Katalog

aha gençken, hatta on yıl oncesine kadar dunyayı bir avuçta yutmak isterdim. Sabırsudım, bcklemek nedlr bilmezdim. Artık gunlerim sayüı, a n » hiç acelem kalmadı." Bu sözlerın sahıbı yaşı sınem.ı kurdu Jorıs Iven tam88'ıncısonba harında Geçen ay, almış yanına astımıl yarım akcıgerını, katarakt başlangıcını, alyuvar yetmezlığını ve düşmüs koca Çır yollanna Yanında hastalıklarımn dışında, Uç kamera, bır solunum yollaru uzmanı, bır sürü Fransız, bır sürü Çınlı, bır dızı savaş uı,ağı, bır dızı ııugâr pervanesı var Ve ar kaMnda, tam on nulyarlık bır prodüksıyon ser maycsı Çunku İptk Yolu'nda ılerleyen Orta çağ kervanlarına laş ıjkartan bu "sınem ıskop kılıklı" gaııp fılm kafılesıne, Çın, Fıansa, Hollandd vc Alnidnyd yatırım yapmış durumda llk fılmınden bu yana ge^en yetmış beş yıl süresınce, dünyanın neresınde bır bağımsızlık savaşı verıldıyse, nerede bır devrım olduysa, Çın destanından Ispanya U Savdşı'na, Vıet nam'dan Küba'ya, her yerde Joris Ivens ve ka meıası, kamerası ve Jorıs> Ivens vardı Parıs' te Eısensteın'a hayrandı Çu Ln Lay ve John lord ıle dosiluk kurdu Hemıngway'ı lspan ya Iç Savdsı'na o surukledı Roosevell'ın vc Ho Chı Mınh'ın sofralarında yer aldı Greta Garbo'ya senaryo ya/dı U^un beyaz savları, başını her oynatışta samanyolu gıbı u<,uşan ve gözlerı yıldız yıldız bu yaşlı adanı, Jorıs Ivens, yaşanıına yakından bakanlard tarıh öncesı çağların dınazorlarını duiundurüyor On dokuzııneu yüzyıl sonların dan yırmıncı yu?yıl sonlarına dayanan ömrtı, karşılaştığı tunı ınsdnların, göruntuledığı tum sdvaşların, sevdığı tüm kadınların ömürlerını aşmış Bırı dışında Otuz yıllık son karısı Marceline Fransız olan Marcelıne, Jorıs'ten bıle dışlı ı,ıknıış Auschwıt/ Toplama Kampı'ndan arta kalanlardan Çağının taııığı Jorıs, zaınarunı bu tanıkhğa kanıt olacak olayları görüntülemekle geçırmış Göruntüye aktaramadığı, ama unutamadıkları daha çok örneğın, Komunıst Partısı Merke/ k.omıtesı ııyesı Hollandalı arkadaşlannın Nazıler td rafından tuzağa düşürülüp nı^ın ölduklerını bılerek kur^una dızılmesı Daha çok sayı da Sovyet arkadaşının, ne ıçın ve hangı amaç la (.an verdıklerını bılemeden StalıiKi mahke meler tarafından öldürulmesı Ama bugün, umutsuz bır meslektaşı kendı sıne "Her şey bitti!" dıye dert yandığı zaman, "Hayır", dıyebılıyor "Yaşaıtı orman gibı yeniden yeşerecektir." Tarıhın dışlerı keskın Tarıhe "yem olmadan" mal olınus bu dcğerlı sınemacının yaşamına bıraz daha yakından bakalım ıster senız Yıl 1911, Hollanda Jorıs Ivens sınema tarıhının ılk westernler nden bırını çekıyor "Wigwam" ya da Atejlı Ok. Intıkam peşın dekı Kızılderılı rolunde Jorıs, annesı ve babası da mınnacık Hollanda bahçesının dıbmde yol larını kaybeden öncü beyazlar Jorıs o sıra da 13, yanı aşağı yukarı sınema makınesının tarıhıyle yaşıt Bu tutku onu ömür boyu pe şınden sılrüklcyccek Yıl 1922 I otoğral mağazası sahıbı babasının ıznı ve ceplerı şıkır şıkır guldenlerle dolu olarak, Berlın'e fotoğraf^ılık öğrenımı yapma ya gıdıyor Donenı Bauhaus, Brecht, Marnaıı, FrıU Lang, sıyasal cınayctler ve ınanılmaz öl vülere varan tnllasyon dftnemlerı Jorıs, ba basının verdığı guldenlerle kendını hic,bıı za man olmadığı \e olamayacağı kadar zengın hıssedıyor Ve bırden, kapıtalıst paranın ar tık hiıbır anlaını kalmadığı duygusuna kapı lıyoı Yönetmen Joris Ivens 88 yaşında sinema dünyasının yaşayan efsanesi Rüzgârın peşinde, ölümenanik... Bizler bir pazar sabahının keyfini yaşarken dünyanın en yaşlı yönetmeni de iki Çinlinin saygıyla taşıdığı hasır iskemlesinin üzerinde, Taklamakan çöllerinde rüzgârın filmini çekmekte.