Katalog

mayacaktı. Kuskusuz, buikikitap mtüne kaleme aldığınız, ürpererek okuduğum denemeniz "Bir Öpüs ve Rastlantının Belirleyiciliği" de yazılmayacaktı. "Saatler'"deki bazı karakterler, sizin anlatımımzla bende dehşet uyandırdt."Bayan Dalloway"in dönemi ile "Saatler"in anlatı dilimlerinden birisintn arasında sizin deyiminizle "üçceyrek yüzyıl" var, bu sürede teknolojıdışmaa değisen neydi? Ne değişmedi ki? Insana dair hiçbir şeyden dehşet duymamalıyız diye düşünüyorum. Sizi şaşırtan, "Saatler" deki günümüz New York'lu entelektüellerjn kural CEYLAN KORYÜREK dısı yaşamlan mı? Batıda ıtaşrasında değil tabi bireysel özgürlükler bu arada cinsel ılgı Yaytnevi'nden çıkan "Benim özgürlükler de elbette alabildiğine geniş\azarlarım" adlı deneme kitabımlecu. Toplumsal vc ekonomik özgürlükler ' za hayran kaldım. Rastgele kaleme genişleai mi? Kuşkulanm var. Orneğin alınmış yazılar değil bunlar; büyük bir isçi sel üstüne üç adet yazı yazmısstntz. geçti,çok değerli yapıtlar verdi ABD'de gerçek bir siyasal özgürlükten liğin ürünü. Kendınize özgü, akıct anlattmt Çok çalısmışsımz. Her yazıda yeniz. Ğeriyeoakttğınızda, aynt bahsedilebilirmi? Sanmıyorum. Ozgürlüknızla derin cözümlemeleryapmıs, heraynn ni bir yapı kuruyor, kendinizi asla özelestiriyi bugün de yapabilir lerin arasındaki bu dengesizlik, siyasal ve tryı yoğun hilgi birikimiyle yoğurmus, ince tekrarlamtyorsunuz. Farkltpencemisiniz? ahlaksal baskıların daha kaba vc daha ilkel eleyip stk dokumussunuz. Virginia Wo relerdenfarklıbaktsaalart. Bu, si Aradan geçen zamanda yabicimlerine alışık ülkelerde yaşayanlann ol/tan Tbomas Mann'a, Faulkner'dan Füzar olarak geliştiğimin farlunzin yaratımztn çesitlitig'ini migöskolay kolay hayal edemeyeceği çapraşıklıkruğ'a, Adalet Ağaoğlu'ndan Murathan dayım. Ama gene de kendimi teriyor? Bir de, üzerinde en fazla lara yol açıyor. Mungan'a, Ayla Kutlu dan Nedim Gürsel'e, çaltşttpntz yazar Ayla Kutlu'nun Faulkner gibi bütün zamanla"Ittrap ve Ooha" Feyza Hepçilingirler'den Hasan Ali Top yazaruğt nasıl bir geltşim gösterdi? nn en büyük yaratıcılarından Stradan insandan farklı bir yere oturur tas'a, Nihat Genç'e pek çok yazann çeşitli Hep aynt dorukta mt oturuyordu? biriyle kıyaslamaya kalkışmam, Virginia Woolf. Deliliğıdehasımn içinde eriyapttlanm inceledig'iniz bu yazılartmztn tüelbette. Aynı yazar üstüne her çalıştipbasyapttlarvermistir. Virginia woolf'un münde merak duygusunu hep uyantk tut Faulkner't farklı ktlan neymamda yeni bir yapı kurmam, yaintibart pes edis miydi, yoksa sizin deyimimayı basanyorsunuz. Denemeleriniz sanki ranolığımın bir götergesi sayılabilir belki; dt? nizlebaskaldm mtydt? Mtna Urgan'tn "Virbireröykügibikurgulanmıs. Biryandan da ancak, esas olan, "yazarlanmın" kendileri Büyük toplumsal panoramalar çizerginia Woolf" biyografisi üstüne "lsttrap ve incelediğiniz yapttın bütünselliğiniyansıta ni tekrarlamamalandır. Ayla Kutlu ve Neken insan ruhunun en kuytu köşeferine Deha" baslıklı denemenizi yazdımz. Mîna biliyorsunuz. Sanki "sizin yazarlanntz" va dim Gürsel farklı edebiyat tarzlannın temulaşabilmek. Ddimden toprak düzenine, Urgan çok değerli bir edebiyat bilimci, siz pttlan aractltğtyla yasantıntza girmister! silcileri. Bir ortak yanlan varsfc, ikisinin de tüm etmenlerin, toprak ağasından mülkÇOK değerli bir öykücü ve romanastntz. IkiMeydan kalabalık; onlan nasıl seçtiniz? amatör ama bilinçli tarih araştırmacılan olsüz işçiye dek farklı insanlan nasıl etkilenizin Virginia Wbolf'a baktşınız farklı gibi, • Güzel yommunuza çok teşekkür edemalan. Nedim Gürsel'in Istanbul'un fetdiğini yansıtabilmek. ABD'nin güney eyane dersiniz? rim. Kitap gerçekten de bir denemeler tophini anlattığı "Boğazkesen"i kanımca çok letleri gibi çok kendine özel bir yöreyi an Woolf un intihan ne başkaldırıydı ne lamı; yazınsal eleştiri türünün ömeği olma önemli bir yapıt. Ayla Kutlu'ya gelince, latırken, tüm ınsanlık için ortak trajiği yapes ediş; tümlenmis bir süreci noktalamakiddiasında değil. Yazarlan, daha doğrusu kendi içinde kadınlann yükselen acılı sesikalayabilmek. Yüzyıl oasının okur yazar tı. Böyle düşünebiliriz. Ama emin olamayapıtları ben seçmedim, onlar beni seçtiler! ne kulak verdikçe, benim yazatım olmuşolmayan Amcrikalı kırsaf insanını, o insayız. Kım bilebilir ki böyle şeyleri... Kişinin Beni esinlediler. Okumak önemli ve detur. Türk edebiyatı değeri bilinmemiş başnın bozuk Ingilizcesiyle canlandınrken bikendisi bile emin olamaz. Belki bütün inğerli bir yaşantıdır, benim için. Asla vakit yapıtlarla doludur. Bunlardan biri Ayla le yazınsal güzellik yaratabilmek, "Döşetiharlar hem pes etme, hem başkaldındır. aoldurmak için okumam. Kimi yapıt nekutlu'nun imzasını taşır: "Kadın Destanı*. ğimde Ölürken" de oldugu gibi. Mücadeleden vazgeçiş olduğu kadar eğer den kişiyi daha derinden etkiler? Bu biraz Hiçbirimiz hep aynı dorukta oturamayız. Yüzyılın ilk yansının "Büyük Amerikakoşullar gerçekten değişlinlemez türaen da okurun kişiliiine, okumayla örtüşen ruh Bu, mümkün değil. Ancak, kişisel değerlılar'ı arasında (yani Hemingway, Faulkise verili hayatı red etme, hayat kınntılahallerine bağlıaır. Metnin nabzını yüreğilendirmeme göre, Ayla Kutlu'nun "Ernir ner, Steinbeck ve Scott Fitzgerald) size en rına tenezzül etmeme anlamını da taşır. min vuruşlarında duyamazsam, o metinle Beyin Kızları ve "Mekruh Kadınlar Mecok seslenen Faulkner mı diye sorarsanız, Geride bıraktığı intihar notundan yola çıilgili yazmak üzere kalemi elime alamam. zarbğı" son on yılın en iyi yapıtlan arasınnayır, derim. Kendime enyakın bulduğum karak bir nokta ileri sürülebilir: Woolf un Yazılan birer öyküye benzetmenuri de ildadır. Fitzgerald'dır. Ama bu, Faulkner'ın daha bardağını taşıran damla hastalığının nükginç buldum. Öyküler yaşama macerası sıbüyük yazar olduğunu görmemi engelle1991 yılında yazdığınız "Küçük Amerisüdür. O günlerde manik depresyonun terasında zihnimde ve duyarlığımda nasıl dokalı" yaztsmda "raulkner'tn 'Ağustosîsığf' mez. davisi mümkün olsaydı, her halde canına ğuyorlarsa, bu yazılar da benzer biçimde bana bir yazar olarak çapstzlığtmt hissettir Virginia Woolf"Bayan Dalloway"i yaz kıymazdı. 1940'lardaübbınelindebromürcan buldular. Ökuma macerası sırasında miştir" dıyorsunuz. Aradan tam dokuz ytl masaydı, M.Cunningham'ın "Saatîer"i ol lerle, kedi otu ruhundan başka sağaltım beynimde kendiliğinden sekillenip "Beni imkânı yoktu, bir de elektro şok aygıtınsözcüklere dök!" diye zonklayıp durdular. dan! Nevroz kemoterapisi '960'larda gelişKitabın 1988 sonbahannda, Adalet Ağameye başlamışur. oğlu'nun "Hayır"ı üstüne kaleme alınmış Mîna Urgan gerçekten çok değerli bir ilk yazısryla, 2000 ilkbahannda Murathan edebiyat bilimci, aynı zamanda bir edebiMungan ın "Üç Aynalı Kırk Oda" sı üstüyatçı. "BirDinazorun Anılan" yeryermütne kaleme alınmış son yazısı böyle bir ziniş yazınsal hazlar içerir. Virginia woolf bihinsel oluşumun tipik örnekleridir. yografisini ki kanımca türünün çok başaAntamaya çabfmak nlıbir örneğidir herhalde zihninin edebi Kitapta Füruzan, Tomris Uyar, Sevgi yatbilimci yanını devreye sokarak oluşturSoysal, PınarKür, Selimİleri, TarıkDursun mustur. Belki nesnellik kaygısıyla, içindeki K., tnci Aral gibi çok takdir ettiğim, özellikedebiyatçıyı, içindeki şairibastırmıştır (Mîle öykülenni büyük beğentyle ve gerçekten na Hanım'ın 'Bir Dinazorun AnılarT'nda severek okuduğum kimi yazarlar yok. "Bemüthis duyarlı şiirleri de yer alır). O nenim Yazarlanm"dakı yazılar zihnimin yadenle biyografi Woolf'un yapıtlannın müzınsalyaratıcuığa odaklanmadığı süreçlerde kemmel çözümlemelerini sunarken, insan okunmuş kalaplarla ilgilidir ve öyle süreçve kadın Virginia'yı biraz eksik bırakır, ona lerde kaleme alınmışlardır. Btr roman ya "gönül gözüyle" bakmaz. Yapıtm tavnnı, da bir öykü üstünde yoğun biçimde çalışıbiyografi yazarının, saycı duymamız gere yorsam, biryandan g'ene okuyorumdurama Ceyian Koryürek ve Erendiz Atasü ropörtaj sırasında. ken seçimi olarak degcrlendiriyorum. okuduğumla ilgili yazamam. Yani, seçiminiz tümiiyle öznelve rastlantısal, öyle mi? eğitim görür ve yurduna hayatı boyunca taşıyacağı etkiler ve Seçim için dediğiniz doğru. Ama öznelanılarla döner. lik orada biter. Sonra ciddi biçimde düşüBu etkilerden biri Atasü'yü de etkilemiş olan Virginia Wonürüm yapıt üstüne; hiçbir zaman salt noTOM HOLLAND olf'dur. Atasü anlatıyla ve biçemle yeni deneyimlere özgürce şuma gitti diye bir kitap için dayanaksız girmekten korkmaz. Romanın olağanüstü kapsamını mümkün övgüler düzmem ya da beni çok kızdırmış kılan onıın bu cesaretidir. Belgeselolandan kışisel olana rahatvrupa ve Asya arasında üzanan Türkiye'nin ikili coğrabir yapıt hakkında atıp tutmam, tersine, ça kayabilmekte, zamanın içinde ileriye, geriye yönlenebilmekfi konumu, ner zaman bu ülkeyi biçimlendiren bir etonu anlamaya çalısırım. Bu nesnellik rnetedir. "Karmaşık" kurguya rağmen anlatı asla "karışık" hale men olmuştur. safesini koruyabildiğimi sanıyorum. Bilirdüşmez, sürükleyiciliğini yitirmez; okur kitabı bir ülkenin rusiniz, yazarlar amatör edebiyat bilimci, Türk tarihinin dönürn noktalarının sürükleyici ve yüreğe işhunu görebildiği duygusuyla bitirir. Bu derece derinlemesine amatör sosyoloe ve amatör psikologdurlar. leyen bir aile tarihçesiyle harmanlamşını okumak isteyenler "Türk'. aynı zamanda Avrupa edebiyatının biçimsel özellikVe profesyonelüğin getirebileceği belli ve Erendiz Atasü'nün "Dağın Öteki Yüzü" adlı romanını kaçırlerinin böylesine yaratıcı biçimde bilincinde olan bu roman, tanımlanmış bakış açılarından sıynlabilmasınlar. Ülkesinde ödül kazanmış olan bu romanın çevirisi gerçekte ' Doğu" ile "Batı" arasında zorunlu bir seçimin hiç dikleri için, uzman gözlerden kaçabilen kiTürkiye'de olup biten hemen her seyi kapsamaktadır. Osmanmi can abcı noktaları yakalayabilirler. Yade gerekli olmadığını ileri sürmektedir. • lı'nın çöküşünden günümüze kadar, üç kuşak kadının yaşamzarların diğer yazarlar veya edebiyat yapıtThe Daily Telegraph, Londra, 12 Ağustos 2000 lannı kaydeden roman gelişmiş kurgusuvla aynı anda hem epik lan üstüne yazdıkları iyi niyetle kaleme hem içten ve yakın olabilen güzel bir anlatıdır. Romanın çekiralınmak koşuluyla her zaman çok ilginçThe Other Side of The Mountain/Ere«^/z Atasü/Çeviren: değinde benanlatıcının annesinin öyküsü bulunur. Anne eenç ür. Bu çok açık bir şey. Erendiz Atasü, Elizabeth Maslen/ Millet Ltd., Londra, 2000 Türkiye Cumhuriyetinin bursuyla Cambridge Üniversitesi nde Ayla Kutlu üstüne beş adet, Nedim Gür Erendiz Atasü, yazarlığının yanı sıra yazarlara ilgisiyle de öne çıkan bir isim. Yıllardır yazarlar ve kitapları üzerine yazar. Çeşitli yayın organlarında çıkan bu yazılar şimdi bir kitapta bir araya geldiler. Erendiz Atasü üe bu kitabı üzerine konuştuk. Erendiz Atasü üe "Benim Yazarlarım" üzerine 'Yaratma ateşi küljenmemişler, hep vazacaküp' Osmanh'dan Bu Yana A 'SAYFA 6 CUMHURİYET KİTAP SAYI 677