Katalog

İlhan Berk'le"Kuşların Doğum Cününde Olacağım'ı konuştuk MunBrrk kuşlann duğurn gununde ülacagım 'Şiir bir kaldırıdır, başka bir şey değildir' olsa nesnenın yerını alması Bır yenı duyarlık dunyasının varlığına bır çağrı Ust avangard/total gorecelılık/antıras yonalızm/aydınlanmacı çokuş (Descar tes)/nıhılı/m/ulusallığın çokuşu/ıdeolojı lerın sonu/modernızmın baskısına son/oznenın baskısına son Kuşların Doğum Gununde Olaca ğım'a gelınce, eğer bır verımlılık, bır de ğışım getırmışse bu baştan berı anlattı ğım nedenler sonucudur Kıtabın beş yonden okunması yenı okuma bıçımlerı yaratmak onunla buyumek ıçındır Mo dern olmak, modernhğın gerek ve gereç lerını getırmekle olasıdır Kıtabın bu okuma dışında, asıl onemlı yonu çokan lamhlığı one çıkarmak, gene çokanlamlı lığı şıırın yasası bılmektır Butun amacım derdım (anlam duşmanlığımı sağır sultan da bılıyor) çokanlamlılığı şurın bır baş ıl kesı yapmaktır Japonya'da bır zamanlar kahvelerde haıkular okunurmuş, her şıır, herkese gore değışık anlamalara buru nurmuş Bu da yadırganmıyor, boylece şıır daha da zengınleşıyor Bu benı çok ıl gılcndırmıştır, bır zamanlar ben şıırle rımde, benım ıstedığım anlamların bılın mesı ustunde dırenırdım Şımdı bunu şı ırı buyutcceğı yerde kısırlaştırdığını anla dım Daha once de soyledım, şıır, resulle rın sozlerı gıbı çok anlamlarla kurulmalı, zengınleşmelıdır Hem tek kıtap hem de beş kıtap olma ozellığıne burunsun ıstedım Burada amacım da hem ses, hem ton, hem de ço kanlamlılık gozetıldı Bır kıtap çokan lamlar gıbı çok seslcr tonlaı da yuklen melı Butun sorun Dağlarca'nın dedığı gıbı buyuk, kuçuk şaır yoktur "Şıırın kendısıne tınıne ulaşmak onemlı, bız tl han'la boyle duşunuyoruz"da yatıyor ZAMAN' tlk kıtap "KuşlarAltın Arabalar Elma Golgeler" "Kun' (ol) dıyı başlıyor ve "Ne yazsak zamam yazarız/ (nrdan baktyoruz) " Dıye devam edıyor Ç ok derın, çok et kıleyıcı Olmak ve zaman ıçın neler soyleyebılırsınızyBaşka bır yc rdc dc "Yc nıden başlamak yok tur/ıyısı mı/ zamanın olmadıg'ını soyleyelım" demtşsıntz Zaman nedır uzce? Zaman kavramı butun şaırle rın olum gıbı ana konusu olagel mıştır Benım zamandan anladı ğım ŞÎMDlDlR, şımdıntn gerçe ğıdır ben hep zamanın ucundan boyle tutarım Boyle dıyorum çunku dunya neyse odur Dunya nın kendını aşan bır anlamı yok tur Zamanı hep gundemde tu tansa olumdur Şaşmaz bu da Hcr zaman elımden tutan bır şey vardır o da yazmaktır Dunya soylenlere (efsanelerc) boğul muştur, bu yuzden efsunsuz yu ruyuşunu surduruyor Ote yan dan dunyada anlamlara bağlı ola rak yaşıyoruz Onların ağırlığının altındayız Yuzıımu yıkıyorum Oyleyse kımse olduğumu soyle yemez Yıne ya/maya VL varoluşa donersek, yaratmak sessızlıkten bır anlam çıkarmaktır Dunya şeylerın Bı/ azınlığız // kıtap Bır Yapraktı Adın onoma tope yanı ışıtımsel ımgc, bunun tçın neler soylemek ıtferunız? lşıtımsel ımge bır dıl oğesıdır, verılı dunya, sesler goruntulerle doludur, bu sozcuklerle çarparsak ışıtımsel ızlenımler yakalarız Nesnelen ve goruntulerı ses oykunmesı yoluyla belırtme ortaya çıkar ma yoludur M C Anday Sozler ve îşler şıırınde "Herhangı bır sozcuğun ışıtım sel ımgesını, anlıkta ona karşılık duşen kavramla buluşmadan aktarmak ve anla mak bır tansıktı"' dıyor Işte butun ama cım bu tansığı yakalamaktır Şiirin has adamı ilhan Berk yeni şiirleriyle geldi yine: Kuşların Doğum Gününde Olacağım. Berk'le kitabını konuştuk. n A. şebnem BİRKAN ep yenılık peşındesınız, hep araytştastnız 'kapalı' dıye tammlanan şıırınızın ardın da çok anlamlı okumalar olmaunın yattığını bıltyoruz Son şıır kı tabınızla da 'beşyonden okuma'dan soz edıyonunuz bunun gereklerı nelerdır? Yapmak ıstedığınız yontem çokanlamldık la ılgılı mıdır? Kıtap boyunca çeşıtlt aktm lar, yazti bıçtmlerı, tekntk ağırlıklı yaztş seruvem tzlemışunız postmodernltk de dahıl modernıteyle ılgısı hedır^Bu konu ları bıraz açar tmsınız? Aslında yenılık peşınde olduğumu soyleyemem Şıırın peşınde olduğumu soyleyebılırım Yenılıkten ne anladığınızı bılmıyorum Bir zamanlar her kıtap şa ırın cesedıdır demıştım, sanırım 'Kuî' kı tabı ıçındı bu Şaır her kıtabından sonra çırılçıplak olur, sankı bır çoldedır Kor kunç bır boşluk yaşar Boşluk her zaman korku da verır Her kıtap şaırın cesedıdır demek ıse ışte boyle soyunup yenı dun yalara açılmak yenıden şıırın ucundan tutmak hem de tam ucundan tutmak, çunku şıır uçlardadır "uçlarsa hep du şundurmuştur benı" ama ucun dışında başka bır yol da yoktur Dunyada şıır uç ları araştırmak bulmak zorundayız Şıır çunku kendını boyuna yıkar, kendını arar, dıızenı dcğıl duzensızlığı arar, yapıyı değıl yıkımı arar, yıne bıçımsızlığı arar Öyleyse şıır kendısıyle hesaplaşa hesapla şa, yadsıya yadsıya, yıka yıka bulur yolunu Şıırın asıl ozgurluğudur bu Bır bı reyselleşme, bır ozgurİeşme, bır anarşıst leşmedır Modern şıırın doğal oğelerıdır, her kıtap anarşıyı kuşanır Gılles Deleuze gıbı soylemek gerekırse 'şıır butun top lumsal anlamlardan kurtulup bıreyseÛığıne kavuşmakla devrımcıdır ' Toplumcu şıır bızde bunun tersıyle ılgılenmıştır Şıırde bıreyselleşme 'boylece gereğınde yer altı faalıyetı olma konumunu da ku şanır ' Şıırın gorevı verılı dunyanın her şeyını yıkmaktır Gene dılles Deleuze'a donersek " şıır kendıne gıydırılen butun anlam ve an lamlandırmaları sonuna kadar reddede rek kendı varoluşunu gerçekleştırır " Kı saca, şıır yıkma eylemıdır her şey gelıp buraya dayanır, genç dedığımız şıır de budur Çokkatlılık çoğulluk bolukporçukluk ve belırknmtyışlık parçalanmışlık ozne Boyle tanımlanabılır postmodernlık Uzantılarını da eklemelı elbet En başta o/.nenın hallerı Merke/cılığın yıkılışı, savruk dolaşımı, usıın bağını sıfıra ındır mesı, hıç dcğılsc baş donmesını sureklı surdurmesı, sarhoş dolaşması, nesnesıyle ıkıde bırde yer değıştırmesı, sureksız de H YAŞANACAK BİR ŞEY VARSA AŞKTIR1 // kıtap aşkı on plana almış gıbt gorunuyor oyle mPAşk sızce nedır? Kıtap boyunca bır aşk ağtrlığını yadstyamıyorum, o hep one çtktyor buna ne dtyorsunuz? Yaşanacak bır şey varsa aşktır Aşk, yalni7 ve yalnız o yaşanır, yaşamak dedı ğınız de belkı de yalnız budur /// kıtap Magrtgaller" Bu bolum sızı vt yaşamınızı anlatıyor gıbı, ozlemlerını zı yaptıklarınızı ve yapamadıklarıntzı go rur gıbı oluyorum 'Bır koylu gıbı dolaşt yor bır ırmak' bu ımge benı çok sarstı Ya şam bu mudur? Madrıgallerı teknık bır sorun yarattı o da kolajdır Aragon bır tumcesınde "şı ırde kolaj nasıl yapılır"der Bu tumce be nı ılgılendırdı bu denemeye de boyle gır dım Dedığım gıbı uçuncu kıtap erotızm le yukludur Erotızmse benım hep yuce bır konum olagelmıştır Erotızmı ben olumcul bır yaşam dıyc adlandırabılırım Erotızmı olumcul aşk dıye tanımlamak ısterım Medyanın kımı sozcuklerı, kav ramları bulanıklaştırmak, karartmak, kır letmekte ustune yoktur Şımdılerde onu karartmak, kırlctmek ıçın uğraşıyor Lro tızmı bulandırmak, yaşamı bulandırmak, karartmaktır Bataılle, "Olume değın ya şamın onanması" der erotızm ıçın Lro tızm ınsanın ıçınde buyuk bır alanı kap lar En karanlık, en kapalı alandır bu O denlı de yaşamla dolu, o denlı yaşa mın kendısı Insanın doğasının en çok ge reksınım, yaşam duyduğu alanı, varlığın sureksızlığıne, devınımsızlığıne, baskısına karşı sureklılık, devınım savaşı Olumcul tutkunun tutkusu Rımbaud'nun sozlerı nı de anımsayalım "Kadının sonsuzkole lık zıncırı kırıldığında, kadın kendı gu cuyle ve kendı ıçın yaşadığında, bugune değın ığrenç olan erkek, ona hakkını gerı verdığınde, kadın da şaır olacaktır Kadın da bılınmezı bulacaktır Onun duşunce evrenlerı bızımkılerden değışık mPTuhaf şeyler bulacaktır kadın, sonsuz, derın, ığ rendıncı nefıs şeyler " Olumcul aşka gelınce Bu sozcuk ben de uç, uçurum, karabasan sozcuklerını de ıçerır Buyu, karanlık sozcuğunu de Bataılle "Erotızm, olum kadar yaşamın olumlanmasıdır", dıyecektır Bana gelınce Özgurluk gıbı ınsanın en yuce deneyıdır Sağ çıkılmayacak bır de ney1 Madrıgallerın dılıne gelınte Düın dc lılık, çılgınlık, şızofrenı boyutları on plandadır Butun obur kıtaplar gıbı verılı bıçımlerle ıçerıkle çarpışmak hep, bu da benım ılkem olmuştur Anlamın her fır satta ustune kezzap dokmeye çalıştım, gıderek boşlukta gıdıp gelmek ıstedım Kısaca usun egemenlığını, dılın verılılığını yıkmak ıstedım, Artaud'ya da ozen dım dıyebılırım bılınç dışını tek alan bıldım Dılın katmanları bıtmez Yalnız bı lınenle de yetmez dıl, bılınmeyen boyut ları da vardır dılın Dıl tutup bunu onu runu sermese de bırımler, duyurur, hece letır Bu kıtapta gene bır zaman geldı orada duyumsamayı tek gerçek bıldım Şıınn vatanı dıye baktım duyumsamaya Duyumsamak tek varlık bılımım bıle ol du Buna gıderek de farkındalığım dıye baktım, bıldım, dılı de boyle buldum, o dıllc yazmaya başladım sonunda bu, bu gun gerçeğın artık dılde yapıbozumun elınden tuttum Her şey adlandırıldığrn da gerçeklık kazanır Çol Olu bılgı DİLDİR YURDU ŞAİRİN' Dılın sıztn ıçın çok onemlı olduğunu bılıyoruz Arayqlannız luruyor, bu yenı şı tr kılabımzdakı dıl araytşlartnız tçın yorumlartnız nedtPBu şıırın sıftr noktanndakı seruven nedtr? Benım dılle savaşım bır çolle savaş gıbıdır Şaırler yazdıklan dılde kendılennı ele venrler Dıl dır yurdu şaırın Yazmayan ınsan belkı de konuştuğu dılde, yalnız onda oralıdır Uzun bır sure once Ahmet Turk'e şoyle bır soru so rulmuştu Kendınızı Turk duyu yor musunuz?Yanıtı şuydu "Ben Kurtum, nasıl Turkum dıyebılı rım " Bu yakınlarda bır Kurt şaır arkadaşıma kendını Kurt olarak duyuyor musun dıye sordunı Turkçe şıır yazmaya başlamasıyla kendını Kurt olarak duymadığını soyledı Duzyazı ıçın bır şey soy lemeyeceğım Dılın uyku halını merak ettığımı yazdım Hâlâ da merak edıyorum Nesnelen farklı bır durumda yakalamak butun şaırlerın ışıdır Bunun ıçın nesne len uyku nalınde ya da varoluşla rının dışında yakalamak gcrektı ğını ılerı surer Baudrıllard Tıpkı Uyuyan Guzcl orneğı gıbı Dılı boyle kendı varlığı dışında yaka lamak farklı boyutlar kazandıra caktır elbet Dılı uyurken duşun mek bıle farkındalığa kanca at maktır Farklılık, yazının ağababasıdır