclis'teki dosyalar tasfiye edilmeli. Bu cezayı onaylama Meclis'in yetkileri arasından çıkanlmalı" dedi. Başbakan Yıldırım Akbulut dün hem Meclis'te bekleyen idam cezalarının bir yıl içeri- sinde onaylanmaması halinde ömürboyu hapis cezasına dö- nüştürülmesine ilişkin anaya- sa değişikliği önerisini savun- du, hem de "kesinleşmiş karar- ların infazı gerektiği"ni söyle- di. Sağlık Bakanı Halil Şrvgın idamlarla ilgili sorulara "Buo- lar ayakiistü konuşulacak ko- nular degil" diyerek net bir ya- nıt vermekten kaçınırken, ba- zı ANAP milletvekilleri genel olarak "idam cezasının kaldı- nlması gerektiği" yolunda gö- rüş belirttiler. Adalet Komis- yonu Başkanı Alpaslan Pehli- vanlı da DYP Grup Başkanve- kili Köksal Toptan'la idam ce- zası konusunda getirilebilecek önerileri görüştü. TBMM Genel Kurulu'nda yaptığı gündem dışı konuşma- da Devlet Bakanı Mehmet Ke- çeciler'in konuyla ilgili açıkla- masını "talihsiz" diye niteleyen (Arkast Sa. 14, Sü. 6'da) ANAP'TA KİM KAZANIYOR? CÜHEYT ARCAYÛREK yazıyor 14. Sayfada FOYALARI ÇIKIYOR İZMJR'den HİKMET ÇETİNKAYA 19. Sayfada ABD'nin kâbus senaryosu Saddam çekileceğini veKuveyt'in geleceğinin referandumla belirleneceğini açıklarsa ne olur? M ^ UFUK GÜLDEMİR WASHING- TON — "Irak lideri Saddam Hiiseyin, diin- ya TVIerinden naklen yayım- lanan bir açık- lama ile Ku- veyt'ten çekile- ceğini, ancak bu iilkenin si- yasi gtleceginin bir referan- dumla belirle- neceğini ilan ediyor." Bu hipotetik durum aylar- dan beri Ame- rikan yönetimi- nin kafasını meşgul ediyor. Her ne kadar, "kâbus senar- yosu" adı veri- len bu olasılı- ğın gerçekleşe- ceğjne ihtimal verilmiyorsa da Amerikan yö- netimi bazı ha- zırhklar yap- maktan geri kalmıyor. Ör- neğin, ABD basınına yansı- dıgınagöre Dı- şişleri Bakanı Jamcs Baker'ın yakın çevresinde bu senaryonun gerçekleşmesi halinde bolgede güvenliğin nasıl sağlanacağı ko- nusunda baa çalışmalar yurutu- lüyor. JL Irak'ın Kuveyt'ten çekilmesi, ABD'nin hızla Suudi Arabistan'dan çekilmesini gerektirebilir. Riyad korumasız kalabilir. Sabah hanedanı y demokratik sürecin başlatılacağını açıklamış olsa bile bu süreç Saddam 'ın inisiyatifinde gerçekleşebilir. oCPFilistin sorunu ABD-îsrail ilişkilerini güç günlere götürebilir. TİABD yönetiminde çatlaklar doğabilir. New York Times'tan Ju- ditb Miller'in yönetim kay- naklanna atfen verdiği bir ha- bere göre bu çalışmalar özellikle Gor- baçov'un özel temsilcisi Ge- orgi Artabov- un Irak seferin- den sonra hız kazandı. ABD yönetimi her ne kadar Irak1 ın çekilmesinin Batı için oldu- ğu kadar Sad- dam Hüseyin 1 in şahsı için de "kâbus" olaca- ğına, çünkü böyle bir geri adımdan sonra Hüseyin'n ikti- darda fazla ka- lamayacağına inanıyorsa da yine de böyle bir adımın Amerika açı- sından getirebi- leceklerine ha- zırlıksız yaka- lanmak istemi- yor. Irak'ın bu yönde bir adı- mının yarata- cağı "sakıncalar" ABD'ye göre dort noktada uç veriyor: 1) Irak'ın Kuveyt'ten çekilme- sinin ABD'nin Suudi Arabis- tan'dan hızla çekilmesini gerek- (Arkası Sa. 16, Sü. 7'de) KKTC Muhalefet Asil Nadir'e öfkeli KKTC'deki muhalefet parti liderleri Polly Peck krizini değerlendirirken "Kıbrıs Türklerini kurtarmak için gelen Asil Nadir'i şimdi Kıbrıs Türkleri kurtarmaya çalışıyor" yorumunu yaptı. ABDURRAHMAN YILDIRIM LEFKOŞA — Cumhunbaş- kanı Rauf Denktaş'ın "iilkenin ekonomi komutanı" olarak ni- telediği Aal Nadir'e, Kıbns mu- halefeti "tngiliz pasaportlu, ço- kuloslu bir şirketin en büyük ortağı" gözüyle bakıyor. Asil Nadir'in ekonomide tek kişi ha- line geldikten sonra siyaseti de yönkndirmeye basladığuu savu- nan muhalefet partileri "çoku- luslu bir şirketin hegemonyasın- da, devlet güç ve olanaklarının muhalefete karşı kullanıldıgı bir ortamda seçime gidildiği" iddi- asında bulundular. Basında top- lam tirajın yüzde 70'ini oluştu- ran Asil Nadir gazetelerinin se- çimde muhalefete yayiım ateşi açtığını belirten parti genel baş- kanları "Kıbrıs Türklerini kur- tarmak için gelen Asil Nadir'i şimdi Kıbns Türkleri kurtarma- ya çauşryor" yommunda bulun- du. Asil Nadir'in Polly Peck ve KKTC ile ilişkileri konusunda- (Arkası Sa. 16 Sü. I'de) « ASİL NADİR AVAM KAMARASI'NDA Ekonomide MERSÎN'DE ASİL NADİR'İN GIDA İŞLETMESİNDE 49 İŞÇİ TAZMİNATSIZ ÇIKARILDI Ekonomide Samaras: Radikal Lslam Türkiye'yi karıştıracak Yunamstan Dışişleri Bakanı ülkesinin Radikal İslam'dan tehdit gördüğünü öne sürerek, "İslam fanatizmi yüzünden Türkiye ve Sovyetler Birliği zamanla kaynayan kazan olacak" dedi. Samaras, KKTC'nin Rumlann AT başvurusuna gösterdiği tepkinin beklenenden az olduğunu söyleyerek "Türklerin Maraş'ı ikamete açacaklanna dair çok şey söylendi, çok şey yazıldı. Ancak hepsi lafta kaJdı" dedi. 15. Sayfada ŞAM'DAN ANKARA'YA UÇAK TAZMİNATI 19.Sayfada OLAYLAREV ARDINDAKI GERÇEK Ortadoğu GezisiL Cumhurbaşkam Özal'ın Kör- fez gezisini eleşfiren Suleyman Demirel, "O, (Özal) her şeyden rtuıaf" demiş "Padişahlar bile her şeyden muaf değildi. Padi- şafıı bağlayan çok önemli şeyler vardı." Gerçekten Özal'ın Cumhur- başkanlığı gün geçtikçe buyuyen bir soruna dönuşüyor. Ortado- ğu gezisinde Cumhurbaşkam tek başınadır, yanında olmast gereken Dışişleri Bakanı yok. Sorumsuz Cumhurbaşkam 'nın Ortadoğu devlet başkanları, Körfez emirleri ve şeyhleriyle ne yaptığı, ne konuştuğu, ne gibi bağlantılara girdiği büinmiyor. Her şey bir soru işaretidir. Özal gezideyalmzdır; gezinın hergu- nu televızyonda bırinci haberdir; basında çıkan yorumlar Saym Özal'ın "ucuz petrol" ve l 1aze para" için Körfez'de "cerre" çık- tığı yolundadır. Çünkü Türkiye büyuk sıkıntıların eşiğindedir. Irak'a karşı yaptırımların en önunde görunen A nkara'ya Ba- tı 'dan bol bol ovgü yağmış; an- cak ambargonun yarattığı eko- nomik yüku dengeleyecek bir destek sağlanamamıştır. Özal bu nedenle Ortadoğu tu- runa çıkmıştır. Hükümetin yapması gerekenı * • • (Arkası Sa. 19, Sü. I'de) • ABD, teröre karşı savaş açtı Washington, dunya çapında bir antı-terör kampanyası başlattı. 3. Sayfada • İsrail'e söz geçmiyor Israil yönetimi, BM heyetinin ulkeye gırmesine izin vermemekıe direniyor. 3. Sayfada • TRT laiklik savunmasında Denetleme Kurulu, 'Bizim Ev'e karşı. 4. Sayfada • Grease TV3 'te ekrana gelecek ABD yapımı filmde Michelle Pfeıffer ve Maxwell Caulfield, Lorna Luft'ı bu akşam iz/eyeceğiz. 1982 yapımı gençlık filmi, I960'lı yıllardan bir esinti yansıtıyor. Filmin suresı 114 dakika. 4. Sayfada • Beyoğlu'nda sanat dayanışması Çağdaş Türk resmı muzayedesi 21 ekim pazar gunu yapılacak. 5. Sayfada • Nuruosmaniye caddesine soluk Nuruosmanıye caddesi taşıtlara kapatılıyor. Kızıltoprak 'ta trafik rahatlatılıyor. 9. Sayfada • Işçiye 130 milyar belediye borcu 41 ilde Beledıye-İş Sendıkası iıyesi 40 bin ışçi belediyelerden alacaklı. Ekonomide • Ziraat Odalarmda yaprak dökümü Son bir yılda 580 Zıraaı Odasından 238'i ekonomik sıkıntıdan kapandı. Ekonomide • İrlanda'ya yenildik Millı futbol takımımız, S.İrlanda'ya 5-0 yenıldi. Sporda • Kıvrak kedi Tina Tina furner aşkı, 'mutlaka tadına bakılması gereken bir dilim pasta 'ya benzetıyor. Arka Sayfada GÖZLEM UĞUR MUMCU Tesettür• •• Son yıllarda "İslamda tesettür" konusu, bir siyasal kavga- nın hem amacı hem de konusu oldu. Bu uğurda yasalar çı- karıldı. "İslami Hareket" adh bir terör örgütü de Prof. Muam- mer Aksoy ve Doç. Bahriye Üçok'un "tesettür" konusunda ta- kındıkları tavır nedeniyle öldürüldüklerinı ileri sürdü. "Tesettür", örtünme demektir. Kuran'da örtünme üç ayrı su- rede yer alır: (Arkası Sa. 19, Sü. 7'de)