Katalog

9. İSTANBUL KİTAP FUARI E N İ K L R Dünyanın en çok okunan çizgi bantı 'Peanuts' kırk yaşında Bugün Peanuts'ın televizyon ekranlanin ürünü. Küçükken, o kadar kisiliksiz olduğumu rına gelen çizgi filmleri var. Snoopy'nin samrdım ki sokağa çıktığımda herkes beni tanımasayısız tecimsel yan ürünü kol geziyor ordan yanımdan geçip gidecekmis gibi gelirdi. Hatta, talıkta. Ama yine de Fıstıklar'ın sevimöğretmenlerimden ya da okul arkadaşlarımdan birili kişiliklerini birçok insan gazete ya da ne rastladığımda, bana 'Merhaba' diyecek olsalar, ünyanın belki de en çok sevilen çizgi bandı kırk dergilerde, gazetelerin eklerinde basılı olarak izliyor. Pemüthiş jas.ınrdım. Iste, Charlie Brown'ın kisiliksiz yaşında. Dünyanın birçok ülkesinde milyonlarca anuts, her gün 26 dilde, 67 ülkede, 2240 gazete ve deryüzü de bu garip düşünceden kaynaklandıl.." insanın her sabah gazetesini açıp "küçücük" gide yayımlanıyor. Gazete tarihinde gelmij geçmiş en Charlie Brown'ın yüzü ne kadar "kişiliksiz" olursa bir ince mizahın keyfini sürdüğü Peanuts'ın popüler çizgi bant olduğunu söyleyenler çoğunlukta. olsun, Peanuts hayranları, onun söz ve davranışların(Fıstıklar) yaraucısı Charles Schultz ise çizgi bandının Schultz'un Peanuts'la getirdiği yenilikler bir zamanda "olağanüstü felsefi derinlikler" buluyorlar: "Penaadından nefret ediyor. "Peanuts adından hep nefret etlar birçokları tarafından biraz "acayip" bulunmuştu. uts'çılardan sık sık mektup alıyorum. 'Felsefenize gertim, her zaman da nefret edeceğim" diyor Schultz. Oysa bugün, dünyanın neresinde olursanız olun, han çekten hayranım' diyorlar mektuplarda. Bazen içim"Hayatımda pişmanlık duyduğum tek şey belki de. gi gazeteyi açıp bakarsanız bakın, bir çizgi hayvan ya den 'Çok teşekkür ederim, ama ne demek istediğiAma kırk yıl sonra bunu söylemek için biraz geç kalda insanın Snoppy tarzında düşünce balonlarıyla konizi pek anlayamadım' diye yanıt vermek geçiyor. dıtn galiba!.." nuştuğunu görüyorsunuz. Koskoca bir endüsrriye döAma kabalık olmasın diye yapmıyorum..." / Charles Schultz, 1950'de United Features adlı telif nüşen zekice bir mizah tarzı, gelişmesini belki de büSöz "din"den açılınca Schultz son deajansından bir yöneticinin "gazına gelmiş" çizgi banyük ölçüde Fıstıklar'a borçlu. rece tedirgin oluyor. Schultz'un bir zadının adı konusunda. Peanuts'ın hâlâ dağıtımını gerPeanuts'ın kazandığı yaygınlık, birçok alanda oldumanlar din dersleri verdiği, hatta Fıstıkçekleştiren United Features'ın New York'taki bürosunda ğu gibi bu konuda da "benzer"lerin ortaya çıkarılmalar'da zaman zaman dinbilimle ilgili gösözleşme imzalanırken, yöneticilerden biri Fıstıklar adısına yol açmıj. Sözgelimi, Doonesbury adlı çizgi bantrüslere de yer verildiği biliniyor. Ama nı kabul ettirmiş Schultz'a. Ama ilk başlarda ABD'nin taki kadın karakterin, Peanuts'taki Marcie'nin neredey dinden konuşmaktan hiç hoşlanmıyor Schultz: "Benimorta batısındaki birkaç dergi ve gazetede boy gösteren se ikizi olduğu görüşünde birlejenlerin sayısı hiç de yale söylesi yapan birisiyle, manevi nitelikteki konulaSnoopy ve arkadaşları çok geçmeden dünyayı ele ge bana atılacak gibi değil. "Evet" diyor Penauts'ın yaran tartıjmak hiç de kolay bir iş değil. Yıllar bu konuçirmişler, yeryüzünün dört bir yöresindeki gazete tir tıcısı Schultz. "Birkaç yıl önce bürodaki arkadaslardaki görüşlerimi epey değiştirdi. Şimdi birisi bütün yakilerinin onsuz edemedikleri bir çizgi bant olup çık dan biri, aradaki benzerlikten söz etmişti bana. tkigerçeği bildiğini söylediği zaman hafîfçe kızanp uzakmışlar. sinin de gözlerinin görünmesini önleyen yuvarlak laşıyorum oradan..." çerceveli gözlüğü var. tkisi de kısa, düz ve siyah saçFıstıklar'ın hayranları arasında dinbilim öğrencilerilı. Ikisi de baskalarına hep 'Sir' (Efendim) diyor. Gerne de rastlanıyor. Bunlardan, Fıstıklar'ın iyilik konuçekte hangisinin ilk ortaya çıktığını arastırmak gesunda Hıristiyanca mesajlar taşıdığına inanan ve Charreğini duydum ben de. Marcie'nin 'ilk' olduğu anlalie Brown'a yürekten güvenen bir tanesi, Peanuts'a Göşıldı!.." ' re Incil adlı bir kitap yazmaya kalkışmış. Schultz, kiBöyle durumlarda, ABD'de birçok çitapta çizgi bantlarından örnekler kullanılmasına izin zerin yaptığı ilk iş, avukatlarını hemen vermiş, ama kitaptaki düşünceleri kamuoyu önünde telif ajansına gönderip benzerliğin hiç de onaylamaktan da kaçınmış. bir rastlantı olmadığını, ortada Peanuts'ın "manevi" derinlikleri bir yana, yaratıcıbir "yararlanma" bulunduğunu sına fazlasıyla "dünyevi" ödül getirdiği ortada. Tabii bu söylemek, haklunı aramak olur genellikle. Ama Schultz "dünyevi" ödüller, her sabah masasına oturup da Peaomuz silkip gülümsüyor: "Böyle bir tutum içine girnuts adını görür görmez duyduğu nefretin biraz olsun menin doğru olmadığ karusındayım. flk önce Mardinmesini sağlıyor... D cie'nin yaratılmış olduğunu bilmem bana yetiyor..." Snoopy Zevk PesindeI / Charles M. Schulz / Çeviren: Tuğrul Eryılmaz / Papirus Yayınları / 126 s. Bu arada, kimi çizgi bant uzmanlarına bakılırsa, bu "popüler" sanata ilk kez "mizah"ı sokanların başında geliyor Charles Schultz. Tabii, bu mizahın büyükçe bir bölümü de Charlie Brown'ın bitmek bilmeyen başarısızlık duygusundan kaynaklanıyor: Uçurtma uçururken, Lucy çekip almadan futbol topuna vurmaya çalışırken, kızıl saçlı küçük kızın kalbini çelmeye çabalarken... "Sanırım, herkesten bir seyler var Charlie Brown'da" diyor Schultz. "Hatları belirsiz, yuvarlak yüzü bile anonimliği çağnştırıyor. Aslında Charlie Brown, küçüklüğümden gelen matrak bir düşünce Charles Schultz'un yarattıeı "Fıstıklar", her sabah 26 dilde, 67 ülkede, 2240 gazete ve dergide yayımlanıyor. "Peanuts" hayranları, Schultz'a mektup yazıp "Felsefenize hayranım" diyorlar. Schultz'un içinden de "Çok teşekkür ederim, ama ne demek istediğinizi anlayamadım" diye yanıt vermek geçiyor. İyi ki doğdun Charlie Brown Yeni felsefem bu! Kimin umurunda! Artık hiçbir şeyi dert etmeyeceflim Kimin umurunda! Kimin umurunda! Kimin umurunda! D Vu C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 38 S A YF A 17