Katalog

Olümünün 25. yıldönümünde Behçet Necatigil Iarda Olmek" şiirinde... Adı, soyadı Açıltr parantez Dog'dug'u yıl, çızgı, olduğu yıl, bıttı Kapamr parantez O şımdt kttaplarda bir ısım, bir soyadı Bir parantez ıçınde doğum, ölutn yılları Ya sayfa altında, ya da az derde Eserlerı, ne zarnan basıldıkları Kısa, uzun bir lıste Kıtap adları Can çekışen kuşlar gibı elıntzde dığı 1935 yılından dlumüne değin kendısinı tamamıyla cdcbiyata, özellikle şiıre adamıştı. 1935'ten 1979'a kadar geçen 44 yıl ıçinde 14 şiır kıtabı, radyo oyunlarını toplayan 4 kitap, 3 sözlük ve 32 kitap çevirisi yayımladı. Şair olarak Behçet Necatigil'in 19301940'lardaOrhan Veli ve arkadaşlarınca başlatılan yeni şiır akımı içinde çok özel bir yeri vardır. Şıirlerinde "evaileyakın çevre" ılişkileri büyük yer tutar. Başka şairlerin iizerinde durmadığı küçük, basit konular, günlük sıkıntılar, örneğin "Evlerle Savaş" şiirinde olduğu gibı kopan musluk, kırılan cam, bitcn erzak (sabun, şeker, yağ) Necatıgil'in şiır malzemesıdir. Sadece bu sıkıntıları yaşayan insan olarak değil, bunlan şiire yansıtan şair olarak da şöyle der "Içerlek" şiirinde: Onlar evlerde ya$amazlar mı, yaşıyorum Evlere uğramaz, evlerde ış yapmaz Bakmazlar mı bir jeye, şaşıyorum Bakkallar, kasaplar, çarjilar Onlar evlere bir şey Almazlar mı, şaştyorum. Şıırlere bir tnsan, evlerden bir jey katmadan Nastlgırer, şasıyorum. Necatigil, şiirlerinde günlük hayatın küçük gerçeklerini, ayrıntılarını dile getirirken, içinde yaşadığı toplumsal kesitin, kentli orta sınıfın sorunlarını yansıtmaktadır. Kendi çilesini, bireyseli yazdığı zaman da toplumsalı D Prof. Dr. Hikmet Sami TÜRK nlü bir düşünür. "Hayat, sonsuzda açılan bir parantezdir" der. tnsan ömrü, parantezin açılmasıyla başlar, kapanmasıyla biter. Edebiyat öğrctmcni vc "Edebiyatımızda Isimler Sözlüğü" yazan olarak Behçet Necatigıl de, şairlerin, yazarların, düşünürlerin kitaplara, sözlüklcre, ansiklopedilere geçen hayat hikâyesini öyle göriiyor "Kitap Paranlczın ıçındekı çızgı Ne varsa orda Behçet Necatigil için 1916'da açılan parantez, 13 Aralık 1979 günü kapanmıştır. Necatigil, arada geçen 63 yılın yarısından çoğunu, 32 yılını öğretmenlikte geçirdi. Liselerde, özellikle Kabataş Erkek Lisesi'nde ve Istanbul Eğitim Enstitüsü'nde edebiyat öğretmenliğı yaptı. Binlerce öğrencinin yetişmesine emek verdi. Oğretmenlik mesleği dışında Necatigil, ilk şiirinin yayımlan vermıştir. Bir şıirine başlık yaptığı gibı, "Çağın Tanığı Olmak", Necatigil şiirinin başhca özellığidir. Bu açıdan şiirlerinin "çağın, çağdaş ınsanın ağırlığını duydu ğu baskılardan, acılardan birinc yaslandığını", onlar hakkında "ipuçları" verdiğıni söyler(l). Şıirlerinde "kesın bir açıklama, bir bildiri değil" de, düşünmeye çağıran "ipuçlan" vermekle yetinmesi(2), Necatigil'in bir başka özellığidir. Aslında Necatigil, şıirlerinde söylediğinden daha fazlasını anlatan bir şairdır. O yüzden şiirlerinin çoğu, tadı ancak zamanla duyulan, ama bir kez tadına varılınca kolay kolay çıkmayan türdendir. Zaten Necatigıl'e göre, gerçek şiirin bir yazılma zamanı olduğu gibi, bir de anlaşılma zamanı vardır. Şiirin gerçek anlamı, ancak aynı durumlara girildiğinde, benzer duygular yaşandığında ortaya çıkar. Gerçi ölümünden birkaç yıl önce yazdığı bir şiir şöyle bitmekteydi: Necatigil yok şımdı Belkt bir gün olmuştur Fakat öyle sanıyorum ki Necatigil, bugüne değil olduğu gıbi, bundan sonra da, şiir sevenlerle sık sık birlikte olacaktır. Onunla birlikte olanlar ise, şiirlerinde her zaman yeni anlamlar bulacaklardır. • (1) "Behçet Necatıgtl", Millıyet Sanat dergtsı, 24 Aralık 1979, S 349, s. 3 (2), Agy. U Siyah beyaz filmler bugünkü filmlerden daha mı "renkli"ydi? Bu öyküler, XXI. yüzyılın parçalanmış bireylerini bir araya getiren tekinsiz duraklar adeta. DOĞAN KİTAP www.dogankitap.com.tr C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 774 SAYFA 21