Katalog

Tekin Gönenç, şiirde duruşu olan bir şair. Bunu ilk kitabıyla elde etmesini bildi. Doıdüncü baskıya ulaştı ilk kitabı. Bırkaç şiırı, yazın kitapları aracılığıyla liseli gençlere ulaşmayı başardı. Bunlaı da gerçek, süznıe şıırler olmasıyla elde ettı. MEHMET GULER şkın dılı vaı mıdır? Varsa neceko nıışıır' "Aşk Konuşur Butun Dıl lcn" demış l'ekın Gonenç ıkıncı şııı kıtabında (1) Dcmek kı aşkın oyle tek bır dılı yok Butun dıllerı konuşuyor aşk bvrensel bır dıl aşkın dılı Tekın Gonenç'e gore aşkın evrensel dılı şıırce konuşııı en çok Ve hutıın lyı şıır dıllerınden anlar Kıtabın adı şııılere ilk gırış kanısıdır her ?aman lekın (ıonenç, "Aşk Konu şuı Butun Dılletı' derken şıır kıtabına gırışı başlatıvor Şaırımız, "Ask Butun Dılletı Konuşuı ' deseydı şıırden u/ak laşmışmıolacakti'' Kıtabın kendısındcn once adıvla tanıştıgımda aklımdan ilk geçenler bunlar olcîıı Kuşku vok kı bıı tumcevı şursel kılan şev o tumcenın salt devrık olması degı dır Devtıklık (asla bozukluk değıl) şıır sellıgı vakalamanın en basıt, en kolav yollatındanbın Sozcuklerınçagıışımla rı, tanısı da çok onemlı Goncnç, henu/ sıcaklığı uslunde olan bu kıtabında, kuşku yok kı sovlevışın şıırsel olmasına, ılctı ve çağnşımlatının bulunmasına da onenı vetmış ilk kıtabına 'Cionlu Guvercınlı Kadın"(2) derkendedetı veçag nşımlaı yuklemistı Btııncı kıtabına da ha bııevsel go/uken ıletı ve çağıışımlar yuklemıstı Buınu kıtabında daha bıreysel gozuken ıletı, ıkıncı kıtabında dalia topıumsal, daha e\ ıensel gozukuyor Şiirin dili aşkın dili olursa... başını gıdeı elbet / gunbegun sen / kendı uzağına savruldukça" (Kendı Uzağı na Savruldukça) "Aşkı Konuşur Butun Dılleı" dıven s,au, zaman zaman lâl olur Aşkın evren sel dılını ararken sesını kendıne bıle du vuramaması lâl oluş deöıl de ncdır' Bovle durumlarda aşk ıkı Kişılıktır en tok Kaışılık gormeven, ıhanere ıığravan yer lerde rek kışılığe kadar duşeı "doğdu dogacak bıı şıırı / nasıl da kundaklıvor / her gıdışın // aşkın bır yarısı / vıvıp bı tırırken obur yatısını // an bır bılebılsem / neden hâlâ / tek senın yalnı/ın ım ben // sen gıdınce / turkuleı ı tukenıı bu den // bu yıldız kavar U7aklarda / valnız uğultularkonuşuı artık/duşuiKeleı su sar da" (Aşka Adres Sorıılmaz) Tekın Gonenı,'ın şııu duşunteleıın sustuğu, daha çok ıtsel ıığııltuların konuşttığu bır şıırdır Icsel uğultuların ol dugu yeıde lıri/m vardır Te kın Gonent'ın şurı de lırık ve ımgeseluır "C^tnlar mı / hıc, sorma // ceylanların çıkış kapısıvdı / gozlerındı onlar senın // artık voklar // gun L'ecnuyot / kırılgan bırlcuş kanadı / fallar açıyor duşumde // (Hıc Sorma) Tekın Gönenç dıze şaırı değıl Sıırını bırkaç paılak dızevle Kurrarmava çaliijmaz Onun ıçın şıııın bır ıkı dı/e sinden çok butunlıı&u onemluiır Anlamı, duvaılığı, bıu mı tıım şııre dağıtmava çalı şıyor Boyle olmasına karşın, bazı dızeleı yoğıınlıık ve oz gurluk bakımından dıger dı zelerden one geçıvor I arklı şıırlerden alınnıış, anlam vo ğunluğu ve o/gunluk bakınıından dıkkat çeken bırtakım dızelerın altını çızmek ısterım "bıı bakımlık ay duşuyor nerke sın pavına", "yanlış bır koşesıne koymuş lardı senı / oyununa geldın ya^amın', "aşkın bır yarısı / vıyıp bıtırırken obur varısını","damıttığımsulardan/si7etan rı gozlen topladım", "kmıın tanıısı kım de saklı / bıı bılen vok kı", "artık kımse ler sokulamıyor yanımıza / purtelaş bır çotuk sesınden / ve şııı den başka",' av dınlığın sıze değmeven avakları / bakın nasıl da koşuvor / veşıl sessızlıkleı ıçın den / bana doğru" "o şaşılası sen / bır gun elbet kendıne çika<aksın / ıçindekı vttık ulkenden", "s.ıklısındasın vıne / kuvtularına sıgınmiş bu sesın" "haıfle re boluvonım dd şımdı / bende bırıktır dığın sozculderı / sessizce bırleşıp vuzun oluvoılar" "gece sarkıvordu ustıımu/e /hep besmele çekıyordunuz / benım du aJarım voktu/kımbılırneredeunutmuş tum" Tekın Gönenç ştırde duruşu olan hır şaır Bunu ilk kıtabivla elde etmesini bıl dı Doıduncu baskıva ulaştı ilk kitabı Bırkaç şıırı, ya/ın kıtaplaıı aracılığıvla lı selı gençleıe ulaşmavı başardı Bunu da gerçek, su/me şıırlet olmasıvla elde etıı Az uıetmıştu Tekın Gönenç Şıır adı na buna hakkı var rnıdır, bılemenT1 Bu na katşın şıııı gıvınmış kendıne vakıştıımıştn Bılırım, şaıılık şurle uğ raşan herkese vakışnnvot Bıtçoğunun ustunde ıg retı dııruvor Gönenç ın ıkıncı kıtabivla da ses ge tıreceğıne ınanıvoıum S,urde daha uretKen ol mamasını bır kusuı savı vorum Dılerım a/ uret mevı o/gıın olmak adına bu kazanç saymıvor dur • Aşk Konuşur Butiın Dilleri /Ickın doncru, / ( cp KıldpUııt /">i sıiyfa Gonlu Guvercinli Kadın/ Ickın dont'Hf, /( cp Kitapları / Oi say/a gınleştırıvoı ' sonıa gıttın sen/ kendı aci larına dıfsız" Yeı veı «oı unenın otesınden bahsettı ;ı, genış alanlara, (elsele bahçeleııne açi an ıladeleı şınleıdebu katalızoı gıbı go revlendırılmış Somııt bır alanın kapıla rı sorulaı eşlıgmde açilıvtM Kımın tan rısı kımde saklı/ bır bılen yok kı/ koıku lann kotkulaıa el ettıgı/ bu nasıl değış tokuş" IIıç beklenmedıkyeıleıdc ozel lıkleşursonlaunda kaışımiza çikan çır pıcı ıfadeler var, bu ıfadeleı şıııı tekıaı okumamızıdavatıyorbıze Yenı bıı oku ma olanağına daver edıvor bı/ı "tak va kanakurutulmuşbu sonbaharkelebeğı nı/ usulca bırak kendını uçıırumlara" ıfadelerınde olduğu gıbı "cevlanların çikış kanısıvdı/ go/lerın di onfar senın" O nehır, o ırmak o su kokulu mekânlaı ılerleven savlalarda kalbe doğru akan bu mızrak gıbı bulut bızı "aksın akacaksa/ o nehır" I Go nenç, bovledır, bovlecedn vu/u sesın denıncetlır Bağırmayan bır şıırı vaı Ka ğıdın u/erınde bağırnıavan ama kendı ıçındekı kuyulara doğru bağıran bu şa ır Aşktan, ayulıktan, valnızlıktan bahse den butun metınlerın ustunde ' heyecan" tuter I Goneiıç'dedınlennıiş de ıınleşmış sarışın bu hu/un var, bağırma ması bundan "sız bakınavin bovle sus tuğuma/ benım şıırım bağırma/ kı" ' bır daha bılen/ bıçaklarımızı/ venıden kor ederız ' bu koıluk, gerıye donme ıs teğının başlamasıyla bov veıu Şaıun sovlemek ıstedıklerıvle soylemc bıçımı (nasıl soylendıgı) çarpışmıvoı, el dıvenle el gıbı bırbııını gıvınıvor Anla mak, ıçselleştırmek, ya/ılanları kaıa hart lerden uzaklaştıııp hayata, geçılen /ama na yerleştırmek, okura kalıyor Soru şu Okur neıede ve kımlerde kalıyor'' • K İ T A P S AY tki kitabıyla Tekin Gönenç şiiri A İÇ88İ derlnlikler Tekın Gonenç, Bchçet Necatıgıl gele negındengelenbıı şaır Yukseksesleokıınan hclleklere hemen yerleşen uzun so hıkluşıırleıeveı veımıvor Be/eklere, betımlemelere de razla ıtıbar etmıyor Kapa lı, ama kendaıe ozgu bıı valınlık taşıyoı Yıne Necatıgıl'ın şurlerındegorulen "yal nı/lık, kaçış, vabaıuılaşma, evler, sokak laı kınlgan aşklar, kuçuk sevınçleı, u/ıınçler " vogıın bu bıçimde Go nenç ın şıırlerındc de var Bıreve çok onem vumcsınc katşın bıtevı fı/ıksel ozellıkletıvleelealmıvor ()nların/oı olan ıçsel deıınlıkleıtne bakmavı veglıvor Kendını henıen ele vermeyen, sessız bır labırentın dol yatağında uıetıvor şıırlerı nı ()nun ıçındıı kı hormonlu şııılet de ğıldıı lekın Gonenç ın şıırlerı Ozunde demlenen karşılıklı tutulmuş aynalar gı bı kcndı ıçınedogıukırtlanşııtleıdırbun laı \ ankisi u/ak dağlardan gelme/, bıte yın ıçınden gelıt Dışa degıldıt şıııletının sesı, kendı ıçınedıı Bırevın îçindekı uçu ruınlara çaıpa çarpa buıgu gıbı cvune, derınlıklerıne doğt u yol alır Yanlusını da ıçsellıkte bulut ' o şaşılası sen/ bır gun el bet kendıne çıkacaksın// sımsıkı sarıl ona/ bıı daha yu/leş kendınle" (Yuzleş Kendınle) "Sızbakınavin boyle susuığııma/ benım şıırım bağırmaz kı" (Benun Şurım Bağırmaz Kı) Tekın Gonenc ınsanın kendı ıçındekı valnı/lığına kaçıştan şıkâvet edeı "Saklısındasın vme / kuvtularına sığınmiş bır sesın " Şıkâvetçıdır ama, kurtu lus ve nıutlulugu vme kendı ıçıne kaçıştabıılıır Bıranlaındaçelıijkıdıı bu Ama şıııı demleven, şaıte vakışan bır çelı^kı Boyle bır şıkâvete kaçışa, yalnızlığa ve sığınmaya mahkuınduı sankı Çıınku aşklaıı, sevınçlerı, dııyarlıkları ve de şı ın besleyen bu uzunçlerdır, kaçışlardır Dramı olmavan bır şaırı de, ijiırı de n'apayım ben "Omrun bu senın / alır SAYFA 10 Ikinci Sahsa Siirler ŞEREF BİLSEL f S evgılı oı ada olduğu ıçın bı/ bııı ada vı/ Bı/ buradayız da aşk netedc 1 Llbet "aıada" Aşk konuşııı ko nuştuıuı konuşulur Hele sozu açaıı şa ır olursa Kalbını karşisına alıp sovleş mekten oteve varamaz kımse Bır "evet" ılıyebılmek ıçın nıte tallar, nıce yağmıır lar, nıce so/leı açılır Ortıısu duşsun dı ve geçmışın, "evet" bıı ıttır gıdeı yana şn lıayıısıza gıder lakamlara doğru ba ğıra bağıra Sevgılı oıada olduğu ıçın Tekın Go nenç burada "Gonlu Guvercinli Ka dın"ı ondan kalkan rozla ııstıı ortulmuş "Aşk Konuşur Butun Dıllerı" sadece bıı aşk haııtası çizmıvor bı/e, dılın âşık ol duğuna daır ışareller de duşuruvor "el etınc ovle/ aşk bu/ şakaya gelme// ben daha gozlerının yarısındayım" "şaka" sozcuğunun içındegı/lenen "aşk" Sevgının ıçindekı "ev" gıbı Gönenç, Gon îu Guverunlı Kadın kıtabında goz so/ cuğu u/erıne epey soz duşurur Goz sa dece dışa bakan bıı alıcı olarak ver tut ma/ onun şıırlerınde Onu gozun arka sında olup bıtenler de meralclandırır Rıı yalaı, hatnalar, şaşkınlıklar "gozu goz değıldı adamın/ kım bdır neyın nesıvdı" ("gozıstan" mıydı yoksa) yahut "yok de me/hırsı/ gozlerındevdı/ ilk goren ben oldum/ el koyuyordu ruyalarına" gıbı yenı buluşlarla ıskeletlenmış bırçok şııre kapı aralıyor Gonlu Guvercinli Kadın Şaırşaşıran değıl mıdırbıtaz "şaşırmak" olma/sa nereve varılu kâğıdın ustunde "denızıne varmadan/vorulup donen su laı" rekrar kavnağına donmek, başladı ğı veıı opmek ıçın gerıye doğru panl dar Ve 'bovnu bııkuk bırkaç soz/ sıkı ıı kalır/ ıkı ten aıasına" ve valnızlık aş ka komsıı orurur, valnı/lıkla beslenıı gı .;a bıdır aşk Yalnızlık valın bır ağ/ı valın bıı hayatı daha da koyultur Buyuven ' aşk tır bu katılığın karşısında Aşkın kesıkkollarındandamlaı yalnızlık Huz ne kahyeler bırakaıak, gıttıkçe kul olan bıı tıen gıbı yuruı Yu/umuzun altında dııran haıflerdıı kaışidan bakanların go/leıını kesen "vuzundekı çızgıler de/valnızlığım duıuvordu" [ Gonenç, ilk basımı 1997'deyapılan Gonlu Guvercınlı Kadından sonra Aşk Konuşuı Burun Dıllerı'nı (2002 Cep Kı tapları) vayımladı Bu kıtap maddı bır voklugun u/antısında mekânları bıraz değıştırmekle beıabeı sevda turkulerı nın surduğu bır yapıttır "Bır bakımlık ay duşuyor herkesin payına' derken ne kadaı da haklıdır Gonenç, yoğun bı çımde ıkıncı tekıl şahsa seslenır Once kı kıtapta denı/e varmadan yorulup do nen sıılar başka bu bıçıme gıımelde be labeı avnı kurgu uzerıneyapılanır "teı sıne kardı hep/ ıçımın ırmaklan" Bu noktada dıkkat çeken şu T Gonenç'ın ' su" motıfı errahndasoyledıkleıuıdebır donukluk yok Hareket var akan gerıve doğru da olsa devınen şevler var Bu durum sıırlere hareket katıvor Canlı ol makla ciın olmak arasındakı tarkı belır t" C U M H U R İ Y E T I 682