Katalog

Yurttan şair manzaraları çocukları, öğrencileriydi” Ahmet Özer1990 (s. 55). CAHİT KÜLEBİ’NİN SESİ Nabi Üçüncüoğlu’nun şiirlerinde öne çıkanlara göz atarsak, önce Tirebolu Cefası’nın geldiğini görürüz: “Şükür, her şeyim var/ İstanbul Radyosu’nda Safiye Ayla/ Hayri Usta’da kuru fasulya/ penceremin önünde kar var// var iğnemipliğim/ bir sen yoksun/ terlik şıkırtın yok senin, sevdiğim” (s. 66). “Elma Ağacının Düşündükleri Selam, Kelam” şiiri de öyle: “Bir elma ağacının bu akşam/ hanımlara, beylere selamı var/ Gümüşana’nın Godil Deresi’nde dünya/ yumruk kadar” (s.71). İlk ve tek kitabı Memleket’e adını veren dizeler içerik ve ses yönüyle çarpıcı: “Ben öğretmenim/ Anadolu’mun en yeni kitabı, uzun/ Van Gölü’nden Marmara’ya okunmuş/ ellerimin üzerine, parmaklarıma/ saygıların en güzeli konmuş” (s. 79). Bu şiirlerinde, Cahit Külebi’nin sesini, duyarlığını gözlüyoruz. “Memleket” sonrasındaki “Döne Döne Döne UmutlaraSevilere Dönme Yok” şiirinde, yaşama sevincini yansıtan ozan, bebeğinin gelişini muştuluyor: “Bir geleni var dünyamızın/ masasına sandalye koyun/ insan insana, alaca bulaca dünya/ döne döne oyun” (s. 99). Nabi Üçüncüoğlu için, kızı avukat Füsun Üçüncüoğlu Akyener’le Ahmet Özer’in yaptığı söyleşi, onun ailede ve görevi başında çok iyi tanınmasını sağlıyor. Ergün Altun, Baki Akgül’le söyleşi yapıyor. Öğrencisi olan Baki Akgül, Nabi öğretmenin yurt sevgisiyle dolu olduğunu, slogan toplumcusu olmadığını vurguluyor. Yine Nabi öğretmenin öğrencisi olan Cemal Aydın, öğrencilik yıllarının Torul’unu tanıtan çok güzel bir yazı yazıyor. Nabi öğretmeninin şiirini de değerlendiriyor ayrı bir yazısında: “Yıllar sonra, o güzelim kilim desenli şiir kitabını görüyoruz. Meğer bizi zaman zaman korkutan o bakışlarda ne yoğun bir sevgi ateşi saklıymış! Onu o zaman anlayamamış olmanın ezikliği hâlâ yüreğimizde” (s. 137). Nabi Üçüncüoğlu’nun anısına Ömer Aydın’ın yazdığı yazı, Rasim Şimşek’in şiir kitabı üzerine yazdığı yazılar, Subutay Hikmet’in mektubu ve diğer anma yazıları ilgiyle okunuyor. Onunla ilgili olarak anlatılan bir anı, insan yönünü tanımamız açısından önemli. Nabi Üçüncüoğlu okul müdürü, belinden ameliyat olmuş, felçli ve görev yerinde masa başında oturuyor. Onun sayrı olduğunu bilmeyen bir öğrenci velisi gelip çocuğu için olmayacak bir yardım istiyor. Müdür, istediğini yapmayıp gönderiyor. Buna kızan veli, “Sen kibar bir müdür olsaydın ayağa kalkar, beni ayakta karşılardın” anlamında sözler ederek çıkıyor odadan. Birkaç gün sonra da felçli olduğunu öğrenip ne büyük ayıp yaptığını anlayıp geliyor ve özür diliyor Nabi Üçüncüoğlu’ndan. Felçli durumuyla bile görevini bırakmayan bir öğretmen, bir ozan Nabi Üçüncüoğlu. Onların kuşağı sürekli özveriyle çalıştı yurdumuz için. Yurdumuzun her yanında onların izleri var bugün. Onlar, bugünlere gelmemizi sağlayan özverili insanlar! Hepsini saygıyla anıyoruz. Yazar, ozan Ahmet Özer, Nabi Üçüncüoğlu’yla ilgili, dergilerde, gazetelerde kalan yazıları, şiirleri toplayıp böylesine derli toplu bir yapıtla, büyük katkı sunuyor yazınımıza. Üçüncüoğlu’na da “saygıların en güzelini” sunuyor. Memleket Şairi Nabi Üçüncüoğlu/ Ahmet Özer/ Phoenix Yayınları/ 240 s. 1 EYLÜL 2011 SAYFA 9 Memleket Şairi Nabi Üçüncüoğlu Toplumsal sorumluluğunu, eğitimci kimliğini, yazınsal emeğini Memleket adlı yapıtıyla sevdiklerine armağan eden Nabi Üçüncüoğlu’nun ömrü, yurdunun güzelleşmesine adanmıştı. Yaşamına tanıklık edenlerin ona olan sevgisi, izini sürenlerin coşkusu, hiç eksilmeden bugünlere geldi. Memleket Şairi Nabi Üçüncüoğlu adlı yapıtı kaleme alan şair Ahmet Özer, şairin nerede durduğunu ve neler yapmaya çabaladığını anlatıyor. Ë Hasan AKARSU azar ve ozan Ahmet Özer, yazın alanındaki özverili çalışmalarını sürdürüyor. Yapıtı, Memleket Şairi Nabi Üçüncüoğlu bunun kanıtlarından yalnızca birisi. Özer, bu yaşamöyküsünde eğitimci ve ozan Nabi Üçüncüoğlu’nu her yönüyle tanıtıyor. Önsözde, onun öğrencisi olmadığını ama öğrencisi olanlarla arkadaş olduğunu belirtiyor. Sözgelimi; Rasim Şimşek öğretmeni, Celal Aydın, Baki Akgül ise arkadaşı. Dağlarca’nın “Uluslar büyük oğullarıyla soluk alır” dizesini anımsatarak, Nabi Üçüncüoğlu’nun da “büyük oğullardan” biri olduğunu vurguluyor ve aşağıdaki bölümlerle hazırlıyor yapıtını: “Memleket Şairi Bir Öğretmen: Nabi Üçüncüoğlu”, “Ardından Yazılanlar”, “40’lı ve 50’li Yılların Gazete ve Dergilerinde Kalan Şiirler”, “İlk ve Tek Kitabı” “Memleket”, “Döne Döne Döne UmutlaraSevilere Dönme Yok”, “Şiiri Üzerine”, “Söyleşiler”, “Nabi Üçüncüoğlu’nun Şiir Ufkunda Bir Gezi: ‘Memleket’le Gelen”, “Son Söz.” KISA YAŞAMA SIĞDIRILAN BAŞARILAR Önce, Baki Akgül’ün yazısından Nabi Üçüncüoğlu’nun özgeçmişini görelim: “Bu değerli öğretmenşair, 1922 yılında Torul’da doğdu. İlkokulun ilk yıllarını Trabzon’da, son iki yılını, Torul Namık Kemal İlkokulu’nda okudu. Ortaokul ve lise öğrenimini Trabzon’da yaptı ve 1941 yılında Trabzon Lisesi’ni bitirdi. 19411942 öğretim yılında Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne devam etti. İkinci Dünya Savaşı’nın ekonomik sıkıntıları arttırdığı bu dönemde, parasızlıktan, fakülteyi bırakmak zorunda kaldı. Gümüşhane Ortaokulu’nda bir süre öğretmen vekilliği yaptı. Askere gitti. fındık göndermeyen bu toprak, Tirebolu’m” (s. 25). Torul’a atandığında yazdığı “Sarı Otobosun Muavini” şiirinde o yörenin yaşantısını duyumsatıyor: “Sarı otobos kış, mazot, kir/ Erzurum’a deniz kokusu, asker/ Trabzon’a kar götürür” (s. 28). Torul’da “bir efsane öğretmen” olur. Köylerden okumaya gelen yoksul öğrencileri sahiplenişi, onlarla meslek sahibi oluncaya değin ilgilenişi bunda en büyük etkendir. Coğrafya öğretmeni olan Mesude Ayçın Alabay’la Torul’da evlenir, iki kızları olur: Füsun ile Funda. 1961’de, Memleket adlı şiir kitabı yayınlanır. “Gelincikle Papatyanın Kardeşliği İyilikler Üstüne”, “Atatürk’üm Canımın İçi” vb şiirleriyle ilgi çeker. Trabzon’a taşındıktan sonra, Kıyı dergisinde çıkan şiirleriyle beğenilir. “Şiirlere sarılan şair” olarak yer eder belleklerde. Arkadaşı ozan Subutay Hikmet, ölümünün ardından yazdığı şiirinde şöyle sesleniyor: “Şimdi Godil Deresi öksüz/ şafakta gümüş gümüştür/ perşembelerden sonra bir cuma/ bakarsın Nabi ölmüştür” (s. 50). Ardından yazılan yazılarda, Nabi Üçüncüoğlu’na duyulan sevgi yansıtılıyor: “Evet Nabi, şimdi gerçekleri daha iyi görüp daha iyi düşünüyorum. Acılarını bize devrederek gittin. Senin acılarını, anılarınla yaşatacağız” Orhan Karaali1969” (s. 53). “Nabi Üçüncüoğlu’nun gidişiyle karatahtalar, ak kâğıtlar öksüz kalmıştı, çünkü o, son derece saygın bir eğitimci, bir öğretmendi. Gidişi büyük boşluk yaratmıştı. Şairliği de bu mesleğe gönül verişiyle harmanlanmıştı. Üçüncüoğlu, çoğu şiirlerine yaşadığı dünyadan renkler taşırken, bu renkYazar, ozan Ahmet Özer, bu kitabıyla Üçüncüoğlu’na “saygıların en güzelini” sunuyor. lerin en başatı kuşkusuz Askerlikten sonra Gazi Eğitim Enstitüsü Toplu Dersler Bölümü’nü bitirdi. Kısa bir süre Tirebolu Ortaokulu’nda öğretmenlik yaptı. 1951 yılında memleketi olan Torul’a ortaokul müdürü olarak atandı. On yıl kadar bu görevde kaldı. Oradan, o zaman adı Karma Ortaokulu olan şimdiki Kanuni Ortaokulu Müdürlüğü görevine geldi. Bu görevdeyken hastalandı; iki kez ameliyat olmasına karşın bu amansız hastalıktan kurtulamadı (bel kemiği hastalığı ve felç). 31 Ocak 1969 günü öldü. Kendisi için Trabzon’da büyük bir tören düzenlendi. Mezarı Sülüklü’dedir” (s.196). Nabi Üçüncüoğlu, 47 yıllık kısa yaşamında neler yapmış ki bu değin üne kavuşmuş, bu değin sevilmiş? İşte Ahmet Özer hazırladığı yapıtta bu soruları yanıtlıyor. Nabi Üçüncüoğlu’nun Torul’dan öğrencisi olan öğretmen ve yazar Baki Akgül, kendisine yazdığı mektuptan söz ederken, Nabi öğretmeninin “Baki, bu memleketin çocuklarını okutmak sevaptır” sözü, onun yurt çocuklarını ne değin düşündüğünü kanıtlıyor. Öğretmenliğe başladığı Tirebolu’da Nabi öğretmen, şiirle de içlidışlı oluyor: “İşte, bu deniz bu çakır gözlü/ eteklerini beyaz beyaz öpen/ güle can veren/ sana Y CUMHURİYET KİTAP SAYI 1124