Katalog

Anne sütü niçin mamadan daha üstün! Bebek mamaları anne sütünün yerini hiçbir zaman tutamaz. Ancak son günlerde mamaların içeri lunan mikrop ve toksinleri temizler. Oysa süt formüllerinin pek çoğu inek sütünden yağine anne sütündeki bileşimleri yapay olarak üretip ilave etme çabaları olumlu sonuçlar veriyor. pılır. Bu sütte de aktif bileşimler vardır; fakat bunlar inek A lere özeldir ve düzeyleri insan sütündekilerden farklıGüçlendirilmiş süt formülleri “Anne Sütü En İyisi” mesanne sütü bebekler için en ideal besindir. Bu konuda jının inandırıcılığını zedeler mi? Bu durumda bilim insan dır. Kaldı ki çoğu mamanın üretim aşamasında hasar göherkes hemfikir. Anne sütünün içeriği hâlâ tam ola ları iyilik yerine kötülük yapıyor olabilirler mi? müş olabilir. “İnek sütünden yapılmış mamaların içerdiği rak bilinmiyor, ama bu konuda çalışmalar hızla deproteinler genellikle anne sütündekilerden farklıdır” diye vam ediyor. Anne sütü ile beslenen bebekler, çok sayıda ANNE SÜTÜNÜN AYNISINI konuşan Lönnerdal, “Mamalar yalnızca insan sütünün akmikroba karşı korunmuş olmalarının yanı sıra, yaşamları bo ÜRETMEK MÜMKÜN DEĞİL! tif bileşimlerini içermediği gibi besleyicilik açısından da anyunca daha yüksek bir zeka, düşük obezite ve diyabet riski ne sütünün çok altındadır” diyor. Aslında insan sütünün tam anlamıyla benzerini üretgibi birçok avantaja da kavuşmuş oluyorlar. Bunun nedeni anne sütünün çok işlevli bir gıda mad mek mümkün değil. Bebeklerin hayatta kalabilmeleri için AKTİF BİLEŞİMLER desi olmasından kaynaklanıyor. Bebeklerin gelişimi ve bü ihtiyaç duyduğu yağların, proteinlerin, karbonhidratların, Anne sütünün içerdiği aktif bileşimlerin bazıları mamayümeleri için gerekli olan besin maddelerini sağlamasının minerallerin ve vitaminlerin yanı sıra anne sütü hormon lara ilave edilebilirse, bazı araştırmacılara göre çok sayıda beyanı sıra yararları saymakla bitmeyen aktif bileşimler içe lar, bağışıklık sinyali gönderen moleküller, antikorlar hat beğin yaşamı kurtarılabilecek. Kanada’da Ottawa riyor. Bu bileşimlerin, tehlikeli mikropları hedef almak ve ta canlı bağışıklık hücreleri içerir. Hatta sütün içindeki ba Üniversitesi’nden Illimar Altosaar’a göre koruyucu bağışıklık bebeğin bağırsaklarının gelişimini destekleyerek proteinlerinin tümü bir gün mamaalerjik reaksiyonları önlemek gibi yaşamsal yalara aynen ilave edilebilecek. ANNE SÜTÜNÜN ÜSTÜNLÜKLERİ rarları var. Dahası anne sütünün bileşimi beKuramsal olarak mamalara yalnızca beğin ihtiyaçlarına cevap verebilmek için süanne sütündeki değil, başka antiMamalardan farklı olarak insan sütü, bebekleri enfeksiyondan koruyan, büyümelerini rekli olarak değişim geçiriyor. Örneğin bekorlar da ilave edilerek hastalıklara sağlayan ve yaşam boyu olumlu etkilerini koruyan çok sayıda aktif bileşim içerir. ta/endorfin gibi doğal ağrı kesicilerin düzeyi dokarşı daha geniş bir koruma sağlağumdan sonra en yüksek değere ulaşırken, pek nabilecek. Ne var ki insan proteinçok besin maddesinin düzeyi bir yıldan sonra lerinin üretiminin zorluğu ve maliBEYİN giderek azalıyor. yetinin yüksekliğine bağlı olarak, bu Endokanabinoid’ler emme ve iştahı uyarır. KULAK Sağlık uzmanları bu yararlarından ötürü, behedefe çok yakında ulaşılamayacağı Endorfinler ağrıyı azaltır. Zekâyı artırır. Orta kulak enfeksiyonlarını azaltır ve enbeğin ilk altı ayında tümüyle anne sütüyle besdüşünülüyor. Sonuçta insan süt profeksiyon başlamış olsa bile süresini kısaltır lenmesini, daha sonra da bebek bir yaşına geteinlerinin hayvan versiyonları üzeTİMUS linceye kadar katı yiyeceklerle birlikte emzirinde bu kadar durulmasının nedeAĞIZ, BOĞAZ VE BAĞIRSAKLAR Bağışıklık sisteminin bir parçası rilmesini öneriyor. Bütün bu yararlarına karSpesifik antikorlar, annenin maruz ni de biraz bu. Örneğin ucuza çıkaolan timus, mama ile beslenen bekaldığı mikrop ve toksinleri hedef alır şın örneğin ABD’de bebeklerin yalnızca %11’i cak olan proteinlerden biri sığırlarbeklerde daha küçüktür. Şekerler, yağlar ve proteinler, virüslerin altı aya kadar anne sütü emiyor. İngiltere’de bu da bulunan laktoferrin’dir. ve bakterilerin bağırsakların iç kısımİNCEBAĞIRSAK oran %3 civarında. Türkiye’de Emziren Laktoferrin, gözyaşında, tükürükte, larına bağlanmasını engeller ve böyAnneden geçen canlı bağışıklık Anneleri Destekleme ve Aile Sağlığını Koruma süt gibi diğer vücut salgılarında bulece enfeksiyonu önler. hücreleri mikroplarla mücadeleAnnenin soluma veya yemekle edindiği Derneği (EMAS) Başkanı Op. Dr. Sema lunur. Bu madde demire bağlanır, deyi güçlendirir potansiyel alerjenler çocuğa geçer. Soysal, Türkiye’deki durumu şöyle açıklıyor: mir üretimini tetikler. Ayrıca çok saBunlar bağışıklık toleransını artırır. Bağışıklık sinyali veren birçok “Türkiye’de son yıllarda Sağlık Bakanlığı, yıda bakteri ve mantarı, gelişmeleri molekül, bebeğin bağışıklık sishastaneler ve bazı derneklerin yaptığı çalışiçin gereksinim duydukları demirden BAĞIRSAKLARIN DIŞI teminin gelişimini güçlendirir. malarla anneler emzirmeye yönlendirildi. 45 Anneden geçen bazı canlı hücreler, mahrum eder. bağırsakların dışına çıkarak bebeğin bayıl öncesine kadar Türkiye’de ilk 6 ay sadece Sığır laktoferrin’i şu anda İltihabı engelleyen faktörler bağışıklık sistemini eğitebilir. ğırsakları hasarlara karşı korur. anne sütü alan bebeklerin oranı yaklaşık yüzJaponya’da, Güney Kore’de ve de 5 civarındaydı. Yapılan çalışmalarla bu oran Singapur’da bazı mamaların içine kaDiyabet riskini azaltır. Probiyotik maddeler yararlı bakyüzde 30’a ancak yaklaştı.” tılıyor. Lönnedral bu girişimi şöyle terilerin gelişimini teşvik eder. Obez olma eğilimini azaltır. Ne var ki tüm dünyada yeni anne olmuş kadeğerlendiriyor: “Bu çok başarılı bir dınları emzirmeye teşvik etmek için yoğun Meme emen bebeklerde ishal uygulama olmadı. Bunun nedeni, inSolunum ve idrar yolları enfeksiyonu risvakaları mama ile beslenenlere kampanyalar yapılmasına karşın, on milyonsan bağırsak hücre reseptörlerinin inkini azaltır göre yarı yarıyadır. larca bebek, anne sütü yerine mama ile bessan laktoferrin’ine özel olmasıdır. leniyor. Laktoferrin bu reseptöre bağlanır, incezı canlı bakteriler bebeğin bağırsaklarına yerleşerek, yararlı bağırsakların içine girer ve bağışıklık sistemini uyarır. Sığır lakbağırsak bakterilerinin gelişimini kolaylaştırır. ALTERNATİF ÇÖZÜMLER toferrini insan reseptörlerini tanımadığı için insan laktoferBazı araştırmacılar ve şirketler, “Madem anneler mamayı rini kadar etkili olmaz”. anne sütüne tercih ediyor, o zaman biz de mamaların içeriğini KORUYUCU FAKTÖRLER Şu anda genetik mühendisleri insan sütünde bulunan bir zenginleştirmek için elimizden geleni yapmalıyız” diyerek, Anne sütünün içinde ne olduğu ve bunların işlevi ko düzine koruyucu proteini üretmeye çalışıyor. Bugüne dek en var olan duruma göre çözüm arıyor. Şimdi bu insanlar an nusunda daha bilmediğimiz çok şey var. Örneğin son gün başarılı ticari uygulamalar laktoferrin ve lizozim’de görüldü. ne sütünde bulunan insan proteinlerini suni olarak ürete lerde anne sütünde keşfedilen “endokanabinoid”, emme ve Lizozim bazı bakterilerin hücre duvarlarına saldırır ve laktorek süt formüllerine ilave etmenin yollarını araştırıyor. iştahı uyaran bir bileşim. Bu yılın başlarında anne sütünün ferrin ile sinerji içinde çalışır. Genetik yapısı değiştirilmiş pi“Kalkınmakta olan ülkelerde çeşitli nedenlere bağlı ola içinde kök hücreler bulunduğu bildirildi. Ancak bu kök hüc rinçte üretilen insan laktoferrin ve lizozimi, ishal vakalarının rak çocuklarını emziremeyen anneler için bu girişim büyük relerinin orada ne yaptığı hakkında henüz fazla bir bilgi yok. tedavisinde kullanılan rehidrasyon eriyiklerinde pozitif sonuçlar fayda sağlayacak” diye konuşan Davis’teki Kaliforniya Kesin olan, anne sütünün çeşitli şekillerde bebekleri has veriyor. Diyare dünyada her yıl 1.8 milyon çocuğun ölümüÜniversitesi’nden Bo Lönnerdal, “Kaliforniya gibi görece talıklara karşı koruması. Sütün içinde bulunan yüzlerce özel ne yol açarken, daha fazlasının gelişimini sekteye uğratıyor. olarak varsıl insanların yaşadığı bölgelerde, mama ile bes madde, enfeksiyonlara karşı genel bir koruma sağlıyor. Bu Ne var ki mamalara katılan proteinlerin genetik mülenen çocukların emzirilen bebeklere oranla daha fazla en maddelerin başında bakterilerin bağırsak hücrelerine ya hendislik yoluyla üretilmesi gerek tüketicilerde gerekse bu mafeksiyon kaptığı ve hastalıkların daha uzun sürdüğü biliniyor. pışmasını önleyen şekerler, bazı virüslerin önünü kesen yağ malara onay verecek olan resmi kurumlarda tedirginlik yaraDolayısıyla güçlendirilmiş süt formülleri bebekleri hasta lar, bağışıklığın gelişimini uyaran bir dizi sinyal gönderen tıyor. Bu endişeler giderilinceye kadar annelerin, sahip oldukları lıklara karşı daha dirençli kılacak” diyor. “bedava” besinin kıymetini bilmelerinde yarar var. moleküller geliyor. Ancak bebek mamalarını güçlendirme çabaları beraDerleyen: Reyhan Oksay Bütün bunların yanı sıra annenin maruz kalmış olduberinde birçok soruyu da getiriyor. Süt formülleri anne sü ğu toksinler, bakteriler ve virüsler için antikor şeklinde, ki Kaynak: New Scientist, 12 Temmuz 2008 tüne ne kadar yaklaşabilecek? Genetik mühendislik yolu şiye özel koruma da içeriyor. Anne sütüyle beslenen be www.uspharmacist.com/oldformat.asp?url=newlook/files/cons/acf2f78.htm www.mayoclinic.com/health/breastfeeding/FL00133 ile anne sütü proteinlerini üretmek güvenilir mi? beklerde bu antikorlar ağızda, boğazda ve bağırsaklarda bu http://www.turkforum.net/showthread.php?t=617233 CBT 1114/2 25 Temmuz 2008