Katalog

nanoteknolojiye geçmeliyiz. Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ve komşularınızla ilişkileriniz nasıl? Onlarla ilişkilerimiz iyi, büyük sorunlar yok ortada. Ermenistan ile de ilişkiler olumlu. Kafkasya’da bir tek Gürcistan’la ilişkilerimiz gergin. Orada gerçekleşen turuncu devrimin de bunda rolü büyük. Ayrıca geçtiğimiz dönemde Beyaz Rusya ile de sorunlar yaşadık. Bunun temel nedeni onlara çok düşük fiyattan verdiğimiz doğal gaz idi. Ukrayna ve Beyaz Rusya ile yaşadığımız sorunları çözdük büyük ölçüde. Ukrayna ile hala bazı sorunlar var. Beyaz Rusya ile politik açıdan aynı gemide olduğumuz açık. Bu ülkelerin kendi sorunlarını kendilerinin çözmesi, başkalarını bu işe karıştırmamaları gerekir. Başka kimi sorunlar da var. Mesela Kırım Hanlığı’nda tarihsel olarak söz hakkı Türkiye’nin ya da Rusya’nındır. Stalin döneminde Kırım Tatarlarının bir bölümü Almanlarla işbirliği yaptığı için, Stalin’in çok fazla sert tutumu nedeniyle, Tatarların büyük bölümü zarar görmüşlerdi. Biz bu tutumu nedeniyle Stalin’i tenkit ederiz hep. Tüm Tatarların suçlu olmadığı daha SSCB zamanında kabul edilmiştir. Kırım Tatarlarının bir bölümü Özbekistan’dan döndüler, Rusya’da bir miktar Kırım Tatarı yaşıyor, 5 bin Kırım Tatarı da ABD’ye gitti. Çin’le kimi sorunlara karşın, ilişkileriniz hızla gelişiyor. Bunda Şanghay İşbirliği Örgütü’nün de katkısı büyük. Pekin’le ilişkilerimiz politik olarak çok iyi, ekonomik hacim de 50 milyar doları aştı. Karşılıklı ilgi üst düzeyde. SSCB döneminde Çin’e esaslı bir endüstriyel katkımız olmuştu. Çin ve Rusya, Batı tarafından bastırılmak, kuşatılmak istenen iki ülkedir. Biz her zaman Şanghay İşbirliği Örgütü’nün Batı karşıtı bir blok olmadığını, NATO gibi olmadığını vurguluyor, ekonomik ve politik öncelikleri olduğunu, işbirliğini amaçladığını söylüyoruz. Çin büyük ve iddialı bir ülkedir. Çin’den bize yönelik bir tehdit yok. Şanghay ülkeleri Avrasyalılar. Kültürleri benzeşiyor. Hindistan, Pakistan ve İran da aramıza katılacaklar. Türkiye’nin gelmesini de çok arzularız ama bunun için size ısrar etmiyoruz. Sizi Avrasyalı dost bir ülke olarak gördüğümüz için, bu örgütün yararlarını anlatıyoruz. Türkiye Avrupa’yla birlikte olmak istiyor ama doğusunu da unutmamalı. Hindistan, Çin ve Rusya dünyanın yarısından fazlasını oluşturuyor. Üçü de hızla güçlenen ülkeler. Çin ve Hindistan’a petrol, doğal gaz gereklidir. Bunlar da bizde fazlasıyla var. Çin ve Hindistan bir zamanlar savaşmış iki ülke. Şimdi ise bunu bir kenara bırakıp, gelecek kuşaklar için işbirliği yapıyorlar. Bu önemli bir durumdur. Avrupa ülkeleriyle ilişkileriniz de çok ileri durumda. C S TRATEJİ Putin’in Ulusa Seslenişinden... 9 Irak’ta ve Yugoslavya’da yaşananlar yaşanmaz. Bunu herkesin bilmesi gerekir. Karadağ Sırbistan’dan koptu da ne oldu? Sözde bağımsız oldu da ne oldu? Avrupa’ya gidip, oradan para alınca bağımsız mı olacak? Birlikte yaşamanın yolunu bulmak gerekir. SSCB döneminde her halkın kendi cumhuriyeti vardı. Şimdi de komşularımızla, bölge ülkeleriyle iyi yaşamanın yollarını birlikte aramayı savunuyoruz. Ülkenizin ekonomik durumu hakkında bilgi verir misiniz? 350 milyar doları geçen altın stoklarımızla dünyada Çin ve Japonya’nın ardından üçüncüyüz. Onların uzun yıllarda biriktirdiği altını biz son beş yılda biriktirdik. Buna da dikkat çekmek isterim. Kimi toplumsal sorunlar var elbette. Bunları aşmak için de eğitime, sağlığa, tarıma ve yüksek teknolojiye büyük kaynak aktaracağız. Askeri alanda da büyük bir atılım söz konusu değil mi? Putin bu konuya da değindi. Çevremizde bize karşı yapılan ve hava saldırısına karşı koyması tasarlanan üsleri işlevsiz kılacak, yüksek teknolojiye sahip, uzun menzilli füzelerimiz var. Dünyanın en uzun menzilli füzeleri bunlar. Öyle bir roketimiz var ki, hiçbir radara yakalanmıyor. Eğer bu üsler İran’a karşı yapılıyorsa, İran’da bu kadar ileri bir teknolojinin olmadığını anımsatmak isterim. Bu üslerin niçin yapıldığını açıkça konuşmak gerekiyor. Barış isteniyorsa, tarafların neleri istediğinin, neleri amaçladığının, nelerin elde edilemez olduğunun herkes tarafından bilinmesi gerekir. Putin, ülkenizi toparlayan lider olarak tarihe geçti. O Kremlin’de oturmasa da, onun çizgisi sürecek mi? Evet, bu çizgi sürecek. Çünkü tek gerçek ve doğru yol bu. Bunun dışında geçerli ve tutarlı bir yol öneren lider de yok. Putin’in çok yüksek olan popülaritesi onun çizgisinin haklılığını da kanıtlıyor. ‘Çin ve Rusya, Batı tarafından bastırılmak, kuşatılmak istenen iki ülkedir. Çin’den bize yönelik bir tehdit yok. Şanghay ülkeleri Avrasyalılar. Kültürleri benzeşiyor. Hindistan, Pakistan ve İran da aramıza katılacaklar. Türkiye’nin gelmesini de çok arzularız ama bunun için size ısrar etmiyoruz.’ Ekonomik açıdan sorun yok. Almanya bazı alanlarda en büyük ekonomik ortağımız. Avrupalılar Avrupalı olmalı, kendi gibi olmalıdır. AB’ye karşı değiliz. Ama Avrupalıların Soğuk Savaş boyunca ABD himayesine çok alıştıklarını da biliyoruz. Biz de Avrupalılara o dönemin kapandığını söylüyoruz. Ortak çalışabileceğimiz alanlardan söz ediyoruz. Chirac döneminde Fransa ile ilişkilerimiz de çok iyiydi. O Fransa’nın kendisi gibi olması gerektiğini biliyordu. İran’ın nükleer çalışmalarını nasıl yorumluyorsunuz? İran’la ekonomik ilişkilerimiz iyi. Nükleer çalışmalarını da konuşuyoruz. Onların nükleer bomba yapmasını istemeyiz elbette. Zaten onlar da bize nükleer bomba yapmayacaklarını söylüyorlar. Ama yine de bu konuda bize güvence verilmesi gerekir. Demokrasi ve insan hakları kavramları bölgemizde geniş kitleler tarafından işgal, soykırım, etnik ve dinsel boğazlaşmaların altyapısı olarak algılanır oldu. Rusya bu konuda ne düşünüyor? Dünya Irak’ta yaşananları gördü. İngiltere, Fransa, Almanya da gördü. İran, Türkiye ve Rusya’da farklı etnik gruplar yaşıyorlar. Ama bu ülkelerde