Katalog

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası S ağlıklı beslenme güvenli gıdaya ulaşılması ile sağlanabilir. Yaşam kaynağı olan gıdalar, uygun şekilde tüketime sunulmadıklarında insan hayatına ciddi tehdit oluşturabilecek veya sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek bir tehlikeye de dönüşebilirler. Güvenli gıdaya ulaşımın sağlanabilmesi için tüketicilerin gıda seçiminde bilinçli ve titiz davranması gereklidir. Bununla birlikte, gıda güvenliği şartlarını taşıyan gıdaları evlerinde hazırlarken ve tüketirken dikkat etmeleri gereken birçok husus bulunmaktadır. Tüketicilerimizin bilgilendirilmesi amacıyla bir önceki sayımızda başladığımız kapsamlı açıklamalarımıza bugün de devam ediyoruz. Bu konuda dikkat edilmesi gereken noktaları şu şekilde sıralayabiliriz; Dondurulmuş ürünler oda sıcaklığında değil 48 derecede ya da mikrodalga fırınların çözündürme ayarında çözündürülmeli ve bir kez çözündürülmüş ürün bir daha dondurulmamalıdır. Dondurulmuş gıdalarda ve özellikle dondurmada şekil bozuklukları çözülüp yeniden donduğunun göstergesi olabilir. Bu tür ürünler tercih edilmemelidir. Alışverişte dondurulmuş ürünler en son satın alınmalı ve çözdürülmeden en kısa sürede dondurucuya konmalıdır. Çözünmesi halinde yeniden dondurulmadan tüketilmelidir. Steril ürünler (UHT sütler gibi) açıldıktan sonra mutlaka buzdolabında muhafaza edilmelidir. Evde kurutulan sebze ve meyveler, yerle temas etmeyecek biçimde serilmeli, trafiğin yoğun olduğu yollara bakan camların dışında veya balkonda kurutulmamalıdır. Eksoz gazları ve içerdikleri metaller atmosfere yayılarak ürünlere de bulaşabilmektedir. Eğer kurutma işlemi iyi yapılmazsa yiyeceklerde küflenme ve böceklenme görülebilir. Kurutmadan önce sebze ve meyveler tarım ilacı Geri dönüşümsüz ambalajların, gıda taşınması ve korunması amacıyla kesinlikle yeniden kullanılmaması öneriliyor. artıklarından arındırmak amacıyla mutlaka yıkanmalı; serin, havadar ve kuru ortamlarda saklanmalıdır. Evde hazırlanan salça v.b. ürünlerin hammaddelerinin çürüksüz, sağlam ve küflenmemiş olmasına özen gösterilmelidir. Hammaddeden kaynaklanan bu tür sorunlar ilk bakışta çözülmüş gibi görünebilir, ancak bu küflerin oluşturdukları kansorejen etkili bileşikler ısıya dayanıklı olduklarından önemli sağlık riskleri oluşturabilirler. Evde üretilen turşu ve benzeri ürünleri cam kaplarda muhafaza edilmelidir. Turşu yapımında ve sonrasında salamuranın yüzeyinde zar oluşmaması için hava ile temasını en az düzeyde tutan temiz kaplar kullanılmalı ve yiyecekler hazırlanırken çok iyi yıkanmalıdır. Reçel, marmelat gibi ürünler hazırlanırken şurup kıvamının çok sulu olmamasına dikkat edilmelidir. Çünkü istenilen koyuluğa ulaşmak için yüksek ısıda uzun süre kaynatılan reçellerde insan sağlığı açısından tehlike oluşturan bir kimyasal oluşmaktadır. Gıdaların saklanmasında mümkün olduğunca cam kavanozlar ve kaplar kullanılmalı, metal kaplardan ise çelik olanlar tercih edilmelidir. Tek kullanımlık (geri dönüşümsüz) ambalajlar gıda taşınması ve korunması amacıyla kesinlikle yeniden kullanılmamalıdır. Tek kullanımlık ambalaj materyalleri birden fazla kullanıma uygun değildir, sağlık riski oluşturabilirler. Cam ambalajlar hariç, başta plastik ambalajlar olmak üzere gıda ambalajları gıdanın bitiminden sonra başka bir gıdanın saklanması için kullanılmamalıdır. Gıda maddelerinin üzerinde yer alan etiketler dikkatle okunmalı özel muhafaza koşulları ve hazırlama koşulları belirtiliyorsa bunlara uyulmalıdır. Ayrıca ürünlerin üzerinde Tarım ve Gıdaları gazeteye sarmayın! Köyişleri Bakanlığı’nın üretim izni veya ithal izni tarih ve sayısı bulunmasına dikkat edilmelidir. Kutusunda şişkinlik oluşmuş olan, iç metal yüzeyi aşınmış, çizilmiş ve kararmış konserve gıdalar tüketilmemelidir. Evde yapılan konservelerde kavanoz içinde hava kabarcığı kalmamasına dikkat edilmeli, açık tencerede değil basınçlı tencerede (düdüklü tencere) kaynatılmalı, sıcağa dayanıklı kavanozlar ve tek kullanımlık özel kavanoz kapakları tercih edilmelidir. Kaynatma sıcaklığı ve süresi büyük önem taşıdığından yeterli miktarda kaynatma işlemi uygulanmalıdır. Konserve edilen sebzeye göre asitliği düşük olan sebzelere bir miktar limon suyu veya sirke ilave edilmelidir. Kavanozlar soğutulduktan sonra kapakların vakum yapıp yapmağığı kontrol edilmeli vakum yapmamış olan kavanozlar konserve olarak saklanmamalıdır. Konserve gıdalar tüketilmeden önce mutlaka bozulup bozulmadığı kontrol edilmelidir. Bu kontrol tadarak değil gözle yapılmalıdır. Kavanoz kapağında şişme varsa, kapak kenarında sızıntı görülüyorsa, kapak açıldığında sıvı kısımda fışkırma olmuşsa ve doğal olmayan bir renk ve koku oluşmuşsa bu konserve tüketilmemelidir. Konserve açıldıktan sonra mutlaka kaynatılmalı ve eğer köpürme oluşursa yemeden imha edilmelidir. Gıdaların saklanmasında gazete kağıdı gibi gıdalarla temasa uygun olmayan materyaller kullanılmamalıdır. Bu tür malzemelerin üzerlerindeki baskı malzemesi ve hammaddesinin daima risk kaynağı olduğu bilinmelidir. Rengi yeşile dönmüş, üzerinde yumrular bulunan patatesler zehirlenmeye yol açabileceğinden kullanılmadan imha edilmelidir. Balın kristalize olması durumunda direk ısıtmaktan kaçınılmalı 45 oC yi geçmeyen sıcak su içerisinde çözdürülmelidir. Bal kapalı bir kapta ve kuru ortamda saklanmalıdır. Yeterince soğutulmadan kapalı kaplarda saklanan unlu mamuller nemlenme nedeni ile hızla küflenebilir. Bu nedenle unlu mamuller tam soğumadan kapatılmamalıdır. Bozulmuş sütler kestirilerek başka amaçlar için kullanılmamalıdır. Özel bir sağlık sorunu olmadıkça tuz olarak iyotlu sofra tuzu kullanılmalıdır.Bu tuzlar ağzı kapalı ışık geçirmeyen kaplarda saklanmalı ve yemek piştikten sonra ilave edilmesine özen gösterilmelidir. Kuru gıdalar, serin, karanlık ve hava akımının olduğu bir yerde saklanmalıdır. 15