Katalog

CUMHURİYETDERGİ Bir yıldan bu yana yayınını sürdüren bir felsefe dergisi var: Felsefelogos. Üç ayda bir yayımlanan derginin sorumluluğunu üstlenen Sinan Özbek, "Felsefe dergisi çıkanrken dergiyi sunacağınız toplumu çözümlemiş olmanız gerekir" diyor. okur musunuz? METİN HAKYKRİ T ürkiye'nin çok az sayıdaki felsefe dergilerindcn Felsefelogos bir yılını geridebıraktı.Birdüşündergisinin, özellikle defelsefeüzerinc yayımlanan bir derginin Türkiye koşullarında biryılınıdevirmesiönemli. Derginin Genel Yayın Yönermenliği görevini üstlenen Doç. Dr. Sinan Özbek, Almanya'da 50 yıldırkcsintisiz yayımlanan felsefe dergilerinden söz ederkenisteristcmezhüzünleniyor. özbek yine umutlu ve inançlı. Sorularımızı yanıtlarken " bu dcrgi y aşayacak " kararl 1 ığj nda... 1 Birçok güçlüğe karşın basarı yorsunu/. galiba? Bi/de felsefe dergisi çıkarmanın birçok güçlüğüvar. Bizimçıkardığımıztürdenbir dcrgi ortaya koyrnak için onun idesi oluştuktan sonra temel olarak üç unsura gcrck duyulduğunu söyleyebilirim: Scrmayc, yazarlarveinisiyatif. Felsefe dergisi çıkarmak, diğerdergilere nazaran farklı koşulları gerektirir. Bizim bir sermaye sıkıntımız yok. Bu demek değil ki bizim arkaınızda güçl ü bir sermaye var. Böyle olmaması da bence bir olumlu durumdur. Derginin basımınıüstlenmiş bir yayıncı dosta ve derginin kendiniçevirecekkadarsatılmasını sağlayan bir okura sahibiz. Açıkça söyleyeyim Felsefelogos'u bu düzeydc sürdürınedesıkıntıçekebileceğimiztekycryazarkonusudur. Avrupa'da süreli fclsefe yayınları açısındandurumne? Doğrusu bütün bir Avrupa hakkinda ko Fetsefelogos 'u kendine yakıtı hissedenlerden destek istiyor Sinan Özbek. nuşmamzor. AmaAlmanya'dansözcdebiliInanın bizdcçok başarılı, ciddi felsefe eserrim ki Ingiltere ve Fransa'nın da pek farklı leri varama bıınlarlatartışan felscfeci nedenolduğunusanrmyorum. Almanya'daki felsese yok. Bu da değiştirmek için uğraşılması fe dcrgilcrini üç grupta toplayabiliriz. llk gcrckenbirbaijkagelenek.Bu, tepki almayı olarak amatördiyebileceğimizpekdeuzun da göze almakla birliktc yapılmalıdır. Eleştiönıürlü olamayan daha çok öğrencilerin çırilmektenhoşlanmama.eleştirdiğindepaye kardığı dergiler. Amabuişinbaşınıçekenler verdiğini düsfünme tutumundan sıyrılmak zamanla kendilerini ifade edebilecekleri gerekir. livet ccsureleştiri ama felsefenin sıdcrgilerbuluyorlar. Sonra kelimenincnkunırlarında. şatıcı anlamıylaakademik dergiler. Bunlar Peki Türkiye'de felsefe gündemle,günhiçbir konu bütünlüğü aramadan, tanınan celle ilgili mi? Toplum felsefesi açısından akadenıisyenlerin yeni çalışmalarına yer venasıl değerlendirebilirsiniz? riy orl ar ve gcne 1 i k le kökl ü bir y ay ıne v i tara1 Kuşkusuzfelsefiilgilerindegüncclc/günfından çıkarılıyorlar. lki örnekgöstereyim: deme önemli bir yer ayıranfejsefecilerimiz Markür bu yıl 52 yaşına girdi vc aylık yayımvar. Ama büyük çoğunluğun böyle davrandılanıyor. Deutsche Zeitschrift fur Philosophie ğını söylcmck çok zor. Böyle davranmak zoiki ayda bir yay ımlanıyor ve şimdi 46 yaşınrunda da değiller, çünkü felscfedc böyle bir da. Bu tür dergiler Türkiye'dedenenmiştir, "zorunluluktan" sözaçılamaz. Bu,felsefeşimdilerde bi lc salt akademik dergileri bıracinin felsefe anlayışıylavealanlarıyla ilgili kınızaylık, iki aylık periyotlan uzun aralıkolabilir. Ama söy lediğiniz ilginin bizde zay ıf larla, uzun süre çıkarmak hâlâ çok zordur. olmasının, uzun uzun tartışmak gercken ba^Üçüneü tür dergilere ise belirli oranda dükajıedenlen vardır... Şimdi belkiçelişik gibi şünce birliği olan felsefecifilozofların bir gelecek ama sormak gerekiyor çağınınsoru araya geldıği çevre/çizgi ya da ekol dergileri vesorularıyla ilgisi olmayantek filozofgösdiyebiliriz. Buna örneksc Das Argument terilebilij mi? Dahası filozofun bu soru ve olabilir. O da iki ayda bir yayımlanıyor ve sorunlarla ilgısı, düsünce düzleminde günşimdi 40 yaşında. Bunlardan sonra sanıyodemi belirlemesinı de sağlar. Örneğin ekolorum benim hayalini kurduğum, yayınını ge ji felsefesi vefilozofları. Insan hakları konulecek kuşakların üstlcneceği dergi ütopyası sundakonuijmaksadecepolitikacıyabırakıdahaiyianlaşılır. labilirmı? Buanlamdaeylemeyaptığı vurgu Alt kültürün hemen henıen her alanda ihmal edılırse "fildişi kuledcoturan filo/.of" egemen olduğu bir toplumda felsefcyle yoktur ya da orada oturuyorsa, filozof değiluğraşmak, dahası dergisini çıkarmak ol dir. dukça /.or olmalı. Hedefîniz ne? Felscfclogos'a dönersek Türkiye SusurKuşku.su/içindeyaşanılantoplumunkülluk'u,çeteleritartışırkenbizdcvleti veahlatürel durumu/düzeyı felsefecinin işini zorkı dosya konusu olarak ısledik, sanat tartı^ılaştırıyoryadakolaylaştırıyor. Dolayısıyla lıyor.sanatı vecstetıği ele aldık, ınsan haklafelsefe dergisi çıkanrken dergiyi sunacağırını,ırkçılığı,dinitartıştık.ŞımdıC'umhunnız toplumu çözümlemiş olmanız gerekir. yet Türkiyesinde Felsefe dosyasını hazırlıBu söylediğimin popülizmle hiç ılgisi yok. yoruz. Şuna dikkat etnıek gerekiyor. Yaşadığımız Kelsefe bu yıl /.orıınlu derskr kapsamıtoplumda felsefe nerede ve o bulunulan yerna alındı. Bunun için neler söylemck isterdenbirikiadımilcrdeneyapılabilirkibunu siniz? yapnıak felsefenin bulunÖncelikle hemen bir şeyi duğu yerden ileriye doğru anımsamak gerekir: FelseFELSEFELOGOS uzanmasını da sağlar. Ben fenınyıllaröncede lıseleryukarıda dile getirdiğim den kovulmuş olması ve Türkiye'nin bir iki felsefe çö/ümlemenin, Türkiye'de ünıversitelerde üvey evlat dergisinden biri olan başarılı felsefe dergiciliği koıuımuna ıtilmesı. Sımdi Felsefelogos üç ayda bir yapmanm koşullarının var okurlarıyla buluşuyor. Genel de korkarım felsefenin kenYayın Yönetmenliğini olduğunu söylediğini görüdısine veri len önern, ona atKocaeli Ünıversıtesı öğretim yorum. I ledefe gelıncc hefedilen değcrdeğıl de baijka üyesi Doç. Dr. Sinan men aklıına gelenleri sırakaygılaryeniden felsefenin Özbek'in üstlendiğı derginin layayım: Birçevreolmaya /orunlu ders olarak liselere oldukça geniş bir yazar yönelmek gerekir. Bunu gcri dönmcsine yol açıyor. kadrosu var. Türkiye'nin basarmak, derginin uzun Bir kez bu dıırum saptanbirçok üniversitesinden solukluolması içinyukarıdıktan sonra, bu kosjiılun önemli felsefecılerın felsefe da da değindiğim gibi şartçalışmalarına yer verilen felsefe adına en iyi nasıl tır. Bunun kolay olmadığıdergı, ber sayı ağırlıklı olarak yönlendirilebileccği düşübir konuyg gündeme taşıma nın, dahası çok zor olduğunülmelidir. Burada bir paamacını güdüyor. nunayrımındayım.Bizburantez açma gereği duy uyoFelsefelogos Uluğ nun nüvelerinc sahibiz. rum. Felsefe dcrslerının zoNutku'dan Nejat Bozkurt'a, Türkiye'de bir "çevre"ye runluluğuyadagereksizliAfşar Timuçin'den önay baglı olmamak olumlu bir ği tartışılırken Almanya Sözer'e kadar birçok önemli vurguyladilegetirilir. Benhep liselerde felsefe dersi felsefecinin buluştuğu bir se bunu anlamakta güçlük vermeyen ülke olarak anıdergi... Çok büyük olmasa çekerim. Adorno'yu anımda önemli sayılabılecek bir lır. Doğrudur ama orada okur kitlesine ulaşan sayın, gelin güniimüze Habizdeki zorunlu derslerdcn Felsefelogos'un amacı, bermas'ı düşünün; bu isimçok daha başarılı bir şekilde Türkiye'de oldukça kısıtlı bir ler "çevre" filozofuolmakdiğcr dcrslcr kapsamında düzeyde bulunan felesfe la ne kaybettiler? Sanıyo(edebiyat, tarih, sosyal bilyayımcılığını geliştirmek... rum bu tutum bazı hocalangiler) felsefe anlatılmaktaDerginin her sayısında ise mızın bize bıraktığı olumdır. Tckrar başa dönersem, felsefenin ve toplumsal suz miras ve neden böyle verilecek felsefe dcrsini yaşamın sorunları bir dosya bir mirasın oluştuğu ve de halindeelealınıyor... eğitim sisteminden ve okuFelsefelogos bugüne dek devralındığı ilginç bir tartulması önerilen kitaptan yayımlanan sayılarında, tışma başlatır... Hemen bu bağımsızdüşüncmezsini/. Devlet ve Ahlak, Irkçılık ve noktada yinelemek istiyoBu noktada liselerdegörev Insan Hakları, Din ve rıım: Felsefelogos'u kendiyapan felsefeöğretmeni arFelsefe, Sanat ve Estetik ne yakın hısscden her dckadaşlarımızaçok işdüşüdosyaları ele alındı. Son ğerli felsefecimiz, hocamız yor. Onların felsefeyi "ezsayının konusu ise lütfenbi/edestekolsun. Bir ber" dersi olmaklançıkaraCumhuriyetin 75. Yılında baska hedef tepki veren, Felsefe...^ eaklarına ınanmak ıstiyotartışan bir yayın olmaktır.