Katalog

işık Okullarının öncüsü Feyzi Sıbyan 14 Aralık 1885 yılında Selanik'te açıldı. Balkan Savaşı nedeniyle önce Koska'da bir binaya, sonra da Teşvikiye'ye taşınan okul, ülkenin en güç dönemlerinde ayakta kalmayı başardı. Osmanlı Imparatorluğu dönemindeki vakıflarm Cumhuriyet dönemine taşınmasında önemli bir payı olan okul, 17 Aralık I934tarihinde Atatürk'ün onayı ile kuruluşunun 49. yıldönümünde işık adını aldı. Okulun, 120 yıllık 120 yıllık eğitimöğretim serüveni kitap oldu Feyzi Sıbyan'dan Işık'a Feyziye Mektepleri eğitimöğretim serüveni, geçen günlerde "Feyzi Sıbyan'dan işık'a Feyziye Mektepleri" adı altında kitap haline getirildi. Kendisi de, FMV özel işık Usesi mezunu olan araştırmacı Mert Sandalcı tarafından yazılan kitabın hazırlık çalışmaları tam 3 yıl sürdü. Mert Sandalcı bu üç yıllık süreçte sayısını bilemediği kadar çok yüz yüze görüşme yaptı. Ancak bu görüşmeler keçiboynuzu çiğnemek gibiydi çünkü gerçekten yararlı olan görüşmelerin sayısı 1015 kadardı. Başbakanlık arşivi ve basın taramalarının da aralarında bulunduğu on binlerce tarihi evrakı gönüllü ekibiyle birlikte inceledi. Kitap, yalnızca bilinen gerçeklerin ortaya konmasının yanı sıra hiç bilinmeyen bazı gerçekleri de ortaya çıkardı. En büyük sürpriz ise ilk Feyziye Mektepleri Marşının notalarının bulunmasıydı. Notalar 1905e aittiveyıllar sonra ilk kez, 18 Kasım 2005'te, kitabın tanıtım kokteylinde çalındı. Aşağıda kitabın yazarı Mert Sandalcıyla yaptığımız söyleşiyi yayımlıyoruz... SAYFA 14 B Ayşe DENlz eyzıye Mektepleri tarıhı Selanik'ten başlıyor Okulneden Selanik'te kuruldu, bugün neden htanbul'da? 1800'lü yılların sonunda Selanik'te yaşayan ileri görüşlü Türk aileler çocuklarının eğitim ve öğretım görecekleri bir okul arayışı içine girdiîer. Bu arayış sonucunda 1885'te "Feyzi Sıbyan" adıyla küçük bir ilkokul kuruldu. 1900'lerin başında Feyziye Lisesi adıyla gittikçe gelişen ancak büyük mali sıkıntılar yaşayan bir okuldu. Cavid Bey'in müdürlüğe gelmesiyle büyük bir atılım hamlesi gerçekleştirildi. Okula ülkenin dört bir tarafından yatılı öğrenciler kabul ediliyordu. Artık yurt çapında tanınan başardı bir okuldu. Bu gelişme 1912'de Selanik'in kaybedilmesine kadar sürdü. Zor gunler başlamıştı. 1915'te Istanbul'a göç etmis, bulunan bazı yöneticiler ve mezunlar yeni bir okul kurmaya karar verdiler. 1915'te "Yeni Mektep" açıldı. F Fevzlye Kızlar Mektebi ve yatakhane. Bu fotoğraf iki ayrı kartpostalın bılgisayar ortamında birleştirilmesinden elde edllmlş. Selanlk ,1904 (ustte). cünumuzde Işık Okullan Nlşantası Kampusü'nun (yanda) yanı sıra. Ayazağa ve Erenköy Kampusleriylede uğrencllerinı yetistirmeye devam edlyor Nlşantaşındaki Mektebin hafızalardan sillnmeyen giıişi, altta. Başında ünlü eğitimci Satı Bey vardı. 2 yıl süren bir denemeden sonra bu okul kapatıldı ve yerine müdür Nakıyye Hanım'ın önderliğinde îstanbul Feyziyesi kuruldu. Artık Beyazıt ve Selanik olmak üzere iki okul vardı. Feyziye Mektepleri Selanik'te 1923'e kadar yaşadı. Eğitim kadrosu ve talebelerinin tamamı Istanbul'a göçtükten sonra Selanik defteri kapandı. Istanbul'daki mektep ise I923'te Nişantaşı'na taşınarak bu rada eğitimi sürdürmeye başladı. Yıllar içinde burada modern binalara kavuşan Feyziye, 1935'te Özel Işık Lisesi adını aldı. 1980'lere kadar bu arazide gelişebildiği kadar gelişti, ardından kampuslar dönemi başladı. Ayazağa, Erenköy, ŞileÜniversite... Tarihi belgelere ulaşmakta zorluk yaşadınız mı? Belgelere ulaşma konusunda yalnızca yokluktan dolayı bir sıkıntı yaşadım. Olup da vermemek gibi bir durum söz konusu olmadı. (Feyziye Marşı konusunda böyle bir sıkıntı yaşandıysa da o da kısa sürede çözüldü.) Gerçekte birçok sorunun cevabını bulmak büyük tesadüfler sonucu ele geçirüen belgelerle olmuştur ki, bu konuda tüm koleksiyoncular, eskiciler ve müzayedecilerin canı gönülden çalışmalannı teşekkürle anmak lazım. Bir de bana daha önce Eczacıbaşı için yapmış oldıığum "Belgelerle Türk Eczacılığı" kitaplarının katkısını zikretmeden geçemeyeceğim. Ne alakası var, derseniz, Selanik Anıtlar Yüksek Kurulu, Makedonya Tarıh Araştırmaları Merkezi, Selanik Tapu Sicil Dairesi gibi pek çok Yunan resmi makamlarının arşivlerinde çalışmamı Selanik Universitesi Eczacdık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Evangelia Varella sağladı. Onunla tanışmamdaki başlıca neden ise daha önce eczacılık tarüıi alaK İ T A P C U M H U R İ Y E T SAYI 8 2 t