Katalog

nın gizli tarihidir. “YÜKSEK İHTİSAS HASTANESİ” O zamanlar birtakım ileri uzmanlık dalları İç Hastalıkları içinde yer alırdı. MUSTAFA ŞERİF ONARAN Kardiyoloji (Kalp Hastalıkları), Gastroentoroloji (Sindirimbilim Hastalıkları), Hematoloji (Kan Hastalıkları), Endokrinoloji (Hormon Hastalıkları) bunlar arasında sayılabilir. Övsev Dörtlemez’in uzmanlık eğitimine başladığı, başında İrfan Titiz gibi “klinik sezi”si olan usta bir hocanın bulunduğu, I. İç Hastalıkları Servisi, kalp hastalıklarına ağırlık veren bir servisti. Servis nöbetleri haftalıktı, ağır geçerdi. Halis nöbetçiyken Övsev evde yalnız kalmak zorundaydı. O yalnızlık bir karabasana dönüşünce, bunun kökeninde doğuda geçen çocukluğunun izleri kiyordu. Nasıl oluyordu da her dakika du. Şevket Süreyya Aydemir ile komarandı. Dersim ayaklanmasındaki kirli burun buruna yaşayabiliyorduk? Hiç raşuydu. Tanıştırmak bana düştü. yüzler bilinçaltını bulandırıyordu. hatsızlık duymuyor muyduk? Oysa inHocayı kızdırmak kolaydı. ArkadaşıTürkiye Yüksek İhtisas Hastanesi san bir süre sonra, adeta birbirinin yarımız Dr. Alpaslan Gencer, dışardan ileri uzmanlık dallarını geliştiren bir sağsı, sağ veya sol gözü, sağ veya sol eli ameliyatı izlerken, Hocanın solundaki lık birimi olarak 1964’te kurulunca, kalp oluyordu. Bazen de beyninin yarısı olup asistana, hastalıklarında derinleşmeyi seçen Övaynı anda aynı şeyi düşünebiliyordu. Erolcüğüm, ekartörü biraz düzgün sev ile Halis Dörtlemez bu hastanede Gözümün, elimin ve beynimin yarısı çek de, Hocam tümörü iyi görsün, diye çalışmaya başladılar. olan Halis, sen de sağ ol.” karışırdı. Hastane, Sağlık Bakanlığı’nın yöneGerçek mutluluğun temelinde sağlık Hilmi Hoca gaza gelir, “Allahın belatimindeydi. Ankara Tıp Fakültesi’yle olduğunu bilen bir hekim kendi yenilgisı!” diye solundaki asistana hemen diryapılan sözleşmeye göre, eğitim, faküllerinden geçerek hastasının iyileşmesisek vururdu.) tenin denetimindeydi. ne çalışacaktır. Övsev Dörtlemez’in daha tıbbiye yılBu iki başlı yönetimde kimi zaman “Bir erkek çocuk gibi haşarı” olan larından başlayan bu savaşımcı kişiliği, sürtüşmeler oluyordu. Övsev Dörtlemez Övsev Dörtlemez; hazıra konan, işi olusınıf arkadaşı Dr. Halis Dörtlemez’le ile Başhekim Yardımcısı Ahmet Ataruna bırakan hekimlerin duyarsızlığına evlendikten, aynı çalışma ortamını paycık arasındaki sürtüşme de bunlardan karşı yenilgilerden ders almasını bilen laştıktan sonra, etkisini artıran bir gelişbiriydi. Asıl görevini yapmayan Başhebir olgunluğa ermişti: me gösterdi. kim Yardımcısı eleştirilince, “yetkili ki“Daha sonraki yıllarda acı nedir, felaİki hekimin uyumlu birlikteliği yaşaşilere saygısız davrandığı” için Övsev ket nedir, yenilgi nedir, hayattaki başka mayı kolaylaştıran bir güç oluşturdu. Bu Dörtlemez cezalandırılmak istenir. hesapların yanında üç ay beş ay kaybirlikteliğin sağladığı gücü Övsev Dört(Yüksek İhtisas Hastanesi’nde eşim betmek nedir, hepsini yavaş yavaş yalemez şöyle anlatıyor: Leziz Onaran’ın Ahmet Atacık’la ilgili şayarak görecek, öğrenecektim.” “Evlendiğimiz 1965 yılından beri Hasürtüşmelerini anımsıyorum da, Övsev Onun yaşama serüveni bir yandan inlis’le hep aynı hastanede, aynı klinikte, Dörtlemez’e hak veriyorum. O sürtüşsanın kurtuluşuna yönelik savaşımları aynı pozisyonda çalıştık. Bu halimiz melerin ayrıntıları Prof. Dr. Leziz Onaiçerirken, öte yandan, kalp hastalıklarıbazı meraklı dostlarımızın dikkatini çeran’ın “Yaşamak Sorumluluktur” adlı anılarında yer alacaktır). Övsev Dörtlemez’in Yüksek İhtisas Hastanesi’yle ilgili anılarında; dönemin Sağlık Bakanı ile Tarım Bakanı’nın sıradan hastalar gibi poliklinikte muayene olmaları ilgi çekicidir. Bir ara aynı odada iki kalp hastasının karşılaşması da şaşırtıcı bir durumdur. Bunlardan biri Yassıada Mahkemesi’nin Baş Savcısı Altay Ömer Egesoy, öbürü, bu davalarda önce idam, sonra ömür boyu hapisle yargılanan Büyük Millet Meclisi Başkan Vekili İbrahim Kirazoğlu’dur. İsmet İnönü’nün geçirdiği kalp yetmezliği nedeniyle Övsev Dörtlemez’in Pembe Köşk’te tuttuğu nöbetler de bu anıların özel bir bölümünü oluşturuyor. Mevhibe Hanım’ın sunduğu domates reçeli o nöbetlerin Prof. Dr. Övsev Dörtlemez’in anıları; içinde güneşler açan, savaşımcı bir hekimin, anısıdır. yaşamayı kolaylaştırmak için giriştiği olaylar bütünüdür. Ölüm ne zaman kapımızı çalacak, Her hekimin anıne zaman kalbimize yenik düşeceğiz, belli değil. Belki de içimizde sessiz duran bir kanser sında saklı tuttuğu hücresi ayaklanıp bizi ele geçirecek. Eninde sonunda ölüme sığınacağız. Ama kişilikli bir öncelikler vardır. hekim olan Övsev Dörtlemez’in anılarını okurken yaşamanın anlamını da öğreneceğiz. Bunu Bir kesekâğıdında bilerek ölüme sığınmak da anlamlı değil mi? kuzukestanesi ya ¥ CUMHURİYET KİTAP SAYI 972 Değinmeler Hekimliğin gizli tarihi ıdvan Ege’nin anılarını okurken, ivme kazanan bir başarıyla, kendini geliştiren bir hekimin, içtenlikli dünyasını tanıtmaya çalıştım. En zor koşulların altından güler yüzle kalkmasını bilen, hoşgörülü, içi sevinç dolu bir hekim. “Sağlık bulaşıcı değildir” diye bir söz var. Keşke bulaşıcı olsaydı da sağlıklı bir toplum içinde yaşayabilseydik. Ancak hasta olduğumuz zaman sağlığımızın değerini anlıyoruz. Hekimlik anıları; bir gün daha çok yaşatmak için, insan sağlığına değer veren hekimlerin özverili yaşama serüvenini anlattığı için önemlidir. Rıdvan Ege’nin anıları üzerinde dururken aramızda bir tıbbiye boyu yakınlık olduğunu, hekimlik çalışmalarındaki kesişme noktalarını da belirtmiştim. R Aramızda bir tıbbiye boyu yakınlık olan arkadaşlarımızdan biri de Prof. Dr. Övsev Dörtlemez’dir. Rıdvan Ege hekim çıktığı yıl ben tıbbiyeye yeni giriyordum. Ben hekim çıktığım yıl Övsev Dörtlemez tıbbiyeye yeni giriyordu. Hekimlik çalışmasındaki kesişme noktalarımız Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi’nde geçen yıllarımız içinde oldu. Çalıştığımız ileri uzmanlık dalları ayrıydı. Ben “Gastroenteroloji Cerrahisi” alanında çalışırken, o, Kardiyoloji’nin gelişmesi için emek veriyordu. Bu nedenle Övsev Dörtlemez’in anılarına “Kardiyoloji’nin Gizli Tarihi” demek gerekir. Ama anıların arkasındaki asıl gerçek “Hekimliğin Gizli Tarihi”dir (GÜZEL ÜLKEMİN İNSANLARI, Yaşamından Kalan İzler, Bilgi Yayınevi, 2008). “BİR ERKEK ÇOCUK GİBİ” Övsev Dötlemez bir jandarma subayının 5 çocuğundan biri. Subay babanın görevi gereği Anadolu’nun dört bucağını, özellikle doğu illerini görmüş. Mahalle çocuklarıyla kavga etmeyi, sövmeyi öğrenmiş, yerine göre oğlan çocuğu gibi savaşımcı olmayı bilmiş, gözü pek bir küçük kız. Tıbbiyede cerrahi sınavına girerken, herkesin çekindiği, Hilmi Akın gibi zorlu bir Hocaya başkaldırarak hakkını aramasını bilmiştir. (Hilmi Akın huysuz denecek kadar hırçın, geniş ölçüde okuma yazma merakı olan, yalnızlık çeken bir hocaydı. Yüksek İhtisas Hastanesi’nde benim de cerrahi Hocamdı. Sonraları birbirimize çok yakın olduk. Bahçelievlerde otururSAYFA 22