Katalog

Watt, yüzyıla damgasını vurmuş birkaç yazardan biri olan Samuel Beckett'in yazdıgı ikinci "roman." 2. Dünya Savaşı sırasında yazılmasına ve Beckett'in Fransız direniş hareketine aktif olarak katılmış olmasına ragmen savaşla ilgili hiçbir şey içermiyor. Peki neyle ilgili bu roman? Hiçbir şeyle! Olay yok! Karakter yok! Üslup cambazlıkları yok! rie var peki? Watt diye bir adam var, gülmeyi bile bilmiyor, sessiz sinema komikleri gibi yürüyor, acayip bir biçimde konuşuyor. Garip bir "anlamsal kesinlik" ihtiyacı içinde, her şeye bir de kendisinin ad vermesi; zihninde en sıradan işlerin (sözgelimi bir köpege yemek verilmesinin) olası bütün yürütülüş biçimlerini gözden geçirip en akla uygun biçimde yeniden kurması gerekiyor. "Olay" bundan ibaret. Başka ne var; eşi benzeri olmayan, müthiş bir kara mizah, "insan türünün soylulugu" denen şeyin, ^ ^ H 'J f f, U*^^İ^^M§ özellikle de insan zihninin abuk sabuklugunun acımasızca teşhir edilmesi, olaganüstü yalın ve karmaşık olmayı inanılmaz bir biçimde birleştiren bir de dil var bizce. "Oüldürürken can acıtan" bir kitap. "Zor" metinler okumayı göze alanlar için vazgeçilmez... "Rasyonel" toplumların temsilcileri olan* bir eşcinsel ressam, bir antikomünist ve bir roman yazan "kaderci" insanların yaşadıgı bir ülkede; Tunus'ta karşılaşırlar. Çölde, bir türlü anlaşılamayan Araplar arasında ve her şeyi alt üst edebilen büyülü Afrika'da bütün dış etkenlerden uzak kendileriyle başbaşadırlar... Highsmith'in büyük bir ustalıkla kurguladığı bu buluşma ile Dostoyevski'den Nietzsche'ye kadar birçok fikir adamını meşgul eden "suç", "ceza", "adalet" ve "vicdan" kavramları hayattaki karşılıkların: bulup, yaşamaya başlarlar. Afrika güneşinin sakianmayı imkânsızlaştıran aydınlıgı yalnız ve sevgisiz yaşayan ama kibirlerinden vazgeçmeyen aydınları bu hesaplaşmaya zorlar sanki. Üstelik bu, klasik polisiyenin vazgeçilmez ögeleri olan kan, silah ve kahramanlık figürlerine başvurulmadan yapılır. Edebi ve diri bir gerilimle insanlar hem kendi içlerindeki hem de ait oldukları kültürlerin derinliklerindeki "kara aynntılar"la yüzleştikleri bir yolculuga çıkarlar... Murdoch'ın ilk romanı olmasına karşın en başarılı yapıtlarından biri olarak degerlendirilen Ağ, hayatını ucuz romanlar çevirerek kazanan bir yazarın, geçmişiyle ve kendisiyle hesaplaşması üzerinde odaklanıyor; Murdoch, bu yazar özelinde insanın, rastlantıları ve öteki insanları dikkate almadan, hayatını kendi tasarılarına göre ne ölçüde yaşayabilecegini sorguluyor. Yazanmız geçmişinde çok önemli bir yer tutmuş olan dostları ve daha önemlisi aşklarıyla tekrar yüz yüze geldiginde peş peşe, çok eglenceli bir sürü bocalama anı yaşar; her şeyi yanlış anlamış, kimseyi dogru dürüst tanımayı becerememiştir. En sonunda kendini, kendi hayal ve düşüncelerinden oluşan bir agın içine kapattıgını anlar. Bu yakıcı bir aydınlanma anıdır, ama yıkıcı olmaz. Diger insanları kendi tasarımlarına indirgenemez tekillikleri içinde gördügü, her şeyi bilme ve denetleme tutkusundan vazgeçip sadece sevmeyi, Öteki'ne açılmayı denedigi anda Sanat'a da ilk kez gerçekten açılabilecegini kavrar. Çok meraklanacak, çok eglenecek, çok düşüneceksiniz. YAKINDA: Demokrasi ve Sivil Toplum/John Keane, Ekotopya/Emest Callenbach, Televizyon: Olduren Eğlence/Neil Postman, Daha Aa Devlet Daha Çok Toplum/Rolf Cantzen Guernica'da Ağaç Var mı?/Juan Antonia de Blas, Afrodit'in Başkaldmsı III/Lawrence Durrell İnsan Postuna Burunmiış Kopek/Ingvar Ambjörnsen Pıyer Lotı Cad 17/2 34400 Çemberlıtaş/lstanbul Tel 518 76 19 Fax 516 45 77 sJH AYUNTl ayrıntılar önemlidir!...