Katalog

Yayımlanan ilk kitabı "îlk Gibi Son".ile 1991 Behçet Necatigil Ödülü'nü alan Turgay Kantürk 4 yıl aradan sonra ikinci kitabı "Siyah Eşya" ile okur karşısında... "Siyah Eşya" iki bölümdcn oluşuyor; "Siyah Eşya" ve "Yaz! Boz!.." Otuz şiirin yer aldığı kitap üzerine Turgay Kantürk ile konuştuk... CENK KOYUNCU Turgay Kantürk'le "Siyah Eşya" üzerine... sesleri için yazılmış bir senfoni... riyor olması bana kalırsa. Düello benzetmen bir anlamda dogru; Siyah Eşya benim silahımı Joğrulttuğum ilk kitap oldu. Kurşun zatnan zaınan bana, zaman zanıan baska şairlere, zaman zaman da okur dedigimiz o bilinmez gölgclcrc doğru hızla yol alıyor. Yalnız düellodaki gibi bir tek hedef dcğil, çok hcdef var önümde. Şür sanatının ve soylu sözün olanak tanıdığı ölcüde, başkalarının da paylaşabilecefii bir sözü o dugunu düşünüyorum bu kitabın. Sırası gelmtsken soraytm; Siyah Esya'mn müzikle tlgist nedtr? Çünkü birçok müztkal terim kullantyarsun. Klasik bir müzik yapnı nın seüendirilişine yol gösterir gihisin Haklısın müzikten de söz açmak gerek. Siyah Eşya adlı uzun şiiriınitı senfonik tlc ğerler içerdiğini düşünüyorum. Bence seslendirilcbilir özellikler taşıyor, müzikal anlamda da. Son dcrece kişisel gibi görünse de birçok ses parçasından oluşan bu yapı, çeşitli ses renkleriyle daha da zenginlcscbilir. Sözcüklerin dc notalar gibi scsscl dcğcrlcr taşıdığı gerçcği ve şür nıüzik etkileşimi göz önündc bulunduruldugııııda, Siyah Esya'mn insan sesleri için yazılmış senfonik bir şiir olduğunu söylemek de olası. Örhan Alkaya geçenlerde btr günlük gazetede yazdığt yazıda 'tçsel bir varlık olarak kendınle tartıstığm, sosyal kimliğini ortaya atarak sert bir ödesmeye giristiğin ve Siyah Esya sıirinin tüm kapaltltîtna rağmen "eünceî" bir sıir' oldugu yolunda tlgınç tespitlerde bulundu Ne dtyorsun? 'Siyah Eşya', insan O ncelikle senın suskunluk dönemlerinı ve o dönemlerın ardından geçen zananla siriinı aralamak istıyorum. Yıllardtr çesitli aralarla dergilerde gözüktün 1983'te Gösteri'nin siır ödüllerinden birini aldın, sonra sustun! Yaklasık sekiz yıl sonra İlk Gibi Son yayımlandı. Aynı yıl Behçet Necatıgıl Şıtr ödülü'nü aldın. O günlerde yem bir Kitap için en az bes ytlltk btr zamana gereksinimin olduğunu söylüyordun 1995 basındd Siyah Esya* ile evimize yeniden konuk oluyorsun.. Bu bağlamda iki soru sormak istıyorum: 1.) Bu suskunluk nıye? 2 ) Şiirintn olusumunda geçen bu dönemlenn kendinde ve siirtndekt etkılerını anlatabtlır mtstn? Evet, yazılışından iki, yayına hazırlanışından bir yıl sonra ve yeni bir kitap için öngördüğüm zamandan bir yıl önce yayımlandı Siyah Eşya. yani zamanla oynanan oyunun bir parçası sayılabilir bu kitap. tlk kitabım gibi tlk Gibi Son'u nasıl bir ilk ki tap olarak görmediysemgörmüyorsam, Siyah Eşya'yı da bir ikinci kitap olarak görmcdiğimi söylemeliyim öncelikle. Şiirlcrin yazılıjj ve yayımlanışları arasındaki süreler, çoğun dergi sayfalarında konuklukla geçiyor. Kaldı ki kitapta Siyah Eşya adını taşı yan 116 dizelik şiirin kırni bölümleri ve lîitabın ikinci bölümünde yer alan şiirlerin yalnızca birkaçı dergi sayfalarında okurla karşılaştı. Senin de söylediğin gibi şiirlerimi arahklarla yayımlıyorum; dergi sayfalarında, daha doğrusu kiıni dergilerin sayfalarında sıkhkla görünnıekten pek hoşlannııyorunı. Yayın diinyasının zorunlu ilişkilerinden bir nebzc dc olsa uzakta kalmayı başarabilmck ve yalnızca şiirimle bir duruş edinmcyc çalışmak gayrctindcyim. Tüm bunlar siirsel verimlerime dc yansıyor tloğal olarak. Bir şair olarak dıırıışumun ve verimimin doğrıı değcrlendirilip dcğerlcndirilmcdifiini sorgulamak da bana kalıyor çoğunlukla. Bu yozlaşmış, alabildiftine kamplaşmış ve ölüsevicilcrin kol gczdiği ilişkiler yumağında yer tutmak bana göre değıl. Onun içindir ki gerekmedikçe ortalıkta görünmemek, söyleye cek ayrıcalıklı bir sözüm olmadıkça gündemi ve kendimi kimilerinin yaptığı gibi sudan sözlcrle kirlctmek istemiyorum. Suskunluğumun ncdcnlerinden cn önemlisi dc bu olsa gerek. Çok ilginçtir, Her zamanki gibi öncelikli, incelikli ve doğru yorumlar yine bir şairden, iyi bir şairdcn geldi. Nc yazık ki, bu ülkede şairleri ancak şairlerin değerlendirebildiği, şairlerin okudufiu bir kez daha kanıl landı. Elcştiri yazanların bir zamanlar yazanların uemek daha doğru sanırım ne yaptıklarını çok merak ediyorum doğrusu. Mehmet H. Doğan dışında kimsenin şiiri sağlıklı izlediğini, bu konuda söz aldığını, yönlendirici davrandığını pek söylemeyeceğim. 'Baska hamamlarda takunya muhahhetleri' pek olası görünmüyor. Alkaya'nın tcspitlerine gelince; sanırım tüm kitap için geçerli olduğunu söylevebileceğun ve en hoşuma giden sözcük 'öaesme'1 • Yine Styah Esya'dan btr alıntı; 'Çektn eU lennızı, kanlı ellertntzı/ Ötekt'nm düslenne dokunmayın(...) Bu esmer aksamt ben seçmedim, sunuldu/ Yasak bir elma gıbt iözcükler, altn/ Verdi&iniz tüm ödülleri. ' diyorsun Neden bu kırgınlık? • Kırgınlık mı? Belki de daha ötesi. Bu çağda yaşayıp da cinnctin kıyılarında gczinmemek olası dcğil. Her şeyin bir başka şeyle anlamlandırılmaya çafışıldığı bu naylon dünya bana göre değil. Tüm değerlendirmelerin, tüm alışverişlerin bir sahtelik tası dığına inanıyorum bugün. Onun içindir ki bir önceki kitabım tlk Gibi Son'un ödüllendirilmesine! karşın, gcrçcktcn anlaşıldığtnı, değerlendirildiğini söyleyemem. Dönüp dolaşıp o kitaba varmamın, sözü ona getirmenin nedeni de bu olsa gerek. O kitapta günün şiirine ve duyarlığına karşı giriştiğim savaşın, araya koymak*istediöim mesafenin, ancak birkaç kişi farkında oldu. tnsan nasıl kırgın olmaz ki, bu çağda? Siyah Kşya'nın bu anlamda duruşumu oelirleyici bir nitelik taşıdığını düşünüyorum. Kendimle ve ya' Temeli sağlam bir şair... GULTEKİN EMRE azıdan eski" bir "Dil" dolanıyor pcşinızc hcmcn. "Kum ve söz" silinse bile, harfler, imgeler, dızeler, şiirler yaşammıza iyice yerleşiyor; dil, sizi ceKİyor içine, eritiyor, bütünleştiriyor kenuisiyle. Unutulmaz anlar, hazlar, görün tüler, duygulanımlar yaşıyorsunuz Siyah Eşya'yı okııdıığunuz yerde. Kâğıtla kalem arasında süregelen ilişkinin okumaya dönüştüğü yerde başlayan doğumun, okurun eline doğan şiirlerin gizcmı bir başka dünyaya götürüyor şiirseverleri. Harfler, yüzleri betimliyor, imgeler belleğe harf çakıyor, görüntü çakıyor, bir şeyler suı niyor yaşamınızdan, belleğinizden ve yerine bir şeyler boyvermeye başlıyor. Unutulmaz bir müzik arkadaşlık ctmcyc başlıyor karaııısar günlerinizde korkuya yenilen yurek lere: "ince solo'lar, trio'lar, quartel'ler! SizV Sonra birinci kemanların kekeme/ Dokunuşları! Çığlık çığlığa bir diişten/ Uyanırcasına, yiten önsüzler!" ÖnsözİLri önsöz yapan hangi sözcüklerdir? "Yasak bir elma gibi sözcükler" mıdir^ Dılınize, yüreCUMHURİYET KİTAP SAYI 280 "Y Siyah Eşya'nm ilk ve son siirine değinmek istiyorum ilk siir Siyah Esya'mn 5. bölümünde, "Doğrudur aldandıg'ım, ikiz'im'/ Kapımı açtığtm, <:ızin ıçın / Bağısla beni hüyülü söz, hep/ Çekerken o tetiği, ınce terazi " dtye yazıyorsun, ö'te yandan son stır Keauiem'de kendinle vc okurla yaptığtn o güzetım tö'z dücllosu var Yenilen kim? diye soraca ğım, yenilen kim? Kitaptaki Siyah Eşya adlı uzun şiirin bir önemli yanı da, gününıüze değin yazılan vc yazılmakta olan şiirle hesaplaşmamı da içeSAYFA 12