Katalog

Ayııt konusu Batı dünyası yıne 1929'ları anımsatan bir ekonomık bunalım yaşıyor Bu ortamda yıne özverı emekçılerden ıstenıyor Turkıye'dekı geniş ışçı ve memur kesımı daha ne özverıde bulunabilır9 Bağımsız kalkınmanın temelı olan metalurjı sanayıımız nedurumda? Sayfa4i5 Cumhuriyaf dergı f CIREKÇE Mİ.BAHANI Ml T AZETELERİ Batı ülkelerınde sosyaldemokGpartının ışlevınıIzleyen çoğu kışl rat bılır Kalın çlzgılerıyleözetlersek, Batı'da sosyaldemokrat partı kapitalizmın stepnesı gıbıdır Çok partılı rejımde arabanın lâstığı patladı mı, stepneyle değıştırılır Sanayı devrımıni gerçekleştırmiş toplumlarda ve fıkir özgürlüğüne dayalı çok partılı demokrasllerde, sosyal demokratlar hakça gelır bölüşümüne doğru reformları gerçekleştırırler, Sermayeemeksınıflarıarasındakıuçurumları doldururlar, toplumsal dengesızliklerı gıderırler, üretımtüketım mekanızmasına yenı bır ışlerlik kazandırırlar, bır süre hükümet ettlkten sonra ıktidarda yıprandıkları ıçın seçlmlerde oy yıtırırler ve yerlerinl tutucu partılere veya koalısyonlara bırakırlar. Batılı demokraslıer, sosyalde mokratlarla Hırıstıyandemokratla arasındakı tahtıravallıde, oyunun kurallarına göre bır o yana bır bu yana sallamrlar Bu surecln ne zaman biteceğinl ve sarkacın ne zaman duracağını hesaplamak zordur Batı kapıtalızmının emperyalıst sisteme dayanarak yürüttüğü "üretım ve yenıden üretım" gelışımınde süperendüstrilere tırmandığı görülüyor Bu ekonomık gelışme, fıkir özgürlüğüne dayalı çok partılı rejımde sıyasal bıçımınl bulmuştur Mazlum ülkelerın ucuz ham madde kaynaklarını sömürerek yürüyen emperyalıst düzenın çarkları döndükçe Batı'daki çok partlll sıstemin revzervlerı var demektir Avrupa'daki devrımci partıleri seçım sandığmda frenleyen jüzen, ancak emperyalıst sıstemin zıncirlerındeki halkalar birerbırer koptuğu ve mazlum ülkeler yeraltıkaynaklarına sahıp çıkıp da Uçüncü Dünya bılınçlendığı zaman yıkılacağabenzer Batı Avrupa'da daha önce bir çözülmeolur m u ' Bılınemez Ancak Batılı demokrasilerde emekçj halk yığınları bır yandan sosyal adalete dönük reformlarla durumlarını düzelttıklerınden, bır /andan tarıhsel kökene dayanan fikir özgürlüğü düzeninde yaşadıklarından, şu veya bu partının hükümet kurmasından korkmazlar Çünkü hangi partl ıktıdara geçerse geçsın, demokratık haklar yürurlükte kalır, fıkir özgürlüklerine kımse dokunamaz, Sendıkal haklara ilişmek olası değıldır Insan Hakları bıldırısının tarıhsel mırasını taşıyan Batılı toplumların, sıyasal özgürlükler geleneğine dayanan bır polıtlk sıstemlerl olduğu yadsınamaz. vuşma çabaları ıçındedır Zaman zaman askıya alınan çok partılı rejımde sıkıyönetımler uzun sürelerle sık sık gundeme gırmektedır Ekonomıde "üretım ve yenıden üretım ' süreçlerı kısır kaldığından sıyasal bunalımlar doğal polıtıka yaşantıları sayılmaktadır Böyle bır ortamda CHP'nın sosyaldemokrat olmak savı ne deger taşımaktadır? Turkıye'dekı sıyasal tahtıravallının sağ ucunda bulunan ağırlıklar, siyasal özgurlüklere, ınsan haklarına, sendıkal hukuka saygılı değıllerdır Ulkemızdekı ıktıdar dalgalanmalan çoğu zaman etkın baskı kaynaklarını harekete geçırmekte, dayanağı dışarda sömürü düzemnın siyasal mekanızması faşızmin çarklarını çevırmeye yönelmektedır Son dönemde CHP ağırlıklı hükümetın çözulmesınden sonra aynı tablonun renklerı belirginleşmlştir. Demirel 6.kez başbakan MHP ve MSP'nın dışardan desteğıyle kurulan AP hükümetının programında yer alan birçok madde, sıyasal alanda temel hak ve özgürlüklerden geriye dönüş, ekonomık alanda da özel kesıme olağanüstü prım verir nitelikte oldukları gerekçesiyle genış tepkı yarattı Ancak A° llderinın bu hükümet yapısı ve programıyla bır erken seçımı mı amaçladığı, yoksd 1981'e kadar ıktıdarı elınde tutmak mı ıstedığı henüz açıklığa kavuşmadı Sayfa1819 CHP'de bunalım ve yağ olayı Seçım yenilgısımn ardından toplanan olağanüstü kurultay CHP'nin ıç sorunlarına bır çözüm getirmediğı gıbı bunalımı bır ölçüde de arttırdı Partı ıçı mücadele çeşitlı düzlemlerde sürerken ortaya çıkan 'yağ şırketı olayı" CHP lıderinin eşi' Rahşan Ecevit'ın konumunu geniş çevrelerde tartışma konusu yaptı Sayfa 2021 1 ) i Demırel Hükümetı nın programında bu bakımdan antıdemokratık tasarıların yoğunluğu kımseyı şaşırtmamıştır Türklye'dekı sag,Batıdakı lıberal sağ değıldır, fıkir özgürlüğüne dayalı demokrasıye duşmandır, ve bu düşmanlığın savaşımını vermekte olan Türkıye'nın sağı yenı hükümet programında ışçı haklarını da askıya almak ıstemektedır Gerçı CHP de hükümetteyken kısır bır polıtıka ızlemış, emperyalıst örgutlerın uyduluğunu benımsemıştir Bununla birlıkte her şey görece olduğundan, CHP'nın ızledığı ışçı polıtikasında tutucu görünen ' Toplumsal Anlaşma" önerısı bıle yenı hükümet programına göre ılerıcıdır Toplumsal Anlaşma, ışçının ücret ısteklerını dengelemeye dönük bır gırışımdı, ama, devlet kesımınde ışçının yönetıme katılma ılkesını benımsedığı ıçın bazı çevrelerde rahatsızlık yaratmıştı Yenı hükümetın programındakı ışçıye dönuk önlemler paketı, ulkemızın tutucu ışçı konfederasyonu Turklş ın bıle tepkılerıyle karşılaşmıştır Programdakı antıdemokratık önerıler uygulamaya konulursa, zaten yeterınce varolmayan demokratık yaşamın kökune kıbrıt suyu ekılecektır İranABD Tahran'da Amerlkan elçiliğı işgaliyle başlayan bunalım ekonomık yönlerlyle Ortadoğu'nun da boyutlarını aşarak tüm dünyayı yakından ılgılendiren bir sorun haline dönüştü Bu arada Mekke'de, Kabe'yı çevreleyen kutsal Mescıdül Haram'ın bır grup tarafından ışgalı de müslüman dünyada yenl heyecanlar yaşanmasına neden oldu Sayfa 25 Elektriği kesenler Tüm vaatlere karşın elektrik kesintileri sürüyor Ve bu arada bıkkın halkın tepklsl, kendılerini böyle bır yoksunluğa gerçekten mahkum edenlere değil, verilen emlrleri uygulamakla sorumlu emekçllere yöneliyor.. Sayfa 26 "Sıcak'dünya Güneydoğu Asya halklarının çılesı daha bitmedı Yıllarca Amerıkan bombaları altında yaşayan Vietnam halkının acıları daha yeni yenı dınerken, Kamboçya halkı kendıni bitmez tükenmez savaşlar, açlık, salgın hastalıkların ortasında buldu Latın Amerıka'da ıse darbeler ülkesi Bolivya'da ılk kez bır darbecı albay, tüm demokratik halk güçlerınin dırenışı sonucu çekilıp gıtmek zorunda kaldı ABD'de ıse KuKluxKlan yine dizi cınayetlere başladı Sayfa 2224 i I i Çokeşlilik Cinsel konularda artık hıç bir tabu kalmadı Yapılan bır ankette yaşamlarını heptekeşlı geçırmış birçok insan, aslında çokeşlı ılışkılere özlem duyduklarını açıkladılar Yaşam her zaman özlemlere uygun olmuyor Sayfa 27 • fürkıye de gerçekler başkadır. Bızde fıkir özgürluğunden yoksun çok partılı rejım geçerlıdir Sanayı toplumu da değılız Emperyalıst dunyada yerımiz, sömürenler değıl.somurülenlerarasındadır Sendıkal haklar,27Mayısdevrımı ve1961 Anayasasıyla sağlanmıştır, ama, sosyalıst partılerden yoksun oldugumuz ıçın ışçı hareketı sanayıleşmemış kapıtalızmın dar çerçevesınde kısır kalmakta sıyasal ıktıdara etkın olamamaktadır Böyle bır ortamda sosyaldemokrat çızgıye oturmak çabasındakı CHP'nın durumu ayrıca onem kazanmaktadır Toplum bır yandan sanayıleşme, öte yandan fıkir özgürlüklerine ka Demek kı Türkıyede butun koşullar Batı örneğınden çok ayrı bıçlmde ışlemektedır Bu gerçeğın Türkıye'nın demokrat devrımci kamuoyunda süreklı biçimde gözönüne alınması gerekmektedır Dışardan emperyalıst çember ıçıne alınmış bır toplumda yaşadığımız ıçın, ıçerıye dönük genış bır propagandanın yaylım ateşı altındayız Kamuoyunu oluşturmaya çabalayan bu yaylım ateşı, Demırel Hukumetı nın hazırladığı dıkta programını anarşı ve teror gerekçesıyle haklı ve zorunlu göstermeye çabalamaktadır Oysa demokratık hakve ozgürluklerın askıya alınması program^Turkıye'dekı sağ kesımm eskı bu polıtıkasıdır Anarşı ve terör, sağ otorıter repme bır gerekçe değıldır, bır bahanedır # Solviler Akdenız selvılerının neslı, bilinmeyen bir hastalık nedenıyle hızla tükenıyor Bılımadamları, bu sorun ıçin şımdıye dek yalnızca, dayanıklı özel bır tür selvi yetıştırmek gıbı bir çözüm bulabıldıler Sayfa 28 Müzik dünyası I Dünyanın en büyük orkestra yöneticilerinden bırı olan Lorın Maazel'ın bundan böyle Vıyana Devlet Operasını yöneteceğı haberıyle birlıkte, Mozart'ın "Don Juan"ını Joseph Losey'ın bır operafılm yapması müzıkseverlerın büyük ilgisını çeken ikı olay oldu Sayta 29 Frankfurt'ta yazarlar Frankfurt Kitap Fuan'nda bu yıl yıne çeşitlı Türk yayınevlerı ve yazarları hazırbulundular Türk yazarlara ılgi, bu arada birçok yapıtın Almanca yayınlanmış olması nedenıyle daha genıştı Sayfa 30 Gangster'in Fransız polısıyle yıllardır alay eden, birçok kez hapısaneden kaçmayı başaran kendısını Robın Hood'a benzeten ilgınç gangster Jacques Mesrıne, sonunda polıs tarafından kıstırıldı ve tam 21kurşunla öldürüldü. Sayfa 31 CUMHURİYET DERGİ HORRİYET OF8ET TESİSLERİNDE BASHJMŞTIR.