Katalog

8 Gözde KILIÇ YAŞIN TUSAM Balkan Araştırmaları Masası [email protected] Yunanistan seçimini yaptı C S TRATEJİ veren yasaların çıkarılması da gerçekleştirilemedi. ? İlköğretim öğrencilerinin tarih kitaplarında yer alan Türk karşıtı ırkçı ifadelerin değiştirilmesi ise tam bir fiyaskoya döndü. Hâlbuki bu şimdi PASOK’un lideri olan ancak o dönem Dışişleri Bakanlığı görevini yürüten Papandreu ile dönemin Türkiye Dışişleri Bakanı İsmail Cem’in başlattığı yakınlaşma döneminin komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesi yaklaşımının bir ürünüydü. Güven arttırıcı önlemler kapsamında Atina’da 4 Şubat 2000’de imzalanan YunanistanTürkiye Kültürel İşbirliği Antlaşmasının öngördüğü düzenlemenin Yunanistan’daki ayağı 2007’ye kalmış ve yine de gerçekleştirilememişti. Kırk yıldır okutulan ders kitaplarındaki milliyetçiliğin arındırılması amacıyla "kötü Türk" imajını hafifleten ve Türkleri "canavar" olarak gösteren ifadeleri kaldırmak yönünde yapılan düzenlemelerde geri adım atıldı. Bizzat Başbakan ağzından aslında kitaplardaki düzenlemeyi kendisinin de beğenmediği mırıltısının alınması hiç değilse protestocuların evlerine dönmesini sağladı. Gerçi okullar açılmış olmasına rağmen istek üzerine tekrar ırkçı ifadelerle bezenen kitapların henüz dağıtılmamış olması ve bunun seçim sonrasına bırakılması hala tartışılacak bir şeyler olabileceğini gösteriyor. ? Seçimlere kısa bir süre kalmışken ülkeyi kavuran ve yasa boğan yangın felaketinde hükümetin önlem almada yetersiz bulunmuştu. Yangın felaketinin 100.000 hektar orman ve tarım arazisinin yok olmasıyla sonuçlanması, kaçak yapılanma için orman alanlarının kundaklandığı fikrini canlı tuttu. Ancak kamuoyundaki YDP yerinde kim olursa olsun sonucun değişmeyeceği varsayımı ciddi puan kayıplarının önüne geçti. Hele ki yangın mağdurlarına bol keseden dağıtılan yardım paraları hiç değilse felaketin telafisinde yeterli bir hükümet görünümüne sebep oldu. Yine de yangınlardan etkilenen bölgelerin çoğunlukla küçük partileri tercih ettiği görüldü. Elbette ki yardım paralarının sorgusuz dağıtılması da kurcalanmaya müsait bir konuydu ancak 65 kişinin ölümüne ve 2500 kişinin evsiz kalmasına sebebiyet veren bir felaketten sonra bu konunun seçim malzemesi yapılması mümkün değildi. Seçimlerin ardından hükümetin bonkörlüğünün vergilere yansıması halinde ise konunun tartışmaya açılacağına şüphe yok. Y unanistan 16 Eylül Pazar günü seçimlere gitti ve merkez sağ Yeni Demokrasi Partisi (YDP) sandıktan birinci parti olarak çıktı. Bir dönem daha başbakanlık görevini yürütecek olan Kostas Karamanlis partisinin ilk kez üst üste iki dönem parlamento çoğunluğunu kazanmasındaki baş mimar. 7 Mart 2004 tarihinde gerçekleştirilen genel seçim, YDP’nin son 22 yılın 19 yılında ülkeyi yönetmiş olan PASOK’un (Panhelenik Sosyalist Hareketi)önüne geçmesi ile sonuçlanmıştı. Şimdi başarı perçinlendi. Ancak bu zafer pek de kolay kazanılmadı. YDP meclis çoğunluğunu elde etti ama ancak tek başına hükümet kurabilecek kadar milletvekili çıkardı. Yani bir önceki seçimlere göre ciddi oy kaybına uğradı. Yeniden Karamanlis HÜKÜMET BAŞARISI Partisinin başına geçtiği 1997 yılında parti içinde sıkı bir yeniden yapılandırmaya girişen Karamanlis 2004 seçimlerinde ezici bir çoğunlukla ülke yönetimine geldiğinde de yeni bir nefes arayışındaki Yunanistan için Dünya’ya açılan yeni bir pencere oldu. İktidara gelir gelmez önceliği Atina 2004 Yaz Olimpiyat oyunlarına verdi. İktidarı devraldığında alt yapı çalışmaları yetişmeyecek gibi görünüyordu ve hatta olimpiyatların başka bir ülkeye taşınması ihtimali konuşuluyordu. Hazırlıkları yürüten kültür bakanlığının bizzat başına geçerek kişisel sorumluluk üstlendi ve olimpiyat meşalesinin Yunanistan sokaklarında dolaştırılmasını bizzat sağladı. "Gelmiş geçmiş en iyi ve en güvenli" Olimpiyat Oyunları sözünü yerine getirdi. Ama aynı zamanda gelmiş geçmiş en pahalı oyunlardı; 7 milyar Euro’ya ulaşan maliyet beklenenden çok fazla olmuştu. Fazla kısmı vatandaşa yansıdı, vergiler yükseldi. Hızlı trenler, Orta Yunanistan'ı Mora Yarımadası'na bağlayan RioAntirio Köprüsü ve benzeri türden çalışmalar uzun vadeli yatırımlardı; konu kapandı. Karamanlis’i ikinci kez iktidara taşıyan sadece halkın moralinin yükseltilmesi ve Yunanistan 16 Eylül Pazar günü seçimlere gitti ve merkez sağ Yeni Demokrasi Partisi yine birinci parti olarak çıktı. Bir dönem daha başbakanlık görevini yürütecek olan Kostas Karamanlis, yangın felaketine karşın partisinin ilk kez üst üste iki dönem parlamento çoğunluğunu kazanmasındaki en önemli aktör olarak öne çıkıyor. Olimpiyatların kaynağı bir ülke olarak böylesi bir organizasyonu hayata geçirmek yoluyla köklere geri dönüşün gururunun yaşatılması değildi. ? 2004’te yüzde 7.9 olan bütçe açığının 2007’de yüzde 2.6’ya çekilmesi; işsizliğin yüzde 11.3’ten 8’e düşmesi 2004’ten bu yana yıllık yüzde 4’lük büyümenin sağlanması şüphesiz ki ölçülebilir başarılardandı. ? Neredeyse 15 yıldır ülkeler arası görüşmeler boyutunda kalan Burgaz Dedeağaç Petrol Boru Hattı Projesinin nihayet devlet başkanları düzeyinde imzalanması da öyleydi. ? Yunanistan Balkanlarda kavşak ülke olmayı, kuzeygüney ve doğubatı rotasında uzanacak kara ve tren yolları ile doğal gaz ve petrol boru hatlarının kesişme noktasında bulunmayı hedefliyordu; Karamanlis döneminde bu hedefe büyük ölçüde ulaşıldı. ? Yunanistan "Yeşil Kuşak" teorisinin yarattığı gerilimi bir yana bırakmış ve komşularıyla sorunlarını ve dolayısıyla korkularını AB havucunu kullanarak ve Balkanların başat ekonomisi haline gelerek çevre ülkelerin ekonomisine sızma ve siyasi bağımlılık yaratma politikasıyla çözmeye girişmişti. Karamanlis döneminde bu konuda önemli adımlar atıldı; Yunanistan Telekom alanında ve bankacılık sektöründe Balkanları etkisi altına aldı, yatırımlarını da çok ciddi ölçülerde arttırdı. Açıkçası Karamanlis’in iktidara gelir gelmez çizdiği yol haritasında hedeflere tam olarak varılamadığının ve bazı noktalarda da sapmalar olduğunun da altı çizilmeli: ? Ekonomik büyüme, enflasyonun düşmesi gibi "iyi" şeyler halkın hoşlanmayacağı türden düzenlemeleri gerektiriyordu. Emeklilik sisteminin düzenlenmesi bunlardan birisiydi ve bu konu yeni döneme bırakılacak denli çok eleştiri aldı. Özelleştirme politikaları gibi eğitim alanındaki neredeyse her düzenleme de sokaklara taşan eleştirilere uğradı. Özel üniversitelere izin ERKEN SEÇİM Karamanlis, hükümetin dört yıllık döneminin bitişinden altı ay önce erken seçime giderek partisinin yetkilerini tazelemek istedi. Açıkçası partide bir yıpranmışlık vardı ama bu son demlerine ulaşmamışken seçime gidilirse sandıktan güçlü bir şekilde çıkılacağı umuluyordu. Karamanlis sürpriz erken seçim kararını eğitim ve adalet alanındaki anayasal değişikliklerin hızlandırılması, reformların ve devletin modernleştirme sürecinin bir an önce tamamlanması için halkın güvenoyuna ihtiyacı olduğu gerekçesiyle açıkladı. Ancak son dönem yolsuzluk iddiaları hükümeti yıpratmıştı, artık bir bütçe daha hazırlayacak kredi kalmamıştı, normal seçimlere altı ay kalmışken önemli düzenlemeler yapılamıyordu ve elbette ki kamuoyu yoklamalarına göre PASOK’un arayı kapatmaya başlamış olmasının da büyük etkisi vardı. Üstelik anketlerde güç kazanmaya başladığı görülen aşırı sağ eğilimli parti LAOS’un oylarını büyük ölçüde merkez sağ parti olan YDP’den sağladığı kesindi. Hem Karamanlis