Katalog

KISAKISA... KISAKISA... KISA KISA... KISA KISA... Pamphylia ve Pisidia Kentleri Sunalnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü daha once Ingiliz Amirali Francis Beaufortun Akdeniz kıyılarındaki ören yerlerini konualan KaramanyasınıKayhan Dörtlükün editörlüğünde Ali Neyzi ve Doğan Türker'in titiz çalışmalarıyla dilimize kazandırmıştı. Enstitü bu alandaki çalışmalannı sürdürerek, Anadolu Uygariıkları alanında yine blr başyapıt olan Karl Craf von Lanckoronskinin "Pamphylia ve Pisidia Kentleri" adlı bilimsel ve görsel nitelikli yapıtını dilimize kazandırdı. H Musa SEYİRCİ* r\MPIIYI.IA Avusturya soylusu olan Karl Graf von Lanckoronski 18821885 yılları arasında Antalya çcvrcsindeki antık Pamphylia ve Pisidia kentlerinde yaptığı bilimsel incelemeleri, Prot. Dr. Niemann, E. Petersen Ve Ressam Bara gibi araştırmacılar ve sanatçıların da katkılarıyla büyük boy olarak iki cilt halinde yayınlar. ANTALYA'DAN ETKİLENME Yazar yapıtın girişınde Pamphylia ve Pisidia'nın ovalan, yolları, bitki dokusu, tarihi, kültüru, mimarisi ve coğrafyası ile ilgili genış btlgı vcrır. Vc Lanckoronski Antalya ile tanışıklığını ve etkılenmesini şöyle dile getirir: "Şehrın vardığımızda görüntüsü beklentilerımin çok ötesindeydı. Bu etki Antalya'da kaldığımız uzıınca süre içinde arttı. Antalya'ya bırkaç saat mesafede, Pamphylia (^)vası'nda yer alan antik şehirlere yapjan bir dizi gezi, birkaç mil uzunluğunda bir alan içinde şimdiyc kadar üzerine bir şeyler yazılmamış veya hak ettiği oranda yazılmamış çoğu Geç Imparatorluk Çağı'na ait, çok sayıda önemli antik yapı bulunduğunu göstererek, beni hayrete düşürmüştür. Ama ner şcyden çok beni, bölgenin bildiğim bütün yerlerden daha güzel harika doğası etkilcdi". Antalya'nın ınsan dokusu, gıyimi, etnografyası ve yaşamı hakkında geniş bilgi veren bilim adamı; " Antalya'da bugün tahminlere göre, a^ağı yukarı 4500 hane vardır ve nüfusu 25000 26000'dır. Bunlardan 7000'i Rıım, 50 si Ermeni, 250'si Yahudi ve gerisi Müslüman'dır. Müslünıanların çoğu Türk'tür; ama aralannda Araplar ve başka toplulukların üyeleri de bulunur. Burada 10 cami, 8 Rum ve 1 Ermeni kilisesi, 1414 dükkân, 13 han veya misafirhane, 13 Türk hamamı vardır. Her cami aynı zamanda Türkler'e ait bir ilkokuldur ve burada toplam 1500 erkek çocuğu ders görür. Aynca Antalya'da bir dc 120 öğrcncili özcl tip ilkokul olan rüştiye ile yaklaşık 300 öğrencili dereceli sayılan softa okullan mevcutım nüfusun erkek çocukları için biri ilkokul, kızlar için bir ve küçük ^çoaıklariçın diğer bir okııl vardır. Bunlarda toplam 4^iferkek ile Î00 kız çocuğu k J ^ h e m i ise, 1885'teeğitim siste:n çok daha kötüydü. O zaman her ne lar bir Türk bir de Rum hastanesi bulunmasına rağnıen, bunlardan ılki sadece garnizona hizmet vcriyordu" der. "OLAĞANÜSTÜ" BİR KİTAP Manavgat dolaylarından Antalya'ya değin 80 kilometreyi aşlun bir mesafe boyunca deniz kıyısındaki genis, ova, Antik Çağ'da Pamphylia diye adlandırılmıştır. Yazar yapıtının ilk cildinde Pamphylia düzlüği'ınde yer alan Antalya, Perge, Aspendos, Silyon ve Side Antik Kentlerinin topografik konumlarına, arkeolojisine, tarihine, mimarisine geniş biçımde yer vermis, metni resim, çizirn ve baskılarla zenginleştirmiş, Sevgili Özgen Acar'ın deyişiyle Tiırkçemız "olağanüstü" bir kitap kazanmıştır. Deri cilde büyük boy yayımlanan kitabın birinci cildini önümüzdeki günlerde ikincisi izleyecektir. Bu cilt 195 sayfa mctin, 41 sayfa ekten oluşmaktadır. Kitapta ıki harita, renkli iki plan, 31 balur baskı levha ve 114 resim yer almaktadır. Bugün kitapta sözü edilen birçok mimari eserin yerinde yeller esiyor. Bu durum kitabın belgesel niteliğini daha da önemli kılıyor. Kitabın yayınlanması için her tiirlü katkıyı yapan Sunalnan Kıraç'a çeviriyi yapan Dr. Selma Bulgurlu Gün'e editörlüğü üstlenen Kayhan Dörtlük vc Doç. Dr. Burhan Varkıvanç'a yürekten teşekkürler. Arkeologlar, sanat tarihçileri, mimarlar, şehir plancıları ve Antalya'yı sevenler için önemli bir vapıttır. tlgilenenlere not: Kitabı Antalya'dan, AKMED'dcn (Sunatnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü) (0242 2434274) ve Istanbul'da Pera Müzesi'nden (0212 3349900) temin edebilirsiniz. • *Arajtırmaa / Antalya Eikı Kultur Mudüru/ Ajkabat Eikı Kultur Atajeu B ugünlerde kuruluşunun onuncu yılını kutlamaya hazırlanan Sunalnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü Akdeniz kultürlerini içeren diğer yapıtlarının yanı sıraünlii seyyahların yapıtlarının tıpkıbasımını Türkçe'ye kazandırmayı sürdürmektedir. Anadolu Akdenizi'nin arkeolojisı ile ilgili araştırmaların öncü çalışmalarını 18. ve 19. yüzyıllarda Fransız, Ingiliz, Alrnan ve Avusturyalı askerler, seyyahlar, arkeologlar birbirleriyle yanşırcasına başlatmışlardır. Bilindiği üzere başlatılan bu arkcolojik çalışmaların birçoğu yağmaya dönüşmüş Bodrum Anıt Mezarı, Büyük Pergamon Sunağı, Eies Artemisi gibi yapıtların ncredeysc tüm parçaları izinliizinsiz yurtdışına taşınmış; Troya'dan, Trysa'dan, (GölbaşıKaş) Ksanthos'tan ve birçok ören yerinden seçkin kültür mirasları bu araştırmacılar tarafından kendi ulkelerine taşınmışur. Yine Anadolu arkeolojisi ile ilgili üç ciltlik dev bir eseri olan ve Izmir'in kurucularından ünlü kahraman Tantalos'un mezarını kazan Charles Texier gibi araştırmacılar vaptıkları yanlış kazılarla arkeoloji bilimi ne büyük zarar vermısler ve tarihi karartmışlardır. Anadolu uygarlığı ile ilgilencn herkesin bildiği Heinricn Schliemann bu konudaki en kötü ömektir. Yapılan bu yağmalann ötesinde Charles Texier, Ingiliz Tuğamiral Sir Francis Beaufort ve Karl Graf von Lanckoronski gibi bazı misyoner araştırmacılar yaptığı çalışmalarla ilgili günümüzde de bıfimsellığını koruyan başyapıtlar yazmışlardır. Sunalnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü daha önce Ingiliz Anıı rali Francis Beaufort'un Akdeniz kıyıları nındaki ören yerlerini konu alan Karamanya'sını Kayhan Dörtlük'ün editörlüğünde Ali Neyzi ve Doğan Türker'in titiz çalışmalarıyla dilünizc kazandırmıştı (2003). Enstitü bu alandaki çalışmalarını sürdürerek, Anadolu Uygarlıklan alanında yine bir başyapıt olan Karl Graf von Lanckoronskı'nin "Pamphylia ve Pisidia Kentleri" adlı bilimsel ve görsel nitelikli yapıtını dilimize kazandırmıştır. Polonya kökenli bir İçiniz burkularak hatırladığınız o günlere dönmek istemez misiniz? Birbirine isimler takan, birbiriyle uğraşan, başkalarına da bulaşan, aşkı, seksi tanımaya çahşan, dostlukları ve dünyayı sorgulayan bu gençler hiçbirimize uzak değil aslında. Yeniyetmeler'de Kemal Selçuk'un aracıhğıyla onların dünyasına giriyor, birkaç günlerini paylaşıyor, sonra da onları hayatın akışına terk ediyoruz. Yeniyetmeler gençlik günlerine dönmek, o günleri özlem ve keyifle bir kere daha yaşamak isteyenlerin aradığı kitap. I AŞKLAKİ Selçuk www.doganlcitap.com.tr DOĞAN KİTAP 18 C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 8 14