Katalog

r tin külliyat ve bibliyografyalarına girmemiş şür (1), hikâyc (4), fıkra (1), dil (4), edebiyat (11), fikir ve si yasct (14) sahalannda toplam otuzbeş metin ve bun lar hakkında geniş bir tanıtnıa ve inceleme yer alıyor. Aydınlığın Ustaları/Ö«er Yağcı/Bumerang Yayıne Vİ/29U "Her biri çeşitli alanlarda öncü ve usta kişiliklcriyle aydınlığımızı çoğaltan Halikarnas Balıkçısı, Lmail Hakkı Tonguç, Hasan Ali Yücel, Nurullah Ataç, Nâzım Hikmet, Cevdet Kudret, Sabahattin Ali, Pertev Naili Boratav, Sabahattin Eyuboğlu, Rıfat Ilgaz, Ruhi Su, Aziz Nesin, Doğan Avcıoğlu, Asım Bezirci, Cemal Süreya, Turan Dursun, Onat Kutlar, Yılrnaz Güney, Uğur Mumcu gibi, Cumhuriyct'tcn bu yana kiiltür, sanat, edebiyat dünyamıza güzellikler katan ustalarımızın ve haklarında yazılan yazılann listesini içeren geniş, bir "kaynakça"yı da bulacağınız bu yapıt bir vefa borcu değil; bir aydın sorumluluğunun ürünüdür." diyor Oner Yağcı. Biitün Şürleri/Awf Ilalet Çelehı/Yapt Kredi Yayınlan/12H v Asaf Halet Çelebi, çağdaş/çağcıl şiirimizin ilklerinde: Bütün havzaları ve deltalarıyla eski hatta nerdeyse arkaik bir dil ve söylemle modern bir şür kurdu; kendi deyişiyle "tıpkı hayatta olduğu gibi müşahhas ile mücerred bir alem" yarattı. Olümünün 40. yılında, Asaf Halet Çelebi'nin (bulunabilen) bütün şiirleri bir araya geliyor. llk kcz (şairin elyazısıyla düzelti ve değişiklikler içeren He ve Lamelif nüshaları ışığında) notlarla ve Seyhan Erözçelik'in "Son Vezir Asaf'ın Şür Dünyasında Nedircikler" başlıklı "şerh" dencmesiyle birlikte. Antik Diinyanın Yedi Harikası/Pt'/cr Clayton vc Marttıı Prıce/Çevıren. Beliil Avunç/Homer Kitabcvt/172 \. "Antik Dünyanın Yedi Harikası", içeriğindeki her bir harika konıısunda çekici bir anlatımla, eldeki bilgileri güvenilir bir biçimde sunuyor. Yazarlar, Yedi Harika'nın (Biiyük Gize Piramidi, Babil'in Asma Bahçelcri, Olympia'daki Ze us Hcykeli, Ephesos'daki Artemis Tapınağı, Halikarnassos'daki Mausoleion, Rodos Heykeli, tskenderiye Eeneri) canlı birer resmini yaratmak için, antik kaynaklarla modern bilimin ve kazıların sonuçlarını birleştıriyor. Tümü kendi alanında uzman olan yazarlar, başka herhangi bir tek kaynakta bulunması güç olan gerçcklcrle arka planı bir araya getirip, her bir Harika'nın arkeolojisi ile yerleşimini ilk kez ycrli yerine oturtuyor. 12 Mart 1971'den Portreler VSırrı Öztürk/Sorun Yayınlan/40') \. "Elimizdeki kitapta, 12 Mart 12 MARÎ 1971'DEN 1971'Ierin cczacvi mekanlarında, PORTRBIR sisteme karşı koyan Devrinıci ve I Sosyalist Kadro'ların sosyal kimlikleri, tcori pratik donanımları, devrimci kişiliklerin çerçevesinde ve yer ycr anılar dizisi biçiminde dcğerlendirilerek tanıtılmaya çalışılmıştır. 12 Mart 1971 sürecinde yaşanan olay vc olgular karşısmdaki düşünce ve davranış farklılıkları olabildiğince nesnel, ama yazarın taraflı kimliği ile değerlendirilmiştir; buna özen gösterilnıiştir. Bilindiği gibi kitabın yazarı, yüzde yüz bağımsız ve yüzde yüz işçi sınıhndan yana konumuyla devrimci kişilikleri olumlu ya da olumsuzluklarıyla tanıtmıştır. ükurun bu kitabın yazarını da yargı süzgecinden gecirip değerlendireceği açıktır. tşte bu türden bir ihtiyacı karşılamak amacıyla, kitabın ilk bölümünde (I. Cilt) yazarın cezaevine girmeden önceki bazı anılarının da eklenmesi uygun görülmüştür." diyur Sırrı üztürk kitabımn arka kapağında. SAYFA 22 Üçiin Biri/Nfal Cassady/Çevir'en • Zeynep Akkuş/Parantez Yayınlan/160 s. Efsane olmuş, romanlarda maceNeal Casstdy raları anlatılmış biri Neal CasOfllnhM sady. üzelliklejack Keroııac'ın Beat kuşağının öykiisünü büyük bir içtenlikle anlattığı "On the Road"unun (Yolda'nın) unutulmaz kahramanı. Neal C.assady, aslında tam anlamıyla bir hayat acfamı. Hayatta hemen hiçbir şeye bağlanmamış. Tam anlamıyla Beat felsefesine uygun bir hayat yaşamış. Omrünün çogu yollarda geçmiş. Otostopla, trenlerde kaçak yoleuluk ederek Amerika'nın hemen her yerini gezmiş. Bu yolculuklarda da yanında coğunlukla Jack Kerouac varmış. Yollarda geçcn bu hayat sırasında Beat kuşağının Allen Clinsbcrg, Ferlighetti gibi şair ve yazarlarıyla dostluklar kurmuîj. Neal C.assady, soluk soluğa yaşadıgı kısacık ömrüne kitaplar da sığdırmayı ba^armış. Bu kitapların en önemlisi de "Üçiin Biri". Cassady, bu kitapta kendi çocukluk öyküsünden yola çıkarak 1930'ların Amerikası'nı anlatıyor. Sıkı bir alkolik ve serseri olan babası ile birlikte yoksulluğun en yoğununu yaşadıgı yılları olanca mizah duygusu ve iyimserliğiyle yazıya dökmüş. Çocuk gözüyle hcp hayatın iyi yanlarını yakalamayı başarmış birinin yaşam öyküsü Üçiin Biri. Çizgiyle Hasın/Türkiyc Gazetealcr Cemiyvti Yayınlan "Bu karikatür albümünün öteki albümlerden farklı bir yanı bulunuyor. Bir kere, belli bir konuyu kendine çerçevc çizen bir albüm. Konulu karikatür albümleri elbet var. Ama bu albümün asıl özelliğini oluşturan nokta, albümde escrlcri yer alan karikatür sanatçılannın hemen hepsinin günlük basında çalışmış ya da çalışıyor olmasının yanısıra, karikatürlcrinin tümünün "basın" ile ya da giinün modası olan yaygın sözcükle söylersek "mcdya" ile odaklanması. Üstelik önemli bir bölümü "medya"nın eleştirisine, daha doğrusu ozcleştiriye yönelik. Ozdcsjtiri önemli bir özellik. Bir bakıma kendine güvenin ve daha iyiye, daha doğruya ulaijiııa ö/.leminin ve kararlılığının ifadesi. Böylesine bir karikatür albümünün Türkiye (îazeteciler Cemiyeti'nin yayınları arasında yer alması, öteki sektörlerdeki meslek örgütlcriyle kıyaslandığında, kendi meslcğinin özeleştirisini en fazla yapan bir meslek örgütüne uygun düşüyor doğrusu. Bu albümün bir başka özelliği ise, içindcki karikatürlerin daha öncc Türkiye Gazeteciler (^emiyeti tarafından düzcnlenen birkaç sergidc yer alması. Sergilerin gördügii ilgi, elbet önce sanatçılanmızın değerinin ve sonra bu albümün değerinin bir kanıtr, ayrıca bir ihtiyaca cevap verişinin göstergesi. .. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin geniş yelpazeli hizmct anlayışının bir ürünü olarak yayımlanan bu albümü beğeneceğinızi umuyoruz. Rlbet eksiklerimiz olabilir. Ama değerli on iki karikatürcümüzün basmla ilgili 48 karikatürünü biraraya getiren, sergilerin düzenlenmesindc ve bu kitabın oluşmasında öncülügü ve biiyük katkısı olan Kamil Masaracı'ya ve öteki arkadaşlarımıza teşekkürlerimizi sunuyorum." diyor Türkiye GazcteciJer Cemiyeti Başkanı Nail Gürcli. Kitapta karikatürleri bulunan çizerler şöyle: Ercan Akyol, Necmi Rıza Ayça, Semih Balcıoğlu, Nezih Danyal, Ferruh Doğan, Ali Ulvi Ersoy, Yurdagün Göker, Kamil Masaracı, Tan Oral, Semih Poroy, Turhan Selçuk, Nchar Tüblek. Matematik Üzerine Diyaloglar/A Ifred Renyi/Çevircn: Ukcndcr Yaşdelen/Do\t Kıtahevı Yaymlart/^5 s. Alfred Renyi'nin matematiğe ilişkin diyalogları, meslekten olmayan okura matematiğin nasıl bir bilim olduğunu ve bu bilimin gerçeklikte nasıl uygulandığını göstermeyi hedefliyor; bu temel sorunlarla doğrudan bağlantılı konulara açıklık kazandırıyor, matematiğin kendine özgü nesnelerinin ve metodunun nitcliğini, bu alanın gerçek hayatla bağıntısını ortaya koyuyor. Belirli tarihsel çerçcvelere oturtulmuş olan bu iiç diyalog, tarihin tanıdık sima ları ile bilinen olgularını, çağdaş bilgi birikiminin çarpıtıcı müdahalelerinden sakınarak, ama bilim tarihindeki kesintisiz çizgilere de işaret cderck sunuyor. Sokrates ile Hippokrates arasında geçen ilk diyalog, heın matematiğin neliği konusunda hem de Sokrates'in kendine özgü tartışma metodunu nasıl kullandığı konusunda aydınlatıcı bir konuşma. lkinci diyalog Arkhimedes ile Kral Hieron arasında geçiyor ve matematiğin gerçeklikte nasıl uygulandığına ışık tutuyor. Son diyalog Galilei, Torricelli ve Bayan Niccolini'yi bir araya getiriyor ve matematiğin işlcyiş ilkclcri hakkında net bir görüş sunuyor. Karşılaşma Karşılaştırma/P£////>pf Bor&eaud/Çcvtren: Mekmet Emın Ozcan/Duit Kitabcvi Yayınları/189 s. Borgeaud bu kitabında 19. yüzyılda biçimlenmeye başlayan "laik" dinler tarihi dalının hangi evrelcrden geçerek kendisini kurduğunu araştırıyor. îlahiyattan dinler tarihine uzanan yolu, bu yol üzerinde karşılaşılan büyük akımları, büyük yazarları ele alıyor: Frazer Otto, Durkheim, Mauss, Roberrson Smith vb. Dinler tarihinde karşılaştırma sorunundan, özcl bir yere sahip kavramsal çiftlere, dinsel bellcğin antropolojik yorumlarından anaerki düşüncesinin doğuşuna kadar bu tarihçilik dalına ilişkin konular ayrıntılarıyla inceleniyor. Osmanlı Tiyatrosu/Mc//« And/Dost Küabevı Yaytnlart/141 i. Yaygtn düşüncenin aksine, Türkiye tiyatrosunun miladı Muhsin Ertuğrul'la değil Ermeni asıllı Güllü Agop'un kurduğu "Osmanlı Tiyatrosu"yla başlamıştır. Bu iııcclemcden çıkacak birtakım sonuçlar yalnız kendi çağı için değil, günümüz tiyatrosu ve kültür ortamı için de geçerli ve önemlidir. Bu sonuçlar kısaca şöyle özetlenebilir: Güllü Agop 150 yıl önce Batı tiyatrosu örneğinde bir tiyatro kurarken ne scyirci, ne yazar, ne de tiyatro sanatçıları vardı. "Osmanlı Tiyatrosu" kısa zamanda bunların hepsini sağlamıştır. Hiç tiyatro görmemiş halkı tiyatroya ısındırmak, önyargı ları kırmak, Müslüman kadın oyuncu ve seyirci sorunlarına çözüm getirmek Güllü Agop'un "Osmanlı Tiyatrosu " ile gerçekleştirdiği en önemli katkulır. Oyun yazarlarının tiyatro sanatçılarıyla birlikte çalışmalarına olanak sağlamıştır. Böylcce, tiyatrocu eylemi ile edebiyatçı cylcmi güçbirliği yapmıştır (Günümüzde öyle mi? Yazarlar oyunlarını evlerinde yazıp tiyatroya verdikten sonra yalnız ilk gösterimdc görürler!). Bu kadar kısa sürede her bakımdan iyi örgütlenmiş yerleşik bir repertuar tiyatrosunun kuruluşuna dünya tiyatro tarilıinin hiçbir döneminde rastlanmamıştır. "Osmanlı Tiyatrosu "ndan günümüz tiyatrosuna ışık tutabilecek en önemli ders, oyuncular içindir. Osmanlı Tiyatrosu'nun sanatçıları tam anlamıyla prolesyoneldi; kendilerini yalnızca sanatlarına adamışlardı. Günümüzün tiyatrocuları tiyatromu/un gelişimi için alt yapıyı canlarını dişlerine takarak büyük bir özve riyle hazırlayan bu öncülerin varlığını unutmasınlar. Bu onlara kaynak güç olacaktır. Klasik Rus Öykiisünün Başyapıtları (Antoloji)/(.( tv ren A Gaffar Güney/Tclos Yayınlan/290 s. Puşkin, Gogol, Lermontov, Turgenyev, Tolstoy, Çehov, Gorki, Bunin, Kuprin ve daha altı Rus yazarının öyküleri... On dokuz ve yirminci yüzyılda bütün dünya edebiyatlarını etkilemiş yazarların başyapıtları... Aklı başında bütün öykücülerin, yazarken bakışlarını omuzlarında hissettiklcri ölümsüz yazarlar... Hcpsi birer efsane... İlk basımı 1940 yılında Ülkü Basımevi tarafından, "Seçme Rus Hikâyeleri"adıyla yapılmış olan bu antolojinin derleyecisi ve çevirmeni de bir başka "etsane" lcırklı yılların ünlü"Gaffar Hoca"sı, A. Gaffar Güney. "Klasik Rus Oyküsünün Başyapıtlan"nı yayına hazırlayan Fikrct Hakan, babası "Gaffar Hoca"ya olan borcunu ödüyor. • CUMHURİYET KİTAP SAYI 4 7 8