Katalog

SÖYLEŞİ Policy Act of 2003 S. 14 May 7 2003) yeni nesil (üçüncü) nükleer reaktörlere devlet kredisi/garantisi verilmesi ile ilgili bölümde aynen şöyle söyleniyor: “CBO bu tür kredi garantisinde borcun geri ödeme riskinin çok yüksek olduğu düşüncesindedir. Hesaplanan bu riskteki ana faktör, tesisin yüksek yapım maliyetleri nedeni ile diğer elektrik üretim kaynaklarına göre işletmesinin ekonomik olmayacağının tespit edilmesidir. (…) Nükleer enerji santralı tamamlanmış olsa bile işletmeye alınmasının hemen ardından mali geri dönüşü olmayacağını beklemekteyiz.” 13 ENERJİ İngiltere nükleer santrala talip bulamadı 2004 yılında İngiltere Hükümeti’nin sahip olduğu, işlettiği 20 tane nükleer reaktörün özelleştirme kampanyası ile ilgili Nature Dergisi’nin 23 Kasım 2006 tarihli sayısında yayımlanan raporda, “İngiltere Hükümeti’nin 2 sene önce başlattığı nükleer santralları çok ucuz şartlarda özelleştirme programına karşın, hiçbir özel şirket bu reaktörleri satın almadı. (...) Zira bu reaktörlerin çalışması sırasında bugüne kadar meydana getirdiği 2.3 milyon metreküp radyoaktif atığın, 385 milyar sterline mal olacak temizleme yükümlülüğünü hiçbir özel şirket kabul etmiyor” ifadeleri yer alıyor. Son 10 yılda nükleer santralların ekonomik boyutlarını analizi hem bağımsız üniversite/araştırma kurumları, hem de nükleer sanayinin yan kuruluşları olarak değerlendirilebilecek çeşitli kurumlar tarafından yapılmıştır. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (2003), Şikago Üniversitesi (2004), Lappeenranta Teknoloji Üniversitesi (2003), Kanada Nükleer Birliği (2004), Uluslararası Enerji Ajansı, Kraliyet Mühendislik Akademisi, Fransa Ekonomi Bakanlığı ve Dünya Enerji Konseyi’nin yayımladıkları raporlar ve İngiltere Enerjiye Bakış 2008 incelendiğinde; nükleer reaktörlerin inşaat maliyetinden, enerji üretimine ve atık yakıtların izolesine uzanan bütün aşamalara ilişkin olarak; ülkelere göre, özel veya devlet işletmecilerine göre çok değişik rakamlara yer verildiği görülüyor. Bu kuruluşların raporlarındaki analizlerin ortalaması alınınca kuruluş, işletim, üretim maliyet tablosu kısaca şöyle oluyor: 1000 megavat kurulu gücünde, yüzde 85 kapasite/verimlilik ile 40 yıl işletmede kalması tasarlanan bir nükleer reaktörün; yapım maliyeti kilovatsaat başına 2 bin 176 dolar, yapım süresi 6 yıl, işletme ve bakım giderleri kilovatsaat başına 0.2 sent, nükleer yakıt gideri kilovatsaat başına 0.8 sent, diğer işletme masrafları dahil edildiğinde de kilovatsaat başına elektrik üretim fiyatı 7.7 sente ulaşıyor. Örneğin Kanada Nükleer Birliği’nin yayımladığı Şubat 2008 tarihli değerlendirme raporunda, Bruce Power Alberta Şirketi, yeni nesil Kandu ACR700 reaktörünün yapım maliyetini kilovatsaat başına 2 bin 800 dolar olarak belirtiyor. Fakat aynı raporda, Florida Power and Light elektrik şirketinin Miami yakınlarındaki Turkey Point nükleer santralında inşa etmek ENERJİ ENERJİ ENERJİ Prof. Hayrettin Kılıç Prof. Vural Altın istedikleri üçüncü nesil AP1000 reaktörünün kilovatsaat başına yapım maliyeti 5 bin 7808 bin 1 ABD doları olarak tespit edilmiştir. Nükleerde ek maliyetler Ayrıca bu maliyet analizlerine dahil edilmeyen, inşaat sırasındaki gecikmelerden dolayı faiz ve malzeme fiyatlarındaki artışlar da bulunuyor. Şu anda Finlandiya’da inşa edilen reaktörün tasarlanan maliyetin 2 milyar doların üstüne çıkması bekleniyor. Ölümlü kaza olması halinde ortaya çıkan masraflar; şu ana kadar Üç Mil Adası Santralı etrafında yaşayan insanlara ödenen zarar ve ziyan miktarı 2 milyar doların üzerinde, Çernobil kazasının şu ana kadar yarattığı küresel zarar 20 milyon doların üzerinde. Reaktörün işletme ömrünün bitmesinden sonra söküm ve izole masrafları; Amerika’nın Vermont Eyaleti’nde 2012 yılında işletme lisans süresi bitecek olan Vermont Yanke Nükleer Reaktörü’nün söküm maliyeti Mart 2008 itibarı ile 820 milyon dolar olarak tespit edilmiştir. Yakıt atıklarının çevreden izole edilme masrafları; şu ana kadar Amerika’da yakıt atıklarının çevreden izole edilmesi için Nevada Eyaleti’ndeki Yucca Dağı’nda açılan tünele 10 milyar dolar harcanmasına rağmen henüz 1 kilo bile atık yakıt konulamadı. Tüm bu maliyetler de yukarıdaki analizlere dahil edilmemiştir. Uluslararası Enerjiye Bakış Raporu’ndaki veriler üzerinden kaynak türlerine göre santralların maliyet analizini yapan Prof. Kılıç, "Karbon filtreli kömür santralının yatırım maliyeti 18002 bin dolar, üretim maliyeti 6.57.7 sent. Rüzgar santralında kilovatsaat başına yatırım maliyeti 10001200 dolar, üretim maliyeti ise 46 sent. Nükleer enerji santralında kilovatsaat başına yatırım maliyeti 3 bin5 bin dolar, üretim maliyeti ise 9.6 sent" dedi. Enerji Bakanlığı’nın hazırladığı Uluslararası Enerjiye Bakış 2007 Raporu’na göre, kömür, rüzgar, güneş, hidro ve nükleer santrallarının kilovatsaat başına kuruluminşaat ve elektrik üretim maliyetlerini 2007 ABD Doları değeri üzerinden karşılaştırabiliriz. Kilovatsaat başına kömür santrallarında yatırım maliyeti 13001600 dolar, üretim maliyeti 4.8 sent. Karbon filtreli kömür santralının yatırım maliyeti 18002 bin dolar, üretim maliyeti 6.57.7 sent. Rüzgar santralında kilovatsaat başına yatırım maliyeti 10001200 dolar, üretim maliyeti ise 46 sent. Güneşten elektrik üretimine yönelik termal yatırımın maliyeti 10001280 dolar, üretim maliyeti 1214 sent. Fotovoltaik yöntemle güneşten elektrik üretimine yönelik yatırım maliyeti kilovatsaat başına 4 bin 5005 bin 500 dolar, üretim maliyeti ise 1840 sent. Hidroelektrik santralı yatırımı kilovatsaat başına 15002 bin 500 dolar, üretim maliyeti 2.9 sent. Jeotermal yatırımın maliyeti 2 bin3 bin 400 dolar, üretim maliyeti ise 5.3 sent. Nükleer enerji santralında kilovatsaat başına yatırım maiyeti 3 bin5 bin dolar, üretim maliyeti ise 9.6 sent. Prof.Altın: OECD tarafından 2005 yılında yaptırılan kıyaslamalı bir çalışmaya göre, birim kapasite başına “gecelik” tesis maliyetleri, nükleer için; Çek Cumhuriyeti’nde 1000 dolar/kilovattan, Japonya’da 2 bin 500 dolar/kilovata kadar değişiyor. Ortalama değer 1500 dolar/kilovat. Bu rakam kömür santralları için 10001500 dolar/kilovat, gaz santralları için 5001000 dolar/kilovat, rüzgar kapasitesi için de 10001500 dolar/kilovat arasında. (OECD/IEA NEA 2005, Projected Costs of Generating Electricityupdate) Bu rakamlar, karbon salımları için maliyet unsuru içermemekte. Üretim maliyetleri açısından ise; MIT ve Chicago üniversiteleri ile, ülke ve Avrupa Birliği temelinde yapılmış olan çalışmaların sonuçları aynı para birimine indirgendiğinde, soldaki tabloda görülen sonuçlar ortaya çıkıyor. Bu fiyatların içinde; kullanılmış yakıtın yönetimi, santralın devreden çıkartılması ve atıkların depolanması masrafları; nükleer enerji için var, diğer teknolojiler için yok. Santral sökümü ENERJİ ENERJİ ENERJİ Üretim maliyeti 9.6 sent 2007 yılının sonunda OECD ve ABD Birim elektrik üretim maliyetleri, ABD senti/Kilovatsaat. Nükleer Kömür Doğal gaz Rüzgar, karada Rüzgar, denizde MIT1 4.2 4.2 5.8 Fransa2 3.7 5.8, 10.1 İngiltere3 4.6 5.2 5.9, 9.8 7.4 11.0 Chicago4 4.2 4.6 3.5 4.1 5.5 7.0 Kanada5 5.0 4.5 7.2 AB6 5.4 7.4 4.7 6.1 4.6 6.1 4.7 14.8 8.2 20.2 1. MIT, The Future of Nuclear Power, 2003. 2. French Energy Secretariat, 2003 3. Royal Academy of Engineering, The costs of generating electricity, 2004. 4. University of Chicago, The Economic Future of Nuclear Power, August 2004 5. Canadian Energy Research Institute, Levelised Unit Electricity Cost Comparison, Ontario, August 2004. 6. EC Energy policy papers, January 2007. ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ