Katalog

• • * t w ••••> ••<•>•••• • • t M ' M f ••• *••• Kooperatifçilik, tarımdaki gizli işsizliğe karşı en iyi çözüm Prof. Dr. Nurettin YILDIRAK (KöyKoop Genel Müdürü) T iırkıycdc.digcrgclışıncktcolan ülkclcrgîhi sanayi ve dolayısı ilc ulııssıl kalkınmasını lunm sekloründc yaralılan dcgcrlcrin diger alanlara aklarma ynluna haglayanık kalkınma siralejisini planlamışlır Alınan hcr türlii nıılcme karşm tunıu kcsimiııdckı nül'us arzu cdilcn dü/cydc a/almamışlır. Ucrçcktcn dc I W 7 yılında yapilan nüfus sayım sonuvlannu jMire ülkcmi/dc yaşayanft5milyon insanın yakla^ık 23.1 ınilyonu kırsal kcsimde yaşamakta ve gcnclliklc dc lannıla ugntşmaktudır. Nüfusıımu/ıın gidcrck artan bır hi^ıııulc kentlcrdc yogunlaşmasına karşın. lıalcn yü/de^S'c varan birkcsıminiıı tarımla ugra^masi tarımm ıılıısal yaşaniımı/daki ycrini belirtıııcyc >ctcrlıdir (îcrveklcıı dc l:ıı ııııla ııgtaşan vc kırsal kcsımdc oluran ııüfus oransal tılarak azalmusına karşın. son on yıllik hir jiürc ivuıdc larımıla çalışıyor nlarak görüııcn nüfus 11.1 mîlyoııdan 12.1 milyona yüksclnıiştir. Tarınım hııgün iı;indc huluııdugu v'arpık yapılanmasma vc dü/cnsi/ dıırumuııa karr>ın i$gücu gereksinıınınin yakla^ık Knulyonoldııgu tuhıııin cdılınckiedır llu hcsaha göıt\ 4 mityoıı va ^ ^ ^ lıy.ıbilir durıımda hulunuıı iJÜfıiN istilıdain olanaklarının hulıınmayı^ı. ycfcrsı/lı£i veya daİıa ha^ka ncdcnlcric irjsiz vcya gı/lı ı?>sı/tlıırıınkla hıılunmakUıdır. Ugiicii planlanıa çahvuaları ıle valı^ıy^ırgöriiııcn X ıiıılynn vahşaııdau 2 milyonuıuı daha larımdan digcr sekıörlcro akianlniiisi luılındc kalan işgÜLÜ ilc mcvcııl ı*lcnn rahathkla yüıüıülcbilcccfi lahmin cdilmckiedir (törülıliı^ü liibı larııııda calı^ır dtıruında bıılıınan 12 milyon iı>{£iicüııdcıı d nıılyomı ha^ka scktörlcrc aklanisa bılc larıııidaki ı^lcnlc hcrlıangı hir aksama olma/. l$ic icmcl sorurı: (,'aiı^ıyorgöhîııdiigü haldc ürclimc arlı bır katkı saglamuvnn bıı kiıtc ilc ilpilidir. vcya gi/lı i^si/ olarak tanımlanan vc kırsal kc • Açık veya gizli işsiz olarak tanımlanan ve kırsal kesimde yaşayan kitlenin açılacak yeni iş alanlarında üretken duruma getirilmesi gerekiyor. sinıdc yaşayan bu kitlenin açılacak yeni iş alaıılarında üretken duruma gctirîlmclcri vc ürclimc kaikıda bulunnıalarının saglanması cn öııcnıli sorun nitclıgindcdir. Bunıın içiıı bir v»>K vü/flııı olanakları yanında ycm iş olanakları yaralmusı avısından akla uyguıı cn clvcrıjlı alanlardan birısi dc kot>|KTatil1crdir hı/c oranla daha dc/avaııtajlı olmalanna karşın ıstihdam olanakları yanıtmak fı/crc koopcratiflcr kanalı ilc kırsal sanayilcrini ^cliijtircn vc yurt düzcyinc yaygınla^ tıraıı bir vok ülkc vardır.( >ysa ülkcnıi/in dojtal vc sosyal yapı.sı bıı \c hcnzcri gclişmclcrc oldukça uygundur. Bu sapianıadan sonnı akla gclcn "Knt^mttrifku' nali île ttvlvryaınlııbilir? " sorusudıır. liıı sonıının yamtı. ülkclcriıı snsy al, ckonnmik. küllürcl vc hatta tcknolojik yapılaniKi görc dc^i^ir. Ayrıca do^al yupının da koopcıatıllcrin i^lcvleri ü/crindc öııcnıli cikinligi oldugu unutulmaınalıdır.Bclirlilcn ögclcr göz ünündc tuiıılarak denilcbîlirki kiH>pcrutıtlcr bircyscl giri^imcilcFC oranla: • IManlı <ali!jinalara dalıa yalknulır. (îiri^im rısklcrini asgariyc indirir. KfK>pcralıl1cr tüm «;altşınaları gcnclliklc yasa vc yönctıncliklcr v^rvcvcsindc yapacaklarnulan. kıırnllanı uyuldııgıı lakdirdc yanlış yapnuı tııaııları oldukçu düşiik olıır. • Istılıdamı artlırıcı çalışma alnnlan yanıtır. Kcmperatillcrin istihdamı gcli^tirmck amacı ilc lk y işgücugcrcksınimını ı;ngahabtlirlcr. dolayısı ilc daha fa/la insana iş olanagı saf larlar. Aynca cııick yogıın i^lerc yönclerekdaha fa/la işgücii istihdamı saglayabilır. • Pazarm durumuna vc araştırma vcıilctınc görc harckct cdilcccgindcıı üretinıiükciııu dcngcsi daha iyi kurıılahilccegindcn \enrnlilik ariar. Aynca pa/arın ccrcksinmclcri urclimdc nıı plana gcvccc^iııdcn i^lclnıclcr ü/ tükciimlchndcn daha çnk pa/ar is'in üiıMmu ha^larlaı.Kısaca i^lctınclcrin gcvmılık lanındaıı pa/ar larıınına gcvi$lcrini kolayla^tınr. * Yaiırıınla ilgilı i^lcr daha kola\ca gcıvcklcştirilcbiiir Yatırtın yapılacak karlı alanlanıı saptannıası vc plüiıhııııııası kniaylaştıgı gibi krcdi gihı vaiıııııı arat'lannm \crindc kullanılması vc ürclkcıı alanlara dınlsTiiii k l a > ^ r " Insanların bin birlcrinc yönclık daha fa/la uüvcmnolcrnn vc oriakhı>a iş yapıiıa alı^kanlıgı cdiıııııclcrıııı saglar. • (ielırm dalıu dcnyı'li ılatîıhııııııı gcrvcklc^tırdigiıulcn sağlanacak rctahın c^itlikçi biraıılayışla Viiygınla^ııniM daha knlayla^ın Ilcr kiKipemtirynnctiniiiiin yukanda hclirtmcyc çalt^tıgııuı/ yaiiirhın gcıvcklc^liichilCL'cgı laılışılahilır. Cünkü kıutpcratıitcriıı ı;ah^ına alanlan.yoııclını kıınıllarını ohışiuran ortaklann cyitını dü/cylcri.ycicncklcri.ya^amla ilgili görih>t dü^iincc vc kısaca mantalilclcri uldtıkf.a laıkiuhr vc buıılann hcıncn hcıncn lîîıııü kuu|icralîl1crin havınlannı ctkilcycn biıvr cimcn olarak \arsavılabilir. Kırsal kchimdc yaşayan nülusun tcmcl nıtclikleri gö/nııündc huhındurııldugunda kırsal kalkımnanın ILMIICII olan bu arav'ların bclli hir sürc i^iıı dc\ lol dcsicgi ilc yurütfilmc /orunlulııgu da dahıı iyi anla>ılır. Bi/. "GOIH>T'Yl BKKLERCKSlSE'"'bu ilgiyi vy yardımı bcklcyeccgi/. >••••••••( İTr | 7 a n m Bakanhğı uyardt Çiğ süt büyük tehlike Hacer BOYAC1OÖLU ANKARA Tarım ve Koyişleri Bakanlıgı ^ r Vekili Mehmet ÇağıL v>g siîtün lilrcsınde I (HJhın olması şerekcn hakteri mtklannın: Türkiye'dc 5İH> binlc 2.5 mtlyon arasında dcğiştiğini agıkladl. CagiU "llalen süt tehliftindc verilen Uegerlcre oygua çig sfil üretimi ynk n dcdu Sfiı[*l ve (iıda Sanayicileri velJrctKilcıi Bir* ligi (SETUlKı veTcira Pak larai'ından dü/eıılenen çig süt konulu scmiııere kaıılan Tarım Bakaııhgı Müülc^ar Vekili Mchmcl C»gıK Mit ürettmiylc ilgili öncnıli bilgiler vcrdi. Sül ve sfil urünlcri yoIııyla **brucella, >ap, şnrbon, sanlık, riiherkâloat** gıbi hasialıklann insana gegcbildıgine dikkat çckcn CagıL ^tîyle dcv^ım citi: **Tfirkiyc'de yılda ürctilcn 10 milyoıı fon »0l3n uçtc ikisi sokak siitiı nlarak vatılıyor sade» çvy&tuv IK20'sİ moderıı i^letmelcrdırn gcçnur* AB"de isc suııaj ide işlenıe oranı yflzdr 80'lcr dQxe>iııdı*. Kıı öııvmli sorunumıı/ kalitrlî IIHIUmaiıldtf lıulaınamak. Kfivük işletmeierde, ahırlarda hijyen Kaglananısıdtgı için, süft »agma aşanıaMnda kirlrniynr. «,'ij» «üllv 1110 bin düm'inde olııittM ıservkcn lilrvdeki baktcri adedi, haLcn Tfirki>v\le 5INI blnle 2,5 milyun amsında degijiyor" Toplamıda lumu$an SRTRİR Genel Başkanı Krdal Bahçıvan da.Türki>ıe<niıı lanm vizyonıs ve hcdctl ohnadiLMna dikkat çekerck; (,u ncdcnle AU'yle inü/;ıkerolcrdc örtcmli sonınlar ya^anabılccegini hcltrtli. Scklonin cn önemlı sorıınnnıın kayıtdı^ılık ulduguna işarct edcn Bahçıvan ^öylc devam etti: M Ru «advre firclinı avınıamnda drgiL »ıdnya kalılaıı kalkı maılıklori koııusunda cla %o/ kunusu.Türkiye'degıdıı kalliamıyla karyı kurfiyayu. Kayıl dı>ı fin'limlv yclcrincr ve kararlılıkla ıiıfıcadtlc edilmiyor. Kayıt dı>ılık kö> dc, tarlada^ahırdu haşhyonTürkiyesütrın,etin en a/ kuliri'li, en pahulı ürrlildiği ülkc dıırumıında. Svktıirde yenîdeıı bir yapdanma Ken*kli.M t ig siıt knnnlu topIaııiıdaT Turkiye'nin AB'yc sül ihrucının VıisakLındı^ını da uvıklandı. SF.TBİR Genel Sckrctcri Mtlek U»t çig süt üretıminin AB sliindarllarında olmaması ncdcniyle Tiirkiye'nin ihr.ıcai y.ıp.ınuıdıgıııı hchrlıi. Ûs, 4 'Önceden 13 flrnıaya Ali'yi' ihracai iviıı sortiflktı ^erilmişti. Ancuk knVitttdv yaşanan Miruıı ncdeniyk%AB iflıalulıııı durduıdu.^imdi tükcttigimi/ hiçbir süt firünfi AB siandarilarıtıa uygun defill. AR, lcsİKİeri dt'fill ulıırları |;ormıak I v tiyı»r. Alıır vı lıayvanları gSrfince dtı %üt alıııak istemlyor** >•>*••••••••*•••••*•••< •*•••••••*••• > • • • • • • • • • • • • • • • • • «• « • • • • • • • • • • • • • • • • • •* •! 27