Katalog

Mustafa Balbay'dan "Güvercin, KurfBir de An Ele Geçirince Iktidan" MUZAFFER UYGUNER ustafa Balbay, "politik fabl" olarak nitelediği kitabının adını uzıın olmasına uzun da Giivercin, Kurt, Bir de An Ele Geçirmişler tktidarı olarak koymıış. Balbay, 19 Nisan 1999 seçimleri sonraki dönemdeki olayları mizahsal açıdan bir destan olarak ortaya koymuştur. Daha ilk başta belirttiği gibi, seçim sonrası "57. hükümeti kuran üç partinin sembolünün 'hayvan' olduğunu düşününce aklıma ilk, üç isim geldi" diyerek hayvanlan temel alarak yapıtlar ortaya koyan Ezop, Kelile ve Dimne, La Fontaine geldi dıyor. Çünkü belirttiği gibi, güvercin sembolü DSP'nin, kurt MHP'nin ve an da ANAP'ındır. Balbay, bu üç hayan sembolünden yola çıkarak son dönem olaylarını belirtmek istemiştir. Başvurduğu kişilerden Ezop buna yan çizmis, La Fontaine ise uygun bulmuştur. Onsözde bunları manzum biçimde anlatmıştır. La Fontaine, anlat bakalım derdinin ne olduğunu demiş ve o da şu yanıtı vermiştir: Kurt, güvercin bir de an, Bir oldu ele geçirdi ıktidan. Her bırimn değiştiğı söyleniyor, bilemedik, Sana gelelim bize anlatsın, dedik. Bundan sonra La Fontaine durumu incelemiş ve kararını vermiş, bu işi yüklenmiş. Bunun üzerine güvercin, kurt ve an yakından gözlenmiş ve bu gözlemin sonunda da işe girişilir. Güvercin, "bazen sevecenleşirbazen çullanır". An ise "başka an/ Ürettiğinden çok tüketir." M Mustafa Balbay, kitabında, güvercin, kurt, an üçgeninden yola çıkarak, 1999 seçimlerinden sonraki dönemdeki oluşumları ve gelişmeleri, çatışmaları, anlaşmaları manzum bir düzenlemeyle önümüze sermiştir. Manzume anlayışı içinde zaman zaman uyaklardan da yararlanmış ve durumları çok iyi kurgulamış, vurgulamış ve de sorgulamıştır. aslan" dediği Demirel'in davranışlarına da değinilmiştir. "Her neyse dağıtmayalım sözü/ Baba aslanın geçmişte değil/ Gelecekie gözü/ Güvercin, kurt, aa/ Sık sık bir araya geliyordu/ Baba aslanı yeniden seçmenin/ Yolunu anyordu". Orhan Veli'nin ünlü "Süleyman Efendi" şiirinin yeni biçimini yazmış ve ona da yer vermiştir. gili davranışlar, yargının davranışları da bu bölümde anlatılmıştır. "Çok Perdeli Komedi: Çeteleli Yolsuzluklar" bölü münde yolsluluklarla ilgili görüşler belirtilmiştir. Deprem evlerinin yapılışı, onlarla ilgili soruşturmalar, çeşitü yolsuzluklar ele alınmıştır; bu yolsuzluklan yapanlara da değinilmiştir ve adları bile verilmiştir. Bankalar ve batık krediler de bu bölümde ele alınmıştır. Yaşadığımc nünlepin destanı "ÇıkarÜstüibDemokrasi" İlk bölüm "Çıkar Üstü Az Demokrasi"dir. Ona göre," Aslında bizim demokrasi kültürümüz/ Yemek kültürümüz gibi bir şey"dir. "Önce anayasamızı haşıayahm/Şudur bizde siyasetin özü: Anayasa üstü az demokrasi". Böylece anayasa ve siyasetçiler arasındaki olumlu ve daha çok olumsuz durumlara değinmiştir. Kadrolaşma durumuna da değinmiş ve uzunca bir anlatımla şunları söylemiştir: Ey Türk iktıdannm evladt, tlk vazifen her yere Adamlarını yerleştirmektir. Ardtndan zaman yitirmeden, thalelen üleşttrmektir. Muhtaç olduğun kudret, Koltuğundaki stnırsız yetkide mevcuttur. Yasaların dtsına çtkmaktan korkma, Tüm parti aelegeleri seninle tekvücuttur. Böylece çok eleştirilen durumu ortaya koymuştur özet olarak. "Zoopolitik" bölümünde güvercin, kurt ve arının zoopolitik durumlarına eğilmiştir. Bu üç f>artinin durumunu irdelemiştir bu böümde. Mizahsal yaklaşim elbette ön plandadır. "Ulustan Kurtuluş Savaşı" bölümünde bir yanda ulus, bir yanda da milletvekili vardır. Üç parti el ele verip konulara ışık tutmak için birleşirler. Vergiler ve faizler karşısında halkın ve hüKÜmetin tutumu üzerinde durulmuş ve hatalı uygulamalar dile getirilmiştir. Bu arada elbette 2001 Şubat bunalımının etkilerine yer verilmiş ve şunlar söylenmistir: "2001 Şubat krizinin ilk kurbanı oldu çalışanlar/ Sonra dükkânı erkenden açıp siftahsızlığa geç alışanlar/ Maaşı, ücreti eriyenler giderek sürükleniyordu,/ Yoksulluk sınırına,/ Çiftçiler de üretmemeye teşvik ediliyordu". Bir de af konusunun işlendiği "Ortaklar Apo îşini Asarken" bölümü var. Burada, "baba SAYFA 6 okuyoruz: "Hükümetin ekonomiyi kurtarışını/ Birbirinden güzel yöntemler arayışını/ Konu edineceğiz bu bölümde." Bu bölümde Hazine arazilerinin satışı, özelleştirme, lojman satışları, yastıkaltı paraları, daha başka olanaklar ile ilgili çalışmalara değinilmiştir. "Ortakların Hos Afı" bölümünde ise af yasaları ve uygulamaları üzerinde durulmuştur. Vergi afları, suçlu aflan, imar afları ele alınmış ve bunlarla ilgili yasalar eleştirilmiştir. Bu aflara karşı halkın olumsuz görüşlerine de yer verilmiştir. "Uzun lann kısası af oldu çarşaf". Bir de çok ilgilenilen "Ortakların Irticayla Dansı: Biraz Mücadele Biraz Mukavele" bölümü var. Çünkü, bilindiği gibi, "Bizim ormanda ezeli bir sorundu irtica". Bu öyle bir durum ki "Kimi onu alıp ticarette kullanıyordu/ Kimi siyasette kullanıyordu/ Eğitimsiz ahali bunlara 'kul'lanıyordu". Bu konudaki olaylar ve bunlarla savaş bu bölümde ayrıntılı olarak mizahlaştırılmıştır. Bir bölüm de "Ortakların Girişici Ruhu"na ayrılmıştır. Güvercinin, kurtun ve arının görüşleri, tartışmalar ve varılan anlaşmalar ayrı ayrı ele alınmıştır bu bölümde. Bayan güvercinin görüşlerine de yer verilmiştir bazı konularda. "Arının bu koalisyon dönemindeki başlıca misyonu/ Sistemin orasını burasını kurcalamak"tır. "Kurt başkentte fazla konuşmazdı/ Kendini ormanın yüksekliklerine atar/ Taraftarlarını toplar" ve konuşurdu. "Korayındırlık ve Imkân Bakanlığı" da değişik siyasal ve yönetimsel konulara aynlmıştır. Bayınuırlık Bakanı Koray ile ilgili durumlar da bu bölümde ele alınmıştır. "Kıtalar Kralı Baykuş" bölümü ise ABD Başkanı Bush'a ayrılmıştır. Bush'un§ueözleFİ temel alınmıştır: Stmrlanm dtşında olacak bütün savaşlar Herkttada benf karşısında gören yavay lar Herkes bilsin ki tarafımdan konur kurallar Benden sorulur, Atlantikler, Urallar Bizimle olan ilişkiler ve bizimkilerin yaklaşımları bu bölümde irdelenmiştir. "Yontma Baş Devri" bölümünde ise son zamanlardaki oluşumlara değinilmiştir. "Şudur bu devrin en önemli özelliği/ Belki de güzelliği/ Baştnı liderine emanet edeceksin/ O yontacak/ Ne kullanırsâ"kâBul edeceksin/ Ister bıçak ister nacak/. Bu arada özellikle milletvekillerinin parti değiştirmelerine de değinilmiştir. Milletvekili sayısı tartışmaları da ele alınmıştır. Kitabın son bölümü "Istikrar Marşı"na aynlmıştır. Balbay, 13 dörtlükten oluşan bir marş yazmıştır. Birçok konuya aeğinerek işin istikrara bağlanmasının temel olduğunu belirtmiştir bu marşta. Mustafa Balbay, kitabında, güvercin, kurt, an üçgeninden yola çıkarak, 1999 seçimlerinden sonraki dönemdeki oluşumları ve gelişimeleri, çatışmaları, anlaşmaları manzum bir düzenlemeyle önümüze sermiştir. Manzume anlayışı içinde zaman zaman uyaklardan da yararlanmış ve durumları çok iyi kurgulamış, vurgulamış ve de sorgulamıştır. Hayvan masalları gibi konuya eğilmiştir. Bu kitap, değişik bir uvgulama yapıtıdır. Yazınımızda Du tür pek rastlanmayan bir yöntem uygulanmıştır. Balbay, değişik bir yöntemle konuları irdelemiş ve sağlam yapılı bir kitap ortaya koymuştur. • Güvercin, Kurt Bir de An Ele Geçirince Iktidan/ Polıtık Fabl/ Mustafa Balbay/ Btlgi Yayınevi Yayını/ 223 s. CUMHURİYET KİTAP SAYI 649 "Hukuk Ku$u" "AB'ye yürüdü baş an: Onundu bütün başarı" şiirinde Mesut Yılmaz ve "Ormana Hukuk Kuşu Gelince" böonun AB konusundaki görüşleri ile ötelümünde Cumhurbaşkanı seçimi ve kilerin görüşlerine yer verilmiş, bu konusonrası durumlar, Cumhurbaşkanının daki oluşum ve gelişmeler de işlenmiştir. davranışları ve görevine bağlılığı uzun At diye anılan DYP'nin görüşleri de yer bir bölüm olarak yazılmıştır. Seçim önalmıştır bu bölümde. Mesut Yılmaz'ın cesi tartışmalara da yer verilmiştir bu "AB yolu diyarı bekirden geçer/ Sizin bölümde. Bunalıma neden olan olay da eliniz beni şeçer." şözlerine ueğinilmiş ve bu arada anılmıştır. Bunalım sonrası " Yüce Âta'nın da hedefiydi Avrupa/ Bu "Ormana bir derviş geliyordu/ Dervişe yol için yetmez futboldakı kupa" dizelealkış her eli yordu". Cumhurbaşkanının rine de yer verilmiştir. Ama, "Orman şu şözlerine de yer verilmiştir: "Benim kendi içiride yaparken AB kavgasını/ AB muhatabım, yürürlükteki anayasadır/O geçiyordu dalgasını". Buradaki orman bana hem gözlük hem asadır/ Kullanısözcüğü yurt için kullanılmaktadır. "Ornm oradaki her yetkiyi/ Uğraşmayın taklann Yolsuzlukla Imtihanı" bölümü reddederim her etkiyi". Devriş ve sonşöyle başlıyor: "Şimdi geldik masalımırası gelişim ve oluşumlar da "Kurtarıcı zın en renkli, heyecanlı bölümüne/ DaDerviş Sihirbaz mı Zehirbaz mı" bölülalım yolsuzluk dosyalarına, ölümüne/ münde ele alınmıştır. "2001 yılının 2 Bu bölüm öylesine parçalı, parsalı/ AyMart günü/ Hükümet 'Müjüe' dedi, rıntılara girsek bununla bitirmek gerekır 'bulduk doğru yönü/ Ekonominin bamasalı". Çünkü, "Yolsuzluk örgütjenşına getiriyoruz bir sihirbazı". Bundan mesi çok yaygındır bizım ormanda/ Üyesonraki aylarda IMF il ilişkiler, alınan dir her türlüsü, ayı, tilki, çakal, öküz, kebazı kararlar üzerinde durulmuştur. ;i, manda". Arsalar, bankalar, ortaklık"Ortaklar Anayasa Değiştiriyor: Anayaar ile ilgili durumlar uzun uzun, bircik sanınnnn" bölümünde yapılan anayasa bircik ortaya konulmuştur. Bu konuda değişiklikleri üzerindeki görüşlerine yer çıkarılmış yasadan da söz edilmektedir. vermiştir. Bu değişikliğin pek de iyi olKayıt dışı işlemler ve vergi kaçakçılığına madığına değinmiş ve Orhan Veli'nin da değinilmiştir. Çok değişik adlarla yaşiriini anımsatarak "Hiçbir şeyden çekpılan yolsuzluklara da değinilmiştir ve medi dünyada/ Siyasilerden çektiği kaözellikleri belirtilmiştir. Bölümün sodar" diye o şiiri vansılamıştır, Balbay. nunda şu dizeleri de okuruz: "Konu yolDaha sonraki bölümde "Medeni Yasa suzluk olunca sayfasızlık etmedik/ OlayMedenileşiyor: Sperme Miras Düşer ları anlattık saygısızlık etmedik". mi" adını vererek konuya girmiş ve bu değişikliklerin yarattığı yeni durumları "Tan Tan...Çekil Yoldan" bölümünde eleştirmiştir. "Ekonomiden Kaynak Inde bilinen bir olayın içyüzünü ve arka cileri" bölümünün başında şu dizeleri planını ortaya koymaktadır. Yargıyla il Mesut Yunaz ve AB yolu f