Katalog

SAYFA10 AYINKONUSU Ekonomik kalkınmışlığıı göz atalım "Günümuzde metalür/ı sanayıı ürünlenyle metal elde edılmesıne yarayan mınerallerın zengınlığı bır ülkenın ekonomik gücünün göstergesı olmuştur " "Zengınlık" sözcüğü yanıltıcı olmasın Zengınlığı bır ülkenın maden ve mlneral zengınlığı olarak almak yanlış olur Şöyle kı demırçelık uretımının ana glrdılerı olan demır cevherıyle koklaşabılır kömür açısından hıç de zengın olmayan Japonya, bugün, ithal ettığı ana gırdılerle dünyanın en çok ve ekonomik açıdan en verımli çeliğıni üretebılmektedır Bu nedenle de metalürji sanayıı ürünlerı elde etme acısından "zengın" say\\ab\\\\ Buna karşıhk topraklarında zengln demır cevherıyle mınerallerı bulunup gerl teknolojısı nedenıyle çelık üretemeyen ve demırdışı metallerı ışleyemeyen ülkelere ılişkın örnekler de çoktur Hemen belırtılmesı gereken bır nokta da, metalürjının yalnızca demırçelık üretmeyı değıl, demırdışı metallerı ışleme teknolojısını de Içerdığıdır Şöyle kı, bır uzay aracının uzaydan atmosfere gırerken oluşan 1500 dereceyı aşkın ısının içınden ınsanı doğal koşullar ıçindeymış gıbı geçmlebılmeyı sağlayan metalı ya da alaşımı bulmak bır ülkenın zengln madenlere ya da mınerallere sahip olmasına bağlı bır şey değıldır Bu, bır ülkenın genel teknolojık duzeyı ıle metalürjı teknolojısı duzeyının yuksek bır noktada kesışmesı sonucu doğan bır buluşun ürünüdür Verdığımız örneklerın ışığı altında metalurjı sanayıı alanında ülkemızın durumunu behrlemeyeçalışalım I bır ansıklopedının sayfalarını karıştırarak metalürjı konusunda söylenenlere bır * LK anda, ayrıntıya gırmeden, çağdaş Türkiye'deki yüksek kapasiteli metalürji işletmeleri . . ^ FİIMDS AteşTuğl» Bakır (şlatmdcri tSBKKALE A4KE TestSİarî Man>czıt tuğlası çWcoKur?un ** Kalkınmaya giden yol Metalurjı konusuyla ılgılı kışılerle yapılan goruşmelerden ortaya çıkan önemlı bır gerçek şu Kalkınmaya gıden yol demırçelıkten geçer1 Gerçekten, günümuzde, Dunya Gıda örgutü FAO'nun bır ınsanın yaşayabılmesı ıçın gereklı asgarı kalorı mıklarını 2100 olarak saptaması gıbı dünyada yaygın demırçelık ıstatıstıklerı de daha azıyla toplumların uygarca yaşamalarına olanak vermeyen bazı ölçuler saptamışlardır Bu ıstatıstıklere göre kışı başına yılda 100 kg dan az demırçelık uretebılen ulkeler kalkınmamış ulkelerdır 100400 kg arasında demırçelık uretebılenler kalkınma yolunda adımlar atmış olan ulkelerdır 400 kg ın ustünde uretebılenler ıse kalkınmış ulkelerdır Dünya demırçelık ıstatıstıklerınde neden FAO nun yaşanmazlık çızgısıne benzer bır çızgınln belırdığı demırçelık ürünlerınden ev ınşaatından, baraj, fabrıka ınşaatına, konserve kutusundan buzdolabı, çamaşır makınesı uretımıne, her tür taşıt yapımından yapım makınelerı yapımına dek yaşamın her alanında yarar lanılmasından ötürudür Yaşamın her alanında kullanıidığına göre, bu urunlerı belırlı bır mıktarın altında uretmek toplumlar ıçın az önce vurguladığımız bır "Yaşanmazlık" çızgısi oluşturuyor demektır Böylece, demırçelık üretım mıktarı bır toplumun kalkınmışlığının ölçüsü durumuna gelmıştır Demircevherinin fabrikalara maliyetinin yaklasıkyarısını tasıma masraflan olusturuyor fl Kalkınma yolu, demirçelikten rr geçer ürünlerden yapılan radyatörler ısıyı odanıza taşırken ampulumüze elektrığı taşıyan da bakır tellerdır Ampulün ıçınde ışıyan tel ıse tungsten metalınden yapılmıştır Butun bunların yanısıra gemı ve uçak yapımında metalürjının önemını hatırlatmaya gerek var m ı ' Ya demıryolu ağlarının örulmesınde9 ledıkten sonra ılk kez demırçeliğin ülkemızde Kırıkkale sılah labrıkalarında üretıldığını belırttığını görüyoruz 1933'de kurulan Kırıkkale sılah fabrıkalarında 60 bin ton düzeyınde yuvarlak demır, beton demırı, makıne çelığı üretılmıştır TMMOB nın Hazıran 1978 tarıhlı bu dergisınden öğrendığımız daha önemlı bır nokta, ülkemızın ılk demırçelık tesısı olan Karabük DemırÇelık fabrıkasının kurulmasında Kırıkkale'dekı teknısyen ve ustalardan yararlanılmasıdır Bunun önemı personel yetışmesının yenı fabrıka kurarken bılgı bırıkımı oluşturmasından ılerı gelmektedır Nıtekım daha sonrakı fabrlkaların kuruluşları ıçın de Karabuk ün bır "Okul" görevı yaptığı kabul edılır Yerlı muhendıslık hızmetlerınden vararlanma konusunda ısrar etmek gerekIIdır Yerlı personel yetiştirmedıkçe fabrlka kurmanın hıçbır yararı yoktur Teknolojı bakımından dışa bağımlılık fabrıka kurmanın yararlarını uzun vadede zarara dönüştürmekten başka bır ışe yaramamaktadır Peynir ekmek Yenmez ıçılmez, fakat çağdaş toplumların gunlük yaşamının her anında kullandıkları demırçelığın peynir ekmekle ılışkisını kuracak bır formül bulursak, metalurjı sanayıının onemı belırgmleşır Tarımda kullanılan araçların yapımındakı malzemenın % 85'ı demırçelıktendır Demırçelığın tarım ürünlerı elde edılmesındekı bu rolüne peynırın soframıza gelınceye dek gerek kaynatılıp erıtıldığı kazanlar, gerek saklandığı tenekeler nedenıyle de demırçelığın ve bakır, alüminyum, çınko gıbı demırdışı metallerın oynadığı rolu eklersek madalyonun görünmeyen yanı ortaya çıkmış olur Yedığımız, ıçtığımız maddeler madalyonun görünen yüzüdür Yenılmeyen, ıçılmeyen şeyler olan demırçelıkle demırdışı metaller ıse madalyonun yaşamamız ıçın gereklı ötekı yüzudur Yemek ı ç m gerekh ocaklar, fırınlar, buzdolabı, muttak kapkacağı, hep demırçelık ya da demırdışı metallerden yapılmıştır Demırçelık ürunlerıdır kalorıfer kazanlarınızın yapımını sağlamıştır Bu Ağır sanayiye İlk adım Turkıye Metalürjı Mühendıslerı Odası Bırhğı (TMMOB)nın 9 Hazıran 1978 tarıhındeduzenledığı "Türkıye DemırÇelık Sanayıınde Teknolo/ı Sorunu' konulu panelde Prof Velı Aytekın'ın ulkemızde agır sanayı kurmanın gereklılığı ustunde Cumhurıyet dönemınde durulduğunu söy Kişi başına Kırıkkale tesıslerı Almanlar tarafından kurulmuştu Karabük tesıslerı Ingilizler tarafından kuruldu 193840 yıllarında bölum bölüm üretıme geçen Karabük'ün yıllık kapasıtesı yaklasık 150 000 tondan 1960 a dek 600 000 tona çıkarıldı Ülkemızın 2 ncı demırçelık kuruluşu Erdemırdır »