Katalog

maz, ioğlu. com O K U Y A N / O K U T A N Ö ĞR ET M E N L ER D EN M E K T U PL A R Ë Emrah ÇIRA Turhal Sınav Dershanesi Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni SİHİRLİ KONUK saygıyla manca önden da yadoğa tüm yabilen esi’nde e gençlik bir eş otubildiri r, ürkçe öğretiminin amacı yazılı kültürle etkili bir iletişime girebilen, düşünen duyarlı insanlar yetiştirmektir. Okuma sevgisi ve alışkanlığı kazandırmak, seçici okur yetiştirmek anadili öğretiminin ulaşmak zorunda olduğu temel amaçtır. Anadili öğretimi doğası gereği bir sanat eğitimi sürecidir. Öğrencilerin yaratıcı yetilerinin ve gizilgüçlerinin açığa çıkartılabilmesi için öğrencilerin düzeyine uygun sanatsal niteliğe sahip metinlerle karşılaştırılmalıdır. Metinlerin anlam evrenine girme, sanatçı duyarlığını kavrama çalışmaları, Türkçe öğretiminin vazgeçilmez etkinlikleri olmalıdır. Bu amaçla kurumumuzda öğrencilerimizle el ele vererek gerçekleştirdiğimiz, “Etkili kitap okuma“ adlı etkinliğimiz Cumhuriyet Kitap (Sihirli Değnek) desteğiyle bütün hızıyla üç yıldır sürmekte. Kurumumuzda öğrencilerimle paylaştığım dil ve anlatım özellikleriyle okuyucuda güzelduyusal etkide bulunan kitaplardan ve özelliklerinden birkaçını buradan tanıtmak istiyorum. Christine Nöstlingen’in Günışığı Kitaplığı’ndan yayımlanan Susi ve Paul’un Gizli Günlükleri adlı yapıtı, hem kapağı hem içeriğiyle öğrencilerin ilgisini çeken başarılı bir yapıt. İki arkadaşın günlüklerinden oluşan bu kitabın sonu kitabın ortasında. Aynı olaylara farklı iki gözle nasıl bakıldığını, aile içi ilişkilerin çocukları nasıl etkilediğini anlatan bu eserde örnek bir arkadaşlık ilişkisinin nasıl devam ettirildiğine tanık oluyoruz. Fiziki uzaklıkların arkadaşlık ilişkisine darbe vuramayacağını bu iki arkadaşın dostluklarından yola çıkarak görüyoruz. Okuyucuların kitapta özdeşim kuracakları kahramanı şimdiden merak ediyorum. Öğrencilerime dershanemizde okumalarını önerdiğim ve okumayanlara da buradan önereceğim bir diğer kitap da Mavisel Yener’in Dolunay Dedektifleri adlı serisinin beşinci kitabı olan Ölüler Ormanı. Bilgi Yayınları’ndan çıkan bu kitap, soluksuz bir maceranın peşinden gitmekten hoşlananlar genç okuyucular için hazırlanmış. Akıllı, heyecanlı, gözüpek, T girişken ve birbirini çok seven Ece, Birce, Ada, Oğuz, Bilgecan’ın ara tatilde Urla’da, mezarlıkta karşılaştıkları gizemli kız sayesinde kış tatillerinin çarpıcı bir serüvene dönüştüğünü görüyoruz. Kitap ilk bölümden itibaren serinin diğer kitapları gibi gizemli şekilde ilerliyor. Romanda, dünyadaki ve ülkedeki güncel olaylarla ilgilenmenin yaşama ne gibi katkılar sağlayacağı duyumsatılmaya çalışıldığı ayrıntılar kullanılmış. Merak unsurunun okuyucuyu peşinden sürüklediği bu kitabı özellikle 10 yaş ve üzeri okuyuculara öneriyorum. Ölüler ormanına gidecek kadar onlar cesur ya siz bu macerayı okumakta cesur musunuz? Fatih Erdoğan’ın Mavibulut yayınlarından çıkmış olan “Ayşegül’e Ne Oldu” adlı romanı da öğrencilerimiz tarafından çok beğenilen kitaplar arasında. Kitabın konusu ve kurgusu ilgi çekici. Dolunay Dedektiflerinde olduğu gibi beş kafadar arkadaşın dünyayı dolaşmaya karar vermeleri ve bunu gerçekleştirmek için kurdukları hayalleri, planları ve Ayşegül’ün başına gelenler romana heyecan katmış. Bulut, herkesin özdeşim kurmak istediği bir tip olarak karşımıza çıkıyor. Okuyanlarda merak duygusu ve okuma isteği uyandıran bu kitabı siz merak etmediniz mi? Tüm meraklı okuyuculara duyurulur. 6.7. sınıf öğrencilerime özellikle okumalarını önerdiğim Nilgün Ilgaz’ın hayvan sevgisini güzel bir şekilde anlattığı Dostum Cino’yu da anmadan geçemeyeceğim. Anıl ile köpeği Cino arasındaki sımsıcak, karşılıksız dostluğu, özellikle insan ve hayvan haklarının görmezden gelindiği şu günlerde okumak bir başka sanırım. Hayvanların çocuk dünyasındaki etkisini göstermesi bakımından, sevgi dolu, dostluk aşılayan ve sürükleyici bu kitabı okumakta yarar var. ÖĞRETMENLERE SİHİRLİ DUYURU: Cumhuriyet Çocukları’ndan gelen mektupların her geçen gün artması bizi sevindiriyor. Okuyan/Okutan Öğretmenlerden Mektuplar köşemizde sevgili öğretmenlerimize kulak vereceğiz. “Bu kitabı öğrencilerimle okuduk/okuyoruz. Çünkü…” diyecek öğretmenler. Çocuklara salık verdiğiniz, birlikte okuduğunuz kitapları, niçin bunları seçtiğinizi bize yazar mısınız? Adresimiz: [email protected] Erkek Olmakla Nasıl Baş Etsem? Ë Alper AKAL rkek çocuklarla ilgili yaptıkları araştırmalarla tanınan iki psikolog Jacques Arénes ile Bernadette CostaPrades, bizlere erkek çocuk olmanın zorluklarını anlatırken bu mücadeleden nasıl galip çıkılabileceğinin ipuçlarını veriyor. Büyümekte olan erkek çocukları gerek sosyal hayatta gerekse de aileleriyle iletişim kurmakta zorluk çekiyorlar. Büyümenin verdiği ağırlık onları birçok sorunun içine atıyor. Sadece gündelik sorunlardan bahsetmekten öte; kitap bizlere ilk aşk, şiddet, boşanmış ebeveyn, sigara ve çocuk istismarı gibi çok daha büyük problemlerle ilgili ışık tutuyor. Bilgisayar oyunlarına kendini kaptırmak, görüntüsünden hoşnut olmamak gibi birçok dert aslında ergenlik çağında başlıca karşılaşılan meseleler. Bu iki araştırmacı psikolog bize hem kendi deneyimlerinden bahsediyor hem de bu genel sorunlarla ilgili yalın ama esprili bir dille gençlere bu işin içinden nasıl çıkabileceklerini anlatıyor. Kitabın en önemli özelliklerinden biriyse en büyük sorunu bile pozitif biçimde ele alması ve her bir problem için çok sayıda çözüm üretmesi. Doğru tespit ve betimlemelerse bize adeta “Aa gerçekten de öyle!” dedirtiyor. “Çekingenler genelde daha zor arkadaş edindikleri için arkadaşlarına özen gösterir, değerini bilirler. Kolayca arkadaşlık kuranlar ise ilişkilerine daha az önem verirler, nasıl olsa konuşacak birilerini bulabilecek olmanın güveniyle ondan ona atlarlar”, diyen yazarlar; inceleme temaları olan “erkek çocukları alanı”nı aşarak şaşırtıcı sosyolojik tespitlerde de bulunuyorlar. Her gencin büyürken birçok problem yaşadığı düşünüldüğünde bu kitabın herkese en az birkaç konuda faydası olacağını düşünüyorum. Size şimdiden iyi eğlenceler, keyfini çıkarın… E *Erkek Olmakla Nasıl Baş Etsem?/ Bernadette CostaPrades, Jacques Arenes/ Çev.: Siren İdemen/ Can Yay./ Ocak 2011/ 104 s. rdiğim mıştı. olayısıyçalışkte yenidik. kkat verimli ydi. tölye bir muul öğer okul dır” dizarlara, olduğukitaplarıu geri KİTAPÇI Bir Öykü Yazalım mı?/ Cemil Kavukçu/ Resimleyen: Mustafa Delioğlu/ Can Çocuk/ 2011/ 93 s./ 9+ yaş Bu kitap, bir ders kitabı değil, yanından bile geçmez. Ama kitabı okuyanlar, öğrendiklerini uygulayabilmek ve bir öykü yazmak için hemen kalem kâğıda sarılırsa, kimse şaşırmasın. Yazma konusunda kendinden emin olmayanlara kitap doğru kapıları işaret ediyor. Fatoş, 5. sınıfta, yazmaya çok hevesli ve yetenekli bir kız. Bir gün sonra okullarına bir yazar gelecek. O gece Fatoş heyecandan uyuyamaz. Yazarla karşılaştıklarında da... Bütün öğrencilere eşit davranarak kimsenin kalbini kırmamaya özen gösteren yazar, yazmayla ilgili ipuçlarını verir ve bir hafta sonra, öğrencilerin yazdıklarını okuyacağını müjdeler. Bu, Fatoş için bulunmaz bir fırsattır. Yazar, konuyu öğrencilerle birlikte belirlemiş ve öykü yazmanın özelliklerini vurguladıktan sonra, onları özgür bırakmıştır. Artık herkes hayal gücünü kullanarak kendi öyküsünü yazacaktır. Fatoş, yazarın bir kitabını okumuştur ve ona “Öykünüz yaşanmış bir olayı mı anlatıyor?” diye sorar. Yazarın yanıtı söyledir: “Yazdıkça, yaşanmamış bir olayı yaşanmış gibi yazmayı öğreneceğiz.” Fatoş, yazardan öğrendiklerinin ışığında yazmaya başlar ancak daha başlarken kimi hatalar yaptığını fark eder. Bunlar, herkesin yaptığı hatalardır ve neler olduğunu öğrenmek için mutlaka bu kitabın okunmasını öneririz. Fatoş öyküsünü, ailesiyle birlikte Leylekler köyünü ziyaret ederek bulur. Ama öyküler, her yerdedir aslında. Yaşanmış gibi yazmak için, usta bir yazarın önerilerine kulak vermek yeter... Ağaçlar Ülkesine Yolculuk/ J.M.G. Le Clézio/ Resimleyen: Henri Galeron/ Çeviren: Orçun Türkay/ Yapı Kredi Yayınları/ 2011/ 38s./ 8+ “Bir zamanlar, canı sıkılan bir çocuk varmış. Yolculuk etmek, gökyüzünü, denizi ya da ufkun ötesini gezmek istermiş.” Böyle başlıyor küçük çocuğun masalı. Ağaçlar ülkesine gitmeyi kafasına koymuş çocuk. Ağaçların onunla konuşmak istediğini düşünüyormuş. “Günden güne, ormanın farklı yerlerini gezdikçe ağaçların kımıldadığını düşünmeye başlamış. Bakıldığında, ağaçlar hareketsiz görünür elbette. Ayrık dallarıyla, rüzgârda titreyip oynaşan yapraklarıyla, toprağın üstünde dimdik dururlar.” ÇoCUMHURİYET KİTAP SAYI cuk, bu görüntünün, ağaçların kurnazca bir oyunu olduğunu keşfeder. Onların çekingenliğini yenmek için ses çıkarmamaya özen göstererek uzun süre ormanda dolaşıp durmuş. Ağaçları dinlemiş. Sonunda başarmış da. Ağaçların esneme seslerini, soluma seslerini ve ardından atan yüreklerinin sesini duymaya başlamış. İşte böyle, ormanın dilini çözünce, çok uzaklara gitmesine de gerek kalmamış. Ağaçlarla dost olmak yetiyormuş. Belalı Charlie (4 Macera Birarada)/ Hilary McKay/ Resimleyen: Sam Hearn/ Çeviri: Bülent O.Doğan/ T.İş Bankası Kültür Yayınları/ 2011/ 119 s./ 7+ yaş İri puntosu ile rahat okunabilen bir kitap. Charlie’nin serüvenlerinin yer aldığı öykülerin ilkinde, Charlie okula başlayacaktır. İlk gün kimine çok heyecanlı görünebilir. Ama Charlie, okula gitmeye hiç hevesli değildir. Arkadaşı Henry okula hemen uyum sağlar. Ama Charlie… Hele okula ayısını götürdüğü gün Henry onu bulup herkese gösterince… Br de ayıyı top gibi birbirlerine atmaya başlarlarsa… Charlie çok güç durumda kalır ama imdadına birisi yetişecektir. Ağabeyi Max! İkinci öyküde, Charlie’nin evlerinin yanındaki Kocaman Ev satılmıştır, hem de tam Charlie, o evin bahçe sınırları içinde kalan ağaca tırmanmaya karar vermişken… Charlie ve arkadaşı Henry, ağaca tırmanan komşu çocuğu gıptayla izlerr. İki taraf arasında ağaç yüzünden epey çekişme olsa da, öykünün sonunda çocukların ilginç bir çözümle birbirleriyle dost olabilmesi, okurları hem şaşırtıyor hem sevindiriyor. Üçüncü öyküde, Charlie saçını kestirmek istemez ve saçı uzar uzar… Ne mi olur? Artık devamını da siz okuyun bu eğlenceli öykülerin. Zevkle okunacak dört öykü sizi bekliyor… Gizemli Elmas/ Yazan ve Resimleyen: Michael Broad/ Türkçesi: Gökçe Ateş Aytuğ/ T.İş Bankası Kültür Yayınları/ Basım yılı: 2011/ 142s./ 7+ yaş Dedektiflik öykülerinden hoşlanan ama az sayfalı kitaplara burun kıvıran küçük okurlara çok sayfalı, çok resimli ideal bir dedektiflik kitabı. Satırlar aralıklı, punto büyük, rahatça okunuyor, hem de 142 sayfa. Kitapta üç öykü var. Üçü de Amelia Kidd’in “Gizli Ajan Vaka Dosyaları” olarak adlandırdığı macera dosyaları... İlk öyküde Amelia, geçici öğretmenden kuşkulanmaktadır. Öğretmen onları müzeye götürecektir ama davranışları tuhaftır, Amelia’nin dikkatini çeker hemen. İşin içinde “dünyayı ele geçirme” planları olduğunu düşünen Ameliya kılık değiştire rek suçlunun peşine düşer. İkinci öyküde, mahalledeki kedileri çalan hırsızın peşindedir Amelia. Ve tabii, kesinlikle burada da “dünyayı ele geçirme” planı vardır ve Amelia bu planı bozacaktır. Ya üçüncü öykü? Marketin botanik bölümünde kendi kendine yürüyen ve fısıldayan otlarla karşılaşan Amelia, dünyayı kurtarmak için ne yapmalı acaba? Esprili bir dille anlatılan öyküleri küçükler eğlenerek okuyabilirler. Köpeğinize Kuantum Fiziğini Nasıl Öğretirsiniz?/ Chad Orzel/ Çeviren: Ebru Kılıç/ Aylak Kitap/ Basım yılı: 2011/ 245s./ 12+yaş Kuantum fiziği ne? Bir köpek bile öğrenebilirse, ben de öğrenebilir miyim acaba? Zor, çok zor, ama bu konuları seven gençler için harika bir başucu kitabı… Yazar, atom fiziği ve kuantum optiği alanlarında ders verip araştırma yapan bir fizik profesörü. Bir köpek almak ister ve bir yaşındaki Emmy adlı melez köpeği seçer. O seçer de, acaba köpek onu seçecek midir? “Benim kadar iyi bir köpeğe layık mısın değil misin anlamam lazım,” der Emmy ve başlar sorularını sıralamaya: “Ne iş yapıyorsun?” “Hayatını nası kazanıyorsun?” “Yürüyüşe çıkacak mıyım? “Ödül verecek misin?” Profesör, kuantum fiziği konusunda ders verdiğini söyleyince, Emmy de meraklanır: “Kuantum fiziği, ha? Sanırım bu konuda bir şeyler öğrenmem gerekecek.” Kuantum fiziği nedir? “Yaklaşık olarak 1900’den sonra keşfedilen kanunlara dayanan fizik anlamında ‘modern fiziğin’ bir parçasıdır.” Çünkü 1900 öncesinde geliştirilmiş fizik kanunları ve ilkeleri, “klasik fizik” olarak değerlendiriliyormuş. Peki bu modern fizik dedikleri, gündelik olanın ötesine geçtiğimizde gördüğümüz tuhaf dünyayı betimliyorsa ve klasik fizik kanunlarıyla açıklanamayacak deneylerle gözler önüne seriliyorsa, Emmy kadar beceremesek de, biraz fikir edinmek hiç de fena olmayacak gibi… “Kuantum mekaniği, hiçbir şeyin kesin olmadığı ve nesnelerin onları ölçünceye dek kesin özelliklere sahip olmadığı son derece tuhaf bir dünya betimler. Uzaktaki nesnelerin tuhaf biçimlerde birbirine bağlandığı, bizim evrenmizin yanı başında farklı tarihlere sahip koskoca evrenlerin var olduğu ‘sanal parçacıkların’ bomboş uzayda birden belirip kaybolduğu bir dünyadır bu.” Bırrrr, bak şimdi tüylerim ürperdi işte. Bilimkurgu okumak gibi bir şey, bu kitabı okumak. Bir yandan, felsefeyi anlaşılabilir bir dille okura başarıyla ulaştıran “Sofi’nin Dünyası” adlı kitapta olduğu gibi, bu kez mektuplar aracılığıyla değil ama köpeğiyle sohbetleri ve köpeğin kuantum fiziğini uygulamaya sokma çabasıyla, zor bir konuyu anlaşılabilir kılan bir kitap… Konuyla ilgilenenlere önerilir. İlgilenmeyenler yanından bile geçmesin, çünkü onlar, Emmy kadar bile anlayamazlar… (Denemeyle sabit!) 27 EKİM 2011 SAYFA 25 yönetti. Soysal, melerini örüşlemiştir” n öyküuma külyumla ilr yanına biyatın celerini ne birlik e, eğiğretebiyatı” pılandırıle çağdaş afından bazılainin azmel Eser esinde ocuğa emli ko umuna çocuk ner.com 1132 1132