Katalog

MUSTAFA YELKENLİ lthakı den bır]oe Haldeman bilimkurgusu H cr ııc kadar bılımkurgu cvıcnscl bır tur olaıak kımı ıyımser ya zarlar tarafından nıtelcnse de, f a şızan ve mıbtarıst dus,untenın propagan dasını yapabılecek kadar amaç dışı olarak kuÜarıılmaya da uygun bır yapıdadır Bıı bıra7 da ya7arın ıdeolojık donanımı na bağlıdır Ancak bu turun esas amacı geleceğı anlatmak olduğu ıçın bır tıır uya rı mısyonunu da ıçınde taşır Bu nedenle AiAr bugune bakarak geleceğı ıyımser bır tablo ıçınde yansıtahıleceğı gıtM, ka ramsar bır Detımlemesını de çızebılır Bu bır tur okurunu uyarmaktır, elbette polıtıkacıların, bılım adamlarının bu uyarı dan etkılenıp etkılenmemelennı ızlemek bılımkurgunun ışı değıldır Bitmeven Savas dı Utretsız ızınlı olarak bır kez dunyaya gondenlen askerler sıvıl yaşamı sıkıcı bu lurlarsa ycnıden u/aydakı savaşa doncı lerdı lzıne gelen askerler dunyada geçen 011 yıllann sonuçlannı çok çarpıcı nulurlar Nufusun doku/ mılyarı aşması yonctıcı lerın kâbusu halıne gelmıştır En ucuz do ğum kontrol yontemı ıse devlet elıyle eş cınsellığın yaygınlaştırıimasıdır Bundan once açlık nedenıyle tum toplumu tehdıt eden ıç savas, kotu beslenenlerın ıyı bes lenenlere saldırmasıyla başlamıştı Para ışlevını yıtırmış, paranın ycrını kalorı al mıştı îç savaş sonrası nufus 4 mılyara ınınte kalonfer karneye bağlanır Joe I laldeman Stanıslaw Lem gıbı kah ramanını on yıl uzaya gondermez Sade ce on ay kalır Yıne Lem gıbı yetmış yıl ka dar bır sure geçırtmez yılları dunyada Daha uzun yıllar geçmıştır iialdeman'ın dunyasında Açlık butun dunyayı kasın kavurmakta, nufus hızla artmaktadır vc. çozum olarak dunyalı yetkılıler eşcınsel lığın devlet elıyle teşvık edılmesını gorur ler 2007 yılından3143 yılına kadar ordu da Tauranhlarla savaşan Mandela, hete roseksuellık bır duygusal bozukluk ola rak kabul cdılmesıne rağmen eşcınsellığe bır turlu alısamaz Dunyada artık herkes eşcınsel, saaece uzaydan donenler ve te davı edılmeyı kabul etmeyenler bunun dışındadır Nufus sorununu çozmek ıçın sert bır yol olarak gorur eşcınsellığı Mandela Bu yontemle dunya nufusu bır mılyarın bı raz altında sabıtleştırılmıs, Bınsıolduğun de veya ge7egen dışına çıkıldığında ya pay bır rahımde dollendırılmış yenı bıı bebek dunyaya gettrtılır îşın ılgınç yanı belden asağı metal veya plastık cilanlar ts cınsel olmaktan kurtulmuslar Ancak bunlar heteroseksuel de değıfler, cınsıyet sız bırer sıborg olmusjardır Mandela'nın çok rahat anlaştığı ınsanlar da bunlar Phılıp K Dıck'ın Doktor Gelecek ad lı romanında gorulen bır tur sağlıklı, ye teneklı ve zekı ınsanlardan alınan yumur ta ve snermlenn bekletıldığı ve gerektı ğınde dollendınldığı Yaşam Pınan'nı an dıran bır sıstem Bıtmeyen Savaş'ta sade ce yapay bır rahım olarak betımfenmıştır Burada elde edılen bebekler çocuk dok torlarının ve oğretmenlenn gozetımınde yalıtılmış bır ortamda eğıtılırlerdı Hete roseksuel eğılım gosterenler sosyopat ola rak nıtelendırılıp tedavıye alınırlar, tcda vı olmayı ret edenler ıse vaşamlannın so nuna kadar tedavı merkezlerınde tutu lurlardı Dünyada geçan yritar s\\ \s )OI HAIM.MAN Vietnam'da savaşın gerçelc yuzune tanık olan Joc Haldeman'ın Hugo ve Nebula odullu, savaş karşıtı roraanı "Bıtmeyen Savaş"1 okuyan okur, aynı zamanda Stanıslaw Lem'i andıran ve iç açıcı olmayan bir gelecek betımlemesiyle de karşı karşıya kalıyor. Daha çok antı utopık dıyebdeceğımız karanlık ve umutsu? bır tablo ıçınde fa şızan bır devlet yapısını anlatmaya çalışan George Onvell'ın 1984 u veya Phılıp K Dıck'ın romanlarında gorulen karamsar dunya betımlemesı uyarı dozu bıraz one çıkan romanlardır Bır ara faşıst duşun ceye bulaşan, ancak daha sonra bundan kısmen de olsa vazgeçen Robert A Hc ınleın'uı 2100 yılında lhtılal romanında gorulen, ama mıhtanzmı tam anlamıyla yansıttığı faşızan oğelerın rahatsizlık ve rırcesıne hıssettırdığı Starshıp Troopers romanı bu turun hayranları arasında pek fazla rağbet gormemıştır Buna karşın an tı mılıtarıst tavrın bılımkurguda dana faz la yer aldığı soylenebılır Bu konuda ye dı yazarın sekız oykusunun yer aldığı ku çuk bır derlemeyı Meüs Yayınları Âsker Kaçağı adı altında Turkıyelı okura sun duğunu belırtmelıyız Barışçıl mesajlar ıleten, ışbırlığı ve dostluğa onem veren uzaylı tıplemelerı okurlar arasında daha sempatı topladığı da yabana atılmayacak bır gerçektır Spıelberg'ın unlu Et hlmı nın ınsanlar uzerınde yarattığı olumlu 1/ lenım unııtıılma? nıklıktcdır MHUNİUIMI dtaşflri lthakı Yayınevı'nın Turkıyclı okurun yakından tanımadığı ba?ı yazarların kı taplarını çevırerek bılıınkurgu severlerın beğenısıne sunarken o?el bır yaklaşımla mı kıtapları çcvınyor bılınmcz ama mılıtarızme vonelık eleştın nıtelığınde bır romanı okurla buluşturdu Joe Halde man'ın, Bıtmeyen Savaş (I'ne torever War) adlı romanında gorulen antı mılıta rıst tavnn yanında geleceğın dunyasında cınsellığın yapay olarak saptırılması ola sılıftına kars,ı doğal olarak neteroseksuel bakışla eleştırıler de yonetır Ancak once Stanıslaw Lem'ın çok ustaca anlatmaya çalıştığı ıkı romanına değınmek gerekır Romanın kahramanını 60, 70 yulık bır geleceğe gondererek (Lem, bırçok yaza rın başvurduğu çok ucuz bır yontem ola rak kabul ettığım "zaman makınesı" gıbı olanaksı/ bır araca gereksınım duyma dan gerçekleştırır bunu) geleceğın ılgınç bır portresını çızmıştır Gerek Yıldızlardan Donuş, gerek Ge lccck Bılım Kongresı adlı romanında bı ze olağ anustu yadırgatıcı gelebılecek bır takım olguları anlatmaya çalışır Tam an lamıyla karamsar denılmezse de pek ın sanı sayılmayacak şeylerı absurd bır bı çımdc anlatır Gcfecck Bılım Kongrc sı'nde nufus artışını kontrol altına alma ıçın masturbasyona alıştırma gıbı onerılerı kıtabm ılerleyen sayfalarında onem semedığını gosterır Ancak buna benzer, daha da uçuk bır 1 ialdeman romanında hetımlemektedır Haldemanda kahramanını bır araç yar dımı ıle geleceğe gondermez Isınlantna yontcmıyle bırkaç ay uzayda kalındıgın da oluşan zaman genışjemesı ncdenıyle dunyada yıllar geçmektedır Uzaya gıt mcnın ısc cn oncmlı ncdcnı uzaylı bır tur olan Tauıanlaıla savaş,maktıı Tauranlı lann dunya ıçın asla bır tehlıkc olmama larına rağmcn tam anlamıyla kırlı bır sa vaşı surdııren dunyalılar bu savaşla ne CUMHURİYET KİTAP SAYI 488 amaçlandığını da pek bılmezler Bu rokraiinın tum ın sanları sorunsuz bır şckıldc yonetebılme bi ıçın dunyadakı ı§ lerın yarısına yakını bu savaşla bağlantılı bır hale getırılmı^tır Sava^ bıterse tum sıs tem dahıl her ^cyço kebılırdı Sımdı bıle gunumıi7oe kırlı sa vaijların ncdcnsc bı tırılmemesı, u/un yıl lara yayılmas>ı, yetkı lılerın çozumsuz kal malarılumı sıstcmlcr ıçın gereklı goruldu ğu bılınmcktcdır MdebaranMar Boğa takımyıldı zından Aldcbaranlı lar da denılen \A uranlar ıkı kolu, ıkı baca£ı olmalarıyla genellıkle ınsanı an dırırlardı Bellerı ın ce olmalaıına rağ men alt kısımları bır metre genısjlığınde at nalına ben/erdı Lc ğen kemıgını andı ran kalçalarından ıkı uzun sıska bacak çı kardı Bellerının ust kısmı da kalçaları gı bı genıştı Kolları da bacakları gıbı sıska ve uzun ellerı çok parmaklıydı Omuz ları ve boyunları yok tu, kafaları goğusle rınde bır guatr gıbı şışkın ve çırkındı Balık yumurtasına benzer go/lerı, bu runları puskullu, so nuna kadar açık bıı delığı andıran ağızları vardı Cınsel organlarının olmduığı sanıbyordu Bır cısmı yeterlı H171 olan bır ışınlayıcı nın onune bırakarak galaksının bır bas ka yerıne gonderebılmek mumkun hale gelmıştı Romanımi7in kahramanı er Mandela 49 kadın ve 48 erkeğın olduğu bır ckıplc Stargate gezegenıne gıderek askcrı karıycrıne ba^lar ürada Dir ay kal dıktan sonra stratejık onemı olan ışınla yıcıya gıdecek, savunma amaçlı bır us kurduktan sonra orayı duşmana karşı ko ruyacaklardı Eğıtımın son ıkı haltası ge zegenın karanlık bolgesınde, ıletışımın, tıbbı desteğın olmadığı bu bolgede uzak tan kumandalı uyduların savunma sıs temlerını sınayan saldırılarına kar^ı sa vunma yapacaklardı Savd^a gıtmek gonulluluğu davalı bır hale getmlmıştı Ancak kariji çıkanlara 011 yıl zorunlu askeı lık yaptıı ılıyordu Bu sure ıçınde canlı kalmak çok 7or oldu ğundan u/aydakı savaşa gonullu olarak katılmak ınsanlaı a daha mantıklı gelıyor du Uzayda tamamen askcrı dısıplın altın Antamsc savaştar da geçen on ay boyunca cgzersızler, an Iamsi7 çalışma ayrıntıları, zorunlu ders ler, temel eğıtımdekı e^le^me çızelgesı nın uygulamaları (bu kadın ve erkek as kerlerın cınsel olarak bırlıkte olabılmc programıdır) yaru sıra butun tatbıkatlar gerçek mermılerle ve olumcul olmakta uır Sava^ta yaralananları veya organları nı kaybedenlen kesık organlarından do layı panık yapmasınlar uıye mutluluk sı vısına koyarlar Sonra mekanık bacak ve ya kol takılırdı Kalp ve akcığer dı^ında dığer organlar mekaruk olarak uretılme sı gerçekleştırılmıştı Romanın savaşla ıl gılı ayrıntıları Paul Verhoeven'ın Robert A Heınleın'ın aynı adlı romanından uyarladığı Starshıp IrtK)pers fılmını an dırmaktadıı Askerı dısıplındckı aşın ısrarcılık Man dela'yı rahdtsız etse bıle, dunyaya donu;; te alacakları 26 yıllık maaş onları ztngın etmcyc yctLccktı Uzayda geçıreceklerı on ay zaman genışlemesı nedenıyle dun yada 26 yılın geçmesı demektı 26 yıllık maaşın toplam tutarı ıse 400 bın dola Jolar MS 3138 yılında tam 1143 yıl suren sa vaş bıttıkten sonra, savaş uzenne tartışıl mak serbest bırakılır Yırmı bırıncı yuz yılın başlarında dunyada savaşlar sona ererken, yenı bır buluş olan ışınlanma ıle yıldızlararası U7ayın keşfedılmesınden ya rarlanan Keşıf ve Kolonılesme Gru bu'nda ağırlığı olan eskı askerler tle kar şılastıklan Tauran gcmısını vurarak ın sanlığı bıtmek bılmeyen bır kaosun ıçıne atarlar Dunya ekonomısının bır savaşa ıhtıyacı olduğu duşuncesıyle bu anlamsız savaş surdurulur Tonlarca paranın akıtı labıleccğı bır yer çıkmıştı ve ustelık savaş sayesınde ınsanlık butunleşecektı Faşıst ve somurgecı devletlerın nalkları aldat manın vazgeçılmez "bolunmez butun luk" rctorığıne çok da uygun duşmektey dı bu ınsanlığı bırleştırme ve butunleştır me soylemı Vietnam'da savaşın gerçek yuzune ta nık olan Joe Haldeman'ın Hugo ve Ne bula odullu savaş karşıtlığını ışledığı ro manını okuyan okur aynı zamanda Sta nıslaw Lem 1 andıran ıç açıcı olmayan bu gelecek betımlemesiyle de karşı karşıya kaldığını gorcccktır • Bitmeven Savaş//o< Haldeman/ Çcvı ren Araan Tuzun\oy/ Ithakt Yayınları/ SAYFA 21