Katalog

CUMHURİYET DERGİ Lepistes adında bir balık TURGAY TUNA G eçenlerde lstanbul' un karşı kıy ısından bir dost "sıcağı sıcağına" anlatıyordu!.. Her sabah muntazaman bindıği KadıköyKaraköy vapurunda herzamanki yerineoturmuş.cebinden çıkarttığı gazetesinin satırlarında gezinirken, ister istemez orta yaştan iki "âdem"in ilginç konuşmalannatanıkolmuş tu.. Sakallı olan " Yahu" diyordu, "Ben böyle bir şey görmedim! Benim dişi dün akşam 26 taneyavruyaptı. Yahuokadargüzelki.Minik minik şcy ler.. Geçen ay da 19 tanc doğurmuştu.. Yavrularbüyüyor.Ama,senbabayi bir gör şaşınr kalırsın!.. Namussuz öyle hızlı ki, aynı anda üç dört tane dişinin arkasından koşuşturuyor!.." Akvaryum çok değişikoldukçadarcnkli, güzel birmerak. Akvaryum balıklannı bes lemek öyle kedi, köpek, kuş, tavşan beslemeye benzemiyor. Bir kere balıkla insan arasında kedi, köpekle olduğu gibi yakın bir iletiijim yok. Hani, alıp da kavano/daki balığa ne"pısı pisi"diyebilirsiniz, nede sudan çıkartıpokşayabilirsiniz. Balık, yüzüpyaşayabilmesi için, içinde bulunduğu suyun temiz, havadar ve gereksinim duyduğu kliması sağlanması gcrekcn birhayvan. Denizlerdeyaşayan balıklar için ak varyumlar hem çok pa halı hem de bakımlan da oldukça titizlik gerektiren bir hobby. Bizim sözünü ettiğimiz bahklar değişime uğratılıp ortaya çıkartılmış, soğuk sularda yaşayan Japon Balığı adıyla bildiğimiz tatlı su balıkları. Akvaryum, istenildiğinde çok güzel bir dekorasyonmalzemesioluşturabildiğı gibi, bulunduğu köşeyi veya mekânı da renklendirebiliyor. Mühim olan yerini ve içinde yaşatılacak balıkların seçimini bilinçli bir şekilde yapabilmek. Akvaryumbalıklannın içinde enpopüler olanı da lepistes adındaki balık. Şöyle ki, dünyanın neresinde olursa olsun ilk defa akvaryumu olan bir amatörün kesınlikle ilk aldığı balıkların başında geliyor.. Akvaryuma merak duymuş olup da lepistesi tanımamış olan yoktur. Doğanın yarattığı tüm güzcllikler içinde kelebekler gibi başlıbaşına birörnek lepistes. Erkek lepistcslcrbirbirlcrinden çok farklı renklenyle suda yüzen kelebekleri andınr. Üzerlerindeki zengin renk kalabalığı nedeniyle de, dünyanın kimi ülkelerinde "Gökkuşağı" balığı olarak tanımlanırlar. Her ne kadar birbirlerine benzeseler de, hiçbir erkek lepistes bir ötekininaynısıdeğildir. Kuyruk lannda, yüzgeçlerinde veya gövdelenndekirenklerlebirbirlerindenaynlırlar. Insanların tersine, hay vanların birçoğunda olduğu gibi, bu balıkların da erkekleri güzel. Üzerlerindeki renkleri, gövde ve yüzgeç formlarıdişilereoranladaha"albcni"li. Oldukça doğurgan olan dişi ler ise erkeklere kıyasla daha iri gövdeli ve tek düze olan zeytuni, gri veya san renklere sahipler. Istanbul Akvaryumcular Derneği Başkanı Ünal Aksu, akvaryuma yeni başlayan amatörler için, lepistesin bütün balıklar arasında tercih edilen ilk balık olduğunu, aynı zamandada ilk dencyimindeadeta bir"kobay" vazi fesi gördüğünü söy lüyor... Genel de, birkaç veya birçok lepistes "telef" edildikten ve de ilk lepistes üretimleri gerçekleştirildikten sonra baska balıkların alınmasına ve üretilınesine bas, lanıyor. Ama, kimi amatörler var ki akvaryuma lepistesle başlıyor, lepıstesten de vazgeçmiyorlar. Lepistes aynı zamanda akvaryum sahibı olmak isteyip ekonomik durumu iy i olmayanlann da tercih ettiği bir süs balığı. Çünkü, en güzel akvaryum balıklanndanbiriolmaklaberaber, sü.s balıklarının da en ucuzu ve en çok üreyeni. Akvaryuma bir çift lepistes koyan, kısa bir süre sonra birçok lepistes sahıbi olup çıkıyor. Çünkü doğurganlığının yanı sıra, çok da kolay üretilen bir balık. Çoğalan yavrularlaakvaryum renklenip zenginleşiyor, akvary umseverüretipbüyüttüğübalıklarlaövünüyor, fazlalıklannıdaarkadaşlannadağıtıp,hediye ederek ıster istemez, yeni akvaryumseverlerin ortaya çıkmasına neden oluyor. Bu çok dayanıklı balık öteki birçok akvaryum balığının tersine çok küçük bir akvary umda bile kolaylıkla beslenip yaşatılabilmcktc. Vcnezüella, Ciuyana, Brezılya gibi Ciüney Amerıka'nmsıcakülkelerındekı tatlı sularda yaşayan lepistesin en ilginç yönlerinden birideyavrularmıkarnındaaçılanyumurtalardan üretmesi. Akvaryumcular Depıeği Başkanı Ünal Aksu'nun da bclirttiği gibi: "Dünya akvaryum balıkları pıyasasınıelınde tutan Singapur'dan Türkiye'ye de bol miktarda Lepistes ithal edilmekte ve bu balık pet piyasasında kapışılan süs bal ıklarının başında gelınektedir." Belkimcrakcdiyorsunuzdcgılmi? Kadıköylü dostumuz ne oldu, ne yaptı diyc? Lepisteslerleilgıli küçük "konferansın"ardından, kcndısıne koca bir akvaryum satın aldı ve hemen onun arkasından da evındekı akvaryumların sayısını altıya çıkartıp lepistes üretmeye başladı. Evet, gerçeği söylemek gerekirscacayip bir "Lepistes hastası" olup çıktı. Şımdılerde, gelip gıdıp "kanıma gırdin"dıyesöylenıpduruyor! ^ Gelifmişleri 45 cm. boyundaki lepistes erkekleri, hirbirinden ^iizcl ri'iıklcrn / • cezbediyorlur dişîlerî... <