Katalog

İç savaşlardan en çok etkUenenler çocuklar... Çocuklar hem savaşta hem de sonrasında büyük travmalar geçiriyor. (lotoğraf: FUATKOZLUKLU) Şiddetin ardından gelen AYTEKİN AKAY • stanbul Üniversitcsi Felsefc Bölümü'nde okuyan 24 yaşında genç bir kızdı. 1990'lannortalanndabirpolitikgösteri sirasında polis tarafından tutuklantnıştı. Erkek arkadaşı da aynı şekilde tutuklanmıştı. lşkenceye maruz kaldı. Çok acı günlergeçirdi. tşkenccden sonra başlıyordu asıl her şey. Kız, kollannı kesmeye başladı, işkenceyi ise hıç hatırlamak istemiyordu. Evde yalnız kalamıyor, askeri marşlar duyduğunda iki eliy İ le kulaklannı ezercesıne bastınyordu. Kapalı mekânlar da onu sıkıyordu. Ama o tutuklanma ve ardından gelen sayısız ışkence onunhayatınıtersyüzetmişti. Vebaşkabırolaydaha.Yılyinel990.Yine polıtık konuşma sonucu tutuklanan 25 yaşında Kürt kökenlı bir kadın. lşkence görüyorve ardından psikolojik bozukluklarlatanışıyor. Odasında yalnızken uyuyamıyor, pıjamasını ailesinin önünde giycmiyor. Çünkü budurum ona ışkence görürken, "Gıysilennı çıkart" komutunu aklına getiriyordu. Yalnız başına otobüse binemiyor, bilmediği Işkence, tecavüz, kayıplar, savaşlar... Hepsi de yaşandıktan sonra geride kolay kolay silinmeyen izler bırakan dönemler. Bu süreçten geçlenlerin tedavi olmalan gerekiyor. Ama onlann çoğu böyle bir olanaktan yoksun. tstanbul'da düzenlenen bir uluslararası konferanstan notlar... Prof. Dr. Şahika YükseL yönlere gitmiyordu. Hepaynı yollan izliyor kanı Prof Şahika Yüksel, insan haklannın du. Sokakta sürek 1 arabalara ve plakalanna hiçbir ülkenin iç işi olmadığını vurguladı. 1 bakıyordu. Arabanın polis arabası olup ol"İnsan haklannın ihlaline ılişkin her türlü madığından eminolmak istiyordu. şiddetin bulaşıcı bir hastalık olarak ele alınıp topyekün bir mücadele konusu yapılması Bu ve benzeri örnekleri çoğaltmak miimkolektıf bir çabayı gerektirir" dedi. Konfekün Türkiye'de. Uluslararası Af örgütü ransınanabaşlıklarıpsikotravmatoloji.klı1998 raporunda Türkiye'de, işkencelerin ve nik uygulamalan ve insan haklan olarak bekaybolma olay lannın devam ettiği, yargısız lirlenmişti. Oturumlar bu üç başlık altında ınfazlann sürdüğü belirtilmişti. Türkiye'de 1998 ıçınde 10 kışının gözaltında işkencey yoğunlaştı. 24 ülkeden 400' ün üzennde akale öldürüldüğüne, 15 kişıninde yargısız infa demisyen ve araştırmacı katıldı; 400'ün üzennde de bildiri okundu. za uğradığına değiniliyordu. İnsan ve insan haklan temelinden harcket Sadece Türkiye'de değil, daha başka biredilerek, dünyanın bırçok köşeçok iilkcdc de bcnzer insan haksinde karşılaşılan insan haklan lan ıhlallen yaşanıyor. İnsan haklannın ıhlali, ilk önce haklaPTSD NEDIR? ihlallerı ve bu ihlallerın sonucunda oluşan travmalar toplanrı ellerinden alınanların ruhsal "Po9t Travmatik tının ana gündemiydı. dünyasını etkiliyor. Yukanda Stress Disorder", verilen örneklcrc bcnzer olaylar Dünyanın birçok köşesınde yani "Travma sonucunda travmatık sendrom özelliklc coğrafi ve kültürel olaSonrası Stres yaşayanlann sorunlan 6. Avrurak bizlere yakın olmasından Bozukluğu". pa Travmatik Stress Konferandolayı Kosova'dakı savaş ve Işkence, fiziksel, sı'nda masaya yatırıldı vtfçösonrası ınsanlann içinde buluncinsel istısmar, saldın, zorunlu göç, züm yollan arandı. Dünya çadukları psikolojik durumlara aile ıçi şiddet, pında ruhsal travma alanındaçabildirilerle çözüm yollan aranintihar, cınayet, iş lışmalaryapan veçözüm yollan dı. Beklenmedık ve ani şekilde ve trafik kazaları, üreten Avrupa Travmatik Stres yakınlannı kaybedenlerinyaşadoğal afetler gıbı Çahşmaları Derneği (ESTSS) dıklan travma, özelliklc de çoinsanın psikolojik tarafından iki yılda bir düzenlecuklarınyaşadıklan... dengeslnın nen konferansa bu yıl Türkiye bozulması Konferansa Zagrep Ünıversisonucunda ev sahipliği yaptı. 33 ülkeden tesi Psikoloji Bölümü'ndenkainsanda görülen 500 kişı katıldı. The Marmara tılanakademisyen Dr. Bean Ajsaldın, panık, Oteli 'nde oturumlar halinde düdukovıç, daha önce Bosna'da ve halusınasyon, öfke, zenlenen konferans, Türk Nöşımdı de Kosova'da yaşanan iç kızgınlık, korku gibi ropsikiyatri Derneği 'nin önderbozukluklann savaştan en fazla etkilenenlerin liğindcyürütüldü. Kongre Başyaşanması çocuklar olduğunu söyledi. Dr. halıdır.^ kanı Istanbul Ünıversitesi Tıp Ajdukoviç'e göre çocuklar en h'akültesı Ana Bılım Dalı Başfazla babalarının durumundan