Katalog

Ertuğrul jşlerden ilginç biredebîyataraştırması «fanîl Andre Gide'i Mitlerle Okumak AYTEI YAPRAKLARIN DÖKÜLDÜ EYLÜL U.AC1N KÖKLHRİ/1. KİTAP GEŞE GEZE İSTANBUL MERHANCıİ RİR YERDE4 çağdaş eleştiri yöntemleri içerisinde önemli bir payı olan mit çözümlemeleri konusunda temel bir eksikliği giderme ereğiyle yazılmış, kendi edebiyatımıza ait metinleri farklı bir perspektiften okumak için yöntemsel ipuçları sunma kaygısında olan, ayrıca mitin tam olarak ne olduğu, nasıl uygulandığı konusunda elimizde artık Türkçe bir kaynak bulunuyor: Ertuğrul işler'in Andrö Gide'i Mitlerle Okumak başlıklı çalışması. O Kubilây AKTULUMC) dışında hi(,bir temel yapıtı bııpünc kadar çevrilmedi. Oysa Durand'ın ımgelem ve mit çözünılcmeleri konusunda dizgclcijtirmc ı,abalarının Tiırkçe'ye pek çok y.ıpıtı (,cvrilcn Hliade'a görc dalıa la/la olduğunu anımsatmak gerekiyor. Ayrıca ülkcmızde yapıtlara mitlerin verilerinden yola çıkılarak çok az el atıldığını biliyorıız. Yapılan ııygulamal.ırda ıse daha <,ok Batı edebıyatlarından seçılen yazarların yapıtlarmdan yola çıkılınıştır. lileştiri yöntemleri konusunda va/.ılan kitaplaıda mit çöziimlemebinın payının ise oldukça yeterbi/. olduğunu btlirtmck gerekır. Böyle bir yöntemın doruk noktalarıyla betimle yip tanımlaınak yerine şoyle bir deginilıp seçilmi^, ya da üzerinde hıç durulmanıış. Mit çözümlemesine değinen tek kitap Berna Moran'ın artık klasik le^nıiş, iiniversitelerdeki lisans ö^rencilerine yıinelik olarak yazılmış olan I'Aİebıyat Kuramları ve Ele^tııi başlıklı kitabı. Oysa Batı Fdebıyatları, Avrupa kııltürii sö/. konusu olduğunda Faust, lilektra, Don Jııan, Proınetheus, Oidipus vd. ınsanlıgın remel karma^aları, saplantıları, ö/lenıleri Avrupa, Amerika, Kanada gibi ıılkelerde bir mit araştırması (,ei(,evesııule yoğıın olarak işlenmekte, sempo/.vunılaı düzenlen mekte, öteki dısıplınlerle (rıılı^ö/üın, antropoloji, psıkolojı, yapısalcılık vb.) olan ili.şkileri sorgulannnıkta, mıtın yazımsal araştırmalarda uygıılanabilııligi üzerinde durulmakta, bir mit çozumlcmesi konusunda kavramsal biı alan ya ratılmaya <,ahşilmaktadır Çağdaş eleştiri yontemleıı içerisinde önemli bir payı olan mit çoziımlenıele l v.; II1KMF/I CLTINKAYA FETHULLAHGÜLENİN 40YILLIKSERÜVENİ G 0212 512 11 72 j^[email protected][ SAYFA 12 ilbert Durand, Mircae Elı ade, Pıerre Brııncl, Picrrc Grimal, Claude Gilbert Dııbois başta olınak üzere, daha pek (,ok kuramcı ya/ınsal mctin lcrin anlamlanııı çö/.nıc konusunda Batı kültürünün Antik Yunan'dan baij layarak ^urıünıü/.e gclinceye değin tcıııel ta^iarından birisi olan ınitlerden yola (,'ikmı^lar, yazınsal mctinler yanında özclliklc nıüzik ve resim konusunda da bir mit çözümlcmc yöııtemi oluş tuımak uğra^ında olmıışlar, bıiylcliklc sanatsal ııriıtılcri okurna ve yorıımlama konusunda ycnı bir altcnıatit sunma yoluna gitmişlerdır. Bir mit çozümlcnıe yöntcmi oncrirlcrkcn ö/.ellıkle ruhço zümün verılerını: Frcud vejung'un kuramlarını, Gaston Bachelard'ın <,alışmalarını kendi u^ra^ alanlarına ııyarlamı^lardır Mit çozıımlcmelcri konu sıında önceliklc Ciılbert Durand'ın adını, onun üıılü Structures Anrhropoloj>iques de l'Imaginairc'ini (Imgc lem'in Antropolojik Yapılan) vc lf Decor Myhicjuc dc la C^hartıcuse de Parnıc'ını (Parma Manastm'nın Mitik Dekoru), ve bir mit (,ö/.üm]emeyc girij; niteliğindeki Introduction a la Mytho dologie (Mitçözümlemcyc Giri'j) ba^lıklı yapıtlarını anmak gerekır Durand'ın Türkçe'ye Scmbolik tmgelenı C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 7