Katalog

da kısılığını ele veren bır mımık o kışınrn aslında bır dolandırıu olduğu konusun da sızı uyarıp onlem almanı/a yol açabılır Yapıtta "Yalan, Samimiyetsizlik, Şuphe ve Tereddüt" başlığı ıle ışlenen bolumde bu davranışlarla ılgılı çok genış araştırmalann ozurnlenmış sonuçlan verılmış Yalan çeşıtlen derınlemesınc, an cak sıkmayan kisa, oz bılgılerle açıklan mış "Kur Davranışları" başlıklı bolumde kadınla erkeğın bırbırlerını kur ıhşkılerı, tavırları bakımından tanıması ıçın verılen fotoğrailarla temcl davranış çozumleme lerını oğrenen kışılerın kuracakları ılışkı lerde daha sağlıklı ılışkıleı kuracaklarına ınanıyorum Bu başlıkta kur ılışkılerı ılc ılıntıfı olarak ışlenen "Aşk" konusunda kı bılgılerın değerlendırılmesının okuyucuyu çok onemlı bılgılerle donatatağını sanıyorunı Duygusal Olgunluk başlığıyla verılen bolumdezekâıkıyeayıılmaktadır IQ (IntelligenceQuotıent) EQ (Emotıonal Qu otıntent) IQ, zıhın zekâsı, EQ ıse duygu zekâsidır lnsan başarısı ıle mutluluğunun \Q ıle değıl, EQ ıle sağlandığı değışık ve rılerle açıklanmıştır Yapılan araştırmala ra gorebırkışının başarısında lQ'nun yal nızea yuzde 20 katkısı olduğu asil başa rının duygu zekâsına, duygulara egemen olmaya dayalı olduğu verıımıştır Bu konu ıkı ayrı başlıkla ıncelenmış Kendınm farkında olma (Selt Awareness), Ertelen mış I la/ (Delayed Gratıfıcatıon) Duygu zekâsi kışıleıın kendı duygula rının taıkında olmasıdır kışı bu duygula rının ayırdında olduğu zaman bu duygu ıle olunılu bıı bıçımde başa çıkabılır Bu da o anlık alınacak ha77in tatnıın olma ıç ısteğının ertelenebılmesıne bağlıdır [Bı lım adamları duygu zekâsı gelışmış bu kı şılerın gerı donup yaşadığı bır olaya ılış kın duygularını tanımlayabılme yeteneğı ne "Metamood" adını vermektedırler Duygulaı genellıkle belırsız ve ustu kapa lı bır bıçımde ortava çiktığı ıun "Meta mood' oldukça 7orkj7anılan mrbecerı dır] Kendının farkında olma yeteneğı (Self Awareness), kışının kendı oz duzenlemesı ıle sinanmasını sağladığı ıçın en onemlı yetenektır [Herhangı bır kışı bınsıne kar şı ofke duyabılıı ancak onemlı olan, doğru kısiye, doğru derecede, doğru za manda, doğru amaçla, doğru yolla ofkeni7i ıfade etmektır ] Kışının başarısında on<.e kendı duygu larını ıyıce ço/umleyıp yaşayış durumunu duzenlemesı daha sonra da kendısını baş kalarınırı yeııne koymasi (empatı) ÇOK onemlıdır Insanı hayvandan ayıran bırı cık nıtelıktır enıpatı Bunu gelıştırebılen daha çok ınsanlaşmakta bu kutsal duy guyu gelıştıremeyenler ıse 'ınsanıyetlı" olmaktan uzaklaştıkça uzaklaşmaktadır Bu duygu doğuştan gelmekle bırhkte ge hştınlmesı gerekmektedır [Gunumuzınsan kaynakları uzmanlarına gore bır kışı nın sahıp olduğu 7ekâ dıızeyı (IQ), onun ıse alınmasını sağlarken, duygu duzeyı (EQ), o kışının teıhsını belırlemektedır Artık en ıyı performans gostuenler lıste sının başında, 1Q su yuksek olanlar ya da teknık bılgısı çok olanlarınyerını, ış arka daşjarı ıle sağlıklı ıletışımler kurabılen, grup çalışmasına yatkın, duygusal olgun luk duzeyı (EQ) yuksek kişiler almakta dır J En a/ kendısını başkasının yerıne koya bılme (empatı) kadaı onemlı bır başka duygu zekâsı da bırhkte yaşama, bırlıkte çalışma bılıncı ıle duygusu (sıner)i) ıçın de şu bılgıler venlmektedır [Bıreysel olarak gehştırılecek dığer bır ozellık sıner)idır Sınerjı, bırhkte çalışma ve bıılıkte yaşa mayı besleyen ve gelıştıren çağdaş bır beklentıdır Insanlardan beklenen bırlık te kazanma ıhşkısını varatmaları ve uyum sağlavabılmelerıdır ] Bu kıtapta en yaıarlı goıduğum, karam sar bır donemımde okurken bendekı CUMHURİYET KİTAP SAYI 599 olumlu etkısinı ızleyebıldığım yon Okuyucuya ozguven ıle başarıya goturecek bır ıyımserlık aşılamasi, yalnız aşılamak la kalmayıp bu ıyımserlığın psıkolojık bır dopıng gıbı başarıya gıden yolda' olmaz sa olmaz" kuralı olarak temel ışleyışte olduğunıı benımsetebılmesıdır Bedenin Dili'nın eleştırdığım yapıtlar ıçensınde en â? kusur bulduğum kıtap ol duğunu soylemehyım Yalnız cumlelenn bıraz daha kısa olması konuya yabancı olanların aynntıları daha ıyı kavramalarını sağlayacaktır Kıtabın sonundakı Kaynakça'dan oğrendığıme gore Turkı ye'den Doğan Cuceloğlu ıle yabancı ya zarların bırıkımlerınden, bu arada unlu Osmanlı bılgesı, llm ı Sıma (Gorunumler bılımı) uzmanı Erzurumlu îbrahım I lakkı'nın Marifetname'sınden de yarar lanılmış Iyı, guzel de, boyle buyuk bır emek urunu olan bılımsel yapıtın sonun1 da dızın yok Bılımsel bır yapıt ıçın dızın olmaması buyuk bır eksıklıktır Dızın yoksa eınpatı'nın hangı sayfalarda geçtığını, îbrahım Hakkı'dan hangı sayfalar da yararlanıldığını okuyucu nereden an layıp da bu konuları gerektığınde kestır me yoldan okuyatak? Bır eğıtımcı olarak çok yararlı bılgıler edınmemı sağlayan bu yapıtın butun an ne babalar ıle ışverenler başta olmak uze re herkes ıçın bır an onı.e okunması ge reken son derece yararlı bır başucu kıta bı olduğunu duşunuyorum • O Turk Lehçelerı TercumamGunguren Çıraklık Eğıtım Merkezt Matemattk Ögretmcm Gungoren tslanhul HPvkolog Dr 7uhal Baltu) Pstkolog Dr Acar Baltaş/ Bcdenin Dılı/ Kemzı Kıtabevı Pembe ruhhı Sarı Zarf ULUS FATİH ğım bır olayla karşı karşıyayım, Munır Gole benım sayrılı sanrılarıma yanıt verecek bır kıtapla kar şımda duruyor Bıldığım kadarıyla 'sarı' dertlerın, tasaların rengıdır ve ışte kıta bın adı da, bu sayrılığı arttıracak turden bır gızemle bızler ıçın postaya verılmış 1 bıle, adı Sarı Zarf Borges'ın (Borgesmanı mıyım bılemı yorum ama') Bızantık bır kışlcırtı Nenaiık bır kosnuyle çekemedığım, aukça ha set ettığım bır yonu daha var, bır Ana dolulu olan bızlerın, antık kulturune el atarak onlardan, gorkemlı, dramatık oykuler çıkartması, hatta Arap, Acem ve 1 lınt antıkıtesını, bızım coğrafyanın ın sanlanndan daha ustaca kullanarak, kulturumuzu sankı bızden daha ıyı tanıyıp, kullanıyor olması Ve bızlerın de hâlâ Anadolu kulturu bi7im mı değıl rnı dıye bır kelaynak gorusuyle tartışıp, gene bu kulturun devlermden çağdaşımız Nâzım I Iıkmct'ı hâlâ ve hâlâ yurttaş bıle saya nıaması tşte Borges, bızı, geçmısımızı o denh ustaca anlatıyor kı (M V Llosa, Uveyanneye Ovgu'ae en x? Borges kadar usta ta bır Frıg satırını anlatır) acaba înka, Aztek, Maya kulturunu ya da Uzakdo ğu kulturunu bızlerden de, ustaca anlatan bır yazar çıkar mı dıye hep duşunu rum AslıErdoğan Rıo'dan.EnısBatur dış dunyadan epevce so7 edıyor, gozu muzden kaçan baijka yapıtlar da olabı lır ama, şu anlattığım butunlukte bır olgu yarattığımı/ yazınsal bır fantezı he nu7 yok sanırını yazıyordu Başını avucundan çekmeden ve doğrultmaya gerek gormeden, uzun parmaklı sol elıyle aşağıdan yukarıya doğru genış bır hareket yaptı Sadece bu devınım bırçok şeyı ıçerıyor, sarıvor kav rıyordu Bu hareket acılarıyla, sevınçle rıyle tum karşılıklarıyla butun bır haya ta ışeret edıyordu Sunucunun sorusuna bu devınımden başka bır yanıt gelmeye cektı Gozlerındekı ışıltı kaybolmuyor du Bu ımgesını hıçbır /anıan yıtırmeve cektım Gozlenmdebınkıp yanaklarımdan su 7ulen, goruşumu buğulayan yaşları sıl meye yanaşmadan televızyonu lcapatıp yatağıma Kıtabın aşka ağıt dıyebıleceğım, hepı mıze çok olağanmış gıbı gelen bu satır ları, elbette ancak âşık olacak, âşık ve âşık olmuşları yakıp kavuracaktır Ley la'ya Mecnun'un gozuvle bakamayan, Annabel Lee'yı okumayan, Ferhat ın acı larına katlanamayanlar 'melâlden' ne anlar Dejavu1 dıyecekleredebırsozumvar Guneşın batışını her gun goruyoruz1 Her gun dolambaç dolu yollara duşuyo ruz, nasılsınlar lyısınler dılıyoruz, guzel gunler gevelıyoruz, yemek yıyoı, TV 17 ııyor, uyuyoruz1 Ondan sonra da 'Aşka Kıtakse'cekenlere'bozuluyoruz' "Bır kâbus goruyorsun, Rıtalın'ı azalt, sınırsel gerıbeslemıne dıkkat et, An nau'da yaşamıyorsun ya1 Bıraz neşelen, bak sehpanın ayakları koçek paımağı gı bı1 Korent'den geçerken Sısıphos'u tepede bır kayayı ıtelerken duşluyorsun sonra onun 'Sen' olduğunu anlıyorsun ve ışte ımparator Neron geçıyor, 6 bın kolenın başında kayalara kazma vuru yor, kırmızı su fışkırınca, boğduğu annesının kanı bu dıye kauşan kolelerı goru yorsun1 Kenan surlarına varıyorsun Cebraıl ıçındekı damarları çekınce yoru luyorsun' Çunku hıç âşık olmadın sen, Tahrıye'yı tanımıyorsun1 Sevıp, sevıle ceğıne ınanmıyorsun1 Bakın şu dızeler neler soyluyor 'Sıl baştan yaşama şansım olsaydı eğer / Oturup sayma?dım eskı yanlılarını / Kusursuz olmaya çalışmaz, rahat bıra kırdım yureğımı / Ve elbette çok daha coşku dolu olurdu sevdalarım / lçıne az buçuk da karanlık katılmış / Bu denh tıtız olmazdım hıç, oyle bır şansım olsay dı eğer / Korkmazdım daha çok rıske gırmekten / Daha çok yokuluğa çıkar, gun doğumlarını kaçırmazdım asla / Hele dağlara tırmanmanın keytını 5 Askaaftt Yabancı blr dünyanuı kapıları MunırGoledc hıç olma/sa Borges ın Murekkep Ayna adlı oykusundekı buvu cuye gore Avrupa denen kent'' olan yer de başlayıp bıten bır aşk oykusu anlata rak bır sunum da olsa bızlere yabancı bır dunvanın kapılarını açıyor Kıtap butıı nuyle bır oto oyku, kışısel bır anlatı ama, ınsan ıçten ıce bır yurtsama duygusuyla, yaban yerde geçen, kahramanı bızden olsa da, aynı /amanda bır ozlencı yansı tan bıı oykuromanla karşı karşıya oldu ğunu duşunuyor üykuroman çunku kı tap yekpare bır ıç anlatının dışına çıkma dan, tekıl kahramanın başından geçen ve bu bıçımde surup gıden bır anlatı Anlatı Proustyen bır tekduzehkle ala bıldığıne akıp gıderken, nereye, nasıl yon değıştıreteğı korkusuyla, kışıoğlu, bır bunaltıda, sıkı okurun bıle hazmedemeyeceğı bır soygaz gorungusunun ıçın de erıyerek, yıtıp gıaıyor Ama dunyada bır A ^ oykusu olmasın kı ınsanlar kayıt sız kalsın, yazarın, kederlerı, tasaları, okuyucuya yakınmalarıyla surup gıden, aşkın mırıltılı melodılenyle sonlara doğ ru, olayların hızlanması ve atmosferın bırden hareketlenmesı, yazar okur kı tap uçgenı arasınıla bır merak ve sevı deltası oluşturarak, 'Mutlu Aşk Yoktur' dercesıne, derın bır duş kırıklığının, ha yatın her şeyden ustun olduğunu ve en ıyısı hayata âşık olmak gerektığını sımgeleyen bır mesajla bıtıyor ' Bırkaç ay sonra, bır gece uyku tutma dı Kalkıp televızyonu açtım Kanallar arasında gezınırken, bırdenbıre çehresı belırdı ekranımda Geç saatte yayımlanan bır edebıyat programına, yenı kıta bından soz etmek ıızere katıldığını an layıncava kadar U7unca bır sure geçtı Sağ yanağı avucunun ıçınde, başı ha fıtçe yana eğık masanın etrafında gu rultuyle tartışanları dınlıyordu Dudak larında bır tebessum, gozlerınde o bıl dık ışıltı vardı Yu/ıı zamanın ızlerını ta şıyordu, ama gozlerındekı ışıltı çok da na guçlu çok daha gençtı Bır ara sunucu tartışmaya son vermek amauyla ona bır soru yonelttı Basma kalıp, beylık sorulardan bırıydı Neden Farkında olma yeteneğl J | " orge, Luıs Borges'ın (Ar)an I tın/1899 1986) çevırmenı olarak taI nıyorduk Munır Gole'yı Bılıyorsu U7, cebırsel bıı kural vaı' Dostıımun dostu dostumdur dostıımun du^manı duşmanımdır gıbı Tabıı du^manımın du^manı da dostumdur 1 Bır Borges hayranı olduğumdan, onun çevırmenı, olasılıkla da hayranı olan Gole'yı tanı nıasam bıle entelektuel dunyada dos tum bılırım (,,unku, Borges'ı bıze tanıtmısj, sevdıı mış bu konuda emeklerı geç mıştır Yasamda, çeklerı karşılıksız çıksa bıle ahde vefa besleyenlerden ho^fan mam Ama emekJen karşılıksız çıksa da bu tur ınsanlara karşı ahde vefa duygu suyla hareket eder, "edebımde" onlara ozel bır yer ayırıı, kârsız karşılıksız, kelebeksı vıcdanla, açıktan açığa bır sem patı duyarım Bu bakımdan, huner dolu ellerı ve bel leğıyle, çevırı gıbı' aslına hızmet eden" gonul ınsanlarını ayrıca mcrak ederım Ne kadar olağanustu çevırseler, neredeyse asıl yapıttan daha yaldızh bır ka lem kutusu, bır sozel dortgen ortaya koysalar da yazın tarıhı onları bır dıp not olarak anmaktan oteye geçemez Bu buyuk bır haksızlıktır Borges'ın, Don Kışot yazarı Pıerre Menard oykusunde olduğu gıbı, kanımca bır yapıt so7tuğu S07cuğune yenıden yazılsa bıle hem baş ka bır zanıan dılımının değışen algılar dunyasına hıtap ettığı ıçın, hem de o dıl de yenıden yazılan bır novella sayılması gerektığınden bu oluşuma, sankı yenı bır ya?ar ve yenı bır yapıt gozuyle bakar O7el bır değer verırım Ve bu beccrı do lu gul nıhallerın ustalıkları karşısında acaba salt kendılerı bır yapıt oluştursalar, nasıl olurdu dıye de merak ederım Işte bu merakın son durağına geldı (JLB) Sayrılı sanrılar Bu terennumlere bızde bır aşk şıırıyle katılalım 'Bır gun geleceksın / Boyle mavılılık ler ıçınde / guneş sularda ennıp duracaktı / Ağlayacağım / hep bır geçmışı yaşa dım / ourada denızın derınlıklerınde / Halkıdıkya nerede / îyonya'da geçtı mı hıç gunlerın / artık sormayacaksın bana / Ağİayacağım bır kez daha / şurada / yosunların dıbınde / yan yana koyun koyu na / Yaşlı Dıyonızos gelıp çalatak kapı mı / bır sevda elçısıydı / ıyı zamanlarda / Ama ben çıkmayacağım kulubemden / Iraklardan gelen o kırmızı balıklar / gı rene dek cennet bahçeye / ağzımı bıçak açmayacak / Ru7gârlar uğuldayıp / de nızın sesı / gurlese de goğsumde / dalgalar okşayıp / yalasa da sacımı / Gıtme yeccğım artılc / ılk hayatlaraakı ışığın ne şınden / Umarsız / kopukler ıçındekı / cansi7 başımı / vuıup dursa da su perı lerı / deni7dekı şu kabrıme / Son dıleğımdır / Senı ağzından opmek ısteyeceğım / son kez / Ve artık hep uyuyacağım / sonsuza dek / gulumser /aydınlık ıçın de olaeağım Pembe ruhlu 'Sarı Zarf' bır zamajılar sevmış, gelecekte sevecek olan Âde moğulları ıçın, ıyı bır kıtap • Sarı Zarf / Munır Gole /Scl Yayınctlık /66s SAYFA 17