Katalog

TADIM 111 I • I K . •* • » • • * M M H B S « * •* • • Küreselleşme ve gıda güvenliği T nnıîin sübvansiyon rcformu süresincc gübrc vc kimyaHal ilaç kullanımı yü/dc 2530 nranında gcrilcu'tvk, I ^90*ların ortalanndaki duzcye düşıııü? hııluııınakiadır (Türkrye Z/raa/çrfar Demeği Genei Başkant) Tflrkiye OECD fllkclcri arauııda tarımını rıı az dcstvklcycn ülke durunıuna ıtelirildf: Tanmsai sübürkiyc'nin küreselkvsmc dulgaMnm ctkisi allıra vunsiyonlur vc gümruk taut'clcri ilc fınansc cdilcn ve girmesi ilc ı>ida giivcııligı ve heslcnnıc yeterlili Ünrtici Sübvansiyon Kgdtiğcri (IVınlutcr Sııbsiıly Iu|uf i anısııula icrs hir onııilı var. llaşka hiı dcyışlc, îvalcnt' PSI:) ilc ölı;ülcn lanmsal ürcticilcrc saglanaıı 1 ne kadar kürcsvlle$irsck, «ı kadar a/ urciiyorıı/ Ne ka dulaylı dcslck dü/cyi, IWK I JW yıllarıııda üaiim ınaılar az üref irsek. o kadar kütü hcsleniyoru/ Nc kadar kö liycunin yaklaşık yü/dc 25'ini »lu^lıırmıı^tu. liıı 41nın. tti bcslcnırsok, o kadar saglık açısından riskli bir hayai Pn/ar Fiyal Destc^indcki yaklaşık 2.3 tnîlyar dolarhk a/iilnıaiıcılenıylc, 2(H)I yılına gclindiginde yü/ıle 10'u süriiyurıı/. Buıuı sövlcdigimi/ /aınan hclki, bizi "ideolojlk" düşnHİştrtr. [föylccc.Türkiyc, OIC'D ülkclcn nnısında, düşünmcklc suvlayunlar vıkabilir. Onun içiıı. cıı iyisi kü fırclicilcrinc cn düşük scvıycdc dcsiek vcrcıı ülkctcrdcıı reselleşme ılc tanmsal ürctim arasındakı ihtfkıyi Dtîııya birihalincgclnıi^tîr. Baııkasf nın u/ınanlarının a£zırulnn açıklayalım: Kn hüyök xarar lemcl besinlerimiz olan hııhubal Dünya Hankası *J Mart 2IHM larihindc. u/manlanna. ve fcker pancannda göriildü: Tck lck ıııaddclcr :ı«;ı"Türkiye: Tarıımal Scktftr Dcnitklenıe Reformu sından hakıldıgında. t;ilK'il^rc sağlanun dcsickicki bu nun Ftkilcriııe Bir Baıkı*" ha*lıklı birrapor lıa/ırlalh. duşü$tc cn büyük rolü ürünlcr, ozelliklc hubııbaU $ckcı Bakını/. "küresellvşıtu* tîrılnir' bu rclorm nc so vc lüıüıı ııynamıştır. niKİar ılo£urmu$: |Konu hıışhklarını hÎ7 koyduk. îilınKkİli alanlar 450 bln htfklar azaldı: Hıı donemdc tıkırrapnnianl toplam ckili alaıı 45(1 bin laklar civannda (loplam ckiTarımıal üretimde yu/de 4 nranında a/alma ol Ichilır alaıılarm yü/dc 1.7 si) umnında a/alrnişlır. du: |W92OH2 yıllan arasında lanmsal vıktı yü/de 4 Kaynak kıllı^ı Urelimi enselledi: Tanm hcklorünonmındaazalırkenlanmsiilgdir yü/de I6oranında(2.7 dcki toplam kainıa dcğcr a/almaM, ürclicdcrin gtireli ınilyar dolar) düynüşlür. olarak daha fa/hı gclir gclîrcn ürünlcrv ynnclnıesini sagGübnr iiyalları ikiyc kallandı. daha pahalı firel layacak kayııakların bulunnıasını (.'tıvlcşiirmışlir. tik: Cıübrc srıhvansıyonlaımııı ılk aşanıada yü/dc 5ü liayvancılıkla yfodv 10 ürvtiııı düşüşü oldu: omnıiKİa a/ahılıp, anlından Kasım İdOlılc tamamcn I9W2(K)1 yıllan arasmda.(...)hayvancdıktaki j/alma kaldınlmasıyla, gübnr fiyatlan iki kafına vıknıi^ır (...) yü/dc lOdüzcyindcdır. llayvaııalıkvıktihtııdakibu büyük düşüş, kısmcn, düşük gelir dü/cyi vc bund;ın dolayı hayvancılık Uriinlcrinc talcbın dü$ıncsî (özcliiklc dc cn bfıyük düşmcnin göriiltlügü ktiyun eti vc yunıurta «KIsından) ilc açıklanabılir. Yukanda scî/ücdilcıt "TanmRefurmu" h W yılında uygulaınaya konııldiı. Kısa /anıaııda cldc cdilcn soınıçlaı olduk •••« • • •• Ibrahim YETKİN runda kaldık. Dalta aıx ve daha az uglıklı el yvdik: I ıbt*nllcşıncnın güvlcndif i I9HA yılıtıdan l ^ ^ y ı l ı n a kadar I ıırkıyc*yc2 milyon I I7binha$ka$aplıkhay\an. kcmiksi/ vc karkasolnıak ü/crc loplam 232 hın 326 ion kırmı/ı cl ilhal cdildî İlhal cl iıııyjısı üıdııni ııcrılcilı. Yapilan hcsaplara göıv gcrckli önlcınlenn alınmaınası dunımıında 2ü I $ yılında 170 hin ton civannda birct açıgi olııştıcak. IWC) > ılıntla ki>i haşına yılda M kg. ct lükctilirkcn. bu nıkuıiı 2lH)2*yc gcliııdijiindc 6 kg.*a diişlü. I)c\lc1 Planlama Te^kilatı'nın (DPT| gıda saıuıyiinc ihijkin olumk ha/irlndığı ni|x>nı gıKC, l9R0'lı y 1 Ikırdan bu yana sürckli düşüş gösiercn sıgir ctı ün.Mimının lalchi kar>ılama oranı 2(MI4 yılında yü/dc 97.4'c gcrilcdi. Höylccc ilk kcz 2i¥M yılında I ürkıyc clc sıgır ciı agıf 1 olıı^tıı. 2(MI5 yılında sıgırcti urctıminin yü/dc I Mik ycrilcmcylc 374 bin tona düşcccjti. lalchin isc >iî/de 5.4'lük ariışla 4W bin lona v'ikacagı. bnylccc sigirctı asiğınm yü/dc S"i bulacagı hcsaplanıyor. Knyıın cti ürctimi dc gcriliyor. \k^) yılında 132 bin ton olaıı kuyun ctı urelimi. 2004 yılında (>7 hin lon olarak hesnplandı. Bunu görc kuyun ettndcki ürctım açifti yü/dc 25 V yaklaşıyor. (iev kalıııış önlemlcr faydalı olmadı. C^ümrükleri >ükselttik,kaçak(ilık arllı: Son yıllarda cl ıilulaiına karçı yiiksck gümrük vcrgilcri koııulnuı^ vc Itayvaııulıgı dcstcklcnıck aınacıyla ba/ı önlemlcr alındı. 2$uandaTürkiyc (lc sıgır, kuyun vc kt\i cli AU ülkclcrindc oldugu gıbi yü/dc 227.5 »ranında gümrük vcrjıisiııc labidir. »u dumnula. ha/ı ınkıklar. kacakvılık yoluyla kolay ka/aıiv saglama vahası îvııulcdirlcr. (iıda maddcsı olarak ka^ak ct. gcv'igimi/ yıllarda M BufTalü ııperaNytiDU4* dolayısıyla knmııoyıtnun gündcmiııc girmî^ti. llüyük kaçakçılık organi/asyonlannda gcııclliklc scrbcsf hölgclcrc traıısit gcvi* umacıyla gctirilcıı cilcrin ülkcdcn gcvcrkcn ^kaybedilmcsi" gibi yöiılcmkTtıygıılanmakladır. Ancak, böylcsı bıiyuk t>rgani/ıısyonlann dı$ımla( yıırda giri^ yapan ara^lar ve yolcularla küçük jvntilcr lıalınde et vc dıgcr cl manmlİcri ülkcııtı/c kavak olarak gîrmcktcclir Canlı ha>van kaçakçılıgı. cskıdcnTürkiyc'nın Doğu vc i iüncydoğu sınırlarından kom>ulanmıza yöııclik yapıhrdi. aıuak cl ürclimındckidüştiş vchayvancılıgın İ )ogu vc (iiiııcydogu Anadolu hnlgclchndc vokii>iinrııı p Biz. bir dc 'ju son sö ardındaıı bu harckci tcrs yönc dönmüştür. (Vclliklc Kurzü cdilcn hayvancılık han fiayRimlan onccsi bu tHilgclcrdc canlı hayvan giriaçısmılan **küroselleş şindc bıluik bir hatvkctlilik ya^anmakiadır. (.icrckli dcnciinı yapılmadan mc/bjlıa vc kombiname^niıı ülkcmı/dt'ki nıiladı sayılun IWUtlcn bu lar dıijinda, kcsilcn kaçak cl sorıınıı isc îîlkcmı/ııı cıı yaıuı nclcr ulnıu*, oıu öncıuli sunmlartııdaıı bin olmayadevaın ctnıckicdır. llu anııla mcvcut ı»c/halıalarııı lünuinün çah$ma rııhsatlı olbakalım: KüreNiilefine sıgır ıııanıası. ya da yetcrli hijycnik koşullara salııp bulunmavc koyunları da vurdu: ıııası da sıırunu daha ciddi bir halc gctirmcktcdır ÖnıeI^X0'İLTin ıiriahırından giu Istanhulılakiclkcsnninınyü/dcfıO'mmkoııirnlsüz a itiharen tıy^ulîiıuın scr uidııfu, ruhsatlı mc/haha oranının yü/dc 30 ıı gcvmebcsfl hı/ar polttikalan digi bilimnckicdır. 13u durıımda kcsilcn cilcrın yarıdan ncdcniylc liirk hnyvan ra/lasının dcnctım dı^ı kcsildigi için imba cdılmcsi gciMİtğı büyük bir darİv yc rckir. Türkiyc'dc scnıt pa/arları ilc ilgilı hcrhanui hirdedı IW.U2fM3 yıllan iira ııctım ycıklur. sıııdu koyun varlıgı 40 Kl vtr hayvan kaçakçıhgı halk safilıftını tehliknv ıııilyundaıı 25 inilyona. attı: Ka^ak hayvan gırişi, cktmomiyc vc huyvancılığa sipır varlıgı isc 13 mil vcrdıgi /ararın dışında. insan ve hayvan saflıgı a^ısınyoııdan ^ rnilyıına kadar daıı du büyük bir risk oluştnrnıaktadır. LUkcmi/dc sık gcrilcdı. Ikinci hîiyfık sık rastlanan şaıİHin, lübcrkülo/, brusclln/ yıbı haslalıkdarbc, L;l Halık Kurııııuı lar hayvan vc insan saglıgmı tchdıi ctınektcdir. Hunun kombinalaıının büyük yanı sıra, "çafeııı vebası" olarak lanımlanan vc hcmcn bölümünün ö/clİL^ıiril iüııı Avrupa ülkclcrindc gorülcn M Deli Dana" haslalınıc sımucıı kapatılmasıy* gınin ülkcınizc Hİrayct clnıcmcsi aoMiulan da kavak el lagcldi. 2<MM kri/i sıra hi>ıııntımın lıallcdilmcsi öncm ta^ıınaktadır. sında bcsicılcrc vcrilcn Ö/cllıklc Iran vc Irak sınınndaıı gıren kaçak hay\ankrcdi rai/lcrinin yü/dc lar ncdcniylc şap lıasialı jıı ülkcmi/ a^ısındajj büyük bir 2(K)'lcrc ıılaşına^ı isc sonın nlnıaya dcvam ctmcklcdır. luıy vancılıga vurulan &m DlÜ'nün sctn Ccncvrc loplantısında alman "anlldarlv üldu. korumacr ÇCKCVC karurlanTürkiye'ntn havvaiKilıgıııı El ilhal ciıııek /v ktntınu yolundaki v*abalannı olumsıız cikılcyeccktir. ••>>•••••••••••*•*< • • • • •• • • • » • • • • • • • • • • • • • • • • * • • • •• • • • • • • • • • • • • 78 I t • I • • * 1 •