Katalog

14 söylediklerinin arkasında durduğunu kanıtlaması gerekmektedir. GKRY’nin ilan ettiği ruhsat sahalarının bir kısmı, Türkiye’nin 17 Şubat 2003 tarihli GKRYMısır MEB Sınırlandırma Anlaşması’nı tanımadığını bildirmek için verdiği Notada haklarını saklı tuttuğu kıta sahanlığı alanlarına tecavüz etmektedir. GKRY, Türkiye’nin kıta sahanlığına tecavüz eden bu sahalarda arama ruhsatı vermek için uluslararası ihale açarak kendi ulusal menfaatlerini gerçekleştirmek maksadıyla 19992000’lerde başlattığı sürecin son aşamasına gelmiştir. C S TRATEJİ TÜRKİYE, DEVLERLE KARŞI KARŞIYA GKRY’nin arama faaliyetlerine yabancı şirketleri dâhil etmesi, bu konudaki ulusal olanaklarının sınırlı olmasının yanında, Türkiye’nin tepkisini çekmekten duyduğu endişeden ve bu tepkiyi dengeleme düşüncesinden kaynaklanmaktadır. GKRY Cumhurbaşkanı Tasos PAPADOPULOS'un Rum basınına verdiği bir demeçte, ihaleye girecek şirketlerin seçimi sırasında hem siyasi hem de ekonomik davranacaklarını altını çizerek ifade etmesi bu anlamda dikkat çekicidir.(19) ExxonMobil, BP, Shell, Total ve Lukoil şirketleri birer buçuk milyon dolar ödeyerek şartname ve sismik verileri satın almışlardır(20). Türkiye, kıta sahanlığına tecavüz eden sahalarda ruhsat alıp arama faaliyetlerine başladıklarında bu şirketlerle ve muhtemelen bu şirketlerin sınırlandırma anlaşması yapılması için çaba sarf merkezlerinin bulunduğu devletlerle karşı karşıya edilmelidir. GKRYMısır MEB anlaşmasının gelecektir. ExxonMobil Amerikan, BP İngiliz, yapılmasını engellemekte sergilenen gecikmenin Shell Hollanda, Total Fransa, Lukoil Rusya tekrarına tahammül kalmamıştır. merkezli şirketlerdir. Bu dev petrol şirketleri kendi Dipnotlar: ülkelerinin menfaatlerinin temsilcileri olmuşlardır. 1 "Yunanistan 12 mil uygulamayı bırakıyor mu?", Elefthetipia, 5 Şubat 2007. Örneğin ExxonMobil hiçbir zaman Amerikan 2 Bununla beraber GKRY’nin Yunanistan ile koordineli menfaatleri ile ters düşmediği gibi, Amerikan dış hareket etmediği de düşünülebilir. Yunanistan’ın Türkiye’nin politikasının oluşturulmasına da yoğun şekilde GKRY’ye karşı gösterdiği tepkiler karşısında GKRY’ye iştirak etmektedir. sınırlı bir destek verdiğini düşünmek mümkündür. Benzer Bu durum karşısında Türkiye, Doğu Akdeniz’deki tüm komşuları ile Akdeniz’i Türkiye’ye kapatan harita... ilişkilerinin ana çerçevesini oluşturacak bir Akdeniz stratejisi oluşturmalı ve uygulamaya koymalıdır. Bu çerçevede, örtüşme bölgelerinde en kısa zamanda Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ve yabancı petrol şirketlerine ruhsat vermesi ve fiilen sahada arama faaliyetlerini başlatması gerekmektedir. Böylece, tüm petrol şirketlerinin aramaya başlamadan önce en çok önem verdikleri, "sahanın siyasi ve hukuki yorumlar için bkz. Kathimerini Gazetesi, 4 Şubat 2007; K. açıdan problemsiz olma" özelliği ortadan ÖZERSAY’ın "Petrol Krizi" başlıklı beyanatı, Türk Ajans kaldırılmış olacak ve GKRY lehine ilerlemekte olan Kıbrıs, 2 Şubat 2007. Yunanistan’ın tepkisi için bkz. Eleftherotipia Gazetesi, 1 Şubat 2007. sürecin kesilmesi mümkün olacaktır. 3 Alithia Gazetesi, 26 Şubat 2007 İhalenin sonuçlanacağı 31 Ağustos 2007 tarihine 4 Alithia Gazetesi, 01 Mart 2007 kadar her hangi bir reaksiyon gösterilmediği 5 Yunanistan’ın Makedonya Haber Ajansı’nda (MPE) takdirde, bu sahalarda çok kısıtlı bir siyasi manevra 24 Ağustos 2001 tarihinde "Papapetru ve Rolandis’in Petrol alanı kalacak ve protesto notasının ötesinde bir şey Yatakları Konusundaki Açıklamaları" başlıklı haber. yapılamayacaktır. 6 Metin için bkz. Law of the Sea Bulletin Vol. 52, page 45. Yunanistan’ın Mısır ile bir MEB sınırlandırması 7 Kıbrıs Adası’nın yüz ölçümü 9.245,88 km2 'dir. yapmasına fırsat verilmeden Mısır ile görüşmeler 8 Fileleftheros Gazetesi, 6 Ekim 2005. Rum Sanayi, derhal başlatılmalı ve Mısır kıyıları ile Anadolu Ticaret ve Turizm Bakanı Yorgos LILLIKAS, Rum Yönetimi ve kıyıları arasında ortay hattı esas alan bir Lübnan arasında MEB’e dair anlaşmanın çerçevesini belirleyecek iş birliği memorandumunun imzalandığını bildirmiştir. 9 Politis Gazetesi, 27 Ocak 2007, Deniz Dibindeki Petrol ve Doğalgaz Yataklarının Aranması ve Bu Yataklardan İstifadeyi Düzenleyen Yasa Rum Meclisinden 26 Ocak 2007 tarihinde geçirildi. Bu yasayla birlikte petrol çıkarma ve istifade etme konusunda Rum yönetimi ile ticari iş birliği yapmak isteyen kuruluşların taleplerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi mekanizması da yasalaştırıldı. Ruhsat bölgelerinin koordinatları için bkz. http://www.mcit.gov.cy/mcit/mcit.nsf/All/DF23BB4BFAF A614CC22572AE00220E5A?OpenDocument 10 Coğrafyanın genel karakterini bozmadan teferruat mahiyetindeki girinti ve çıkıntıları gidermek maksadıyla, kıyının uç noktalarının birleştirilerek oluşturulan siluet. 11 1 deniz mili 1.852 metredir. 12 Court of Arbitration for the Delimitation of Maritime Areas Between Canada and France: Decision on Case Conserning Delimitation of Maritime Areas (Saint Pierre and Miquelon), 10 June 1992, ILM, Vol. 31, 1992, s. 11691171, p. 6674. 13 Case Concerning The Continental Shelf (Libyan Arab Jamahiriya/Malta), 3 June 1985, ICJ Reports, No.68, s. 5152, p. 7273; International Boundary Cases: The Continental Shelf, Vol. II, Grotius Publications Limited, 1992, s.15231574’de yer alan karar referans olarak alınmıştır. Orijinal metinde 18' ibaresi geçmekte, bu değer 18 deniz miline denk gelmektedir. 14 Guine/GuineaBissau Maritime Delimitation Case (Court of Arbitration Constituted Under an Agreement of 18 February 1983),14 Şubat 1985, s.1353, p. 121; International Boundary Cases: The Continental Shelf, Vol. II, Grotius Publications Limited, 1992, s. 13011357’de yer alan karar referans olarak alınmıştır. 15 Delimitation of The Continental Shelf (United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland and The French Republic), 30 June 1977, s. 92, p. 195; s.95, p.203; International Boundary Cases: The Continental Shelf, Vol. I, Grotius Publications Limited, Cambridge, 1992, s. 363’de yer alan karar referans olarak alınmıştır. 16 Çember içerisine almak. 17 BM Nezdinde Türkiye’nin Daimi Temsilciliğinin 2 Mart 2004 tarih ve 2004/Turkuno DT/4739 sayılı Notası. 18 Türk Dışişleri Bakanlığının 31 Ocak 2007 tarih ve 2007/DHGY/43788 sayılı Notası. 19 POLITIS Gazetesi, 09 Mayıs 2006. 20 Fileleftheros Gazetesi, 22 Mart 2007; RBCDaily (Rusya kaynaklı) 12 Nisan 2007; Cumhuriyet 14 Nisan 2007.