Katalog

Enis Batur'la Mürekkep Zaman'ı konuştuk Merkezkaç kuvvetle devri âlem \ l H\Tl H Y azarın has vızoru 'hcl lefct'ndcn yansıyanla ra 'Murckkcp ZM man'lara knn Ba lur'a Daır bır kıtap (otuklu guna, yuzc ktıla^ atan anılarına, eskı bır yhrın dununc, bugunune rıatf, yctı^kınlt^ınc psıkolo ;ık, loplumsal, ılerlcyen yaşında \ava\larla k( sc/kcsılc, kıra/kırıla, yana/yakıla dcvıncn dunyaya odaklı otohıyograft zmcırının ycnı halkası, hnn liatur tmzalt 'Murekkcp Zaman' (Sel Yayınları) "Nasıl, nc kadar anımsayahtItr, ncdcn unulmak ısterız?"e ozlıt yanıllar Vıatur otobıyugrafısının bu de vam ayağtnda ya\amın ıtındcn kcndı yasamına yaklaştyor kımı ıtıldıg'ı ycrdcn çıkagelt n bılgılcr, arabılgtU r anekdotlar, kımı dunyaııtrı vc ıtlkemn gccltğt san alı doıu nıh r cşlıgınde Bcllc gınde kaybolmamıs, sahnclerın kcşfınc çıkıyor Çıkijiyur bcllc fcınc adcla îlk sıgara yakıştnı hatırlıyor, babasının ölumunu, anncsının koklermc scruvenınt, ılkokul ço cugu 464 Lnıs'ın hcr \ababın kor vaktınde okuluna gıdcrkcn anncsınc cl sallayıym, Dcjtcr dar Caddcstnın koşcsındekı ıkı katlı, dcnıır kdpılı, buzlu tanılı, ag'tr kupılı kırmızı evın u\l ka/ı nı Yaklayk uç hın gununu gt\ır dığı Likı^chır'de 20 yıl aradan sunra gt\ırılen ılk saallcr, ılk ge ce, ılk guti ılk urpcrı^, zıhnıne doluşan gcçni!jin bayalcllcrı Kejke fntog'raflarını çekseyntifiz dcdtğı bellektc kılıllı anlartn yı lık goruntulcrınc daır tasavvurlar 'Yol'a/'yoluna koyuldugu 'tUasyonu' ammsarmı atakları Surcgclcn yaşam 'ko\u\u l'ko$uşu'ndan harckctlc, yolcu myıyor kendnınt 'ntasyon'la ozdeşleijttrcrck Bır kcz daha yola knyuluyor Lvden îstanhul'a gı dı^ı, donu}lcn vc yenıden gıdış lerımn gcr<,ckle\lıg'ı rayları, ko pusu, ayrılıg*ı anım\ayarak, "Ra bımnokla o" dıycrek Hcr $cy bır barıtanırı ıçınde zamana ya yıldıg'ı bikijcbtr Istasyonu'na kayıtlı bcllcğınde Cıovdeunı, rııhunu alıp lıJjtynr trcnlcr Scvtn<, Ytşıltaş'ın ıkı ytlonıc IRI'y( bıizırlcidığt dtzı (alı^ma \ı 'Yazarlor vc Kcntlcrt' ıçın kcndısıylc an goruşme yapmaya gclmt sr\lc lcmellcrı atılmı^ Munkktp Vaman'ın /ıbnındckı ılk kcsıtte hskışe hır ıtngcsı, rahım duygusuyla baglandıg'ı, ya\amındakı hcr \e yın, başhıd/ğı, hıçım aldtg"ı, bu gununc yarınma yon verdıgı, za man vc nıekân ıçırtdc par^alant $tntrı kokunun \alındıg'ı, kaybo lan, kallcdılcn dokmuna ısyan cllığı, bavasını solurkcn ıçınde kı sarkacın afctr, buyulu salınınnnı bıs\ettıj{ı, ıçınc, bır knşedc unultuğu zaman kutnbarasına yenıden ula^tığı duygutu yerlc jirkı n, avc una loplanan parçalard bdkıp kaybcllığt bır butunun dıtjutıu kurnıaya durduğu 'memlcki t lopraklart' tştc bu noklıidd ona gorcjo toğraj çıkmck, jimdıkı Zdmanın o an uçup gıdtcck gcrçekltğınt tutmak, bır yandan da aynt an'da bırıkmış butun gcçmij za manları zapt etmek anlanıına gclıyor liır fotoğraf karcsme st kı\an hcr gerçckltk katlı, ofo loğrafı akumaya kalkı\atak ktşı ntn %ÜZ konusu karcnın çerçevesıne gırcn og'elcrlc ılışkısınc sıkı sıkıya hag'lı Bundandır kı E\kışebır'de çeklıg't fotoğrafları kımse onun gıbt okumayacak, okuyamayatak Tek tesellısı fotog'raf çckcrken fotog'raflartnın çekılmtş olması "Aynı anın ıkt yuzu ıç ı<,c ge<, tıg"ındc, ıkı sonsuzluk hırbırlerı ne çarpar, onların çarpı^rnastn dan uçuncu bır sonsuz dog'abılır, ben hcp bunu yazmak ıstcdım Andrc dtdc'ın gunluk tutarkcn bır anlamda fotog'rafa durdugu, 'poz vcrdıgı snylenmıştır, yaz mak zatcn bıraz oyledır, yazar mt'tnınden butun butunc uzak dursa bılc dılıyle, uslubuyla fo lojlrdfını çektırtır, ama, ya^am oykuu'l kcutlemclcrc gırışcn bır yazar, ayna de objcklıf arası ka çıntlrnaz ayar dencmclerc gırışrncyc kdlkıstıg'ınt bılır Ne olur w ohun, her yazarın asıl vc tek konusu kendısı tlc dunya arasındd merceg'ınt oyalayan mesafedır" dıyor vc yaztyor bu nedenle Durmadan ışının yapısal ozcl lıklcrıyle ufraştıg'L dıdtndıg'ı 30 ytllık yazı yaşamında şıtr ncsır ayırmayan hnn liatur, bunları yazıyor ya, aslmda kendı deyı mıylc yazmak denılemez, kafasıyla ruhunun çapraz atkısından sokuyor, \ukup çekıyor kclımclı rı, fııllcrı, tumlesı hoguyor onu En eskı objcktıf goz, cn eskt ka rakutu zıhın, en eskı karanlık oda bıltnç ne de olsa Zaman \a vurucu Zaman dcğfrmcn Boylc duijUnurken, bu gcçmı ştn korıdorlarında kendı ya\an mışlıklanmız çcrçevesınde pay larımızı bıçcrken, satırlarda sa va^ı karalamaya bdşlıyor Balur, us'u us'a selımce değdırcrck Sa vajlartn anlamsızlığı ve onlenc mezlıg'ı varstlından harckctlc ytlgıya ycnık duşmemcmtzı umarak Kıtabın Amneua adlı bulu mundc olduğu gıht bcllck çark lan, anınnama vc anıları canlı lutma, unutma, unutamama, sıl me vc yuklenme ı\lemlcnylc ıl gılı bır ıç soru^lurmanın merkezınde kalmak ana lasasıyla 'VaIMJ Uzertnc liır Dcncmc' kurmayı ama^lamayarak Otckt mc tınlerındcn fdrklt olarak, yakın bır geçmı$e,/jimdı'ye \arkan bır gcr^cklık kcsılıne odaklanarak, 'yaşayarak', 'yaşayazarak' Çüiukluğunddn ha^layarak dcrs kılaplarını bımahım, duldu ran vc u bcp huyuk utkular vc buyuk bozgunldr olarak \oz cdı II n savaş anlattlartna çatıyor Odauna Vıc/nam'la gırmı\tır sa vaş Kıbrıs nlaylart patlak vcrıp dı I urk ordtiMi adaya ayak bastıg'ında Parıs'te og~rcnadır, hcr $cyı radyadan, gazctclerden tzleMtşttr Sonra, adını oylc koymaya yanaşmasa da kımsc, /ç sav<ı$ bay lar Yırmt yıl olumlcr, ytkımlar ıçınde aktp gıdcr tılıstın, l.ubnan, Irak tran Savaşt, Kuveyt vc Korfez Savaşı, Çcçenıstan, Kafkasya, eskı Yugoslavya taprakla rı dcrkcn bulgc zaten hıc durul maz Ya^amın apaçık, acı bır kc sıtını uluşturur "savaş" olgusu Dcrdı petrol vc her alanda yag~ma ılc soykırım, bahancst Saddam'ın zulmu altında ınım tnım ınleyen ulkeyc ntıkrar ge lırmck('), olmayan nuklccr sı lahları bulup ımha etmckV) olan Buyukbaş A BD'nın zubur cdcn Irak ıstılasıyla kapıya da yanan sonuncusunu da deşıyor sattrlarında F.nts Balur Savaştn çekırdek gerçeklıg'ınc, butun savaşlartn en amansız ozclınc, cylemtn bır ycrındc mccbulc gılmıs ıkt askcrın bır btrlcrınc sılablarını <<cktp, do nup kaldıkları fotofcraj karcsıyl, de dcğtnıyor ardmdan, ıllctlı m, gelemlere tutmak bt llcklcrıyle mt\huldskcrlert, faılı mc^hulle rı, kan/kanlı davalarıyla sdvdş manyag'ı 'ınsan' turunun evrım yoksunlug'una, budala kalma yazgfıina vardtrarak sozunu Dedıg'ı gıbı, tnsan organızma sını tchdtl cdcn butun mıkropl rı yak etudcr nc dcğışır ın\an nasıl oha kendnınt yok cdebılc cck guce \ahıp tucc Savaş tan yazının, cdcbıyalın dujuncenın czık çıkltğına daır tnancım kesın dıllc ıfade eden Batur, savaşlan hıt, soz ctmcksı zın dolu, olgun bır savaş romanının, şıırının yazılabı/cccğı sı vd\ı anlatmaya, aktarmaya çalı manın yazıyt a\an bır gtrışım ı dug*u, "Altdorfcr'dcn Cıoya'ya, Dclacroıx'dan Guerntca'nın P, ca\so'suna, bugun hıle, 'Ausch ıvttz'dcn sonra sanat yapılabıh mı>' \orusuna yanıl vcrcbılmc mızı sag'layaı.ak bır antologya kuramayız" dıyerek de hıt,bır s nat yapıtının alegorık tıslubu nun hakıkatın ozuylc çakışa mazlıg'ı dujunccsınt dtllendırı yor salırlarında hnıs Batur ıle bu tzlekte 'M rekkep Zaman'ı konuştuk Vc 'Lnıs Batur'ları K İ T A P SAYFA 4 C U M H U R İ Y E T SA YI