Katalog

r ahlakın da temelidir. Insanın nemin ötesine ulaşan görsel bir ancak, anlayabildiği, sevebilkavrayışla, Budizm'deki "boşdiği bir dünyada, bir doğal luğun parlak ışığı"na vanr. KiÇevrede mutlu olabileceği şinin kendi beninden kurtulinancındadır Palalılar. Başması için bir eğitim, bir yoldur kentteki üniversitede toplum"rrtokşa" ilacı. bilim ile karşılaştırmalı dinbiÜlkenin gençleri, koca bir lime büyük önem verilir. Ama alanda Buda ile Tanrı'nın kor"Günümüz yalnız kuramsal bilgiler öğrenkuluk biçiminde yapılmış dev îngiliz mekle kalmaz Palalı gençler. kuklalanyla istedikleri gibi oyÖzümlenmemiş, yaşama uy romancılanndan nar, eğlenirler. Bununla onlara, gulanmamıs ezber bilginin anbütün tanrılann insanlarca yaAnthonycak acıların lcaynağı ofacağı bi Burgess'lfî dediği ratılmış, güçlerini de insanlara lindiğinden, on altı ile yirmi gibi, "çağdaş borçlu olduklan, tanrılann ipdört yaş arasında Palalj genç, lerinin insanın elinde olduğu romanın bir okuluaki eğitiminin yanı sıra, öğretilmek istenir. Tanrı'dan beyinle bir de işte çalışır, emeği tanır, olsun, insandan olsun, tepedonatılmasına, den inme hiçbir buymğa körü somut yapıcıhk becerisi kazanır. hiç kimsenin körüne uymaz Pala yurttaşı. Kendi özgür bilinciyle istenciPala'nın çocuklannın tümü, katkısı dört beş yaşındayken, ruhsal Huxley 'inkinden nin benimseyeceği yolda davranır. bedensel sınamalardan geçiridaha büyük lir. Eğitimi güç ya da sapkın Pala ülkesinde üç dil konuolmamıştır" eğilimli olanlar seçilir, bunlaşulur: Sanskritçe, Palaca, îngirın sağaltımı için önlemler alı lizce. Sanskritçe dinsel amaçlar nır. Pala ilkelerine göre suç işleme eğiliiçin kullanılır. Pala'nın îskoçyalı kurucumi de, insan gövdesindeki salgılann bir sunun ülkeye soktuğu Îngilizce ise bilim bozukluğundan doğar, bu nedenle cezaile alımsatımın dilidır. Palaca özel ilişkiyı değil, iyileştirilmeyi gerektirir. Çağdaş ler düzleminde kullanılır: Sevişme edidavranışbilimi araştırmalarının bütün somiyle ilgili çok zengin bir sözcük dağarnuçları uygulanır Pala'da. Sözgelimi, zorcığı vardır. Ülkede, sevişme töresine DÜba eğilimu bireyler, bu saynl tutkudan yuk önem verildiği için, Pala'da basılmış kurtulsunlar diye, gövdeyi zorlayacak ilk Îngilizce yapıtlar da Binbir Gece Maağır işlere koşulur. Yakın topluluk ilişkisalları ile Diamant Sutra çevirileridir. sini de gerektirecek işlerdir bunlar: Odun Bir sevgi, barış, güzellik, umut toplukesme, maden işçiliği, denizcilik gibi. Kimudur Pala. Çağımızın, sonsuz kazanç mi durumlarda da hipnozla sağaltuır böytutkusuna dayalı yanş toplumlanndan, leleri. Sinir ya da yürek saynlıklan yok dekorkunun yönettiği sürütoplumlardan necek orandadır. Dengeıi bir beslenmeayndırbu nitelikleriyle. Bu nitelikleri yünin, sağlıklı bir cinsel duzenin sonucudur zünden, kötülükle çalkalanan dünya debu. Ailelerinin geçmişinde kalıtımsal saynizleri ortasında tutunamaz iyiliğin gürılıklar olan ana babalar, yapay döllenme zelliöin adası. ile sağlıklı çocuk sahibi olabilirler. On beş EuzMgın tonumu yirmi aileaen oluşan büyük aile öbekleri Pala'nm yıkımı, en yakın komşusuniçinde çocuklar istedikleri çifti anne badan gelir. Zorbalıkla gözü dönmüş, buba seçebüir, istedikleri an başka bir anne dala bir genç Raca, Icomsu ada Renbabaya gidebilirler. Böylece çocuklann dang'dan saldınya geçer. Pala'nın zengin ezilmesi önlenir. petrol yataklarına, madenlerine göz dıkPala toplumu Budist bir toplumdur. Ancak Pala'daki Budizm, soyut, karanlık gizemlerle, korkularla dolu, anlaşılmaz bir din değildir. Bireylere, yaşadıkları dünyanın ötesinde bir soyut Nirvana'yı değil, yaşanan gerçek dünyanın enikonu benimsenmiş gerekliliğini öğretir. Dinsel eğitimin temeli, gerçek duyu deneyleridir. Insanın bes duyusunun bütün algı verileri, onun kendi bedeninin tııtsaklığından kurtulmasma yardım ederler Pala inancına göre. Bu inancın savsözü ise: Tat tvam asi (Sen O'sun) tümcesidir. tnsanın gündelik yaşamına uygulanan çok değişik yoga türleri vardır Pala'da. Bunlardan en önemlisi, bir sevişme yogasıdır. Kişi, gövdesini her öğesiyle denetleyebildiği an, sevişme muuuluğa dönüşür ancak. Sevişme ediminin doruğundaki coşkuyu, bütün insan yaşamının sürekli mutluluğu durumuna getirmektir amaç. Gene Russell'ın, daha önce Insanlığın Yannı'nda dile getirmiş olduğu bir özlemdir bu: "tnsanlar arasındaki ilişkiler de sevi şiirlerinin güzelliğineerişebılir. Kadın erkek sevişmesinde birçok kimsece ara sıra tadılır bu olanak. Böyle dar sırurlar içinde kalmasına da hiçbir neden yoktur. Koral Senfoni'deki gibi bütün evreni kucaklayabilir. Bu, insan gücü dışında bir şey değildir." Bireysel mutluluğun coşkusunu özgürlük içinde büyüterek topluma mal etmektir Pala'da yaşama ülküsü. En önemli dinsel törenlerden biri, "mokşa" törenidir. Bu tören ülkenin en büyük tapınağında gençlerin katılmasıyla yapılır. Etküi bir duyarlık uyarıcısıdır "mokşa" ilacı. Bilinci büyütür, beynin etkinliğini artınr, bilinçdışının kavranışını olanaklı kılar. Dağlarda yetişen bir tür mantardan elde edilen "mokşa" ilacına Palalılar "gerçeği gösteren" de derler. "Mokşa" ilacı alanlkişi, cennetin cehen ADAM SANAT ŞUBAT 2000, 171. SAYISINDA BÜYÜK ÎNİŞ VE ÇIKIŞLARIN YÜZYILI / Server Tanilli İNSAN OLMAK / Veclat Günyol DÜNYA VATANDAŞLIĞI ENTERNASYONALİ / Hıfzı BAŞLAMA ÇİZGİSI / Orhan ÖZNE / Mehmet Serdar OKUMA GÜNLÜĞÜ / Eray Canberk BENlM ADIM KIRMIZI \Ç\N BİR OKUMA BİÇÎMİ / Semih "DOĞRU YA DA YANLIŞ1N DÜŞÜNDÜRDÜĞÜ / Tülay ŞAŞIRMAK YA DA ŞAŞIRMAMAK / Gürhan LATİN ŞİÎRİ / Yücel Kayıran Ergüven Başaran Onaran Fişekçi Aslankara NEVHlZ TANYELİ / Mehmet YAZAR FAKİR BAYKURT / Tümer Gümüş German Barlas Topuz TUTARULIK ANITI FAKİR BAYKURT / Bertan DÜŞLER NAZLI, DOĞRULAR KATI / M. Sadık TUNCAN OKAN ÖLMÜŞ, DUYDUNUZ MU? / Tuncay Şiir . Holhol Türküleri, Tahir Abacı, Oğuzhan Akay, küçük Lskender, Nurcan Satı, Berrak Yurdakul. Bu Sayıdaki Ressam : Nevhiz Tanyeli ADAM SANAT Aylık Sanat Dergi.si; Yönetim Yeri vc Yazışma Adresi : Kiivukparmakkapı sok No . 17 80060 BeyogluI.stanbul, Tel. • (0212) 293 41 0<i, FAX : (0212) 293 41 08, email: adamaatla.net tr Dagıtım : BİRYAY A.Ş.. ABONEIİK : Ahonet tel. • (212) 222 83 32 Abonot lak> (212) 222 27 10 Abonct cmail abonet9al>onet.net Abonct wcb www.Abonet.net Gspçok d n y ı S miştir, bütün dünya zorbaları gibi. Pala'nın sokaklannda zırhlı düşman araçlan ilerlerken, saldırgan diktatör, gene dünyamızın kanıksanmış zorbalannı andırarak, büyük gelecekten, zenginlikten, petrolden, gerçek ruhtan dem vuran coşkulu söylevler çeker. Pala'nın güzel aydınhğı, dünyanın çirkin karanlığına gömülmüştür. Ama güzelliğin tohumu karanlıkta yok olmamıştır. Oradan oraya uçan papağanlar, kendilerine Pala'da öğretilmiş olan bir sözcüğü bağnşır dururlar: "Karuna. Karuna. Sevecenlik anlamına gelir bu sözcük. Bir bilgenin, bir büyük duyarlığın evrensel görüşü olarak okumak gerekir Ada'yı. Yayımlanışından bu yana zaman zaman çok eleştirilmiştir, Huxley'in daha önceki yapıdanndan kimileri gibi kuru bir propaganda olmakla suçlanmıştır. Bu tür suçlayıcı eleştirileri okurken, Huxley'in, geleneksel roman çizgisinde olmamakla birlikte, dünya yazınının kökü çok eskilere uzanan düssel ülke türü izgisinde çağımıza yaraşır bir örnek veriğini unutmamak gerekir. Bir düşünce romancısıdır Huxley. Ada ile bir yaşam felsefesini, kurmaca bir düzenleme ile sunmaya çalışmıştır. Üstelik, çağımızda pek az ütopya yazan onun Ada'da sergilediği gerçeK coşkuya, aydınlanmaya, etkiye erişebilmiştir. Günümüz îngiliz romancılanndan Anthony Burgess'in dediği gibi, "çağdaş romanın bir beyinle donatılmasına, niç kimsenin katkısı Huxley'inkinden daha büyük olmamıştır". Bu bakımdan, bir güzel düsüncenin romanı, bir toplum yogası, topIu yaşama yöntemi olarak okumak gerekir Ada'yı. lnsana güvenimizi, gelecek güzel günler umudumuzu hiçbir zaman yitirmeden. • Mehmed Uzu yazıyorum, bu toprakların yazarıyım" Turızm Bakanı "Kürtçe ve Türkçe Erkan Mumcu "Hâlâ hayal kuruyorum" Nobel Edebiyat ödülii konuşması Günter Grass Oktay Taftalı "özlemim bozkıra değil onun erdemine" 1999'da Eleştiriy Veda mı? Nilüfer v Orhan Pamuk ve Ibrahlm T.1")"*' yazdı Ada/ Aldous Huxley/ Çeviren: Seniha Akarl' Ayrıntı Yaytnları/ 1999/314 s. SAYFA 18