Katalog

"Dahı çocuk" Mozart Lorenzonı'nın 1763 tarıhlı bu yağlıboya aslında, "Gala gıysilenyle Mozart"a adını taşıyor (Salzburg, Mozart Muzesı) madığı, yınc o dönemde gelenek olduğu üzere cesetlerın beş tabut alan mezarlara gomülduğü, sanıldığı gibi Mozart'ın kimsesizlerin gömulduğü çukura atılmadığı açıklanıyor. Ayrıca son yıllarda Viyanalıların Mozart'ı açlığa mahkum etmedikleri, örneğin Titus'un Mcrhamcti için 900 florin, yine Cosı Fan Tutle için 900 florınlik ödüller aldığını, aynı donemde Viyana'nın önemli doktorlarının yılda 800 florin kazandıkları iddıa ediliyor. Avusturyalıların Mo/art'ı bu kadar sahiplenmesi çok doğal. Ya^adığı donemde Viyana kamuoyunun Mozart'a karşı olumsuz tavrı, sonra aniden dönuş yapıp onu benimsemesi unlü bestecinin yaşamındaki esrar perdesini kalınlaştırsa da Alman kültürunün her zaman Wolfgang'ın yaıunda olduğu savını zayıflatmıyor. Belgelerde Mozart'ın Viyana'ya ilk getdiği yıllard» Saraydan Kız Kaçırma operasının Alman kültürünün hâkim olduğu Avrupa kentlerindcn Berlin, Frankfurt, Münih, Zürih, Prag'da 12 kez sergilenip buyuk ilgi görduğu yazılı. Viyana halkının Mozart'ın mü/iğini hem dinleme, hem de yorum açısından zor bulmasına karşın benimsediği de açık. Mozart'ın Alman kulturunce ne kadar onemsendiği Beethoven'ın sözlerinde de saklı. Beethoven'a, en sevdiği Mozart bestesi sorulduğunda Don Giovanni yanıtı beklenirken Die Zauberflöte (Sihirli Flut) diye bağırması bu konunun en anlamlı örneklerinden birt. Mozart nasıl bir insandı? Eldeki verilerden unlu bestecinin karakterini çıkartabilmek çok zor. Kişilık olarak çocukluk ilebencillik arasında gidip gelen, diğer insanlardan farklı olduğunun farkına varıp guneel yaşamı pek ciddiye almayan, aşırı duygusal bııı ışlcniyor kaynaklarda. tşte araştırmacılan hayrete du^üren bir belge. Mozart 1778'de babasına bir mektup yazar. Annesi yeni ölmuştur. Cesedi, Mozart'ın mektup yazdığı masanın yanındaki yatakta durmaktadır. Babasına annesinin ölumünden soz etmek istemeyen Mozart, 'Sevgili annem çok hasta, ama şimdi bu Mkıcı konuyu bir kenara bırakalım' dıye yazar ve senfonilerinden birinın Paris'te yanlış seslendirildiğini anlatır. Mozart'ın paraya duşkun biri olduğu, ama eline para geçınce de hiç duşunmeden harcadığı söylenir. Araştırmacılar Mozart'ın bol parayı sevmesinin ardında maddi konuları duşunmeden yalnı/ca mu/ikle ilgilenmek istemesınin yattığını ilerı suruyorlar. Unlu müzik elestirmeni Joachim Kaiser bir araştırma yapmış. Eğer Mozart bugun yaşasaymış, yapıtlarının TV, radyo ve sahnelerdeki telif haklanndan sağlayacağı gclirle butun Avusturya'yı metrekare metrekare uzerindeki binalarıyla birlikte satın alabilirmiş. Mozart'la ilgili söylentiler ve arastırmalar devam ederken ölumünden bu yana geçen 200 yıl boyunca her donem aynı ölçüde olmasa da ünlu müzikçı hep gundemde. Her dınlediğinizde yeni yeni duygular sunan yapıtlarıyla 235 yaşmdaki 'genç' Mozart, 1991'e damgasını vurmaya hazırlanıyor. D Anton VValter'ın 1780de urettığı "pıanoforte"yi Mozart, Vıyana'dakı konserlennın buyuk bir çoğunluğunda kulldiımibiı Bu pıyano şımdı Salzburg'dakı Mozart Müzesı'nde yer alıyor Dünyada ve Türkiye'de Mozart'91 Mozart Yılı, dünyanın bırçok yerındedeğışıketkınlıklerle kutlanacak Şu ana kadar resmı olarak, yalnız festıval bunyelerınde 1094 gosterının gerçekleştırıleceğı Avusturya'da faalıyet gosteren Mozart Komitesl'nce açıklandı Bu sayıya bınlerce sergı, gösterı, etkınlık de eklenınce Mozart Yılı'nın ne kadar görkemlı geçeceğı daha şımdıden anlaşılıyor Gelın, Mozart'ın yaşadığı ve seyahat ettığı şehırlerın Mozart 91 'e hangı etkınlıklerle hazırlandıklarını gorelım SALZBURG Mozart'ın dogum yerınde unlu bestecinin senfonilerinden quartetlerıne kadar butun yapıtları yıl boyunca seslendırılecek Salzburg Festlvali'nde yonetmen B.Haltlnk Fıgaro'nun Duğunu'nu sahneye koyarken yaz aylarında Sıhırlı Flut, Idomene, Saraydan Kız Kaçırma, Don Giovanni ve Cosı Fan Tutte sergılenecek Çocuklar ıçın de Mozart'ın muzığı eşlığınde kukla gösterılerı duzenlenecek VİYANA VViener Philharmoniker, 13 ocak gunu (bugun), şef Zubin Mehta yönetımınde açılış konserıne çıkıyor Daha once orkestrayı yoneteceğı açıklanan Leonard Bernstetn hayata gozlerını yumunca, yerını Mehta aldı Staatso per ve Theatre an der VVien'de 10 mayıs 14 hazıran arası Mozart'ın butun tanınan operaları ızlenebılecek Avusturya krallarının Viyana rezıdansı olan Holfburg'da ıse butun pıyano ve orkestra koncertoları sergılenecek Mozart, Vıyana'da söz'le de anılacak 1417 ocakta Konzerthaus'da Muzik ve Politika', 28 kasım1 aralıkta Holfburg'da 'Muzik ve Masonluk', 27 ocak1 Şubat 1992'de Mozart Dbnemlnde Avrupa / Mozart Dönemlnde Mozart' adlı loplantılar duzenlenecek Vıyana'dakı dığer toplantıların konuları Muzik ve tıp, rnuzık ve dın, muzik ve eğıtım Italyan sanatçılar Luciano Pavarotti ve Placido Domlngo'nun resılallerı de Mozart programının önemli bölumlerı olacak PRAG Mozart konusunda her zaman bir adım onde olduğu kabul edılen Prag'da gösterıler, kurslar, toplantılar ve sergılerın yanında Don Gıovannı'nın doğduğu tıyatronun restorasyonu kutlanacak İlk kez sahneye koyulmasından tam 200 yıl sonra 6 eylulde La Clemenza dı TıtoTıtus'un Merhametı gösterıme gırecek 'Mozart'ın Avrupa Gezisi' adı altında, unlu muzıkçının seyahat ettığı şehırlerde sergıler ve toplantılar duzanlenecek Mannheim'da profasör Flsher ve profesor Degrada konferanslar verırken (Ekım 91) yıne aynı donemde Kurt Masur, Leipzig'de teorık ve pratık derslerle Mozart'ı tanıtacak "1791: Mozart'ın Son Yılı" adlı kıtabın yazarı H.C. Robins London ağustoseylul donemınde Londra'da derslere gırecek Oljon1 da Fransız Zevki ve Mozart' başlıklı konferanstan başka bir dızı sergı açılırken Roma'da da konser ve sergıler bırbınnı ızleyecek Varşovada Warsaw Chambor Orchestra aralarında, Mozart'ın çocukken besteledığı dort yapıtın da bulunduğu (Polonya'da daha once çalınmamış) butun teyatral repertuvarı seslendırecek Mozart'ın uğramadığı kentlerden Tokyo'da ıse mart ayında Viyana Flarmoni Orkestrası konserler verecek Etkınlıkler tum yıl devam edecek Mozart Yılı'nı en yoğun olarak New York kutlayacak Lincoln Center'da gösterıler sunan 11 yerleşık grup (Metropolıtan, Jullıard, Amerıcan Ballet, vb ) 27 ocak 5 Aralık 1991 tarıhlerı arasında 500 Mozart etkınlığı hazırlayacaklar Sergıler, fılmler, tartışmalar, sempozyumlar da devam edecek Barcelona, kente davet edeceğı bestecılerden Mozart'van Dıvertımento'lar yazmalarını ısteyecek Istanbul'da ıse şubat başında sahneye koyulacak Mozart yapıtıyla birlikte Avusturya Kültür Ofisl bir lotoğraf sergısı açacak Ofısın Avusturya'dan davet edeceğı sanatçılar Mozart'ın bırçok yapıtını yıl boyu vereceklerı konserlerle seslendırecekler 24 Ocak tarıhınde Kultur Ofısı'nde Faruk Yener'ın yoneteceğı bir yuvarlak masa toplantısı yapılacak Ayrıca Mozart adına yarışmalar duzenlenecek Cemal Reşit Rey Salonu'nda ıse 2930 nısan tarıhlerınde Mozart'ın 'Oda Müziğl' yapıtları ingılız ve Turk sanatçılar tarafından ıkı konser halınde ıcra edılecek Boğaziçi Oda Sollstlerl şubat ayında Mozart'ın çeşıtlı yapıtlarını seslendırecekler Istanbul Devtet Senfonı Orkestrası 1516 şubat tarıhlerınde Mozart'ı ıkı konserle anacak Mozart'ı yorumlama yarışmaları, Ankara ve İzmir'de de surdurulecek Ankara'da "Saraydan Kız Kaçırma" sergılenırken Izmır'de aynı program tekrar edılecek Mozart'la ılgılı olarak Faruk Yener'ın yazdıı "Bir Dehanın Yaşam Övküsü: Mozart" adlı kıtap da pıyasaya çıktı I l Mozart'a en fazla benzedığı ıddıa edılen portre (Barbara Krafft'ın yapıtı), 200 anma yılının kımı afışlerım susluyor Bu portre, 1989'da bastırılan 5 bınlık Avusturya şılınlerınde de yer alıyor 17