Katalog

Cumhuriyet Strateji 8 Eylül 2008 / 219 tırmandıran Rusya, Savaş, bir çok Osetyalı ve Gürcü’yü yerinden etti. diğer taraftan Batı’nın Rusya’ya karşı baskı araçlarını elinden almaya çalıştı. (NATO ile işbirliği ve Dünya Ticaret Örgütü üyeliği). Bunun da ötesinde Batı’nın baskılarına karşı müttefik ülkeler ve örgütlerden destek aradı. Batı’nın Rusya’ya karşı tepkileri Rusya tarafından daha sert yanıtlandı. "NATO’nun bize daha çok ihtiyacı var" açıklamasını yapan Rusya, örgütle ilişkisini belli düzeyde askıya aldı. NATO ile olan ilişkilerini altı aylık süreyle donduran Rusya, yapılması planlanan ortak tatbikatları durdurdu, NATO gemilerinin Rus limanlarına girişini yasaklandı, NATO yetkililerinin Rusya’ya girişi ve Rus subayların NATO kurslarına katılımları durduruldu. Ayrıca taraflar arasında askeri istihbarat paylaşımı durdurulabilir ve Rusya’nın Barış İçin ters düştü. Rusya’nın Gürcistan’a karşı askeri Ortaklık Planı’na katılımı da sona erebilir. operasyonunu haklı bulan müttefikleri, Abhazya ve Rusya’nın Afganistan Büyükelçisi Zamir Güney Osetya’nın bağımsızlığını tanımadı ve Rusya Kabulov’un, "Afganistan’a gidecek yüklerin bu konuda yalnız kaldı. Rusya’dan geçmesi anlaşması NATO’nun tutumu Batı’nın baskıları karşısında denge arayışında nedeniyle geçerliliğini yitirdi" açıklamasını olan Rusya, Asya Bloğunu kullanmak için çok yapması örgüte daha büyük bir uyarıydı. Kabil’le güvendiği Şanghay İşbirliği Örgütü’ne yöneldi. Pakistan sınırı arasındaki transit koridorun saldırılar Aslında bu yönelme sadece kendine destek arayışı nedeniyle güvenli olmamasından dolayı NATO, değil aynı zamanda Batı’ya karşı bir meyden Nisan ayında Rusya ile transit geçiş anlaşması okumaydı. ŞİÖ’nün Rusya’nın istediği zor bir imzalamıştı. Dolayısıyla Kabulov’un açıklamasının kararı alması bu örgütün kendi içinde Rusya’nın Rusya tarafından uygulamaya konulması NATO’nun liderliğini kabullenmesi anlamına geliyordu. 28 Afganistan siyasetine büyük bir darbe olur. Ağustos 2008’te Tacikistan’ın başkenti Bişkek’te ABD’den gelen, "Rusya’nın Dünya Ticaret yapılacak ŞİÖ toplantısı öncesi Rusya örgüt Örgütü üyeliği sıkıntıya girebilir" açıklamasına da üyelerinin desteğini alarak Abhazya ve Güney Rusya’dan sert tepki geldi. Rusya Federasyonu Osetya’nın bağımsızlığını tanıyan bir kararın Başbakanı Vladimir Putin, Rusya’nın DTÖ’ye çıkması için harekete geçti. Orta Asya ülkeleri bu üyeliğini de dondurabileceğini açıklamasından konuda sıkıntı yaratmazken özellikle Çin’in sonrası Rusya yönetimi kendi arasında vereceği karar önemliydi. Rusya Bişkek’te yapılan müzakerelere başladı. DTÖ üyeliği çerçevesinde ŞİÖ toplantısında istediğini tam alamadı. örgüt ile Rusya arasında imzalanan altmış Toplantıdan sonra Çin Dış işleri Bakanlığı açıklama anlaşmadan 10’nun yürürlüğü durdurulabilir. Bu yaparak bu bölgedeki gelişmelerin yani Rusya’nın konuda atılacak en önemli adım ise Rusya’nın Abhazya ve Güney Osetya’yı tanımasından endişe ABD’den yapılacak et ve tavuk ürünlerinin duyduğunu ve bölgedeki sorunların diyalog ve ithalatına uygulayacağı kısıtlamalardır. ABD’den görüşmeler yoluyla çözülmesinden yana olduğunu ithal edilen et ve tavuk ürünleri Rusya’nın et ifade etti. Doğu Avrupa ülkelerini NATO’ya ithalatının % 75’ni oluşturmaktadır. Rusya’nın bu kaptıran ve BDT’de toparlamaya çalıştığı eski kararından sonra ABD’de et üreticileri ABD SSCB ülkelerinden yeterli desteği alamayan Rusya Başkanı George W. Bush’a bir mesaj yollayarak Batı ile anlaşmazlık içinde olan İran, Çin, Rusya politikasını bir daha gözden geçirmesini Venezüella, Küba gibi ülkelere yöneldi ama destek istedi. bulamadı. Beyaz Rusya Devlet Başkanı Lukaşenko Abhazya ve Güney Osetya’nın bağımsızlığını bile Abhazya ve Güney Osetya’yı tanımadı sadece tanıyan Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Rusya’nın bu tavrını destekliyoruz açıklamasını Medvedev’in, "diğer devletlerin de bu konuda yaparak Rusya’nın gönlünü aldı. Rusya’nın Rusya’yı örnek alarak hareket etmesini istiyoruz," yalnızlığını Rusya Federasyonu Türkiye açıklaması müttefiklerinden destek aradığını Büyükelçisi Vladimir Ivanovskiy’nin konuyla ilgili göstermekteydi. Fakat Gürcistan’a karşı askeri düzenlediği basın toplantısındaki "Güney Osetya ve müdahalesinin meşruluğunu savunmakta zorlanan Abhazya’nın bağımsızlığının dünyanın büyük kısmı Rusya, Abhazya ve Güney Osetya’nın tarafından tanınacağını sanmıyorum", açıklaması bağımsızlığını tanıyarak kendi müttefikleriyle bile açıkça gösteriyordu. Abhazya ve Güney Osetya’nın C S TRATEJİ 11 bağımsızlığını tanıyarak "Saakaşvilileşen" Rusya, müttefiklerine güvenerek Saakaşvili’nin Batılı müttefiklerine güvenerek yaptığı hatayı yaptı. Rusya’nın yalnızlığı BM Güvenlik Konseyi’nin acil toplantısında da yaşandı. Toplantıda Rusya, Abhazya ve Güney Osetya’nın bağımsızlığını tanıdığı için uluslararası hukuka aykırı davrandığı gerekçesiyle suçlanırken Rusya savunmada tek başına kaldı. Konsey’de genel olarak Çin’den destek alan Rusya bu kez aynı desteği görmezken Rusya’ya yakın duran Libya ve Vietnam temsilcileri de sessiz kaldılar. Rusya’nın ayrılıkçı bölgelerin bağımsızlığını tanıması Almanya ve Fransa gibi Rusya ile daha ılımlı ilişkileri savunan Avrupalı devletlerin bile Rusya’nın bu kararını kınamasına neden oldu, Avrupa ile ABD’yi Rusya konusunda daha da yakınlaştırdı ve savaştaki taktik hatası nedeniyle yenilen Saakşvili’nin popülaritesinin artmasına neden oldu. Moldova, Ukrayna, Azerbaycan gibi devletlerin Rusya’nın saldırganlaşmasına dair şüphelerini doğru çıkardı. Kendini yalnızlaştıran Rusya bu savaşta dengeyi korumaya çalışan Türkiye’yi de zor durumda bıraktı. Rusya attığı adımlarıyla Saakaşvili’nin yaptığı hataları gölgede bırakarak kendisi dünya gündemine işgalci bir devlet olarak oturmayı başardı ve sicili pek parlak olmayan Batının karşısında giderek haksız duruma düştü. Rusya tarafından verilen karar Abhazya ve Güney Osetya halklarının hakları değil kendi çıkarları düşünülerek verilen bir karardır. Rusya İngiltere’nin Orta Doğu’da ve kendinsinin Orta Asya ve Kafkasya’da yüzyıllarca yaptığını tekrarlayarak bölge halklarını tekrar bölerek yönetmeyi hedeflemektedir. KKTC ve Kosova’nın bağımsızlığını tanımamasına karşın Rusya’nın, Abhazya ve Güney Osetya halklarının kendikaderini tayin hakkı olduğunu öne sürmesi bir dış politika çelişkisidir. Rusya tarafından başlatılan bu direniş süreci sadece KaradenizHazar Denizi koridorunda sınırlı kalmayacaktır. Özellikle Rusya’nın Suriye’ye silah satacağını açıklaması ve İran’a S300 füzelerinin satabileceği iddiaları Rusya’nın Orta Doğu’da yeni bir politika ortaya koyabileceğine işaret etmektedir. Batı ise Rusya’nın sert tavırlarını kabullenememesine karşın yaptırım kararı almak ve uygulamak konusunda çaresizdir. Batı Rusya’ya yaptırım konusunda olumlu sonuç alamayacağının farkında olduğu için bölge ülkeleriyle daha yakın ilişkiler kurmaya çalışmakta ve söz konusu ülkelerin güvenlikleri ile daha yakından ilgilenmektedir. Rusya da Batı ile karşı karşıya gelmekten kaçındığından Soğuk Savaş’ı andıran vekalet savaşları kapıda görünüyor. NATO Konseyi 19 Ağustos’ta gerçekleştirdiği olağanüstü toplantıda aldığı, "İlişkiler hiçbir şey olmamış gibi sürdürülemez" kararı NATO ve Rusya arasında yeni bir dönemin başladığı anlamına geliyor.