Katalog

Bilim Kültürü: Japonya’dan Matematik Ödülü İstanbul Kültür Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Matematik Bilgisayar Bölümü Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Emel Yavuz Duman Japonya’da ödül aldı. Bir Türk matematikçinin “Nishiwaki Matematik Ödülü”nü ikinci kez ülkemize kazandırması bilimsel özgürlüğün, başarıya verilen değerin ve bilim insanına saygının olduğu yerde bilimsel başarının kurumsal hale gelebildiğini bir kez daha kanıtladı. Prof. Dr. Erhan Güzel (İstanbul Kültür Üniversitesi) lere verilmektedir. Euler Madalyası – 1993 yılından başlayarak Kombinatorik ve Uygulamaları Enstitüsü tarafından 18. yüzyılda yaşamış ünlü matematikçisi Leonhard Euler adına, kombinatorik alanında araştırma yapan başarılı matematikçilere her yıl verilmektedir. Fields Madalyası Uluslararası Matematik Birliği’nin her dört yılda bir yapılan Uluslararası kongresinde, yaşı 40’ı aşmamış matematikçilere verilen bir ödüldür. Kanadalı matematikçi John Charles Fields’in isteğiyle 1936 yılında verilmeye başlanan ödül, 1950’den bu yana düzenli olarak verilmektedir. Ödülün amacı, matematiğe büyük katkılarda bulunmuş genç matematikçileri belirlemek ve 15000 $ ile desteklemektir. Fields Madalyası, matematikçiler arasında bir matematikçinin alabileceği en prestijli ödül olarak kabul edilmektedir. Kirkman Madalyası – 1994 yılından bu yana Kombinetorik ve Uygulamaları Enstitüsü’nün üyeleri arasındaki matematikçilere verilen bir madalyadır. Nishiwaki Ödülü “Slow Mathematics” vakfı tarafından, 1976 yılından başlayarak Yalınkat Fonksiyonlar Teorisi alanında çalışan matematikçilere verilen bir ödüldür. Dikkat edilecek olursa ödüllerden bazıları ciddi parasal olanaklar sağlamasına rağmen bazıları da ödül belgesiyle yetinmektedir. Elbette parasal olanaklar önemlidir ama bilimsel başarıda kazanılan onur ve çoğu kimse tarafından anlaşılamasa da başarı nedeniyle yaşanılan haz çok daha önemlidir. Örneğin Clay Matematik Enstitüsünün bir milyon dolar ödül koyduğu ve matematikçilerin 100 yıldır üzerinde çalıştığı Poincaré Varsayımını çözen Rus matematikçi Dr. Grigoriy Perelman parasal ödülü reddetmiştir. Bilimsel çalışmada başarı elde etme sürecinde yaşanılanlar dikkate alındığında Perelman’a hak vermemek olası mıdır? “John Forbes Nash Jr., genç yaşında geliştirdiği kuramlarla bilim dünyasının önde gelen ismi haline gelir. Fakat kişisel problemleri ile baş edemez durumdadır. Dâhilik ile delilik arasındaki ince çizgide, delilik tarafına doğru sürüklenir. Uzun süre şizofreni ile mücadele eden matematikçi, yıllar sonra adeta yeniden doğarak Nobel ödülünü almayı başarır.” Nash’ın yaşamöyküsünü konu alan “Akıl Oyunları” adı altında ülkemizde gösterilen “A Beautiful Mind” filminin kısa özeti bu şekilde verilebilir. Filmdeki en dokunaklı sahne , Nash’ın ancak Nobel ödülünü aldıktan sonra girebildiği salonda oturduğu masaya gelen bilim insanlarının kalemlerini Nash’a büyük bir saygıyla takdim ettikleri sahnedir. Bilimsel başarı nedeniyle kazanılan ödül elbette önemlidir, özellikle ülkemiz için bu bir özlem olarak sıklıkla dile getirilir; Nobel almak, Fields Madalyası almak, ilk 500 içinde ön sıralarda yer alan üniversitelerimizin olması gibi. Ancak olması gereken, elde edilen başarının bireysel değil kurumsal bir nitelik taşıması ve başarının saygı görmesidir. Bilisel başarının sürekliliği bir üniversite için, giderek ülke için ön plana çıkmaktadır ve saygı çoğu zaman başarıyı elde eden kişi için başarı nedeniyle kazanılan ödülden de önemlidir. B ilimin toplum tarafından saygın bir etkinlik olarak kabul edildiği ülkelerde bilime verilen destek dikkate alındığında, bu ülkelerdeki bilimsel ve teknolojik gelişmişlik doğal bir sonuç olarak karşımıza çıkıyor. Bu bağlamda Japon işadamı Hisayoshi Nishiwaki’nin bilime destek amacıyla kurduğu vakıflardan biri matematik için önem kazanmaktadır; S 1976 yılında kurulan “Slow Mathematics” vakfı her yıl Yalınkat Fonksiyonlar Teorisi alanında çalışmalar yapan başarılı bilim insanlarına “Nishiwaki Matematik Ödülü” nü vermektedir. Bu ödülü ilk olarak 2008 yılında, stanbul Kültür Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Matematik Bilgisayar Bölümü Öğretim Üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Yaşar Polatoğlu ülkemize kazandırmıştı. Üniversitemizin bilimsel çalışmalara verdiği destek ve bilim insanlarına gösterdiği saygıya paralel olarak Polatoğlu matematik dünyasında ses getiren önemli çalışmalara imza atmaktadır. Bilimsel çalışmaların yanı sıra bilim insanı yetiştirme konusuna gösterdiği önem ve özenle de saygın bir isim olan Polatoğlu’nun bu misyonuna yetiştirdiği matematikçiler de sahip çıkmaktadır. Lisans, yüksek lisans ve doktora öğretimini stanbul Kültür Üniversitesi’nde tamamlayan, Dr. Yaşar Polatoğlu’nun doktora danışmanlığını yürüttüğü Dr. Emel Yavuz Duman, Yalınkat Fonksiyonlar Teorisi alanında yaptığı bilimsel çalışmaların matematiğe katkılarından dolayı 2011 yılı Nishiwaki Matematik ödülüne layık görüldü. 6 Haziran’da Osaka Kinki Üniversitesi’nde ve 9 Haziran’da Kyoto Üniversitesi’nde seminerler vermek üzere davet edilen Yavuz Duman’nın uluslararası bilimsel dergilerde basılmış 35’in üzerinde makalesi bulunmaktadır. 9 Haziran 2011 tarihinde Kyoto Ana Hotel’de düzenlenen törende Emel Duman’a ödülünü Japonya’nın bilime destek veren saygın vakıflardan biri olan “Slow Mathematics” vakfı’nın kurucusu Hisayoshi Nishiwaki takdim etmiştir. Bu ödülün ikinci kez ülkemize kazandırılması önemlidir. Üniversitemizin kurumsal desteği, bilim insanlarımıza sunulan olanaklar ve akademik saygı, başarılara süreklilik kazandırmaktadır. Ödül beratının ve plaketinin rektörümüz Prof. Dr. Dursun Koçer’e takdiminde, üniversitemizin bu desteğinin sürekli olacağını belirtmesi başarılı bilim insanlarımıza güç katacaktır. bazı üniversiteler hemen her üniversite sıralamasında ilk sıralarda yer almakta ve bilimsel ödüller sıklıkla bu üniversitelerdeki öğretim üyelerine gitmektedir. Özetle bilimsel başarı bu üniversitelerde kurumsal olarak süreklilik arz etmektedir. Bunun temel nedenlerinden biri söz konusu üniversitelerde bilim insanına ve bilimsel başarıya saygı gösterilmesidir. Ülkemizde uluslararası bireysel başarıya imza atan çok sayıda bilim insanımızın var olduğunu biliyoruz. Ancak temel bilimlerde uluslararası başarı elde etmek özellikle saygı gösterilmesi gereken bir durumdur. Bilimsel başarının en önemli ödüllerinden biri Nobel’dir. Burada matematik için bir parantez açmak gerekir. Çünkü bilim insanları için en etkin ödüllerinden biri olan Nobel, matematik alanında verilmez. Bunun nedenleri arasında espri içeren anekdotlar olmakla birlikte matematik alanında verilen ve matematikçilerin almayı büyük bir onur olarak kabul ettikleri önemli ödüller de vardır. Abel Ödülü Adını 18021829 yılları arasında yaşamış ünlü matematikçi Niels Henrik Abel’den alan ödül, 2003 yılından bu yana Norveç Matematik Derneği tarafından verilmektedir. Norveç Bilimler Akademisi, uluslararası matematikçilerden oluşan 5 kişilik komiteyle ödülü alacak matematikçiyi tespit etmekte ve 1000000 $ değerindeki bir miktarı ödül olarak verilmektedir. Bôcher Matematik Ödülü 1923 yılında Amerikan Matematik Derneği tarafından Maxime Bôcher anısına verilmeye başlanmıştır. Ödül Analiz dalında son altı yıl içinde sayılı Kuzey Amerika dergilerinde araştırması yayımlanmış matematikçilere veya dernek üyelerine verilmektedir. Ödül miktarı 5000 $ dır. Carl Friedrich Gauss ödülü 10000 € değerindeki ödül Uluslararası Matematik Birliği ve Alman Matematik Derneği tarafından başarılı matematikçilere 2006 yılından bu yana her dört yılda bir yapılan Uluslararası Matematikçiler Kongresi’nde verilmektedir. Chauvenet Ödülü 1925’ten beri her yıl 1000 $ lık bir ödül ve sertifika olarak Amerikan Matematik Birliği tarafından , Matematik Birliği üyesi bir matematikçiye verilmektedir. Ödül adını William Chauvenet adındaki matematikçiden almıştır. De Morgan Madalyası – 1884 yılından bu yana Londra Matematik Derneği tarafından matematiğe önemli katkıda bulunan matematikçilere verilen bir madalyadır. Derneğin ilk başkanı olan Augustus de Morgan anısına verilmektedir. Madalya her üç yılda bir (3’e bölünen yıllarda) ve sadece o yılın 1 Ocak tarihinden sonra ngiltere yaşayan matematikçi MATEMAT K ÖDÜLLER CBT 1267 / 14 1 Temmuz 2011 Dünyadaki belirli üniversiteler dışında bilimsel başarı, genellikle bireysel olarak kalmaktadır. Başarının ardı gelmemekte, yani kurumsal bir başarı söz konusu olamamaktadır. Ancak TEMEL B L MLER N YER AYRI