Katalog

B UL MA C A Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ye her bir narfî bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. 3onra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harneri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa, bu, sözcüğün alttaki satınn basına sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşdığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru Enver Topaloğlu'nun, "Noyirmiyedi Yayınları"ndan çıkan şiir kitabının adını oluşturacak; Dulmaca karelerindeyse, aynı şiir kitabından bir alıntı ortaya çıkacaktır. Dikkat: "Y/30" harfi ipucu olarak yerine konmuştur. Tanımlar ve sözcükleriniz: A. Duygu Asena'nın bir kitabı. 1 48 24 58 76 3 16 35 40 17 55 UERMUMCU0GLU § JT9 r 200 Yaşında Hımo F. Aiskhylos'un bir trajedisi. 41 12 56 36 27 10 28 50 44 G. Kan kanseri. 74 13 31 69 57 5 H. "tndigo..." (indirubin). 6 73 34 66 39 51 11 26 37 I. Ticarette teslim etme; fiyattan, borçtan ya da cezadan indirim; komisyon ücreti anlamlarında kullanılan sözcük. 14 60 46 71 61 7 4 B. Vergiler. 77 15 38 19 52 J."... Erman" (kanto sanatçısı). 32 64 62 29 8 C. Parola. 45 20 K. "...k deyip ayağa durdu/ Ol Kabei maksada yüz urdu." (Fuzulî). 47 25 33 68 2 21 B azı yazarlar, yazdıkları şiir ve romanların ötesinde sevilir ve sayılırlar. Onlan sevenler sadece okurları değil, neredeyse onurı fikirleriyle kendilerini özdeşfeştiren tüm ulustur, (ya da ulusun eğitim görmüş önemli bir bölümü.) Puşkin Ruslar için ne ise, Nâzım Hikmet Türk halkı için, Victor Hugo da Fransız halkı için yazar olmanın ötesinde şeyler ifade eder. Bu yüzden de 100. ve 200. doğum ydlan biiyük coşkuyla kutlanır ülkelerinde. Victor Hugo'nun yaşamı da birçok şair ve yazar gıbi sürgünde geçti. 1851'de Fransa'da darbe olunca Brüksel'e kaçtı; önce zorunlu sürgünken daha sonra dönme isteğinin gittikçe azaimasıyla 1859'da affa uğramasına rağmen, bunu bir gurur meselesi yaptığı için ülkesine geri dönmek istemedi. Sürgün yaşadığı yirmi yıldan önce de bazı derin acılar yaşamıştı: Çok sevdiği kızı, bir kaza sonucu damadıyla birlikte boğulduğunda acısı o denli büyüktü ki, ancak yıDar sonra "Les Comptemplattans" adlı şiir kitabında dile getirebildi şair duygularını. 18OO'lü yülarda doğan nesil için kullanılan "mal du siecle" ("yüzyılın hastahğı") deyiminin ayrıca bir anlamı vardı. 1789 yılıyla başlayan sosyal karmaşa, yeni yetişen gençlerin toplumsal hiyerarşi içinde yerlerini kaybetmelerine ve doğal olarak kendi yeteneklerine uygun yeni bir yer edinme çabasını beraberinde getirmişti. Daha önce hiç çalışmamış aristokrat sınıf ile emeğinin karşılığını asla tam olarak alamamış işçi sınıfı arasında KİTAP SAYI 638 sıkışmış yeni oluşan sınıfın, ivedi olarak kendisine karakter bulması gerekiyordu. Yeni oluşumlarda gerekli oduğu gibi yüksek idealler konmuştu: Modern dünyada hâlâ kahramanca eylemler olabilirdi. Bunun en iyi örneği Napoleon'du. Napoleon'un başarısı hatta yenilgisi bile siviller üzerinde yaratıcı etki yapmıştı. Balzac "tnsanlık Komedisi"ni yazarken, Napoleon'un kılıçla başlattığını, kendisinin kalemle sürdürdüğünü söylüyordu. Ludwig van Beethoven, Alfred de Vigny gibi sanatçılar da Balzac gibi doğrudan imparatordan etkilenmişti ve yarattıkları eserlerde (en azından ilk başlarda) bunun ortaya çıkması için istekli davrandılar. Fakat Waterloo'dan sonra trompet ve zafer marşlarının sesi kısıldı: Bugün tüm Fransız öğrencilerinin ezbere bildikleri Victor Hugo'nun şiirinde o çağda beslenen yüksek umutlarla birlikte nayal kırtklığı da hissediliyordu. Server Tanilfi'nin "Adam Sanat" dergisinde dört aydır süren "Victor Hugo, Devrim ve Edebiyat" yazı dizisi Hugo'nun önemini ve romantizmin politik boyutlarını çok iyi anlatıyor. Romantik akımı kendi içinde farklı siyasal gelişmeleri, sanat kuramıyla hiç çelişmeden taşıyabiliyordu; aşırı tutucu olarak başlayan Hugo'nun görüşleri zaman içinde çok fazla gelişip demokratikleşmişti. Hugo'nun ilk kez sansür kurulu tarafından yasaklanan eseri 1829 yılında yazdığı "Marion de Lorme" adlı oyunu oldu, nalbuki daha önce yayımlanan şiir kitabı öylesine beğenumişti ki, kral D. "Mekân tutmak ve her akşam aynı ufukta/ güneşin batışını görmek ölümdür biraz/ ölümdür biraz hep aynı yatakta/ aynı kadınla sevişerek sabaha varmak/ Kitapları hep aynı raflara sıralamak/ aynı eşyayı kullanmak eskimektir biraz/ soluk soluğa yaşamab insan/ her sabah yeni bir şeyler görebilmeli/ ve cehenneme dönse de bütün bir ömür/ mutlaka bir şeyler değişmeli her gün" dizelerinin de yer aldığı, Ahmet TelD'nin şiir kitabı. 54 53 59 63 18 65 75 67 838. saymm çöriimü A. Eytam, B. Layıkıyla, C. 1da, D. Tank Buğra, E. Ibra, F. Siddharta, G. Gıkı Çıkmamak, H. laa, I. Rapor, J. Ipçik, K. Taçbaş. Şiir: Buraya kadar getirdin hayatımı Ak sayıb kara topladım Bir iki ağaç, birkaç çakıl taşı." E. Karagöz ve ortaoyununda bir tip. 78 43 49 22 23 42 72 9 70 XVIII. Louis'in ona aylık bağlamasına neden olmuştu. "Marion de Lorme" adlı oyununda Hugo bir sokak kızının sevgi görduğü için değişen yaşamını anlatır. Bu oyunun yasaklanması ve X. Charles'ın basın özgürlüğüne getirdiği kısıtlamalar Hugo'nun büyük tepki duymasına neden oldu, dolayısıyla liberal görüşlerinin gelişmesinde rol oynadı. Yeni görüşlerin her dönemde tutucu yönetimleri rahatsız ettiği çok açıktır. Server Tanilli'nin yakında çıkacak "Vic tor Hugo: Efsane ve Gerçek" adlı çalısması dev yazarın hem edebiyatçı hem de devrimci olarak, doğumundan 200 yıl sonra sadece romantik dönemin yazarını tanımamızı değil, onu ortaya çıkaran politik ortamı da anlamamızı sağlayacak. Nâzım Hikmet'in en sevdiği yazarlardan biri olan Hugo için "Victor Hugo'nun düşmanları nalkların düşmanıdır" sözleri ışığında yazdığı bu kitabı beklemek düşüyor bize. • www.yazinsanati.cjb.net SAYFA 23 CUMHURİYET