Katalog

SAYrA18 İÇSİYASALOLAYLAR soruyu seçim sonuçlarını bır genel seçım düzeyınde değerlendırerek, Genel SekreteKurar mı, kurmaı mı ? rı Bayar'ı doğruluyordu Demırel'e göre "14 Ekım seçımlennden sonra mılletın terclhı" Meclls'e tam olarak yansımamıstı AP lıderı Süleyman Demırel'ın azınlık Oy oranı yüzde 29'a düşen CHP içln, hükümetının öyküsünün ilginç yönleri var AP'de geliştırılen bır görüşe göre, "CHP Demırel, Ecevıt hükümetının 15 Ekim'de kesın yıpratılma sürecıne" sokulmalıydı ıstıfasından sonra, 22 ay yürüttüğü Bunun ıçln ya bır azınlık hükümeti kurmalı muhalefet stratejısının ılk sonucunu alıyor ya da MSP ıle bır koatisyon hükümeti "Bundan sonra olacaklart sonra tartısınz' oluşturmalıydı AP üst yönetlmınce, bunadıyordu lımların çok ağır olduğu bir dönemde Sosyal Güvenlık Bakanı Hilmı Işgüzar'a hükümet olma akılcı bir davranış olmayailişkin gensoru önergesıyte hükümetın caktı düşürülmesı planı, Hasan Korkut'un AP'Demırel sıyasal yaşamının en ketum den ayrılmasıyla bozulunca Demirel'ın dönemine gırerken, söylenenlerı dlnleoyunu Ecevıt ın ıstıfasıyla ıstenılen mecmekten başka bir ış yapmıyor görünüraya gırmış oluyordu münde seçım öncesı degerlendırmelerlni 14 ve 15 Ekım günlerı Demırel'i en çok güçlendırecek açıklamalar yapmaya devam düşündüren konu, Ecevıt'ın seçim sonuçedıyordu larını ölçü olarak ıstıfa edıp etmeyecegı "Bunalımdan kurtulunulmuştur " ıdı Kendı ölçülerıne göre "hükümetler "Istıta etmedıler, mılletonları kovdu " Meclıs 'te kurulur, Meclıs 'te düşürülürdü " "Kıme görev verıleceğı Ecevıt'l ne Ecevıt partısınin yönetım kadroları ve alakadareder " genel merkeze yakınlığı ıle bılınen bırtakım "Görev almayışı sıyası bır manevradır parlamenterlerın tercıhlerını ve CHP'nın ılerıye dönuk ıktıdar hesaplarını ön plana alarak ıstıfa ettı Ve Demırel'ın "önce bu hukümet gıtmelıdır" ısteğıni yerıne getirdi Ecevıt "Seçım sonuçları bır hükümet değışıklığını gereklı kılmaktadır" dıyerek gıdeceğım bellı etti 22 ay sonra büyük bır olasılıkla Demırel'e devredılecek ıktidar ıçın, AP lıderınin hemen bır hükümet kurması ıstemı yaygındı Herkes Demırel'ın hemen bır hükümet kurmasını ıstiyordu Kımi. Demırel hükümet kurarak zorluklar ıçınde bıtmesını ıstıyor Kımı ıse devlet yenıden ele geçırmenın hesabını yapıyordu metı güvenoyunu da aldı Turklye Cumhuriyeti'nin 43' üncü Demırel'ın 6'ncı hükumeti Kimıne göre örtülü bır MC, kımılerıne göre tam anlamıyla bır azınlık hükümetıdır Başbakan Süleyman Demırel ıse, hükümetın bu bıçımde tanımlanmasına karşıdır Ona göre hükümet "tüm mılletın" hükümetıdır AP lıderının 24 Eklm'de görev kabul etmesıyle başlayan yenı dönem Türkıye'sinde, alışılmadık sıyasal yaklaşımlara tanık olunurken, özellıkle AP ve CHP lıderlerımn bırbırlerı ıçın yaptıkları gizli hesaplar keskınleşmektedır AP lıderı, 1977 seçımlerınde CHP'ye yönelen kesımlerın AP'ye gelebıleceğim ve olası bır erken seçımde partısınin yüzde 50'sınln üstünde oy toplayabıleceğı hesap etmektedır Demırel'ın, AP'yı bır uzun dönem ıktıdarına hazırladığı bılınıyor CHP lıderı ıse, şıddet olayları ve ekonomık zorluklarla başarı ıbresımnlıktıdarınındahaiO ayında Süleyman Demlrel'e dönmesıne seyırcı değıldır Demırel ıle dıyaloğunu yumuşak bır zemıne çekme çabasındakı Ecevıt, ılerde kendısınin kullanabıleceğı bıryolun, azınlık hükümetlerı kavramının, yerleşmesıne çalışmaktadır Ve partı ıçı sorunları vardır Çözmeye kesın nıyetlıdır 'JMHURİYET başarısızlığından kaynaklanan C sıyasalkurulan, Halk Partısı ıktidarınır umutlarla Demırel azınlık hükü ALYINCI DEMİREL HttKti DEMİREL ILE DİYALOĞUNU YUMUŞAK BİR ZEMİNE ÇEKME ÇABASINDAKİ ECEVtT, ILERDE KENDİSİNİNDE KULLANABİLECEĞİ AZINLIK HÜKÜMETLERİ KAVRAMININ YERLEŞMESİNE ÇALIŞIYOR Seçim sonuçlanna illşkln partl Içi hesaplaşmasını olaganüstü btr kurultayda noktalamak isteyen CHP'de, genel başkan ve genel yönetim kurulu ıçin güvenoyu istenmesi AP'de yeni bekleyişlere neden oldu Demirel her ne kadar "Komşunun ışıne kanşmam"üiyorsaöa CHP'den milletveklli transferi ışlerı için kesin talimatını gerçekten vermişti Ordu Mllletvekill GOnay Yalın'dan sonra Barbaros Turgut Boztepe kurulacak hükümette bır bakanlık garantisını sağlama aldıktan sonra AP'ye girdıler AP'de bır grup, CHP'de kurultayından sonra hızlı bir parçalanma süreclnin yaşanacağım bellrtlrken, AP Parlamento gruplarını rahatsız eden bır olay oldu. AP'den ayrılan Ahmet Karaaslan ve Enver Akova özeleştıri yaparak yuvalarına döndüler Katılma törenlerınde "Yaşa varol" seslerı arasında duyulan bazı homurdanmalar AP'deki ıç huzursuzluğun ilk ışaretlerı olarak değerlendlrildı Kamuoyu uzun sürecek bır hükümet boşluğunun rejımı tehlıkeye sokabilecek yürüyerek ayrılmakla verdl Demirel her Başbakan oluşunda Cumhurbaşkanlığı Köşkü'nden yürüyerek ayrılmıştı AP lıderı, "Arkasında Parlamento desteğl olan ve ahenk ıçınde çalışabılecek bir hükümet kurmaya çalışacağını, MHP ve MSP'nın desteklerınln anlamını araştıracağını" söyleyerek Kasım'ın 12'sine kadar sürecek çalışmalarına başladı Demırel'i Köşk'ten ayrılışında "Beyefendl kuracağınız hükümet bir azınlık hükümeti mi olacak?" sorusu düşündürdü Soruyu soran ünlü gazeteclyle tartışmaya girmekten kaçındı AP lideri, "Azınlık hükümetının ne anlama geldlğını bılmıyorum" dedı APkurullarında ılk tartışılan sorun da bu oldu AP'de erken davranmakla görevlendırllen Nurı Bayar, "Kurulacak hükümet bir azınlık hükümeti olacaktır"dıyerek yıne ön aldı Demirel, bir taraftan MHP ve MSP'den aldıgı desteğın anlamını araştırırken bir yandan da, kuracağı hükümetın güvencesıni transferlere dayandırmak istediğını sağ kolu Saadettin Bılgıç'e söyledi MSP'li Şener Battal "MHP'nin katılacağı hükümetin Türkiye'yi bir i{ harbe götüreceği" görüşünü söyledikten sonra birhaffta Erbakan'dan uzak durdu gelışmelere gebe olduğunu bıldıgi içın, uzun süre hükümet formulleri ile uğraştırıldı AP MSP bağımsızlar, AP MHP bağımsızlar Demirel'ın aklına ilk gelen, ancak, örgüt tarafından benlmsenmeyen modeller oldu MHP Genel Başkanı 21 Ekim'de "mıllı koalisyonun olabilirliğinden"söze\\\ AP azınlık hükümeti kamuoyunda geniş bır tasvip gördu MSP'nin bir yıl ıçın destekleriz koşuluna karşı, MHP, MSP'yı baskı altına almak ıçin 1980 mali yılı bütçesının kabulünden sonra bir erken seçım koşulunu gündeme getirdi. Bu bır anlamda Demırel'e de baskıydı CHP AP, CHP MSP, AP MSP MHP gıbı çözümler konuşulduysa da geçerlılığı olmadığı bılınıyordu Demırel'in düşledıgi tek başına Iktidar için ilk fırsat hükümet kurmakla görevlendirılirken elıne geçmışti Ancak, azınlık hükümetleri konusunda kamuoyunca yakından bılinen yaklaşımlarından nasıl dönecekti 1977 seçlmlerinden sonra kurulan CHP azınlık hükümetlne tepki gösteren Demirel, demokrasinin sayısal üstünlüge dayandığını söyleyerek, Ecevit azınlık hükümetını antıdemokratik bir yaklaşımla eleştirmıştı Şimdı ıse "Hükümetın başı", "Çankaya Hükümeti", "Gayrımeşru hükümet" yakıştırmalarından nasıl kurtulanabileceğınin hesaplarını yapıyordu Demırel, Cumhuriyet dönemlnin en ağır bunalımının yaşandığı Türkiye'de "devleti kurtarma" yükümlülüğünü, seçım sonuçlanna ekleyince hükümet kurabılecegı ve eleştlrilemeyeceginl anladı Bir bunalım stratejisı ile ıktidara gelmişti, bunalıma son vererek tek başına ıktidar da olabilirdi Devletın kurtarılması gerektıği yolundaki kamuoyu oluşturma çahşmaları yürütülürken, MHP ve MSP'nın desteklerınin amaçları da ortaya çıkmaya başladı MHP komandolarına af vadetmıştı, af ıstiyordu MSP, AP'nın hazırlayacağı bır protokola ımza koymaya karşı çıkarak "Protokol ısteğınm ışı yokusa sürmek olarak ' değerlendırdığını açıkladı Ve Demırel'in hükümet kurma çalışmalarını 17 ve 18 Ekım günleri Demırel'ın hükümet kurması zorunluğu ıle yorumlar Istlfayı izleyen günlerde en ılgı çekıcı yoğunluk kazanırken MSP Genel Başkanı ıstem MSP'den geldı "Demırel hükümet Necmettin Erbakan ıkı koşul öne sürdü kurmalıydı Bır batıl ıtlas etmişti, mükerrer "Dışardan desteklenz Koalısyon yaparız " mütlıs de kısa sürede yenıden ıflas ede MHP ıçın AP lıderı Süleyman Demırel'ın cektı " kuracağı her hükümet, sığınılacak en Ecevıt ıstıfasını verdıkten sonra görevın uygun bır lımandı MHP her gün koşulsuz Demırel tarafından üslenmesinln dogru destekleme lyınıyetını açıklıyordu (!) olacağını söylerken, CHP MSP koalısTürklş lcra Kurulu geniş tabanlı bır yonu ıçın düşüncelerını soran bır gazetehükümet ya da CHPAP koalisyonu istercıye, "Bu şımdılık erken bir soru" yanıtını ken, bır kontenjan senatörü ortalıgı kaverıyordu rıştırdı Metın Toker herhangi bir konIstıfa gününde Ecevıt'ten gelen kesin tenjan senatörünün Başbakan olabileyanıtlanndan blrı de "Demırel ıle demokceğını söylerken, amacının "demokrasıyı rası kavramı üzermde bıle anlaşmıyoruz" kurtarmak" olduğunu daha sonra Bayram oldu Ecevıt AP ıle bır koalisyonun olagazetelerıne kendı ile söyleşı biçlmınde naksızlığını erker dıle getlrmıştı yazacaktı Bu arada, beklenmedık bır haber olarak gazetelerin bırınci sayfasında yeralan Erken gelen açıklama MSP'li Şener Battal'ın açıklaması ılgi çektı Battal, "MHP'nın katılacağı hüküEcevıt Hükümetfnın ıstifasının kesınmetın Türkiye'yi bır ıç harbe götüreceği" leşmesınden önce AP Genel Sekreterı'nın görüşünü söyledikten sonra, bır hafta bır açıklaması ılgı çektı, Bayar'ın "seçım Necmettin Erbakan'dan uzak durdu sonuçları" olarak değerlendırıldı Aynı günlerde cezaevlerınde kazan kaldıran Battal a göre, Demırel erken seçimı faşıstler Bayarın açıklamasının şu böluıktıdardan kaçmak ıçın bır malzeme olarak munden tedırgın oldular "Yenı bır MC kullanıyordu Bıttı derken oy oranını deneyıne ılıskın göruşlerımızı seçım meyartırmayı başaran CGP Genel Başkanı canlannda söyledık " Turhan Feyzıoglu ıse, "Kurulacak hükü metın sadece bır erken seçım hükümeti Demırel ılk etabı kazanmanın rahatlığı olamayacağı"göruşunu savunarak devreye ıçınde 'hükümet sorunu yaratıldı, sorun gırdı çozumlenebılecek mı7 bıçımındekı bır MSP'ninhesabı Görev Demirel'de 24 Ekim'de Çankaya'ya çağırılan Demırel'e hükümet kurma görevı verıldı Demırel de, düzenın ötekı büyük partısı CHP'nın lıderı gıbı "Zor şartlar altında görev almanın" partısınin yazgısı olduğunu ılerı sürdü AP lıderını, Köşk'e gırerken kapıda karşılayan gazetecılerden bırının "Başbakan olacak mısınız?" sorusu kızdırdı Demırel Başbakan olarak çıkmadı ama, Başbakan olacağının ılk ışaretını Köşk'ten