Katalog

SON ARAŞTIRMALAR KOSKOCA YILDIZI PARÇALAYIP YUTTU la ilaç üretiminde de yararlı olabileceği düşünülmekte. yasla üç misli etkili olmakta diyor uzmanlar. Şimdiye dek gözlemlenen en büyük ve en parlak kozmik patlamada çok uzaktaki bir karadelik, tüm bir güneşi parçalayarak yuttu (Science). Uluslararası bilim ekibi, bu çok parlak ışımayı 3,8 milyar ışık yılı uzaklıkta yer alan uçurtma takımyıldızındaki bir galakside izledi. Yoğun gamma ve röntgen ışınları haftalarca kalıcı olmuş. Cisim görülebilir ve enfraruj ışıkta yüz milyar güneş kadar parlaktı diyor Warwick Üniversitesi’nden Andrew Levan. Olağanüstü parlamanın kaynağının çok uzaktaki galaksi olduğunu, Keck, Hubble ve Chandra gibi dünyadaki ve uzaydaki en iyi teleskoplarla saptadılar. Gözlemlenen olayın büyüklüğü, yoğunluğu ve dalgalanma (fluktuasyon) seviyesi için en iyi açıklama galaksinin merkezindeki yoğun kütleli bir karadeliğin yıldızı parçalayıp yutmuş olması, diyor Levan. Dönmekte olan karadelik iki aşağıya ve yukarı doğru iki enerji demeti yansıtmış olmalı ve bunlardan biri tam olarak Samanyolu’na doğru uzanıyordu. Bu olağanüstü olayı, çok kuvvetli olmasına rağmen, güneş sistemimizin rastlantısal olarak bu enerji jetlerin girişine doğru bakıyor olması sayesinde görebildik, diyorlar. Üçboyutlu filmler ve DolbySurround ses sistemleri derken, sanal gerçeklik tüm hızla gelişiyor. Bir filmin daha gerçekçi olması mümkün. Mesela kumsalda yürüyen bir çifti izlerken denizden gelen iyot kokusunu ya da mangalın üzerinde cızırdayan etin kokusunu içimize çekerek daha gerçekçi sahneler izleyebiliriz. Bu tür koku deneyimleri belki de çok uzak değil. Samsung Electronics firmasında Jo ngmin Kim ve ekibi ile Kaliforniya Üniversitesi’nden Sungho Jin, televizyonun arkasına giren ve binlerce çeşit kokuyu üreten bir aleti tanıttılar. Teknik, koku maddesi çözeltisiyle doldurulmuş hücre düzenlemesinden oluşuyor. Minik hazneler birbirine bağlı silikon polimerden üretilmekte. Üst düzlemdeki küçük bir delik dışında tümüyle kapalı olan hazneler şırıngayla dolduruluyor. Koku sistemi çalışmadığında delikler kapalı kalıyor, çalıştırıldığında ise ısınıyor. Bu durumda silikon genişliyor ve içindeki basınç az miktarda koku maddesi atıyor delikten. Sadece belli başlı haznelerin çalıştırılabilmesi için, ısınabilir tellerden oluşan iki boyutlu bir kafes yani XY matrisi kullanılacak. Bilim insanları prototipte parfüm kullanarak başarılı bir sonuç elde etmişler. Gelişmenin sadece eğlence alanında değil, mese KOKULU TELEV ZYONA DOĞRU LK ADIM Alzheimer hastalığının erken tanısında önemli bir adım.. Lancet Neurology dergisindeki makaleye göre, yeni geliştirilen bir madde, hastalığı daha ortaya çıkmadan önce tespit edebiliyor. Kola enjekte edilen düşük radyoaktifli “florbetaben” maddesi beyinde birikiyor ve BetaAmyloid, pozitron emisyon tomografisiyle (PET) görülebiliyor. BetaAmyloid Alzheimer hastalığına yol açan protein olarak kabul edilmekte. Bu protein hastalığın ortaya çıkmasından on ila on beş yıl önce beyinde birikmeye başlıyor ve bu tarihlerde tespit edilebiliyor. Uzmanların tahminlerine göre beyindeki sinir hücreleri için zehirli olan bu protein hücreleri öldürmekte. Yeni PET işaretçisiyle hastalık, belirtiler ortaya çıkmadan önce teşhis edilebilecek. Alzheimer şimdilik klinik testlerle mesela bellek yetisinin kontrol edilmesiyle teşhis edilmekte. Bu tür testler gerçek hastalık hakkında kısıtlı bilgi vermekte. Vakaların yüzde yirmi ila otuzunda, başka bir demans hastalığını söz konusu olduğu için hatalı tanı konuyor diyor Leipzig Üniversitesi’nden Henryk Barthel. Oysa erken tanı tedavi imkanını doğurabilir. Hastalık henüz tedavi edilemiyor. Sadece hastalığın ilerlemesi bazı hastalarda ilaçlarla durdurulabilmekte. RADYOAKT F MADDEYLE ERKEN TANI KÜRESEL ISINMAYA KARŞI AĞAÇLANDIRMA PEK ETK L DEĞ L Çevreyi ağaçlandırmanın dünya iklimi üzerinde neredeyse hiç etkisi yok. Kanadalı bilim insanları, bütün tarım alanları bile ağaçlandırılsa, ısınma sadece yarım derece kadar aşağı çekilir diyor. Oysa iklim değişimine bağlı ısınma yüzünden dünyadaki sıcaklıkların en az dört derece artması bekleniyor. Ağaçlandırmanın dünya üzerinde etkisinin bilgisayar benzetimini yapan bilim insanları, bölgesel olarak önemli bir etki ortaya çıkabilir, ama bu etki dünya genelinde hissedilmez diyor Nature Geoscience dergisinde. Birleşmiş Milletler ağaçlandırmayı iklim değişimine karşı başlıca çözüm olarak görürken, bilim insanları karbondioksit emisyonunun düşürülmesi konusunda ısrarlı. Ağaçlandırma, sera gazı emisyonunun düşürülmesini karşılayan bir strateji değil diyor Victoria Üniversitesi’nden Vivek Arora ve St.Francis Xavier Üniversitesi’nden Alvaro Montenegro. ki araştırmacı küresel iklim sistemiyle ilgili kapsamlı bir modelle, ağaçlandırılmış alanlarla beş farklı senaryoyu test etmiş. Hedef, 20812100 yıllarına kadarki etkiyi görebilmekti. Ormanların etkisi beklediğimizden çok düşük çıktı diyor araştırmacılar. Gerçi ağaçlar büyürken karbon emiyorlar ama öte yandan da tarlalara göre daha fazla güneş ışığı depoladıkları için ormanların üzeri daha fazla ısınabilir. Modelde yapılan hesaplamalara göre tüm tarım alanlarının ağaçlandırılması halinde ısınma yaklaşık olarak 0,45 derece kadar önlenebilecek. Simülasyonlardan birinde ağaçlandırmanın ekvatora yakın tropikal bölgelerde mi yoksa ekvatora uzak bölgelerde mi daha etkili olduğu test edilmiş. klim değişimi için ağaçlandırma yapılacaksa, bu daha çok tropikal bölgelerde yapılmalı çünkü bu bölgelerde ağaçlandırma kuzeydeki en soğuk bölgelere kı Her insan anne babasından altmış kadar yeni mutasyon alıyor. Bunların yarısı anneden, diğer yarısı babadan geçiyor. ngiliz ve Kanadalı genetikçiler bu sayıyı ilk kez anne, baba ve bir çocuktan oluşan iki ailenin gen verileriyle elde etti. Çalışma, mutasyon sayısının doğrudan ölçüldüğü ilk araştırma. Wellcome Sanger Enstitüsü’nden Matt Hurles ve ekibinin araştırması, 1000 insanın kalıtım malzemesinin okunduğu 1000Genom projesinin verilerine dayanıyor. Denekler arasında aileler de var. Verilerin karşılaştı NSAN EVR M SANILANDAN DAHA YAVAŞ ŞL YOR rılmasıyla özellikle de kalıtımdaki en ufak ve en önemli varyantlar tespit edilecek. Yeni mutasyonlar, yumurta hücresinde veya spermada oluştuktan sonra çocuğa geçenlerdir. Bilimciler çocuklara 100200 mutasyonun geçtiğini sanıyorlardı. Yeni sayıların çok daha düşük olması nedeniyle, araştırmacılar her şeyden önce insanları maymunlardan ayıran jenerasyon sayısını yeniden hesaplayacaklar. Evrim tahmin ettiğimizden üçte bir oranında daha yavaş işliyor diyor Kanadalı Philip Awadalia. 1000Genom projesi her aile üyesinin yaklaşık 3,2 milyar genetik yapıtaşını sunuyor. Bilgisayar programları analiz sırasında çocuklarda yeni görülen yapıtaşlarını ayırıyor. Nilgün Özbaşaran Dede Araştırma PROSTAT KANSERİNE KARŞI AŞI Tıp uzmanları umut verici bir kanser terapisini test etti. Yeni geliştirilen bir aşı, farelerin bağışıklık sistemini, tümör hücrelerini, sağlıklı hücrelere zarar vermeden etkisiz hale getirmeleri için tetikliyor. Bilim insanları aşıyı birkaç yıl içinde insanlar üzerinde deneyebilmeyi umuyorlar. Nature Medicine dergisindeki makaleye göre Amerikalı ve ngiliz araştırmacılar hayvanlarda kanser hücrelerine karşı kuvvetli bir bağışıklık reaksiyonunu ortaya çıkaran, genetik değişimden geçirilmiş virüsler aşıladı. Aşılamadan sonra sağlıklı doku zarar görmezken, önemli yan etkiler de ortaya çıkmamış. Bu tür aşı virüsleri mesela kemoterapinin başarısını arttırmak için diğer kanser türlerinde de kullanılabilir. Yeni aşı prostat hücrelerinin antijenini bedenin içine taşıyan virüsler içermekte. Beden virüs enfeksiyonunu önleyecekmiş gibi reaksiyon gösteriyor. Yöntemin özelliği: Bu tür virüsler aşılama sırasında sadece bir değil çok sayıda antijen taşıyor. Bu şekilde farklı varyantlarda bağışıklık hücreleri oluşuyor ve bedenin savunma reaksiyonu çok daha etkili kılıyor. Farelerle gerçekleştirilen deneyler sırasında, virüsün birkaç kez kan dolaşımına verilmesi halinde en iyi sonuç elde edilmiş. lk terapi işe yaramazsa, hayatta kalan kanser hücreleri benzer şekilde üretilen ikinci bir aşı maddesiyle yok edilebilir. Yeni aşı maddesinin tedavi amaçlı kullanılabilir olup olmadığının öğrenilmesi için biraz daha geliştirildikten sonra insanlar üzerinde test edilmesi gerekiyor. CBT 1267/ 4 1 Temmuz 2011