Katalog

Ceyat Çapan Şür Atlası Anladım, zafen benım ona Hemen teslım etmem gerek, Aıtmış gıbı bır başkasına Saçmamı kendım dınleyerek Ve ızın vermez hıçbır şeyı, O, berabenmde goturmeme (Yalvarsam kotu veya ıyı, Bıktıncı sozlerım ıle)' Oğlumun korkunç gozlerını, Taş kesılmış acılarını ve Fırtınanın estığı gunu, Hapıshane buluşma gununu de, Azız ellerın serınlığını, Ihlamurların golgelennı ve Uzaktan duyulan kısık sesını, Son tesellı sozlennı, bır de 4Mayıs 1940 Anna Ahmatova (18891966)/ Şiirler/ çeviren: Kanşaubiy Miziev Ahmet Necdet 'Umut şarfa söyler REQUIEM Hayır, yabana gokkubbeler ve Yabancı kanatlar altında değıl de, Ben o gunler oz halkımla beraberdım, Halkın ne yazık kı, hep olduğu yerde 1961 Ama yuruyor sarsak yıne de Nerde kuyruklarda dost olduğu kadın dostlarım, Benım Şeytan'la bir geçen ıkı yılım? Ne gorurler Sıbırya tıpısınde? Neyı duşlerler ayın tepsısınde' Onlara olsun veda selâmım Mart 1940 Çağırıyorum evıme senı, Celİadın ayağına yuz suruyorum, Oğlum karabasana duşurdun benı Her şey karıştı sonsuza dek Ve ne yapsam çozemeyeceğım, Bu adam kaç vakıt ıdam bekleyecek, Şu anda ınsan kım, hayvan kım^ Ve antak gorkemlı çıçekler, Sallanan buhurdan çınlaması Ve belırsız'e goturen ızler Ve dumdu7 gozlenme bakması Ve acıl olumle tehdıt eder Kocaman yıldız, sozun kısası VI Hafıf haftalar uçuyor ve Ne oldu, soyleyın ne var, Oğlum senın hapıshanene Beyaz geceler nasıl bakar, Ve yıne nasıl bakar onlar Aladoğanın sıcak gozu ıle O senın gorkemlı yazgın ve Ölumun uzerıne konuşurlar VII I Senı şafak sokerken goturduler, Ardından yurudum, cenazeymış gıbı, Kulubede ağlıyordu kuçukler, Ikon duvarındakı mum erıyıp bıttı Dudaklarında o ıkon soğukluğu, Yuzunde olum terı Nasıl unuturum'" Ben b i r ' strelets" orospusu Gıbı Kremlın golgesınde ulurum Sonbahar 1935, Moskova II Don nehrı yavaş akıyor, Sarı ay gırıyor eve Şapkası yandan bakıyor, Ay rastlıyor bir golgeye Bu kadın bir ağır hasta, Ve bu kadın tek başına, Bey mezarda, oğul damda, Sızler dua edın bana Çarmıha Cerme Ağlama bana, Anne'ctğım, Öyle tabuttan bakarak Melekler korosu ovdu o yuce ânı, Ve gokler erıdı ateş ıçınde Baba'ya dedı "Neden terkettın Benı 1 " Anne'ye ıse "Ağlama Bana, sen de Sunuş Yerine Yejovşina'nın o korkunç yıllarında ben on yedi ayımı Leningrad'ın hapishane kuyruklarında geçirdim. Günlerden bir gün, biri beni "tanıdı". Arkamda duran mavi dudaklı kadın, elbette benim adımı hiç duymamıştı, bize özgü uyuşukluktan kurtulup kulağıma fısıldadı (söz konusu kuyruklarda herkes, fısıltıyla konuşurdu): Peki şu gördüklerinizi bize anlatabilir misiniz? Ve ben: Elbette, dedim. İşte o an, bir tarihte yüzü olan yerinde gülücüğe benzer bir şey kayıverdi. 1Nİsan1957, Leningrad ithaf Bu acıya dağlar boyun eğer, Akmıyor bak o buyuk ırmak, Ama pektır zındanda surguler, Onların ardındakı hucreler Ve kasvetten boğulmak Kımıne ta/e bir ru/gâr gelır, Kımıne şevk verır gunbatımı, Bı/ her yerde aynı, hcr yerde bir Bıktırıtı anahtarı ışıtır, Duyarsız askerın adımını Kalkardık erken bir âyıne sankı, Yururduk yabanla^mı^ başkentten, Bulujjurduk daha soluksuz oluden, Guneş daha alçak Neva daha sıslı, Umut şarkı soyler u/aklarda Mahkcme kararı Gozyaşı bırden Boşanır ayrıldım ben herkesten, Hayat kalpten çıkarılmış acıyla, sankı kabaca devrılmıs, yere, ' C U M H U R İ Y E T K İ T A P Giriş Bu o zamandı kı, oluler ancak Gulumserdı, memnun ve rahat, Ve salınırdı gereksız olarak Hapıshanelerı yanında Leningrad Ve ezıyetten çıldırırlardı orda Yuruduğunde hukum gıyen alaylar Ve ayrılığı şakıdığında Tren duduklerı, sabaha kadar Olum yıldızları vardı ustumuzde, Kıvranmaktaydı gunahsız Rusya Kanlı çızmelerın altında ve Kara kamyon lastıklerı altında Magdalena hıçkırdı, duşup kedere, "Sevdığım oğrencı taş kesılıyor" dedı Ve Anne'nın sessızce durduğu yere, Hıçkımse bakma cesaretını gosteremedı Sonsöz Nasıl savrulur yuzler, oğrendım ben, Gozun ardından korku nasıl bakar da Çıvı yazısının sert sayfaları neden Hep acıyı çızer yanaklarda, Nasıl kulrengı ve sıyah luleler Bırden donuşur gumuş rengıne, Dudaklarda gulucuk nasıl soner Ve tıtrer alaycı guluşte korku yıne Yalnız kendım ıçın dua etmıyorum ben, Hayır, benımle orada duran ınsanlara da Hem soğuktan geçıp hem temmuz ateşın den O kızıl kor olmuş duvarın altında Mahkeme Kararı Ve taş gıbı bir sozcuk duştu Henu/ canlı olan goğsume Boşver, vutut zaten alıştı, lstersen başa çıkayım deme Bugunse benım pek çok ışım var Kalbımın taşa donmesı gerek, Belleğımı oldurmek sonuna kadar Ve yaşamı yenıden oğrenmek Ah, yazın sıcak hışırtısını sev, Sankı penteremın dışı bir şolen, Aydınlık gun ve boşalan ev, Çoktan sezmıştım bu durumu ben Yaz, 1939 VIII ölüme Dair Nasıl olsa geleceksın, gel bârP Beklıyorum senı, çok guçtur bana, Işığı sondurdum, açtım kapıları, Sana, yalın ve harıka olan kadına Bunun ıçın ıstedığın kılıkla dolaş, Zehırlı mermı olarak baskın yap ve Kantar taşıyla sokul haydutça yaklaş Veya /ehırlı tıfo sersemı ıle Senın uydurduğun masalukla ve Heıkesın usanıncaya kadar bıldığı, Goreyını mavı şapkanın sıvrısını Ve odu patlamış bma yonetıcısını Benım ı^ın farketmez Yenısey nehrı Buram buram, Kutup Yıldızı parlak Ve sevdalı gozlerın mavı ışıltısı Son kâbusu da kapatıyor bak 19 Ağustos 1939 IX Çılgınlık artık kanadı ıle Kapattı gonlun yarısını, Kaıa vadıyc çekıyor ve l(,ırıyor ate^lı ijarabını Ben değıl, bir başkasıdır acı çeken Bu olan bıtenı yapamazdım ben, Kara çarşaflara burunsun ve Gotursun fenerler Işte gece IV Gosterılseydı alaycı kıza ve Tum dostların sevgıhsıne, Tsarskoselskıy Lısesı'nın keçısıne, 1lerde hayatının nasıl olacağı Kuyrukta 300 uncu numara ve Krestı Kampı'nda paket elde Nasıl duıacağın, gozyaşlaıın ılc Yenıyıl bıuunıı nasıl yakacağın Hapıshane kavağı sallanıyor bak, Orada çıt yok ve nıce Hayat gıdıyor suçsuz olarak III Yıne beklıyoruz anma saatımızı Ben gormekteyım, duymaktayım sızı O, pencereye ıtılcn kadını, Ve artık çığnemeyen azız vatanı, Onu, guzel kafasını sallayanı, "Buraya evımmış gıbı gelıyorum" dıyenı Herkesı adıyla anmak ısterdım, Lısteyı aldılar elımden, nıye verdımıJ Onlar ıçın dokudum bır buyuk kılım, Iplığı, onlardan duyup ışıttıklerım Önları anarım, her zaman, her yerde, Unutmam onları belâlı ışlerde, Kapatırlarsa acıyıp duran ağzımı, Yuz mılyonluk halkın bağıran ağzını, Cenaze torenıme tam bır gun var, Onlar da benı hatırlasınlar Şâyet gunun bırınde bu ulkede Bana heykel dıkmeyı duşunurlerse Bu torene ızın oıkacaktır benden, Şu şartla Dıkılsın ıstemem ben Bu heykel doğduğum denız kıyısında, Denızle son bağım da koptu aslında, Mahrem kutuğu yanında Çar bahçesının Avutamadan bekledığı o golgenın, Buraya dılun uç yuz saat dıktldığım, Kapı kılıdını açılma/ bıldığım Sonsuz uykuda da korkuyorum, nıye Kamyon gurultusunu unııturum dıye, lğrenç kapının çıkardığı gıcırtıyı, Yaralı hayvan gıbı uluyan kocakarıyı Bırak, hareketsı/ bronz gozkapakları, Gozyaşı gıbı akıtsın erımış karı Ve hapıshane guvercını otsun yıne Ve Neva'da gemıler çıksın seferıne Mart 1940 Fontanıın Tom SAYFA 33 On yedı aydır bağırıyorum, SAYI 826